اکثر این کودکان در راه درمانگاه‌ها و یا در نبود پادزهر و تاخیر در درمان و یا به دلیل خوددرمانی خانواده ها، جان داده اند، زندگی در خانه‌های کپری که از برگ درختان نخل ساخته می‌شود مهمترین عامل نیش عقرب‌ها است.
دیوار‌های خنک و مرطوب این سازه‌های چوبی مکان مناسب برای رشد و تولید مثل عقرب‌های سیاه و زرد است، اکثر کودکان قربانی نیش عقرب‌ها در روستا‌های دور افتاده حتی پشه بندی برای رهایی از حشرات نداشته اند و بعد از عقرب گزیدگی ساعت‌های پر التهابی را تا آخرین نفسشان سپری کرده اند و اگر پای درد دل والدین این کودکان بنشینید حرف‌های زیادی برای گرفتن دارند.
روستا نشین بودن تعداد بالایی از جمعیت جنوب کرمان دلیل این مخاطره است که هر سال در جنوب کرمان تکرار می‌شود، حدود یک میلیون نفر در ۷ شهرستان جنوب کرمان زندگی می‌کنند که شامل هفت شهر بزرگ و سه هزار و ۹۰۱ روستا می‌شود و نکته خیلی عجیب این است که از میان هزاران مورد عقرب گزیدگی که در این منطقه صورت گرفته است اکثرا کودکان زیر شش سال نیش عقرب را تجربه کرده اند.
هر چند مردم به خصوص خانوادگی‌هایی که در این خصوص قربانی داده اند نبود پادزهر در مراکر درمانی پراکنده در روستا‌ها و یا عدم دسترسی به این امکانات و یا حتی تاخیر در دریافت خدمات را دلیل قربانی شدن عزیزان عنوان می‌کردند، اما دانشگاه علوم پزشکی جیرفت که مهمترین مرکز درمانی در جنوب کرمان است دلیل اصلی را تاخیر در مراجعه بیمار به پزشک، کمبود آگاهی در جامعه هدف بعد از عقرب گزیدگی و خوددرمانی عنوان کرده است.
سال گذشته که پس از بارندگی‌های بهاره با طغیان عقرب‌ها مواجه بودیم دانشگاه علوم پزشکی اقدام به برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای مردم کرده است و همچنین کانون‌های جمعیتی عقرب‌ها را سم پاشی کردند، اما در سال جاری نیز با وجود اینکه بارندگی در کار نبوده است گرمای هوا عقرب‌ها را برای فرار از گرما راهی خانه‌های مردم این منطقه کرده است.
در سال جاری نیز شناسایی کانون‌های جمعیتی عقرب در جنوب کرمان، آموزش به مردم محلی و سم پاشی و توزیع مناسب پادزهر برای جلوگیری از فوت براثر نیش عقرب ضروری است.
هر چند مراکز رسمی هنوز آمار قربانیان سال جاری را اعلام نکرده اند و بنا به اعلام منابع محلی برخی موارد فوت کودکان از نیش عقرب گزارش شده است.
با توجه به افزایش گرما در جنوب استان، معاون درمانی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت درباره احتمال افزایش گزش مار و عقرب به مردم این منطقه هشدار داد.
مسعود مطهری در این خصوص می‌گوید: با توجه به احتمال افزایش این گزش‌ها در فصل تابستان باید موارد ایمنی بیش از گذشته مدنظر مردم قرار گیرد.
وی گفت: طبق آمار ۴۳۵ مورد گزش عقرب و ۸۵ مورد گزش مار در فرورین و اردیبهشت امسال در حوزه خدمات دانشگاه علوم پزشکی جیرفت ثبت شد که خوشبختانه همگی بهبود یافته اند.
مطهری با اشاره به شیوع گزش دو نوع شایع عقرب زرد یا الماس و عقرب سیاه در جنوب کرمان؛ بی قراری شدید، تشنج، بی حالی، عرق کردن، تنگی نفس، سردرد و بی اختیاری ادرار را علائم عقرب گزیدگی اعلام کرد.
معاون درمانی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت گفت: مردم برای پیشگیری از عقرب گزیدگی اقدامات حفاظتی از جمله پرهیز از انباشتن و توده کردن هیزم و مصالح ساختمانی در محل سکونت و اطراف آن _. مسدود کردن سوراخ‌های دیوار‌های منازل به ویژه درو پنجره و ورودی‌های فاضلاب_ استفاده از نور کافی در فضای حیاط، حمام و دستشویی در طول شب به ویژه در روستا‌ها _. جلوگیری از بازی کودکان با دمپایی و پای برهنه در شب، پرهیز از نشستن یا خوابیدن روی زمین به ویژه در اوایل شب هنگام رفتن به تفریح یا گردش، پرهیز از توقف در جاده‌های بیابانی و نشستن روی خاک‌های انباشته شده، استفاده از کفش‌های ساق دار و دستکش توسط کارگران و کشاورزان در هنگام کار و ... را به صورت جدی رعایت کنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت همچنین به مراجعه فوری فرد عقرب گزیده به مراکز درمانی، اورژانس و بیمارستان‌ها تاکید کرد و حفظ آرامش فرد جهت کاهش انتشار سم در بدن، ثابت و بی حرکت نگه داشتن عضو گزیده شده و قرار دادن عضو آسیب دیده پایین‌تر از سطح قلب، بستن بالای محل گزش با باندی به پهنای کم به طوری که زیاد سفت نباشد و گردش خون قطع نشود، خودداری از شکافتن، تیغ زدن، مکیدن و خارج کردن نیش عقرب با فشردن محل گزش را هم ضروری دانست.
نماینده مردم پنج شهرستان جنوب کرمان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به محرومیت‌های مردم جنوب کرمان در حوزه‌های مختلف گفت: مسئولان باید اقدامات لازم در راستای انتقال آگاهی‌های لازم به مردم منطقه برای جلوگیری از در معرض خطر قرار گرفتن انجام دهند همچنین مردم باید آموزش‌های مقدماتی در قالب اقدامات قبل از مراجعه به پزشک را انجام دهند و زیر ساخت‌های لازم پزشکی هم در تمام مناطق منطقه فراهم شود.
احمد حمزه افزود: متاسفانه عقرب گزیدگی در سال‌های اخیر موجب قربانی شدن تعدادی از کودکان در جنوب کرمان شده است که امیدواریم در سال جاری قبل بروز چنین مواردی پیشگیری‌های لازم انجام شود تا کودکانمان در این زمینه قربانی نشوند.
وی تصریح کرد: تحقیقات لازم نیز در خصوص گونه‌های مختلف عقرب‌ها در جنوب کرمان باید انجام و پادزهر آن‌ها در اختیار مراکز درمانی قرار گیرد.
وی از مردم خواست به صورت جدی از خوددرمانی در زمان بروز گزش عقرب خودداری و پس از گزش بلافاصله بیمار را به مراکز درمانی منتقل کنند.
وی ادامه داد: در جنوب کرمان ۶ گونه عقرب شناسایی شده است که نوع گادین از خطرناک‌ترین عقرب‌های موجود در جنوب کرمان است.
اما مهمترین عامل این مشکل در جنوب کرمان محرومیت شدید اقتصادی و گاه عدم آگاهی مردم و همچنین کمبود زیر ساخت‌های ارتباطی، حمل و نقل و درمانی و بهداشتی است، خشکسالی سال‌های اخیر برمشکلات اقتصادی مردم افزوده است.
هر چند دولت‌های اخیر بار‌ها از حذف کپر نشینی در این مناطق سخن گفته اند، اما حقیقت این است که هنوز هم عده زیادی از این مردم در کپر‌ها زندگی می‌کنند و به همین دلیل اکثر این افراد دچار گزش مار‌ها و عقرب‌های می‌شوند. این مشکل، اما به دلیل وجود شبکه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر بیشتر به چشم آماده است.
کودکانی که به دلیل گرمای بیش از حد هوا در خانه هایشان از کولرآبی استفاده می‌شود و یا به سایه درختان پناه می‌آورند و کفش هم به پا ندارند قربانی حشرات زهر آگین کویر خشک جنوب کرمان می‌شوند.
انتهای پیام/ز
منبع: مهر