اوایل دهه 70 بود که این پدیده در تهران و به ویژه در محلات شمالی آن رواج یافت و به یک سرگرمی بدل شد. این پدیده در سال 74 به اوج خود رسید و در خیابان آفریقا شایع شد که بعد‌ها این امر به واسطه خیابان ایران زمین به سمت غرب تهران نیز کشیده شد.
به گفته دور دور باز‌ها محل‌های مشخصی از شهر به پاتوق آن‌ها تبدیل شده است که برای خیابان گردی و چرخ زدن به این محل‌ها می‌روند و وقت خود را در آنجا می‌گذرانند.
دور دور باز‌های حرفه‌ای اعتقاد دارند که بهترین حالت برای دور دور این است که آی کانتکت (ارتباط دیداری) داشته باشید و در یک خیابان دوطرفه چشم دَر چشم شوید.
شلوغ‌ترین روز‌های دور دور کردن هم شب‌های آخر هفته است. ظهر‌های جمعه خیابان ایران زمین از معروف‌ترین مکان‌های تهران برای دور دور است. حوالی ساعت ۳ و ۴ همه آنجا جمع می‌شوند و تا ساعت ۷ و ۸ شب دور می‌زنند.
بعد از ظهر روز جمعه برای خیلی از افراد جامعه یک روز مرده و به قول امروزی‌ها دِپ به حساب می‌آید، اما برای دور دور باز‌ها این زمان بهترین موقع کارشان محسوب می‌شود.
یکی از دلایل این چرخ زدن‌ها دوست شدن افراد با یکدیگر است.
متأسفانه در اغلب مواقع دیده شده که برخی از خانم‌ها با آرایش بیش از حد و بعضا با ماشین‌های مدل بالای خود وارد خیابان‌ها می‌شوند و با پسران جوان در خیابان‌ها کورس می‌گذارند و می‌گویند که با این کار خود به تفریح می‌پردازند.
سردار حسین رحیمی رئیس پلیس پایتخت درباره دور دورهای خیابان‌های تهران گفت: ماموران پلیس تهران بخش اعظمی از دور دور‌ها را جمع کردند و در حال حاضر به شدت اقدام به دور دور کردن در تهران کاهش پیدا کرده است و در ایست و بازرسی‌ها و گشت‌های نامحسوس خودرو افرادی که دور دور می‌کنند را توقیف و با آنان طبق قانون برخورد می‌شود.
اما در این میان برخی از افراد هستند که به قول خودشان در این کار خِبره و اوستا شدند و با تجربه بالایشان به راحتی از دام کنترل نامحسوس عبور و ایست و بازرسی‌ها را هم رد می‌کنند. حال با وجود این همه ایست و بازرسی‌ها و گشت‌های متعدد هنوز هم شاهد دور دور زدن‌ها هستیم.
خیابان گردی‌ها از معابر اصلی به کوچه پس کوچه‌های فرعی کشیده می‌شود و بعضا در همین گیرودار آی کانتکت‌ها(ارتباط دیداری) تصادف‌هایی رخ می‌دهد که باعث تشدید ترافیک در معابر فرعی و اصلی شده و نظم ترافیکی شهر از آنچه هست بدتر می‌شود.
دور دور فقط مختص افراد پولداری که با ماشین‌های گران قیمت و لوکس خود به خیابان‌ها می‌آیند نیست، در این میان هستند کسانی که با ماشین‌های معمولی خود به میدان آمده و با بالا بردن صدای موسیقی خود و جلب توجه دیگران برای خیابان گردی کارشان را پیش می‌برند.
حال اگر از اکثر کسانی که دور دور می‌کنند بپرسیم هدف شما از این کار‌ها چیست؟، آن‌ها در جواب می‌گویند:《هیچ》
بعضی‌ها از روی بیکاری و و برای گذراندن وقت خالی این کار‌ها را انجام می‌دهند و به قول خودشان تفریح و هیجان خود را خالی می‌کنند، بعضی‌ها هم این دور دور‌ها را یک هوا خوری بدون دردسر می‌دانند و عنوان می‌کنند که نه پیاده روی و نه خستگی را در پی دارند و هر وقت که حوصله شان سر برود به خیابان گردی می‌آیند.
از یکی از دخترانی که مشغول دور دور بود چرایی این کار را پرسیدم که در جواب به سوالم با خنده گفت: «فقط می‌خوام روی بعضی از پسرا رو کم کنم و بحث رو کم‌کُنیه.»
این چرخیدن‌های بی مورد آزار و اذیت‌هایی نظیر اخلال در نظم شهر و سلب آسایش شهروندان را به دنبال دارد، از این رو در ۲۲ اردبیهشت سال ۱۳۹۴ بود که پلیس تهران طرحی با نام دور دور ممنوع را آغاز و اجرا کرد.
در همان روز اول اجرای این طرح تعداد قابل توجهی از خودرو‌ها توقیف و با متخلفان برخورد شد و برای تشکیل پرونده آن‌ها را به پلیس امنیت معرفی کردند، اما نیروی انتظامی در این ارتباط اعلام کرده است که پلیس طبق قانون موظف به برخورد با افرادی است که با زیر پا گذاشتن قوانین و مقرارت راهنمایی و رانندگی باعث سلب آسایش از خانواده‌ها و شهروندان می‌شوند.
در همین زمینه گفتگویی با امان الله قرائی مقدم آسیب شناس اجتماعی انجام دادیم. وی در خصوص دور دور جوانان اظهار کرد: اکثر جوانان بیکار هستند. آن‌ها امیدی به کار کردن ندارند، به همین علت از اوقات جوانی خود به درستی استفاده نمی‌کنند. آن‌ها سرگردان شده‌اند و به همین علت وقتشان به بطالت می‌‌گذرد.
وی درباره علت گرایش جوانان به خیابان گردی گفت: مکانی برای جمع شدن جوانان در کنار یکدیگر و دوستان خود وجود ندارد. اماکنی هم با عنوان فرهنگسرا برای فعاایت جوانان وجود دارند، اما این اماکن پذیرای همه افراد از قشر جوان نیستند.
قرائی مقدم درباره مقابله با این پدیده اینگونه پاسخ داد: باید امکانات برای سرگرمی و تفریح جوانان گسترش یابد، با برنامه ریزی در ساخت مکان‌های رفاهی برای جوانان و پذیرفتن آن‌ها در این اماکن می‌توان تا حدی سرگردانی جوانان در خیابان‌ها را کاهش داد.
وی در پایان افزود: باید در نهادها و سازمان‌هایی که در حوزه جوانان فعال هستند افرادی بر رأس امور قرار گیرند که جوان باشند تا بتوانند مشکلات جوانان را به خوبی درک کنند، چراکه مدیران جوان نسبت به سایر مدیران درک بهتری به مسائل جوانان دارند و با آن‌ها راحت‌تر ارتباط برقرار می‌کنند.
انتهای پیام/
گزارش از اشکان دوستی پور