سیاوش آریا در مطلبی در سایت "مهرگان" با عنوان «شبیخون به غار باستانی «ویَند کَلخوران» در سرعین» از وضعیت نامناسب این محوطه‌ی تاریخی و بی‌توجهی‌ها به این منطقه در استان اردبیل خبر می‌دهد.
او در مطلب خود نوشته است؛ «اِشکَفت (غار) تاریخی و بی همتای روستای ویَند کلخُوران از بخش‌های شهر سَرعین که با گمان بسیار فراوان و با نشانه‌ها و شواهد موجود باید گوردَخمه یا همان آرامگاه‌های صخره‌ای مردگان باشد به دست غارتگران آثار تاریخی به دلیل همیشگی یافتن گنج، مورد تعرضات بی‌شماری قرار گرفته و به تاراج رفته است.
قاچاقچیان اَموال تاریخی – فرهنگی با دستگاه‌های پیکور (چکش تخریب) و دِریل به جان یادگار‌های نیاکانی افتاده و در اقدامی نابخردانه، گودال‌هایی نزدیک به یک متر و در چند جای این گوردخمه‌ها به وجود آورده و ساختار این آثار را به هم ریخته و از هم گُسسته‌اند. کَندوکاو‌های غیرمجازی که نوعی شبیخون به یادمان‌های تاریخی به شمار می‌آید و بیشتر بخش‌ها و درون گوردخمه‌ها را شکسته و از میان برده و شواهد باستان‌شناختی آن‌ها را برای همیشه نابود کرده است، یادگاری‌نویسی با رنگ و به جا گذاشتن زباله‌های پلاستیکی و شیشه‌ای گوناگون برخی از افراد بازدیدکننده در درون این یادمان تاریخی ارزشمند است که صحنه‌ی زشت و زننده‌ای را به نمایش گذاشته است.
رِخنه‌ی گُل سنگ‌ها و گیاهان هَرز در درون سنگ‌ها که باعث ایجاد شکاف و ترک‌های فراوان در هر نقطه از اثر شده، ز دیگر مشکلات این اثر تاریخی است، اما شاید بدترین چیزی که مایه‌ی آزار گردشگران و علاقمندان به این نمونه از یادمان‌های تاریخی در هنگام ورود به درون گوردخمه‌ها را ایجاد می‌کند، بوی بد و آزار دهنده‌ی ناشی از ریختن برخی از زباله‌ها و حتی مدفوع انسانی است که تحمل ماندن در آن فضای تاریخی را می‌گیرد.»
این فعال میراث فرهنگی در بخش دیگری از مطلب خود درباره ثبت ملی این اثر آورده است؛ «مدیر میراث فرهنگی شهر سرعین از ثبت ملی آن - گوردخمه- با کاربری اِشکَفت و با نام "اِشکفت روستای ویَند کَلخوران" سخن گفته است. همچنین این سرپرست از نبود پرونده‌ی ثبتی اثر در دفتر نمایندگی میراث فرهنگی شهر سرعین حرف می‌زند. البته در نوشته‌ای اینترنتی آمده است "آثار صخره‌ای ویند در ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ خورشیدی با شماره ۳۶۶۹ به عنوان یکی از آثار ملی کشور به ثبت رسیده است"»
آریا همچنین در بخش دیگری از مطلب خود در مورد تاراج بزرگ گوردخمه‌های روستای ویند کلخوران نوشته است؛ «گوردخمه‌های باستانی روستای ویَند کَلخُوران در پِی ناکارآمدی مدیریت میراث فرهنگی و رها شدن آن درگوشه‌ای به حال خود و رسیدگی نکردن و غفلت مدیران میراث فرهنگی، مورد تاراج قاچاقچیان اَموال تاریخی – فرهنگی به بهانه‌های خیال اَنگیز و پوچ یافتن گنج جای گرفته و آسیب‌های برگشت ناپذیری دیده است. آن‌ها با دستگاه‌های پیکور و دِریل برقی و دیگر ابزار و آلات به جان این آثار افتاده و چند بخش از درون و کف این گوردخمه‌ها را با کَند و کاو‌های غیرمجاز خود و پدیداری گودال‌های ژرف (عمیق) ویران کرده و ساختار و اصالت اثر را به هم ریخته‌اند. به گونه‌ای که دیگر نمی‌توان بر روی این یادمان تاریخی پژوهش و بررسی انجام داد و به کاربری دقیق و قدمت آن دست یافت.
او در بخش پایانی مطلب خود در مورد این محوطه تاریخی توضیح داده است: «شهر سَرعین در ۲۸ کیلومتری غرب اَردبیل و در دامنه‌ی شمال شرقی کوه سبلان قرار گرفته است. «ویَن» د. نام روستایی است که در چهارکیلومتری شهر سرعین است. در بخش خاوری روستای ویند کلخُوران چشمه‌ی آب روان و زلالی وجود دارد که از دره‌ی «ورنیاب» سرچشمه گرفته و تا بخش پایانی کشتزار‌های روستای ویند دنباله دارد. در بالای چشمه آب و بر سینه‌ی کوه، دهانه‌ی چهار اِشکفت دیده می‌شود.
منبع: ایسنا
انتهای پیام/