استان سیستان و بلوچستان با داشتن ۱۰ میلیارد تن ذخایر قطعی و ۲۰ میلیارد تن ذخایر احتمالی، ۵ درصد ذخایر معدنی کشور را در خود جای داده است. در این استان سالانه بطور متوسط ۳ و نیم میلیون تن مواد معدنی استخراج می‌شود. رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان وبلوچستان در این رابطه گفته است: تا کنون ۳۴۸ معدن در این استان کشف شده که ۲۱۷ مورد آن فعال، ۹ معدن در حال تجهیز و بقیه نیمه فعال هستند. وی ادامه داد: ۲۸/۷۳ درصد از معادن سیستان و بلوچستان را مصالح ساختمانی و سنگ‌های تزیینی و نما تشکیل می‌دهند و این بخش در سیستان و بلوچستان زمینه اشتغال ۶ هزار و ۲۰۰ نفر را فراهم کرده است.
از سوی دیگر طبق آمار سازمان صنعت، معدن و تجارت، استان خراسان جنوبی به عنوان یکی از قطب‌های معدنی کشور شناخته می‌شود، در این استان بیش از ۲ هزار و ۲۰۰ معدن شناسایی شده که از این بین ۴۹۷ معدن در حال بهره برداری است. مجموع ظرفیت معادن در حال بهره‌برداری استان خراسان جنوبی بیش از ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن است درحالی که هم اکنون سالانه تنها ۱۲ میلیون تن مواد معدنی از آن استخراج می‌شود؛ جالب توجه آنکه میزان اشتغال‌زایی این معادن بیش از ۱۰ هزار نفر بوده است. با این حال، بدلیل نبود زیرساخت مناسب حمل و نقل، از ظرفیت معدنی این استان خراسان به خوبی استفاده نشده و همین امر یکی از دلایل اصلی بالا بودن نرخ بیکاری و به تبع آن مهاجرت به سایر استان‌های کشور در خراسان جنوبی است.
راه‌آهن چابهار ـ. سرخس به عنوان اصلی‌ترین اولویت زیرساختی شرق کشور علاوه بر کسب منافع ملی حاصل از درآمد‌های ترانزیتی، تأثیر مستقیمی بر اشتغال زایی و پیشرفت اقتصادی این منطقه از کشور خواهد داشت. احداث این زیرساخت ریلی سبب می‌شود تا دسترسی به معادن و بهره برداری از آن‌ها مقرون به صرفه شود و از این طریق مقدمات لازم برای سرمایه گذاری جهت فعالسازی ظرفیت معادن غنی شرق کشور فراهم شود.
محور ریلی چابهار ـ. سرخس از ۲ قطعه اصلی تشکیل شده؛ قطعه اول آن از چابهار تا زاهدان، امکان اتصال چابهار به شبکه ریلی و قطعه دوم آن، امکان اتصال زاهدان به بیرجند و نهایتاً اتصال به سرخس را فراهم می‌کند. عملیات عمرانی قطعه اول با طول ۵۸۰ کیلومتر، از سال ۸۹ وارد فاز اجرایی شده و هم‌اکنون پس از گذشت ۸ سال از شروع پروژه دارای پیشرفتی کمتر از ۳۵ درصد است، این درحالی است که قطعه دوم که از سال ۹۳ در ردیف بودجه عمرانی کشور قرار گرفته است، بعد از گذشت ۴ سال تقریباً هیچ پیشرفت فیزیکی نداشته است.
عدم توجه به اولویت‌های زیرساختی متناسب با ظرفیت‌های کشور سبب شده است پروژه مهمی همچون خط آهن چابهار ـ. سرخس که علاوه بر درآمد‌های کلان ترانزیتی برای کشور، تاثیرات مستقیمی بر محرومیت زدایی، اشتغال زایی و پیشرفت استان‌های شرقی دارد، به کندی پیش رود؛ بنابراین ضروری است مسئولان وزارت راه در راستای انجام وظایف خود اهتمام بیشتری نسبت به ساخت و تکمیل این محور راهبردی نشان دهند و با تخصیص صحیح منابع به پروژه‌های اولویت‌دار مطابق وعده‌های داده‌شده بهره‌برداری از این خط ریلی را تا سال ۱۴۰۰ عملیاتی نمایند.
یادداشت از سید میثم لاجوردی کارشناس حمل ونقل ریلی
انتهای پیام/