صبا اسدی رواندرمانگر کودک و نوجوان در گفتوگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اظهار کرد: فوبیا احساس ترس شدید و بیمار گونه از چیزی است که خطری شدید یا واقعی محسوب نمیشود، ترس؛ شما را از خطر محافظت میکند.
ترس بیاندازه و غیر منطقی که افراد در هنگام مواجه با شرایط، اماکن، فعالیت یا شئ خاص با آن مواجه میشوند فوبیا میگویند، افرادی که فوبیا دارند بعضی اوقات احساس میکنند که اضطراب و ترسشان موجه نیست، اما مسئله اینجاست که کاری از دستشان برای غلبه بر آن بر نمیآید، فوبیا میتواند آنقدر قوی باشد که زندگی شما را مختل کند.
این رواندرمانگر بیان کرد: فوبیای حیوانات یکی از نمونههای شایع فوبیا در تمامی جوامع است، این نوع ترس در حقیقت ترسی شدید و غیر منطقی از حیوانات است، اکثر افراد به صورت سطحی از حیوانات میترسند ولی این ترس در افراد مبتلا به فوبیا حیوانات، بسیار شدیدتر است.
بیشتر بخوانید: هشدار، اگر این نشانه ها را دارید مبتلا به «آتیکی فوبیا» هستید!
وی ادامه داد: مانند سایر انواع فوبیاها، درمورد فوبی حیوانات هم دلیل مشخصی در دست نیست؛ بلکه بیشتر بخاطر تجارب گوناگون و شخصی افراد است که نوع ترس متفاوت میشود؛ یکی از دلایل عمده این اختلال مربوط به خاطرات تلخ و دردناک دوران کودکی است که فرد فقط شاهد آن حادثه ترسناک بوده است یا حتی ممکن است شنونده آن بوده باشد.
این روان درمانگر افزود: خاطرهای که توسط والدین، بدون توجه به سن پایین کودک و در حضور او تعریف میشود، در وجود کودک نهادینه میشود و درصورت درمان نشدن، باعث بدتر شدن وضعیت در سنین بالاتر خواهد شد و فرد در زندگی شخصی و اجتماعی دچار مشکلاتی می شود.
اسدی تشریح کرد: افرادی که دچار فوبیا هستند دچار ترس و هراس میشوند، واکنشهای ناخودآگاه یا غیرقابل کنترل از خود بروز میدهند، ضربان قلبشان بهشدت بالا میرود، نفسهایشان بریده بریده میشود، می لرزند و به شدت از تمام حیوانات دوری میکنند.
بیشتر بخوانید: یافته های جدید برای درمان «فوبیا
وی ادامه داد: در بین انواع فوبیاها، فوبی حیوانات از جمله موارد نسبتا راحت برای درمان است؛ چراکه علت این فوبیا یا ترس موردی کاملا ملموس است، در فوبی حیوانات افراد به طور مشخص از حیوانات میترسند؛ بهترین روش برای رهایی از هر نوع ترسی، بررسی و روبرو شدن با اساس و ریشه هراس است و روش درمان فوبی حیوانات هم از این قاعده مستثنا نیست، روشهای درمانی فوبی حیوانات می تواند شامل اقدامات زیر باشد.
این روان درمانگر افزود: یکی از رایجترین روشهای درمان فوبیاهای خاص، روش درمانی رفتاری - شناختی است که طی آن از یک شیوه حساسیتزدایی به کار گرفته میشود؛ در این شیوه، فرد را با یک روش حسابشده و مصون در معرض موضوع یا موقعیتی که از آن ترس دارد، قرار میدهند که معمولترین آن شیوه حساسیتزدایی تدریجی است، مثلاً فرد با کمک دکتر یا درمانگر نخست در ذهن و با کمک قوه تخیل، در واقعیت با عامل ترس مواجه میشود.
وی گام اول در درمان فوبیا را شناخت ترس دانست و گفت: اگر در تعیین دقیق فوبیایتان با مشکل مواجه هستید، فهرستی از چیزهایی را بنویسید که باعث ترس شما میشوند؛ ممکن است اینگونه بتوانید ترس اصلیتان را شناسایی کنید و در درمان فوبیا موفق باشید.
این روان درمانگر ادامه داد:اهدافتان را بنویسید، برای درمان فوبیا سعی کنید اهداف ملموس و دستیافتنی را وضع کنید؛ این کار میتواند در طول دوره درمان فوبیا کمکتان کندو از مزایای این اهداف بهره بگیرید، مجموعهای از اهداف را در سطوح مختلف بنویسید، دستاوردهای کوچک میتواند به شما در رسیدن به اهداف سختتر کمک کند.
اسدی گفت: در مقابل فوبیایتان یک استراتژی مقابلهای داشته باشید، باید بدانید که استراتژی مقابلهایتان بهتر است با دستیابی به اهدافتان تغییر کند هرچند ممکن است در ابتدا با مشغول کردن خودتان به کارهای دیگر با این ترس مقابله کنید، ولی ممکن است در نهایت بتوانید برای دورههای زمانی کوتاهی با ترستان مقابله کنید.
وی بیان کرد: از تکنیکهای آرامشبخش استفاده کنید، تمرینی را پیدا کنید که به شما آرامش میبخشد؛ هر فردی به شیوه مختلفی به آرامش میرسد، پس روشی را پیدا کنید که برای شما کارساز است، ممکن است تنها یک صحنه آرامشبخش را تصور کنید، تنشهای بدنتان را آزاد کنید، تنفس صحیح کشیدن را تمرین کنید، یا مراقبه کنید، به این روش وقتی با فوبیایتان مواجه میشوید، میتوانید بر ترستان فائق بیائید و درمان فوبیای موفقی داشته باشید.
این روان درمانگر گفت: موقعیتهایی را بنویسید که با فوبیایتان مواجه میشوید، تا جاییکه امکان دارد با جزئیات این کار را انجام دهید و تمام تجاربی را که داشتهاید بنویسید، از یک اضطراب کم گرفته تا وحشتناکترین آنها؛ این کار به شما کمک خواهد کرد با ترستان در سطوح مختلف برخورد کنید یعنی به ترتیب ترستان را روی کاغذ بیاورید.
بیشتر بخوانید: فوبیا آمپول/ کسانی که از آمپول می ترسند، بخوانند
اسدی گفت: موقعیتها را رتبهبندی کنید، فهرست موقعیتهایتان را براساس اضطرابآورترین و ترسناکترین آنها رتبهبندی کنید؛ فهرستتان را با موقعیتهایی شروع کنید که شما را کمی مضطراب میکنند، ترسناکترین موقعیتها را در انتها قرار دهید بهعنوان مثال، اگر از پرنده میترسید، فهرست شما احتمالا با نگاه کردن به تصویر یک پرنده شروع شود و به دیدن یک پرنده بیرون از پنجره برسد.
وی ادامه داد: کم کم در فهرستتان به پیش بروید، وقتی بر یکی از موارد فهرست مسلط شدید، بهسراغ مورد بعد بروید تا زمانیکه به ترسناکترین موقعیتتان برسید؛ موفق شدن در برخی موارد ممکن است به زمان بسیار زیادی نیاز داشته باشد بهعنوان مثال، شما بر ترستان نسبت به تصویر یک مرغ عشق زودتر از گرفتن آن در دست غلبه میکنید.
این روان درمانگر اظهار کرد: در واقعیت به دنبال غلبه بر ترستان باشید، وقتی با تجسم و حفظ آرامش این فهرست را به پایان رساندید، به دنبال فوبیایتان در زندگی واقعی بگردید؛ قبل از آنکه به سراغ موقعیتهای ترسناک بروید، با موقعیتهایی شروع کنید که کمترین اضطراب را برایتان ایجاد میکنند.
اسدی گفت: به مقابله با ترستان ادامه دهید، حتی زمانیکه بر بزرگترین ترستان غلبه کردید، بازهم به قرار گرفتن در موقعیتهای ترسآور ادامه دهید تا این ترس هیچگاه دوباره بازنگردد، در معرض مداوم این ترس قرار گرفتن به شما اجازه میدهد واکنشتان را نسبت به این ترس مدیریت کنید.
وی اظهار کرد: برای کاری که بهخوبی از پس آن برآمدهاید به خودتان پاداش دهید؛ شاید یکی از دلایلی که از یک مرغ عشق میترسید این است که تجربهی بدی در کودکی داشتهاید، ذهن شما به این تجربه چنگ میزند، و آن را به فوبیا تبدیل میکند؛ زمانیکه بر این ترستان فائق آیید و بدون احساس ترس با یک پرنده مواجه شوید، به خودتان پاداش دهید، یک بستنی خوشمزه یا قهوهای که دوست دارید را بخورید با اینکار ذهنتان شروع میکند به پیوند دادن چیزهای خوب و آنچه که تا امروز حسابی از آن میترسیدید.
بیشتر بخوانید: ترس از سوسک نوعی فوبیاست
این روان درمانگر در پایان یاد آور شد: اگر احساس کردید گیر افتادهاید و نمیتوانید کاری انجام دهید از کمک خواستن از دیگران نترسید؛ ممکن است فردی که از او کمک میخواهید بتواند در غلبه بر این ترس به شما کمک کند، گاهی نیاز است با متخصصی مشورت کنید تا برخی باورهای مشکل ساز و مرتبط با ترستان را از بین ببرد.
انتهای پیام/