گرچه از تاریخچه دقیق رنگرزی چهارمحال و بختیاری اطلاعی در دست نیست، اما بر حسب سفرنامه‌ها و کتب قدیمی، تاریخ رنگرزی در ایران به حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد می‌رسد.
با توجه به قدمت قالی‌های معروف نظیر پازیریک و بهارستان، و قالی‌های بافته شده در گوشه و کنار کشور که به دوران مختلف برمی‌گردد، می‌توان تاریخ رنگرزی در ایران و استان را به دوره بعد از ظهور اسلام منتسب کرد.
از آنجا که رنگرزی‌های استان معمولاً بر روی چیز‌هایی انجام می‌گیرد که از مواد فسادپذیر مانند پشم تشکیل شده است، آثار بهجامانده از گذشته‌های دور در این زمینه، یا وجود ندارد یا اندک می‌باشد.
در سفرنامه‌های مختلف، صحبت از قالی‌های سبز رنگ و فیروز‌ه‌ای در خانه‌های مناطق بختیاری نشین در ایذه و ارجان به میان آمده که نشان دهنده قدمت بالای سابقه هنر رنگرزی در چهارمحال و بختیاری است.
رنگ عنصر جدایی ناپذیر طبیعت است که بیشتر مواد عالم از جاندار و بی جان، کم و بیش از آن بهره برده‌اند.
بسیاری از اشیا و پدیده‌ها از سنگ و آب و خاک تا گل‌ها و درختان و درخشش پر تلألو و خیال‌انگیز بال و پر پرندگان تا طلوع و غروب و رنگین کمان، با اشکال و جاذبه‌های رنگارنگ جلوه‌گر می‌شود.
وجود نساجی و بافته‌های داری از گذشته‌های دور در استان، نقش رنگرزی و رنگ آمیزی با استفاده از مواد موجود در طبیعت و پیوند ناگسستگی و جدایی ناپذیر آن‌ها را نشان می‌دهد.
می‌توان گفت: شهرت جهانی قالی چالش‌تر و دیگر بافته‌های داری و نساجی چهارمحال و بختیاری نیز مرهون رنگرزی هنرمندان این منطقه می‌باشد.
تا چند دهه قبل، هنر رنگرزی تنها منحصر به استادان، هنرمندان و پیشکسوتان این رشته نبود، بلکه بیشتر بافندگان قالی و سایر دستبافت‌ها با این هنر سنتی آشنایی کامل داشتند و ترجیح می‌دادند رنگ‌های مورد نیاز بافت را شخصاً تهیه و رنگ آمیزی کنند و برای همین، تنوع و کیفیت برتر رنگ‌های به کار رفته، از ویژگی فرش چهارمحال مانند قالی‌های چالشتری، شهرکردی، پیربلوطی، قهفرخی و سامانی قلمداد می‌گردد.
با گذشت زمان و پیدایش تکنولوژی‌های نو و به علت تقاضای بازار برای تولید بیشتر قالی، کارگاه‌های متمرکز رنگرزی به وجود آمد و کم کم رنگرزی‌های خانگی جای خود را به رنگرزی‌های کارگاهی که قابلیت افزایش کمیت داشت، سپرد که تا کنون هم ادامه دارد.
اما حفظ، احیا، پاسداشت و ترویج هنر‌ها و صنایع دستی بومی و سنتی و آثار ارزشمند و ماندگار تاریخی و فرهنگی و انتقال آن به نسل‌های بعد، از ضروریات جامعه و قومیت‌های مختلف در همه دورانهاست.
آثار، هنر‌ها و فرهنگ‌هایی که به دلیل برخاستن و ارتباط با آداب و رسوم و لایه‌های گوناگون زندگی و اعتقادات مردم و طبیعت و اقلیم مناطق، همواره جذاب و شیرین و پرطرفدار است.
انتهای پیام/ش