عقرب گزیدگی و راهکار‌های درمان آن

زهرا خادمیان کارشناس بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت ارسنجان، در گفت و گو با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛ اظهار کرد: عقرب گزیدگی از مهم‌ترین آسیب‌هایی است که زندگی انسان‌ها را به ویژه در مناطق گرمسیری به خطر می‌اندازد.

وی افزود: عقرب‌ها سم را در کیسه خود ذخیره و هنگام نیش زدن به بدن طعمه وارد می‌کنند، سم تعدادی از عقرب‌ها از نظر پزشکی خطرناک بوده و باعث نشانه‌ها و عوارض متفاوتی در فرد آسیب دیده می‌شوند.

زهرا خادمیان، بیشترین عوارض ناشی از گزش عقرب‌ها را مربوط به عقرب زرد رنگ (گادیم) و عقرب سیاه بزرگ عنوان کرد که همه ساله مرگ و میر و آسیب زیادی را برای ساکنان مناطق جنوبی ایران، در پی دارد.

این کارشناس بیماری‌های غیرواگیر، اضافه کرد: عقرب گادیم با رنگ بدنی زرد شفاف تا زرد کدر و نوک انبرک‌های آن قهوه‌ای مایل به قرمز است، این عقرب نیش بسیار کوچکی دارد که گزش آن درد زیادی ندارد و با وجود خطرناک بودن، در بسیاری از موارد با درد همراه نیست؛ اما زهر آن باعث نارسایی حاد کلیه می‌شود که بر سیستم عصبی مرکزی، اختلال عروقی و ایست قلبی تنفسی موثر است و در صورت درمان نشدن، خطر مرگ به همراه دارد.

خادمیان ادامه داد: عوارض ناشی از عقرب گزیدگی با توجه به زمان نیش خوردن شب یا روز، نوع عقرب، سن و وزن بیمار، سن عقرب، محل گزیدگی، دفعات گزش و فاصله طول کشیده از زمان گزش تا مراجعه به مراکز بهداشتی درمانی، متغیر است که می‌تواند از یک نقطه کوچک در محل گزش تا التهاب و قرمزی محل نیش، متفاوت بوده و در صورتی که عقرب از نوع گادیم باشد، ممکن است تمام نسج زیر جلد را خراب کرده و به صورت نسج خشک شده دیده شود.

وی بیان کرد: ممکن است بیمار با نشانه‌هایی مانند قرمزی و برافروختگی صورت و چشم‌ها، استفراغ خونی، درد شکم در ناحیه معده، تاری دید، تب، سردرد، استفراغ شدید و بی‌قراری، افزایش بزاق دهان، خشکی دهان، تنگی مردمک چشم، لوچی (انحراف) چشم، تنگی نفس، برآمدگی شکم، بی‌اختیاری ادراری، اسپاسم (حنجره)، انقباض موضعی و تشنج به مراکز درمانی مراجعه کند.

این کارشناس بیماری‌های غیرواگیر، آرام کردن فرد عقرب گزیده تا رساندن او به بیمارستان برای کند کردن روند جذب زهر، پایین‌تر قرار دادن عضو گزیده شده از سطح بدن فرد مانند آویزان کردن دست یا پا، بی حرکت کردن عضو گزیده شده به وسیله یک تخته چوب یا آتل، سرد نگهداشتن محل نیش زده با کیسه آب سرد یا یخ و بستن محل عقرب گزیدگی دست یا پا با یک تکه پارچه عریض را از مهم‌ترین اقدامات موردنیاز تا پیش از رسیدن به مراکز درمانی برشمرد.

خادمیان افزود: به خاطر داشته باشید که هرگز یخ را مستقیم روی پوست قرار ندهید، باید حدود ۳ تا ۳ سانتیمتر بالاتر از محل نیش باشد و محل را با یک تکه پارچه پهن ۵ سانتیمتری به آرامی ببندیم، به طوری که فشار نوار بسته شده زیاد نباشد و طوری بسته شود که یک انگشت به راحتی از زیر آن عبور کند.

وی تصریح کرد: بیشترین میزان گزش تصادفی در کودکان یا نوجوانانی که با پای برهنه یا دمپایی در کوچه یا حیاط خانه مشغول بازی هستند و افراد بزرگسالی که به هنگام غروب آفتاب یا اوایل شب در مناطق روستایی، در کنار دیوار‌های منازل مسکونی نشسته و با هم گفتگو می‌کنند، به وجود می‌آید.

این کارشناس بیماری‌های غیرواگیر، از بهترین اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از عقرب گزیدگی را دور ماندن از محل زندگی عقرب ها، نوسازی و بهسازی اماکن قدیمی، جمع‌آوری و دفع بهداشتی زباله، کنترل زیر کاشی، کفش، کنار فرش ها، لباس و محل استراحت و استفاده از تختخواب در محل‌های دارای رطوبت نزدیک انبار‌ها و مکان‌هایی که عقرب زیاد دیده شده، فرو نبردن دست در زیر سنگ‌ها و سوراخ‌های بدون دید، پرهیز از پابرهنه راه رفتن در محیط‌های باز بویژه در هنگام شب دانست.

انتهای پیام/ن

راه های پیشگیری و درمان عقرب زدگی