از «سردشت» تا «دوما»، راهی کثیف برای جبران شکست

به گزارش خبرنگار حوزه دفاعی امنیتیگروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، چهارم شهریور ماه سالروز صدور قطعنامه شورای امنیت در اعتراض به عراق برای کاربرد سلاح‌های شیمیایی در جنگ تحمیلی است، سلاح هایی که برای مردم ایران‌زمین چندان هم غریب نیستند. سلاح هایی که مرگی دردناک و زندگی ‌ای دردناک تر را رقم می زنند.  تنها چند روز از قرارداد الجزایر گذشته بود، جنگ به اتمام رسیده و صدام علیرغم تمامی کمک‌های دولت‌های عربی و غربی دست از پا دراز تر به عراق بازگشته بود. این در حالی بود که او در یک سال آخر جنگ با ایران در سکوت مجامع بین المللی بیش از پیش روی به استفاده از سلاح‌های شیمیایی آورده و حتی تهدید کرده بود که شهرهای ایران هم مورد حملات شیمیایی  بیشتر قرار می‌گیرند.

اولین باری كه ارتش عراق از سلاح شیمیایی در جنگ استفاده كرد مربوط به 27 مهرماه 1359 در منطقه جنوب (استان خوزستان) است، حملاتی که تا سال 65 ادامه داشت، بدون اینکه مدعیان حقوق بشر حتی در محکومیت این حملات بیانیه‌ای صادر کنند. به كارگیری سلاح های شیمیایی از سوی عراق در حالی صورت می گرفت كه این كشور جزو 120 كشور امضا كننده پروتكل ژنو درباره منع استفاده از سلاح های سمی، خفه كننده و تركیبات باكتریولوژیك قرار داشت. پروتكل 1925 ژنو كه طی قطعنامه 2612 (12)Bسازمان ملل مجدداً به تصویب رسیده است، صراحتاً استعمال سلاح های شیمیایی را منع می كند.

زمانی که عراق از جنگ‌افزارهای شیمیایی برای حمله به نیروهای ایرانی، چریک‌های کُرد و غیرنظامیان استفاده می کرد، نکته ای تامل برانگیز توجه جهانیان را به خود جلب کرد، سردمداران عراق این اتهام را مطرح کردند که ایران نیز اقدامات مشابهی انجام داده و از سلاح شیمیایی استفاده کرده است. عراق در سایه حمایت واشنگتن دریافت که برای اثبات اتهام نیاز چندانی به ارائه شواهد هم ندارد و در واقع احتمال استفاده ایران از جنگ‌افزارهای شیمیایی اتهامی بود که برخی انتظار آن را داشتند و به‌راحتی هم آن را پذیرفتند!

ایرانیان هرگز از جنگ‌افزار شیمیایی استفاده نکردند

سرلشکر ستاد وفیق السامرایی نایب‌رئیس اداره اطلاعات نظامی عراق در دهه 60 شمسی که پیش از فرارش از عراق به ریاست این اداره منصوب‌شده بود در مصاحبه‌ای در سال 1376 می‌گوید: ایرانیان در این جنگ هرگز از جنگ‌افزار شیمیایی استفاده نکردند و اصولاً چنین چیزی در اختیار نداشتند.

یکی از افسران بلندپایه عراقی که در سال‌های 1359 تا 1365 فرماندهی اطلاعات در جبهه‌ها را بر عهده داشته  در مصاحبه‌ای در سال 1383ش اظهار کرد: در تمام مدتی که در جبهه بودم و بر اساس تجربه و اطلاعات شخصی‌ام، ایران هیچ‌گاه از گاز شیمیایی استفاده نکرد.

عصمت کتانی که در دهه 1360 زمانی که نماینده دائم عراق در سازمان ملل بود و بارها ایران را به کاربرد جنگ‌افزارهای شیمیایی متهم می‌کرد نیز در مصاحبه‌ای در سال1379 به صراحت اعلام کرد:  در واقع نمی‌دانم که آیا ایران از جنگ‌افزار شیمیایی استفاده کرده است یا نه؛ تنها چیزی که در آن زمان می‌توانستم به آن استناد کنم، ارزیابی آمریکایی‌ها بود.

سرهنگ ستاد یاسر الغیلانی خلبان جنگنده‌های ره‌گیر میگ-21  نیز اعتراف می کند که هرگز شواهدی مبنی بر استفاده ایران از گاز شیمیایی در طول جنگ مشاهده نکرده‌ام و فکر هم نمی‌کنم که آنها به این کار دست‌ زده باشند و چیزی هم در این مورد نشنیدم. اگر این کار را کرده بودند، صدام ساکت نمی‌نشست و هیاهوی زیادی به راه می‌انداخت.  من صد در صد مطمئنم که عراق از جنگ افزار شیمیایی استفاده کرده، ولی مطمئن نیستم که ایران نیز این کار را کرده باشد.

شکست از ایران، دلیل انتقام از هموطنان

در سال‌های پایانی جنگ؛ عراق  بیش از ۱۵۰ حمله هوایی علیه مواضع نیروهای ایرانی انجام داد که  بسیاری از آن‌ها حمله شیمایی گزارش شده است.  بیش از  ۲۰ هزار گلوله توپ و خمپاره شیمیایی توسط نیروهای بعثی مورد استفاده قرار گرفت و طبق آمار، تنها بر اثر حملات شیمیایی  بیش از ده هزار نفر به شهادت رسیدند. شهرهای سردشت، مریوان و مناطق عملیاتی جنوب کشور شاهد بیشترین و دردناکترین حملات شیمیایی صدام علیه ملت ایران بود که هنوز هم اثرات آن باقی است. 

نکته جالب ماجرا آنجاست که قربانیان سلاح‌ های شیمیایی  صدام تنها ایرانیان نبودند؛ بلکه در یکی از این حملات و در حمله به حلبچه، نزدیک به پنج هزار نفر کشته و حدود ده‌هزار نفر تا پایان عمر از جراحت‌های ناشی از حمله شیمیایی رنج بردند، حلبچه ای که متعلق به خاک عراق بود و همگی هموطنان صدام حسین بودند. حمله به حلبچه در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۶۶ و به دنبال پیروزی رزمندگان اسلام در عملیات والفجر ۸ رخ داد؛ صدام که از شکست و از دست دادن فاو به شدت خشمگین بود؛ وقتی دید که زورِ خود و ارتش تا بن دندان مسلحش به رزمندگان ایرانی نمی رسد،  از هموطنان خود در حلبچه  انتقام گرفت!

سکوت مجامع جهانی در قبال جنایات صدام  تا روزهای پایانی جنگ همچنان ادامه داشت؛ صدام عدم پذیرش قطعنامه 598 توسط ایران را بهانه حملات شیمیایی خود کرده بود و تهدید می‌کرد در صورتی که ایران قطعنامه را نپذیرد، به شهرهای مهم کشور هم حمله شیمیایی می‌کند؛ امری که با توجه به استعدادهای نظامی رژیم بعث چندان دور از واقعیت هم نبود. 

قطعنامه ۶۲۰ شورای امنیت سازمان ملل چه می‌خواست

مصوبه شورای امنیت در جلسه ۲۸۲۵ خود مورخ ۲۶ آگوست ۱۹۸۸ (۴ شهریور ۱۳۶۷):

شورای امنیت، با یادآوری قطعنامه ۶۱۲ (۱۹۸۸) خود، با بررسی گزارش‌های ۲۰ و ۲۵ جولای و ۱۹ آگوست ۱۹۸۸ هیئت‌های اعزامی دبیر کل جهت بررسی ادعا‌های استفاده از سلاح‌های شیمیایی در مناقشه میان جمهوری اسلامی ایران و عراق، با ابراز تاسف عمیق از نتایج تحقیقات هیأت‌ها مبنی بر اینکه استفاده از سلاح‌های شیمیایی در مناقشه ایران و عراق تداوم یافته و چنین استفاده‌ای علیه ایرانیان شدت و تکرار بیشتری پیدا کرده است، با ابراز نگرانی عمیق از خطر استفاده احتمالی از سلاح‌های شیمیایی در آینده، با در نظر گرفتن مذاکرات جاری در کنفرانس خلع سلاح راجع به ممنوعیت کامل و موثر توسعه، تولید و انبار کردن سلاح‌های شیمیایی و نیز نابودی آن ها، با عزم راسخ جهت شدت بخشیدن به تلاش‌های خود برای پایان دادن به هرگونه استفاده از سلاح‌های شیمیایی در حال حاضر و در آینده که در مغایرت با تعهدات بین‌المللی است:

۱. استفاده از سلاح‌های شیمیایی در مناقشه ایران و عراق را که مغایر با تعهدات مطابق با پروتکل ممنوعیت استفاده از گاز‌های خفه کننده، سمی و دیگر گاز‌ها و مواد میکروبی در جنگ مصوب ۱۷ ژوئن ۱۹۲۵ و قطعنامه‌ی ۶۱۲ شورای امنیت است، شدیدا محکوم می‌نماید.

۲. دبیرکل را تشویق می‌نماید که در پاسخ به ادعا‌های ارائه شده به وی از سوی هر دولت عضو مبنی بر استفاده از سلاح‌های شیمیایی و میکروبی یا سمی و نقض احتمالی پروتکل ۱۹۲۵ ژنو و دیگر قوانین مربوط در حقوق بین المللی عمومی سریعا تحقیقاتی به عمل آورد تا شواهد را بررسی و نتایج را گزارش نماید.

۳. از تمامی دولت‌ها می‌خواهد که نظارت شدیدی بر صادرات محصولات شیمیایی که می‌تواند جهت تولید سلاح‌های شیمیایی به کار گرفته شود، اعمال نمایند. به ویژه کشور‌های درگیر در زمانی که استفاده آن‌ها از سلاح‌های شیمیایی با تعهدات بین‌المللی مورد تایید مغایرت داشته و یا شواهد متقنی دال بر‌ای امر در دست باشد.

۴. تصمیم می‌گیرد با توجه به تحقیقات دبیرکل، در صورت تکرار هرگونه استفاده از سلاح‌های شیمیایی در آینده و مغایرت آن با تحقوق بین‌المللی از سوی هر کس و در هر زمان که باشد، مسئله را سریعا مورد بررسی قرار داده و مطابق با منشور ملل متحد اقدامات مناسب و موثری را اتخاذ نماید.

صدامی که هنوز هم وجود دارد، اما در لباسی جدید

سال 89 بود که بحران در سوریه با کلیدواژه هایی غربی آغاز شد. محمور غربی عبری عربی هم مثل همیشه آماده گرفتن ماهی از آب گل‌آلود در کنار گود نشسته بود. هر چه از زمان شروع بحران گذشت، عمق فاجعه بیشتر شد. هر روز یک گروه تروریستی جدید در سوریه قد علم می کرد، روزی جبهه‌النصره، روزی داعش، روزی ارتش آزاد و روزی هم فلیق الرحمن. کار به جایی رسید که حدود 90 گروه تروریستی وارد سوریه شد و جنگ 72 ملت در سوریه ادامه پیدا کرد.

اما از میان این تعداد گروه تروریستی فقط داعش و جبهه‌النصره توانسته‌اند که هنوز هم وجود داشته باشند، وجودی که شواهد نشان می دهد شاید به زودی از بین برود.شواهد به خوبی نشان می دهد که تروریست‌ها در سوریه هر زمان که می خواهند از مهلکه و شکست فرار کنند از سناریوهای تکراری مثل اتهام‌زنی و آتش‌بس‌های نمایشی استفاده می‌کنند که بار هم از آنها در موقعیت های مختلف بهره برده اند و هر بار با حمایت اربابان غربی و عربی خود توانسته اند از این دسیسه ها نتیجه بگیرند.

در اواخر سال 94 بود که زمزمه هایی مبنی بر استفاده تکفیری ها از سلاح های شیمیایی در سوریه به گوش رسید. این حملات در سایه بی توجهی نهادهای بین المللی و حقوق بشری روز به روز بیشتر شد تا جایی که یک نماینده پارلمان ترکیه اعلام کرد که گروه تروریستی تکفیری داعش مواد لازم برای تولید گاز کشنده سارین را از طریق ترکیه به دست آورده است. ترکیه در بررسی مسیرهای تدارکاتی مورد استفاده برای ارائه مواد تشکیل دهنده گاز سمی سارین به داعش کوتاهی کرده است.

تیم‌های حقیقت‌یاب روسیه و سوریه نیز بارها از استفاده گروه‌های تروریستی از تسلیحات شیمیایی علیه غیرنظامیان و نیروهای ارتش سوریه پرده برداشته اند. همچنین ارتش سوریه در پیپیشروی ماه‌های اخیر خود، بارها تصاویری از انبارهای تسلیحات شیمیایی گروه‌های تروریستی منتشر کرده است.

جان برنان - رئیس آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا سیا - اعلام کرد داعش از تسلیحات شیمیایی استفاده می‌کند و توانایی تولید گازهای کلر و خردل و سارین را دارد.  داعش از مواد شیمیایی سمی در عراق و سوریه از جمله عامل تاول‌زای سولفور و خردل استفاده کرده است. 

از ابتدای سال جاری گروه های تروریستی، حمله با استفاده از تسلیحات  شیمیایی را بطور گسترده‎‌ای ادامه دادند؛ یکی از مخرب‌ترین این حملات شیمیایی وقوع حمله شیمیایی به شهر «دوما» در نزدیکی دمشق بود که در آن حداقل  ۷۵ نفر کشته و بیش از  ۱۰۰ نفر مجروح شدند، این در حالی بود که وزارت دفاع روسیه هشدار داده بود گروه‌های تروریستی «جیش الاسلام» و ارتش آزاد قصد دارند با استفاده از گاز شیمیایی، به شهر دوما در غوطه شرقی دمشق حمله کنند. 

انتهای پیام/