در کشور ما نیز آن طوری که بانک مرکزی گزارش داده، سرانه مصرف پوشاک کشور حدود ۳ تا ۴ درصد هزینه مصرفی خانوار در سال است و طبق نظر انجمن نساجی و پوشاک: «بازار این صنعت ۱۴ تا ۱۵ میلیارد دلار ارزش دارد که حداکثر تعداد شاغلین آن، ۵۰۰ هزار نفر است و با این میزان نیروی کار، حدود ۴۰ درصد پوشاک کشور را تولید می‌کنیم»؛ این یعنی ۶۰ درصد این بازار خالی است و می‌توان این خلاء را عامل اصلی ورود پوشاک قاچاق به کشور قلمداد کرد.
بیشتر بخوانید:دومین صنعت کشور، گرفتار فرسودگی است/ رونق صنعت نساجی، نیازمند تدبیر دولت
*مقایسه صنعت نساجی ایران با برخی کشور‌ها
چین از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۸ بیش از ۸۴۰ میلیارد دلار آمریکا، جذب سرمایه مستقیم خارجی داشته که بیش از نصف این مقدار به بخش تولید، شامل نساجی و پوشاک سرازیر شده است. برای کشوری همچون پاکستان نیز صنعت نساجی، بیش از ۴۰ درصد اشتغال صنعتی و صادرات را به خود اختصاص داده و یا آنکه صادرات منسوجات و پوشاک تایوان، ۴۸ درصد صادراتش را شامل می‌شود.
مجموع صادرات منسوجات و پوشاک ترکیه هم در سال‌های ۲۰۱۱، ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ به ترتیب بالغ بر ۲۵، ۲۷ و ۳۰ میلیارد دلار بوده است و این یعنی آنکه نساجی و پوشاک سهمی در حدود ۱۸ درصد از کل صادرات کشور ترکیه در سال ۲۰۱۳ را تصاحب کرده است. مهم‌ترین دلیل این موفقیت پایین بودن هزینه دستمزد در کشور ترکیه در مقایسه با اروپا است به طوریکه هزینه نیروی کار به ازای هر ساعت در کشور ترکیه بالغ بر ۴.۵ دلار و در کشور‌های اسپانیا و فرانسه به ترتیب ۲۶ و ۴۰ دلار است. این رقم برای کشور ما به حدود یک دلار می‌رسد.
همچنین بر اساس آمار‌ها و نیز گفته‌های کارشناسان مربوطه، مصر کشوری است که نساجی ندارد، اما با تولید پوشاک طی ۵ سال اخیر توانسته که بیش از ۶۰۰ هزار شغل در این صنعت ایجاد کند و صربستان و گرجستان هم به همین ترتیب موفق بوده‌اند. در بنگلادش نیز با وجود آنکه صنعت نساجی وجود ندارد، اما حدود ۲۵ میلیون نفر در صنعت پوشاک مشغول به کار هستند و صادرات هم دارند.
در نمودار زیروضعیت صنعت نساجی و پوشاک ایران با تعدادی از کشور‌ها مقایسه شده است. طبق این نمودار، صنعت نساجی در کشور‌هایی مانند ترکیه و پاکستان سهم قابل توجهی از اقتصاد این کشور‌ها را به خود اختصاص داده به گونه‌ای که به ترتیب ۱۵ تا ۲۵ درصد اقتصاد این کشور‌ها مربوط به بخش نساجی است. در اقتصاد چین، ایتالیا و هند هم سهم بخش نساجی و پوشاک حدود ۱۰ درصد تولید ناخالص ملی را تشکیل می‌دهد.
*چرا ۶۰ درصد ظرفیت کارخانجات فعلی پوشاک کشور خالی است؟
در حالیکه ترکیه هم مانند ایران ۸۰ میلیون جمعیت دارد، اما به اذعان رضا تازیکی، مدیر طرح ملی توسعه کسب‌وکار، اشتغال پایدار «زنجیره صنعت پوشاک در ایران، ۸۶۰ هزار نفر شاغل دارد، اما در ترکیه ۹ میلیون نفر در این صنعت مشغول به کار هستند».
همچنین صادق نجفی، مدیر عامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران هم عنوان می‌کند که «سرانه صادرات پوشاک برای کشور‌های ترکیه، چین و ایران به ترتیب برابر با ۱۴۰ دلار، ۸۰ دلار و ۸۹ سنت است». همچنین بر اساس آمار و گزارشات بنیاد نساجان ترکیه، این کشور دومین تولیدکننده بزرگ جهانی جوراب، سومین صادرکننده بزرگ لباس زیر و بزرگترین تولیدکننده پارچه جین است.
بنابراین اگرچه صنعت پوشاک ظرفیت زیادی برای گسترش و ایجاد اشتغال دارد و هزینه ایجاد شغل در این صنعت، ۲۵ تا ۳۰ میلیون تومان یعنی یک‌چهارم متوسط صنایع پایین دستی است، اما به گفته سعید جلالی قدیری، دبیر اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک، «۵۰ تا ۶۰ درصد ظرفیت کارخانجات فعلی صنعت پوشاک خالی است».
با این تفاسیر، صنعت نساجی و پوشاک کشور این توانایی را دارد که با حجم سرمایه‌گذاری بسیار پایین‌تر نسبت به سایر صنایع، اشتغال بیشتری ایجاد کند و این امر تأثیر بسزایی در رونق اقتصادی کشور و نیز کاهش بیکاری در پی خواهد داشت، اما سوال اینجاست که با ادامه روند موجود، آیا می‌توان چشم‌انداز مثبتی برای صنعت پوشاک کشور متصور شد یا خیر؟ البته نباید فراموش کرد که ورود به فاز صنعتی شدن و توسعه‌یافتگی در تمامی کشور‌های پیشرفته مانند آلمان، انگلیس، ژاپن، کره و ... با این صنعت آغاز شده و همچنان نیز در اقتصاد و تجارت این کشور‌ها نقش قابل توجهی را ایفا می‌کند، اما به اذعان فعالان این حوزه، قاچاق پوشاک کشورمان، ۲.۶ تا ۲.۸ میلیون دلار در سال است و متأسفانه اقدام موثری هم از سوی دولت برای کنترل قاچاق پوشاک صورت نمی‌گیرد.
منبع:فارس
انتهای پیام/