مشاغل خانگی، مولفه‌ای تعیین کننده در بُرون رفت از چالش بیکاری

به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با بررسی معضلات و نارسایی‌های اقتصادی کشور، بیکاری از نمونه چالش هایی است که ذهن و اندیشه بسیاری از جوانان و خانوارهای منتسب به آنان را، درگیر خود کرده است.

بدون تردید بیکاری عامل بسیاری از معضلات اجتماعی و فرهنگی همچون طلاق، اعتیاد، به تأخیر افتادن سن ازدواج، تنش‌های درون خانوادگی و غیره به شمار می‌رود و البته این عارضه خود معلول مشکلات اقتصادی دیگری است که نمود و ظهور آن در قالب کاهش فرصت‌های شغلی بروز می‌کند.

پرداختن به دلایل و عوامل بروز بیکاری، خود حدیث مفصلی است که واکاوی آن در این مجال نمی‌گنجد و قطعا در آینده‌ای نزدیک در قالب گزارشی تفصیلی به آن پرداخته خواهد شد، اما تردیدی وجود ندارد که علی‌رغم وجود مشکلات متعدد اقتصادی، با اتخاذ تدابیر هوشمندانه و موثر می‌توان بخش قابل توجهی از مشکلات مرتبط با این عارضه را مرتفع کرد.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان یکی از راهکارهای تعیین کننده برای مهار و کنترل این نارسایی را باید در توسعه و افزایش مشاغل خانگی و تأمین زیرساخت‌های لازم برای اشتغال خانگی جستجو کرد.

بنابر گزارش‌های موجود، ریشه تاریخی این گونه از مشاغل به دوران انقلاب صنعتی باز می‌گردد، به واقع اشتغال و کسب و کار در منزل به گونه‌ای از مشاغل اطلاق می‌شود که در منزل یا همان سکونتگاه خانوارها انجام می‌پذیرد و این به معنای بهره وری مضاعف از منازل مسکونی است، به گونه‌ای که به موازات قابلیت سکنی و سرپناهی که منزل برای فرد یا خانوار ایجاد می‌کند، از حیث درآمدزایی محل سکونت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برخی گمان می‌کنند توسل به مشاغل خانگی، خاص و منحصر به کشورهای در حال توسعه است، در صورتی که امروزه مشاغل خانگی در کشورهای پیشرفته و توسعه یافته جهان مورد توجه است و از اهمیت بسزایی در اقتصاد چنین کشورهایی برخوردار است.

بخش قابل توجهی از تولید ناخالص ملی کشورهای توسعه یافته جهان، مَرهون مشاغل خانگی است که کشورهایی همچون استرالیا، ایتالیا، چین و غیره از نمونه‌های آن به شمار می‌روند.

امتزاجی از تخصص، نوآوری و خلاقیت در مشاغل خانگی

مشاغل خانگی را می‌توان امتزاجی از چندین مولفه کاربردی تَلَقی کرد که خروجی آن به تولید و عرضه محصول مورد نیاز جامعه و بازار منتهی می‌شود.

به تعبیری می‌توان گفت در عقبه مشاغل خانگی، عوامل متعدد و موثر گوناگونی همچون تخصص، نوآوری، خلاقیت، هنر و پشتکار نهفته است و در صورت خلاء و فقدان موارد اشاره شده قطعا محصول عرضه شده با اقبال چندانی مواجه نخواهد شد و به تبع خروجی فعالیت مذکور به هدف اصلی خود که همان درآمدزایی می باشد منتهی نمی‌شود.

در طول سالیان اخیر، با گسترش و رشد فناوری‌ها، مشاغل خانگی با تحولات چشمگیری همراه شده‌اند که نمونه بارز آن را می‌توان به فعالیت‌های نرم افزاری، برنامه نویسی در حوزه IT اشاره کرد که با اقبال قابل توجه متقاضیانِ چنین محصولاتی همراه شده است.

فعالیت‌های هنری، سنتی و به عبارت دیگر مشاغلی که در زیر گروه صنایع دستی تعریف می‌شوند نمونه دیگری از این مشاغل به شمار می‌روند که هر یک بخش قابل توجهی از فعالان این عرصه را در زیر چتر و سقف خود مشغول به اشتغال، کارآفرینی و تولید کرده است.

محاسن و مزایای مشاغل خانگی/ لزوم اطلاع رسانی و تبلیغات هر چه بیشتر در خصوص مشاغل خانگی

مشاغل خانگی، به موازات درآمدزایی، محاسن و مزایای دیگری را به دنبال دارد که حذف هزینه تردد به محل کار، کاهش ترافیک و به تبع آن آلودگی و آلایندگی‌های زیست محیطی، حضور در منزل و ارتباط مستمر با اعضای خانه و حصول موفقیت هر چه بیشتر در آموزش، پرورش و تربیت فرزندان از نمونه‌های آن به شمار می‌رود.

علی‌رغم مزایا و محاسن اشاره شده کم نیستند جویندگان و متقاضیان کار که اساسا هیچگونه آشنایی با این مشاغل ندارند که بخشی از این نُقصان و خلاءها، به اطلاع رسانی و تبلیغات ضعیف و ناکافی باز می‌گردد و قطعا با افزایش آگاهی جامعه هدف، نسبت به این مشاغل، میل و رغبت هر چه بیشتری برای یادگیری آموزش و فعالیت در این حوزه ها ایجاد می‌شود و در سایه این توفیقات بسیاری از نارسایی‌های فعلی اقتصادی کشور که ریشه در بیکاری دارد مرتفع خواهد شد.

کم نیستند افراد و گروه‌هایی که گمان می‌کنند اشتغال صرفا به جذب و استخدام در فلان شرکت یا اداره خلاصه می‌شود و این در شرایطی است که در سایه همین مشاغل خانگی می‌توان درآمدهای بسیاری کسب کرد که بعضا از آورده فعالیت در فلان اداره یا شرکت فراتر خواهد رفت.

یکی از مزایای مشاغل خانگی، معطوف به این امر می‌شود که افراد شاغل در این بخش، قادر هستند همچون کارمندان شرکت‌ها و ادارات، از مزایای بیمه‌ای چنین فعالیت‌هایی بهره‌مند شوند.

به واقع پس از اخذ جواز کسب و کارِ مشاغل خانگی و ارائه آن، به صندوق تأمین اجتماعی و تکمیل مدارک می‌توان از بیمه چنین مشاغلی برخوردار شد.

بنا بر ساز و کار اتخاذ شده، مجموع ساعات کار خانگی توسط یک شاغل خانگی  باید از 44 ساعت کار در هفته فراتر نرود.

تدابیر اندیشیده شده برای آموزش، فعالیت و عرضه محصول در بخش مشاغل خانگی

مهناز اِمامدادی، رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی مشاغل خانگی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به تعریف الگوها و مولفه‌های جدید برای نظارت و پیشرفت هر چه بیشتر در حوزه مشاغل خانگی اظهار کرد: تفاوت فرآیند قبلی با ساز و کار فعلی معطوف به این امر می‌شود که به اثربخشی افراد توجه ویژه تری می‌شود و قطعا شناسایی اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در این عرصه (مشاغل خانگی) در این فرآیند تأثیرگذار خواهد بود.

وی در تشریح فرآیند در نظر گرفته شده برای توسعه مشاغل خانگی بیان کرد: در گام نخست نیازمندی‌های منطقه مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد و به نوعی با نیاز سنجی لحاظ شده تصمیمات لازم برای توسعه مشاغل خانگی به فراخور منطقه هدف اتخاذ می‌شود.

امامدادی در ادامه افزود: در مرحله بعدی توانمندسازی متقاضیان مد نظر قرار می‌گیرد و در این مرحله باید افراد متقاضی در سامانه در نظر گرفته شده ثبت نام کنند و پس از تحقق این امر، آموزش‌های تکمیلی و کوتاه مدت مربوطه در این خصوص ارائه می‌شود که البته آموزش‌ها کوتاه مدت است و حداکثر ظرف 3 روز انجام می‌پذیرد و اغلب این آموزش‌ ها به صورت مجازی است به استثنای مناطق روستایی که ممکن است امکان عملیاتی شدن آموزش مجازی در آن مُیَسَر نباشد و آنچه در این آموزش‌ها در اولویت قرار دارد به ارتقا و افزایش کمی و کیفی محصولات معطوف می‌شود.

رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی مشاغل خانگی اذعان کرد: در برخی مواقع برای تولیدکننده امکان تولید انبوه وجود ندارد اما وقتی در خصوص این افراد شبکه سازی و تیم سازیِ لازم عملیاتی می‌شود با هم‌افزایی ایجاد شده، شرایط برای ارتقای کمی و کیفی محصولات تسهیل می‌شود.

وی در تشریح نمونه‌ها و مثال‌هایی در این خصوص تصریح کرد: به عنوان مثال افرادی هستند که در عرصه قالی بافی از مهارت‌های بسیاری برخوردارند اما بازار هدف را نمی‌شناسند که این موضوع بسیار حائز اهمیت است زیرا باید تولیدات هدفمند باشد.

امامدادی در مثالی دیگر بیان کرد: با قرار گرفتن افرادی که در زمینه بسته بندی صاحب مهارت هستند در کنار افراد و گروه‌های تولید کننده امکان بسته بندی مطلوب تر و معقول تر فراهم می‌شود.

به اعتقاد وی در حال حاضر مشکل اصلی مرتبط با اشتغالزایی به مساله ارائه تسهیلات معطوف می‌شود که با توجه به مشاغل خانگی، وابستگی به تسهیلات اشتغالزایی به حداقل ممکن کاهش می‌یابد که در نوع خود این دستاورد و توفیق قابل توجهی به نظر می‌رسد.

امید آن می‌رود با توجه هر چه بیشتر رسانه‌ها، اطلاع رسانی دقیق تر و فرهنگ سازی مطلوب، شاهد توسعه مشاغل خانگی در کشور باشیم که قطعا حصول چنین توفیقی، راهگشا و گره گشای بسیاری از مسائل مرتبط با بیکاری در کشور و جامعه خواهد بود.

انتهای پیام/