مایه حیاتی که این روزها به دنبالش می گردیم / کم آبی بحرانی که گریبان کشور را گرفته است

 به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان،هنوز  صحبت های پدر بزرگم یادم نرفته که می گفت در دهه 40 سیلاب رودخانه تا اوسط خیابان کمال اسماعیل خیابان مجاور رودخانه را کشیده می شد و خیابان را آب می گرفت ؛ او از پر آبی و شنا و آب بازی کودکان در مادی هایی که میراث شیخ بهایی بود برایم سخن می گفت ؛ خدایش بیامرزد دیگر خبری از پر آبی مادی ها و سیلاب رودخانه که نیست هیچ ،تازه در بالادست هم آبی نیست.  

 این روزها  هر چه قدر آب زایش کند دیگر جوابگوی آب شرب 5 میلیون جمعیت استان اصفهان در بحث آب شرب نیست چه برسد به صنعت و کشاورزی ؛ همان زمان پدر بزرگ هایمان که آب سر ریز کوچه و خیابان هایمان شده بود فکر و راهکاری برای این موضوع نداشتیم و به چنین روزی فکر هم نمی کردیم.   

کم آبی فقط مختص اصفهان و استان های همجوار آن نیست بلکه این روز ها همه  کشور را در بر  گرفته است.   دریاچه ارومیه  که بزرگ ترین دریاچه آب شور خاورمیانه  است حال  مساعدی ندارد؛ این دریاچه از اواسط دهه ۸۰ شروع به خشک شدن کرد و امروزه در خطر خشک شدن کامل قرار دارد ، هرچند طرح های احیای این دریاچه صورت گرفته اما مثمرثمر نبوده،  زاینده رود که حال روزش برای همه مشخص است .

بیشتر بخوانید: دریاچه ارومیه در انتظار آینده‌ای روشن /نگین فیروزه‌ای ایران زمین امیدوارتر از گذشته 

پل های خواجو و سی و سه پل سالهاست که بی آبی برایشان عادی شده ، کارون و تالاب های گاوخونی و هور العظیم که اصلا حال روز خوبی ندارند همه این موارد نشان از بین رفتن منابع آبی گسترده در کشور است که از دهه 80 شروع شد و همچنان ادامه دارد ؛ البته کاهش نزولات آسمانی بی تاثیر نبوده و در واقع  اصلی ترین دلیل کاهش منابع آبی است اما نباید از بی تدبیری و  آینده نگر نبودن در شرایط پر آبی غافل شد.

در حال حاضر میزان مصرف آب شیرین در کل دنیا حدود 4500 میلیارد متر مکعب تخمین زده می‌شود که از این رقم حدود 70 درصد در بخش کشاورزی،‌ 20 درصد در بخش صنعت و 10 درصد در مصارف عمومی شهری مصرف می‌شود، ضمن آنکه حدود 2 دهم درصد از مصرف آب در بخش معدن مصرف می‌شود که در مقایسه با سایر مصارف بسیار پایین است.

در این برهه  زمانی شرایط اصفهان کمی متفاوت تر والبته سخت تر از هر استان دیگر است.

مدت هاست که کشاورزان شرقی از مشکلات کم آبی و عدم تخصیص حق آبه شان معترض اند و حالا کشاورزان غرب هم حال روز خوشی ندارند قنات هایی که رو به خشکی هستند و دیگر جوابگوی باغات شهرستان های نجف آباد و تیران و کروان ، خمینی شهر نیستند.

کشاورز زیر چرخه های صنعت له شد

شجاعی معاون اقتصادی استاندار اصفهان در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، در حاشیه نشست مشکلات کم آبی حرف از طرح های جدید و همسو با شرایط  آبی زد و گفت : اشتباهات گذشته  وضعیت آب در کشور و استان را به این حال در آورده است.

شجاعی با بیان اینکه نوع مدیریت های گذشته موجب ایجاد بحران امروزی آب شده و کمبود بارش دلیل اصلی این مساله نیست افزود: حالا که در این بحران قرار گرفتیم باید متناسب با وضعیت تصمیم گیری کنیم ؛  کارهای زیادی برای قانع کردن کشاورزان منطقه لنجان به نکاشتن برنج تغییر الگوی کشت صورت گرفته اما بسیاری از کشاورزان اعتماد ندارند و الگوی کشت جدید را نمی پذیرند و برای این موضوع همه دستگاه و رسانه باید وارد شوند و کشت های جدیدی همچون قارچ ، گیاهان دارویی ، پسته و زعفران را معرفی کنند که طبیعتا به جهت در آمد زایی بهتر و به صرفه تر از برنج است.

جیره بندی در اصفهان صورت نمی گیرد

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان در گفت وگو با  خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان،در خصوص وضعیت شبکه توزیع آب  با بیان اینکه اگر شرایط خاص شد در شبکه شرب از چاه های با کیفیت استفاده می کنیم، گفت: هیچ جیره بندی نداریم چون جیره بندی معضلات بیشتری را در پی دارد، وزارت نیرو زیر بار جیره بندی نمی رود چرا که شبکه آب شرب کشش جیره بندی را ندارد.

مدیر عامل شرکت آبفا استان اصفهان در خصوص سازگاری با کم آبی ادامه داد: بیش از 1000 سال است که با کویر زندگی می کنیم، پدران ما برای جلوگیری از بحران آب، قنات را تعریف کردند، چرا ما نمی توانیم این کار را صورت دهیم؟ این موضوع به دنبال این است که با فرهنگ سازی در مصرف آب این اقلیم سازگار با زندگی مردم شود.

امینی با اشاره به شعار آب و فاضلاب استان اصفهان"سازگاری با کم آبی، خودباوری و هم افزایی" گفت: باید به آمایش سرزمینی در توسعه پایدار کشور توجه شود که متاسفانه کمتر توجه می کنیم. سرانه بارش چادگان مثل ورزنه شده و باید بدانیم که در اقلیم خشک نمی توان صنایع و کشاورزی آب بر داشت. 

بیشتر بخوانید:بستر خشکیده هامون منشا ریزگردهای سیستان و بلوچستان است 

وی با بیان اینکه سال گذشته آورد زاینده رود یک میلیارد و 400 میلیون متر مکعب بود، ادامه داد: نکته مورد توجه آبفا کلید خوردن سامانه دوم آب رسانی بود. کمبود را در آب شرب احساس می کردیم. امسال در شرایط بارش فروردین و اردیبهشت ماه پیش بینی  آورد 465 میلیون متر مکعب آب از زاینده رود بود.

امینی با بیان اینکه به جهت کاهش چشمگیر حجم آب در برخی روزها حتی اردیبهشت ماه تا 40 درصد میزان آب تحویلی مان کم شد، اضافه کرد: این شرایط سخت علیرغم تهدیدی که دارد فرصت هایی برای مجموعه استان ایجاد کرده است تلاش کردیم کمترین تنش را متوجه مردم کنیم.

مدیر عامل شرکت آبفا استان اصفهان با بیان اینکه ما خط مقدم توزیع آب هستیم و متهم ردیف اول بخش آب و بهداشت  قملداد می شویم، افزود: امروز مجموعه سامانه تله متری و مدیریت فشار در شرکت آب و فاضلاب ایجاد شده که هیچ کدام از استان ها چنین چیزی ندارند. موضوع مهم دیگر لوازم کاهنده است که در مورد مدیریت مصرف آب وجود دارد که با توجه به قانونی که 3 سال پیش در مجلس مصوب شده در هیچ کجای کشور به جز اصفهان نتوانستند عملیاتی کنند.

امینی اضافه کرد: قرار شد از طریق سامانه 1522 لوازم کاهنده در اختیار مردم قرار گیرد و هزینه آن را به صورت اقساطی از آنها گرفته شود.

وی در خصوص آب فضای سبز گفت: با تلاش شرکت آب و فاضلاب و شهرداری امروزه تمام فضای سبز اصفهان از شبکه شرب جدا شده و از آب های زیرزمینی استفاده می شود. متاسفانه در فضای ملی و استان های همجوار متهم هستیم که اگر اصفهان آب ندارد چرا فضای سبز دارد؟ میزان رنج مصرف آب 90 درصد مردم اصفهان زیر 20 متر مکعب است به این معنی که ما زیر الگوی مصرف آب استفاده می کنیم .

امینی با اشاره به کارگروه ملی سازگاری با کم آبی گفت: دستور العمل جدیدی وجود دارد که استاندارد سرانه مصرف آب از 20 متر مکعب به 15 متر مکعب در کشور تقلیل دهیم، که در حال حاضر متوسط سرانه مصرف استان اصفهان 11.5 متر مکعب برای یک خانوار در ماه است. البته این کاهش سرانه دلیلی نیست که سلامت و بهداشت مردم را به مخاطره بیاندازیم .

مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان ادامه داد: در کشورهای پرآب برای هر نفر در شبانه روز 100 لیتر آب مصرف می شود که این عدد در استان و در مصرف خانگی 154 لیتر برای هر نفر در شبانه روز است که با تغییر در رفتار مصرفی خود می توانیم به زیر 110 این عدد را کاهش دهیم.

امینی با اشاره به صنایع استان گفت: ذوب آهن اصفهان زمانی بیش از2 هزار لیتر آب استفاده می کرد که اکنون به زیر 500 لیتر رسیده است، فولاد مبارکه نیز با اقداماتی که در حوزه فاضلاب و پساب انجام داده در حال حاضر پساب لنجان و مبارکه در اختیارشان قرار دارد، پالایشگاه اصفهان در کاهش مصرف آب اقدامات قابل تقدیری داشته است، همچنین دو ماه پیش کلنگ تصفیه تکمیلی پساب نیروگاه شهید منتظری زده شد.

در شرایط فعلی باید اقداماتی بنیادین در راستای کاهش مصرف آب در بخش های شرب و صنعت انجام دهیم و باید از گذشته  و روزگاری که آب رودخانه ها سیلاب کرده بود و به قول اصفهانی آب کَله می زد و سفره ها زیرزمینی پر آب بود درس بگیریم که چطور آن منابع آبی را مدیریت نکردیم و در واقع جلوی هدر رفت آب را نگرفتیم.

گزارش از سید امیرمهدی ساب چیان

انتهای پیام/م