به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، 7 تریلیون دلار رقمی بوده که آمریکا در هفده سال حضورش در خاورمیانه هزینه کرده است. مبلغی که این روزها انتقادهای ترامپ را هم به دنبال داشته ، تاجایی که در مصاحبه ای با رویترز حضور نیروهای این کشور در خاورمیانه را بزرگترین اشتباه آمریکا در طول تاریخ خوانده است. این اظهارات درحالی انجام شده که ترامپ هم در طول دوران ریاست جمهوری اش گامی در جهت تغییر این رویه برنداشته است و همچنان راه روسای جمهور قبلی این کشور را ادامه داده و در حالی منتقد هزینه‌کردن دولت های قبلی آمریکا در خاورمیانه است که خود، انزوای کره شمالی و تشدید فشار تحریم‌ها علیه ایران را بهانه ای برای افزایش ۳۶ میلیون دلاری بودجه پیشنهادی‌اش برای سال ۲۰۱۹ قرار داده است.
مداخله، راهبردی بود که سال ها کاخ سفید در منطقه دنبال کرد، ولی بازهم نتوانست سیاست های مورد نظر خود در کشورهایی که به آن ها تجاوز کرده بود را به نتیجه برساند، هیچ گاه به طورکامل صلحی برقرار نشد، اقدامات تروریستی به صورت ریشه ای از بین نرفت و تنها شاهد از بین رفتن زیر ساخت ها و افزایش تعداد کشته شده های غیر نظامی ها در عراق، افغانستان و ...هستیم. رویکردی که واشنگتن در مورد لیبی و در مقیاس کوچک تر در سوریه دنبال کرد و وضعیت را به چنان وخامتی کشاند که به اعتراف شخص ترامپ "حضور این کشور در منطقه جز مرگ و ویرانی عواید دیگری نداشته است"!
آمریکا و تلاش برای صلح در خاورمیانه!
نشریه ویک (THE WEEK) در گزارشی نوشته است که در چند دهه گذشته ایجاد صلح در خاورمیانه برای روسای جمهوری آمریکا به امری مقدس تبدیل شده و جیمی کارتر از دهه 1970 میلادی به دنبال دست یابی به این هدف بود، اما هنوز چنین سیاستی عملی نشده و در عین حال دونالد ترامپ به تازگی اعلام کرده که می تواند این وظیفه را به سرانجام برساند و البته سیاست های او هیچ گاه صلح را برای خاورمیانه به ارمغان نمی آورد و این حقیقتی آشکار است. این نشریه در اثبات ادعای خود می نویسد که سعودی ها با حمایت آمریکا، یمن را نابود کردند و حمله های هوایی آن ها باعث کشته و زخمی شدن ده ها هزار غیرنظامی شده، آنها نزدیک به سه سال بحران انسانی را در این کشور رقم زدند و یمن اکنون در بحران و قحطی قرار گرفته، هنوز هم القاعده در شرق این کشور حضوری پررنگ دارد و در عین حال ترامپ در دیدار از ریاض بزرگترین قرارداد تسلیحاتی را امضا می کند! این روند به صلح کمکی نخواهد کرد، همچنان که سیاست رژیم صهیونیستی در گسترش شهرک های یهودی نشین در سرزمین های اشغالی هم مانعی بر سر راه استقرار صلح است و تمام این اقدامات در حالی هر روزه به تیتر رسانه ها تبدیل می شود که ترامپ هیچ نکته ای را در مخالفت با آن ها اعلام نکرده و توییتی در ارتباط با نقض حقوق بشر در این مناطق منتشر نمی کند.
تروریست خوب و تروریست بد از نگاه آمریکایی ها
نگاهی به دیگر نقاط منطقه مانند لیبی نشان دهنده این واقعیت است که سال ها پس از فرمان مداخله آمریکا، این کشور هنوز درگیر جنگ داخلی بوده و همچنان هم گروه های شبه نظامی، دولت و گروه های مقاومت اسلامی با هم درگیرند و حملات انتحاری و تلافی جویانه هر هفته تکرار و جان انسان های بیشتری گرفته می شود و از طرفی پس از گذشت سال ها از اشغال عراق به وسیله دولت بوش، هنوز گروه های تروریستی در این کشور فعالیت دارند و لیبی با وجود کسب موفقیت هایی علیه تروریسم، همچنان به شدت درگیر حملات انتحاری بوده و جنگ باعث آوارگی صدها هزار انسان شده است.
سیاست آمریکا برای نابودی داعش در سوریه و ادعای تلاش برای استقرار صلح در این کشور، نمونه بارز دیگری از شکست سیاست های کاخ سفید بود که سوریه را پس از جنگ داخلی نیابتی تقریبا ویران کرد و هزاران کشته و میلیون ها آواره برجای گذاشت . کاملا مشخص است که آمریکا در سوریه منافع متضادی را دنبال می کرد، زیرا از یک سو برخی گروه های تروریستی را به رسمیت می شناخت و با آن ها همکاری می کرد و از طرف دیگر با گروهی می جنگید و برخی را در فهرست دشمنان خود قرار می داد. بنابراین با نگاهی به شرایط امروز سوریه درمی یابیم که شکست و عقب نشینی تروریست ها در این کشور بیشتر به نام ایران، روسیه، ترکیه و نیروهای عراقی و سوری ثبت شد و عملا نامی از آمریکا در این پیروزی به میان نیامد و ترامپ هم با اتخاذ تصمیم های دیگری چون انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس باز هم ناخواسته از محبوبیت آمریکا و نقش به ظاهر میانجی گر این کشور کاست، اما در نهایت نظامی گری کاخ سفید در افغانستان، عراق،لیبی و سوریه به عنوان شکست های راهبردی در سابقه آمریکا ثبت و ماندگار خواهند شد.
ایجاد نا امنی در منطقه، پلی برای وابستگی کشورها به آمریکا
حضور در منطقه ای که بیشترین منابع انرژی جهان را در اختیار دارد، چندان هم برای آمریکایی ها بدون منفعت نبوده و در طول سال های گذشته سودهای هنگفتی را به اشکال مختلف نسیب آنها کرده است. آمریکایی ها با این منطق که دولت های مستقر در کشورهای خاورمیانه توان تامین امنیت خود را در برابر گروه های تروریستی نداشته و این منطقه به عنوان بزرگترین تامین کننده انرژی جهان نیاز به امنیت دارد، مدعی هستند که حضور نظامی آمریکا در این منطقه حساس به منظور حفظ امنیت انرژی جهان ضروری است، چراکه با این حربه می توانند حضور خود در حساس ترین منطقه جغرافیایی جهان را به نوعی برای افکار عمومی توجیه می کنند.
می توان گفت در صورت نبود آمریکا در خاورمیانه انتقال انرژی به سوی غرب با اما و اگرهایی همراه خواهد بود و بدون شک حیات نظام سرمایه داری به خطر خواهد افتاد و از این رو آن ها با ایجاد ناامنی به روش های مختلف، مانند حمایت از گروه های تروریستی و دولت های مرتجع منطقه، خاورمیانه را در حالت ضعیف و توسعه نیافتگی نگه داشته و تلاش می کنند تا آن ها را به غرب وابسته نگه دارند، همان طور که در سوریه راهبردی شامل انجام حملات هوایی نمایشی بر ضد نیروهای داعش، آموزش و تجهیز شورشیان به اصطلاح میانه‌رو و در نهایت سرنگونی رژیم قانونی سوریه را در پیش گرفتند.
سعودی ها مشتری اول سلاح آمریکایی
گزارش پایگاه اینترنتی آمریکایی «دیفنس نیوز» نشان می دهد که ایالات متحده در میان کشورهای صادر کننده سلاح در جهان مقام اول را به خود اختصاص داد و عربستان هم در رتبه اول خریداران آن قرار دارد و پس از آن آمار بیشترین خریدار سلاح در دنیا در دستان امارات است. در 10 سال اخیر بودجه نظامی و تسلیحاتی منطقه خاورمیانه 57 درصد افزایش داشته که یکی از دلایل آن بالا رفتن قیمت جهانی نفت و افزایش درآمدهای حاصل از فروش آن بوده که به دنبال آن بودجه نظامی کشورهای خاورمیانه هم افزایش یافته است. اما این حجم گسترده از صادرات تسلیحات نظامی آمریکایی تا زمانی راهی کشورهای عربی منطقه خاورمیانه خواهد شد که خطری برای موجودیت و امنیت رژیم صهیونیستی نباشند، به گونه ای که در سال 2008 کنگره آمریکا قانونی تصویب کرد که به موجب آن فروش تسلیحات نظامی به کشورهای منطقه خاورمیانه تا زمانی که بر توان نظامی «اسرائیل» تاثیر منفی نگذارد، بلامانع بوده و مهمترین شرط فروش این تسلیحات، حفظ برتری کیفی نظامی «اسرائیل» در منطقه است.
آمریکا سالیان زیادی است که از ایجاد جنگ در خاورمیانه سود می برد و نمونه بارز آن درآمدزایی این کشور از طریق فروش تجهیزات جنگی مانند سلاح، هواپیما، تانک و ... به کشورهای منطقه، برای جنگیدن با یکدیگر است. همچنین ایالات متحده با فروش سلاح به عربستان با قیمتی هنگفت جبهه داعش را تقویت کرد، چراکه طبق اذعان بیشتر رسانه ها عمده سلاح های گروهک تروریستی داعش در جریان جنگ سوریه توسط عربستان تامین شد. واشنگتن اما برای فروش هرچه بیشتر تسلیحات نظامی خود به ترفند «ایران هراسی» روی آورده و از کشورهای عربی منطقه می خواهد تا توانمندی نیروهای نظامی خود را بهبود بخشند و این اقدام آنها نه تنها منافع مالی کلانی برای آمریکا داشته، بلکه در نهایت به سود امنیت رژیم صهیونیستی بوده است.
نفت در برابر تامین امنیت
آمریکا بر این باور است که جنگ های نیابتی سال ها در منطقه خاورمیانه ادامه خواهد داشت و به همین دلیل کشورهای نفت خیز و ثروتمند منطقه هم بیش از پیش به خرید تسلیحات نظامی پیشرفته و دستیابی به مدرن ترین تجهیزات نظامی روی می آورند، به طوری که بنابر جدیدترین گزارش ها سهام شرکت های تسلیحاتی آمریکایی «لوکهید مارتین»، «رایتون ونورتوپ ژرمن» و «ژنرال دینامیک» شاهد رشد و افزایش قابل ملاحظه ای بوده است. همچنین گروه کارخانجات لوکهید مارتین پس از شرکت «بوئینگ» ، دفتر خود را دردوحه افتتاح کرد و براساس توافقات انجام شده، قطر مکلف شد تا 30 درصد از خریدهای نظامیش را از این شرکت تهیه کند تا بخشی از کسری بودجه وزارت دفاع آمریکا جبران شود و این تنها بخشی از سودهای هنگفت آمریکایی ها از حضور در خاورمیانه است.
شرایط کنونی خاورمیانه حاکی از آن است که آمریکا سیاست روشنی در قبال تحولات این منطقه ندارد و دیگر حرف اول و آخر را در خاورمیانه نمی‌زند، بلکه رقبایی دیگر همچون ایران،روسیه، ترکیه و سوریه جای آن ها را گرفته‌اند. از طرفی با توجه به سرعت و حجم اقدامات خصمانه دولت ترامپ علیه کشورهای مستقل و قدرت های غیر قابل انکار منطقه ای، پیش بینی می شود که آثار و پیامدهای منفی این اقدامات، در آینده نزدیک، آشکار شود که البته در این میان، جو سیاسی- امنیتی ناپایدار شکننده حاکم بر خاور میانه هم به تسریع آن کمک خواهد کرد، ولی در نهایت آمریکا دیگر اشتباهات گذشته خود را در شروع و گرفتاری در جنگی دیگر تکرار نمی کند و با رویه تفرقه و هراس افکنی بین کشورهای خاورمیانه، ضمن حفظ منافع خود، تلاش دارد در منطقه باقی مانده و با فروش تسلیحات به سودهای کلان دست یابد.
گزارش از سید محسن حسینی
انتهای پیام/