در حالیکه طبق آخرین آمار تقریبی شهر اصفهان با 2 میلیون جمعیت هزار تن زباله، مشهد به عنوان شهری گردشگرپذیر با 3 میلیون نفر جمعیت 2 هزار تن زباله، کرج با یک میلیون و 600 هزار نفر جمعیت حدود هزار و 500 تن، شیراز با یک میلیون و 500 هزار نفر جمعیت هزار و 98 تن زباله و تهران با 8 میلیون و 700 هزار نفر جمعیت و حجم بالای تردد مسافر، 9 هزار تن زباله تولید می‌کنند اما شهر تبریز در زمینه تولید روزانه زباله با رقمی بالغ بر یک‌هزار و 200 تن نسبت به دیگر کلان شهرهای پرجمعیت کشور وضعیت ایده‌آلی ندارد.
به گفته مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری، سالانه برای زباله شهری تبریز به صورت مستقیم و غیرمستقیم ۱۵۰ میلیارد تومان هزینه می‌شود که باید فکری به حال دفن زبالههای شهری کنیم و ۸۵ درصد زبالههای شهری در کشور ما دفن می‌شوند که یک فاجعه است.
برای مدیریت این میزان زباله که شامل انواع پسماندها می‌شود، شهرداری تبریز پروژه‌های زیست محیطی متعددی از جمله بزرگترین مرکز دفع فنی مهندسی بهداشتی پسماندهای شهری، مدرن‌ترین تصفیه‌خانه شیرابه پسماندهای شهری کشور و احداث کارخانه زباله‌سوز را در اولویت احداث و اجرا قرار داده است.
در حال حاضر روزانه بخش اعظمی از زباله تبریز بالغ بر 800 تن دفن و درصد پایینی از آن به کمپوست تبدیل می‌شود که احداث کارخانه زباله سوز با هدف جلوگیری از دفن این طلای کثیف در دست اقدام قرار گرفته است.
در سال 95 پس از انتشار فراخوان بین‌المللی شهرداری تبریز، 20 شرکت برای احداث کارخانه زباله‌سوز اعلام آمادگی کردند و در ادامه براساس شیوه‌نامه سرمایه گذاری تبریز شرکتی فرانسوی که بیش از 163 کارخانه زباله سوز در کشورهای اروپایی احداث کرده، انتخاب شد.
طبق مصوبه کشوری مقرر شده 8 کلانشهر و هفت شهر شمالی نیروگاه کارخانه زباله‌سوز احداث کنند که در این میان تبریز به عنوان اولین شهر اقدام کرده و مجوزهای لازم از محیط زیست اخذ شده و به گفته علیرضا اصغری مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری تبریز تا یک ماه آینده عملیات آن آغاز خواهد شد و احداث کارخانه 36 ماه زمان نیاز دارد که با شرایط حاضر پیشبینی می‌شود تا چهار سال آینده به بهره برداری برسد.
با احداث این کارخانه علاوه بر حذف هزینه دفن زباله، خروجی کارخانه به صورت انرژی پاک و خاکستر مورد استفاده در آسفالتسازی ارزش افزوده بالایی برای شهر خواهد داشت، از سوی دیگر این کارخانه در حفاظت منابع زیست محیطی و تولید انرژی نوین و پاک از زباله به جای دفن آن نقش مهمی خواهد داشت که در این راستا جزو برنامه‌های مهم و اساسی مدیریت شهری تبریز قرار گرفته که مدیریت کلان استان نیز با استقبال از این مسئله حمایت خوبی از احداث آن کردهاند.
در این میان پروژه تصفیه شیرابه زبالهها نیز ضمن جلوگیری از ورود شیرابه به آب‌های زیرزمینی، روزانه 50 مترمکعب آب تصفیه شده را برای آبیاری فضای سبز تبریز وارد چرخه استفاده می‌کند که خود شیوه‌ای در مدیریت انرژی و صرفه‌جویی در بهره‌برداری از منابع آبی محسوب می‌شود.
همچنین برای توسعه امنیت بهداشتی شهر تبریز و مقابله با آلاینده‌های زیست محیطی با پیگیری شهردار تبریز، سلولهای دفن زباله شماره دو و سه مرکز دفن فنی مهندسی زباله این کلانشهر احداث می‌شود که با احداث این سلول‌ها، در 15 سال آینده شاهد عدم دغدغه در بحث مدیریت پسماند خواهیم بود که این مهم از اقدامات موثر در حفظ محیط زیست و بهداشت شهری در طولانی مدت است.
در این میان ایرج شهین باهر شهردار تبریز هم بر تغییر روش‌های تفکیک زباله تاکید داشته و به گفته وی؛ با توجه به اینکه زباله به عنوان طلای کثیف همواره مورد توجه بوده، ضروری است از زباله که جزو سرمایه‌های ملی بوده استفاده کافی برده و موادی که قابل برگشت به چرخه طبیعت هستند را بازگردانیم اما با توجه به اهمیت تفکیک از مبداء و بازیافت پسماندهای برگشت‌پذیر، رسیدن به سطح ایده‌آل در این زمینه تنها با همکاری شهروندان عملی و دست یافتنی است.
به عقیده مدیران شهری همراهی و حمایت شهروندان در کاهش تولید زباله و مدیریت پسماند نقش مهمی داشته و میتوانند در حفظ محیط زیست و منابع طبیعی و مالی، شهر را در رسیدن به وضعیتی ایده‌آل هدایت کنند که در این مسیر با انجام کارهای ساده این مهم می‌تواند عملی شود.
راه‌حل‌های ساده برای یک خانواده وجود دارد تا ضایعات و زبالههای خانگی را به تنها یک کیسه زباله در هفته کاهش دهند و از طریق یک سری تغییرات ساده در سبک زندگی می‌توان به آن دست یافت.
با تصور اینکه خانه را می‌توان به یک محیط کنترل شده تبدیل کرد، می‌شود ورودی‌‌ها و خروجی‌های خانه را تنها با تغییر جزیی رفتارها کنترل کرده و چند ترفند کوچک را به کار برد تا تفاوتی بزرگ ایجاد شود.
استفاده از کیف‌های مخصوص خرید می‌تواند میزان پلاستیک‌هایی که روزانه وارد چرخه پسماند و زباله می‌شوند را کاهش دهد و تنها کافی است بدانیم که پلاستیک‌ها همه جا را فراگرفته‌اند و حتی اولین پلاستیک ساخته شده هنوز جایی در این سیاره در حال گردش است.
اما چگونه ضایعات خانگی خود را می‌توان به کیسه‌ای در یک هفته کاهش داد؟ کاهش ضایعات در خانواده را با جداسازی پسماندهای قابل بازیافت از پسماندهای غیرقابل بازیافت می‌توان آغاز کرد و تفکیک زباله از مبداء می‌تواند چرخه بازیافت زباله را کوتاه‌تر و سریع‌تر کند که پلاستیک، شیشه، مقوا، بطری‌های نوشابه و ... از جمله زبالههای خشک و قابل بازیافت هستند.
رفتاری که مادران و مادربزرگان ما در ریختن اضافه غذا برای پرندگان داشتند نیز راهی برای هدایت مناسب پسماند غذایی محسوب می‌شود، از سوی دیگر اضافه‌های نان را می‌توان خشک و نگهداری کرد تا به مصرف دامداری‌ها برسد که در این مورد ضروری است توجه شود نان هنگام خشک شدن روی هم انباشته و دچار کپک زدگی نشود.
علاوه بر استفاده از پسماندهای غذایی، از خرید کالاهای بسته‌بندی شده، خرید لوازمی که با باطری کار می‌کنند، استفاده از ظروف یکبار مصرف و آب‌های معدنی تا حد ممکن می‌توان اجتناب کرد.
از سوی دیگر می‌توان کود خانگی برای گیاهان آپارتمانی و یا حیاط خود را تولید کرد به طوریکه حجم زیادی از زبالههای تر مانند باقیمانده گیاهان، پوست میوه و سبزیجات و برگ درختان و خاشاک قابل تبدیل به کود بوده و می‌توان نیاز کود باغچه و گلدان‌های خود را با استفاده از آنها تامین کرد.
برای تهیه کود خانگی ابتدا برای بروز جریان هوا به زبالهها مقداری چوب یا بوته کف زمین پهن کرده و لایه‌های زباله را روی آن قرار داده و سپس مقداری خاک روی آن پاشیده تا از جمع شدن حشرات و بوی نامطلوب جلوگیری کند و این روند را در طول زمان با جمع شدن زباله ادامه می‌دهیم. پس از 6 ماه کود مورد نظر آماده می‌شود.
تمام این اقدامات راهکارهای ساده اما عملی هستند که هر شهروند با انجام آنها در محیط خانه خود می‌تواند در مدیریت پسماند و کاهش تولید زباله گامی موثر بردارد و آنچه پر واضح است، گرچه تبریز به لحاظ تمیزی و پاکیزگی شهر وضعیت خوبی دارد اما در زمینه تولید و مدیریت پسماند شهری و تفکیک زباله از مبداء تا نقطه ایده‌آل فاصله‌اش بسیار بوده که ضروری است با آموزش‌های شهروندی با همکاری مدارس و شهروندان این راه را کوتاه‌تر و سریع‌تر کنیم.
در قرن حاضر با توجه به روند نزولی منابع زیرزمینی، استفاده از تکنولوژی روز دنیا در زمینه تولید انرژی از پسماندهای شهری امری ضروری است و کشورهای پیشرفته با بهره‌مندی از تکنولوژی مدرن، تهدید پسماندهای شهری بر تخریب محیط زیست را به فرصتی در راستای تولید انرژی تبدیل کردهاند و بی‌شک این مهم در کهن شهر تبریز نیز با حمایت و حضور شهروندان همیشه همراه و دلسوزش می‌تواند جامه عمل بپوشاند.
منبع:فارس
انتهای پیام/