خودروهایی که گیربکس اتوماتیک دارند احتیاج به تعویض دنده ندارند. از انواع گیربکس اتوماتیک می توان به گیربکس‌های سیاره‌ای AT، گیربکس‌های AMT، گیربکس‌های CVT و گیربکس‌های دوکلاچه DCT اشاره کرد.
نحوه کار گیربکس اتوماتیک به این صورت است که از موتور خودرو نیرو دریافت می کند و آن نیرو را به صورت افزایش قدرت (دنده یک) و یا افزایش سرعت (دنده پنج) به دیفرانیل و چرخ ها انتقال می دهد. ظاهر اغلب گیربکس های اتوماتیک تقریبا مشابه است.
اکنون به قسمت های اصلی گیربکس اتوماتیک می پردازیم:
1. نیروی مکانیکی از موتور دریافت می شود و به وسیله ی مبدل گشتاور به گیربکس انتقال پیدا می کند.
برای روشن تر شدن نحوه منتقل شدن نیروی موتور به گیربکس به وسیله مبدل گشتاور، پنکه ای که در سمت چپ قرار دارد به برق وصل است و هوا را رو به بیرون پرتاب می کند.
پنکه ای که در سمت راست قرار دارد خاموش است اما پروانه های آن تحت تاثیرهوایی که پنکه چپ پرتاب می کند می چرخد. به این ترتیب فرایند انتقال گشتاور موتور به گیربکس، یعنی موتور ماشین پروانه های مبدل گشتاور را یا به عبارتی پنکه سمت چپ را می چرخاند و سپس با به حرکت در آوردن روغن گیربکس، پروانه های توربین یا همان پنکه سمت راست می چرخند و به این صورت محور گیربکس به چرخش در می آید.
در حقیقت نحوه عملکردی که گشتاور گیربکس دارد مشابه پنکه است فقط از تفاوت هایی که دارند می توان به این موارد اشاره کرد : چیزی که به جای هوا دمیده میشود روغن گیربکس است و مسیری که روغن گیربکس می چرخد یک چرخه و سیکل بسته است.
از عواملی که سرعت و جهت چرخش محور خروجی گیربکس را تعیین می کنند می توان به موارد زیر اشاره کرد :
اما این سوال مطرح می شود که چه تفاوتی بین گیربکس اتوماتیک و گیربکس دستی وجود دارد؟
مانند هر وسیله ی دیگری در صورتی که استفاده ی شخص صحیح باشد و نکاتی را برای نگهداری صحیح در نظر داشته باشد می توان عمر گیربکس اتوماتیک را تا دوبرابر تضمین کرد. در ادامه به شرح پنج عامل مهم در تخریب گیربکس اتوماتیک می پردازیم:
از تعویض کردن حالت گیربکس در زمان حرکت پرهیز کنید. تعویض حالت های متفاوت گیربکس اتوماتیک به صورت مکانیکی بوده که به کمک تعدادی کلاچ و نوار که درون گیربکس قرار دارند انجام می شود که این ها حاوی موادی هستند که با به وجود آردن اصطکاک تعویض دنده را ممکن می کنند. حال اگر قبل از تعویض دنده، کاملا بایستید و ترمز کنید، به طور قطع این عمر این مکانیسم خودرو شما بیشتر خواهد شد.
نتیجه ی این که شما در یک شیب گیربکس اتوماتیک را خلاص کنید، کاهش مصرف سوخت نیست! خودروهایی که دنده اتوماتیک هستند در حدی هوشمند نیز هستند که در حالتی مثل سرازیری به موتور کمتر سوخت رسانی کنند که در نتیجه مصرف سوخت کم می شود.
با این بهانه که شتاب اولیه خودرو بیشتر می شود هنگام گاز دادن حالت (Drive) را انتخاب نکنید. اینکه پدال گاز را در موقعیت خلاص نگه دارید و حالت D راهم انتخاب کنید خسارت جبران ناپذیر و زیادی به گیربکس اتوماتیک ماشین خود می زنید.
قبل از اینکه خودرو را کاملا متوقف کنید از حالت P استفاده نکنید. بیشتر ماشین های جدیدی که گیربکس اتوماتیک دارند امکان استفاده از حالت P را به راننده خودرو نمی دهند.
اجزا و قطعات داخلی گیربکس اتوماتیک در هنگام استفاده به دمای بالایی دست پیدا می کنند که اگر در این حالت روغن کافی نباشد، یا روغن تعویض نشده باشد یا حتی روغن اشتباه ریخته شده باشد، احتمال اینکه مکانیزم آن آسیب ببینید زیاد است. بهترین حالت پیشنهادی این است که بعد از هر پنج هزار کیلومتری که خودرو کارکرد داشت میزان سطح روغن گیربکس اتوماتیک چک شود. و برای خودروهایی که در شهر استفاده می شوند توصیه می کنیم که بعد از 24 ماه یا 50 هزار کیلومتر، بسته به این که هر کدام از این دو حالت زودتر اتفاق افتاد، روغن گیربکس اتوماتیک را تعویض کنید.
به اهمیتی که گیربکس خودرو دارد اشاره کردیم و همین طور عوامل مخرب گیربکس اتوماتیک و نکاتی را که برای افزایش طول عمر آن مطرح کردیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد و برای نگهداری بهتر از خودرویتان به شما کمک کند.
انتهای پیام/
در اینده برای خودروی برقی یا احتراقی گیربکس و کلاچ هیدرولیک نخواهد بود و دیفرنسیال اتومات کار انها را با راندمان بالاتر و وزن و هزینه کمتر انجام میدهد همچنین چون نسبت این سیستم در درگیری پیوسته و متغییر تا بینهایت قابل تغییر است نیازی به قطع ارتباط موتور از چرخ هنگام توقف سر چهار راه یا درگیری کلاچ در ترافیک نیست و گشتاور بسیار بالا در اختیار راننده است راننده از کیفیت و کارایی حرکتی خودرو لذت میبرد