در باب زندگی حضرت علی اکبر علیه السلام در تاریخ مطالب زیادی وجود ندارد و آنچه بیش از هر چیزی نظر را به خود جلب می‌کند فضایلی است که برای ایشان نقل شده است.
اشبه الناس به پیامبر
در روایتی به نقل از شیخ جعفر شوشتری در کتاب خصائص الحسینیه آمده است: اباعبدالله الحسین هنگامی که علی اکبر را به میدان می‌فرستاد، به لشگر خطاب کرد و فرمود: «یا قوم، هولاءِ قد برز علیهم غلام، اَشبهُ الناس خَلقاً و خُلقاً و منطقاً برسول الله…….ای قوم، شما شاهد باشید، پسری را به میدان می‌فرستم، که شبیه‌ترین مردم از نظر خلق و خوی و منطق به رسول الله (صلی الله و علیه وآله) است بدانید هر زمان ما دلمان برای رسول الله (صلی الله و علیه وآله) تنگ می‌شد نگاه به وجه این پسر می‌کردیم. (۱)
بیشتر بخوانید:نکات جالبی از سبک زندگی حضرت محمد(ص)
حضرت علی اکبر علیه السلام شبیه‌ترین فرد به پیامبر از لحاظ خَلقاً (چهره)، خُلقاً (اخلاقی) و منطقاً (نوع صحبت کردن) معرفی شده و به واقع چه تعبیر زیبا و قابل تأملی است.
در قرآن کریم خداوند رسول و فرستاده اش حضرت محمد صلی الله و علیه وآله را به عنوان اسوه و الگو معرفی کرده؛ لَقَد کانَ لَکم فی رَسولِ اللَّهِ اسوَةٌ حَسَنَةٌ (۲)
شاید در این جا این سؤال مطرح شود که آیا می‌توان به پیامبر خدا صلی الله و علیه وآله شباهت پیدا کرد؟ راهی هست که ما هم شبیه پیامبر خدا شویم؟
رسول خدا صلوات الله علیه فرموده اند: هر کس چهار ویژگی را داشته باشد، شبیه من می‌باشد: رسول الله صلی الله و علیه وآله؛ الا اخبرکم باشبهکم بی؟ (۳)
ویژگی اول: احسنکم خلقا؛ خوش اخلاق‌ترین
حضرت می‌فرمایند: فرقی نمی‌کند پیر باشید یا جوان، زن باشید یا مرد، عالم باشید یا غیر عالم اگر می‌خواهید به من پیامبر شبیه باشید بدانید که خوش اخلاق‌ترین شما به من شبیه‌تر است.
در روایتی از پیامبر اکرم صلوات الله علیه است که فرمودند: "اسلام دین خوش اخلاقی است. " (۴) چیزی که متاسفانه در جامعه ما به آن کمتر توجه می‌شود.
امیرالمومنین علیه السلام می‌فرمایند: "سرلوحۀ کتاب اهل ایمان در روز قیامت، حسن خلق است. " (۵)
اگر شما بخواهید ایمانتان را تقویت بکنید سرلوحۀ آن خوش اخلاقی است. در روایت داریم که وقتی خداوند حقیقت ایمان و حقیقت کفر را آفرید هر کدام از آن‌ها از خداوند درخواست کردند که آن‌ها را تقویت کند. (۶)
خداوند هم برای هر کدام از آن‌ها دو نیروی تقویتی قرار داد؛ برای ایمان خوش اخلاقی و سخاوت را و برای کفر بد اخلاقی و بخل.
در روایات برای خوش اخلاقی اثرات بسیار عجیبی چون؛ زیاد شدن رزق، تأخیر در اجل و محبوب شدن و بسیار موارد دیگری ذکر شده است.
ویژگی دوم: اعظمکم حلماً؛ حلیم و بردبارترین
دومین ویژگی حلم و بردباری و قدرت تحمل است. اینکه هر کسی در مواقع مختلف زود عصبانی نشود. چقدر از اتفاقات و دادگاه‌های ما بر سر این موضوع است که افراد زود از کوره در رفته اند و با کنترل نکردن عصبانیتشان اتفاقات ناگواری را رقم زده اند.
ویژگی سوم: و ابرکم بقرابته؛ نیکوکارتر به خویشان
رسیدگی به خویشاوندان و فامیل. این رسیدگی و توجه به فامیل مصادیق و شکل‌های مختلفی می‌تواند داشته باشد.
می‌تواند کمک مالی باشد: امیر مؤمنان علی علیه السلام می‌فرماید: «فَمَنْ اَتاهُ اللهُ مالاً فَلْیَصِله بِه قَرابَتَهُ» (۷) کسی که از سوی خدا ثروتی به دست آورد، باید بستگان خویش را به وسیله آن دستگیری کند؛ و یا کمک عاطفی باشد. این تصور که صله ارحام تنها برای کسانی است که تمکّن مالی دارند، تصور نادرستی است، چرا که هدف از رسیدگی و صله ارحام برقرار کردن ارتباط و پیوند عاطفی با خویشاوندان است و این ارتباط از راه‌های گوناگونی امکان پذیر است.
گاهی رفتن به منازل خویشان، سلام و احوالپرسی، تلفن زدن و نامه نوشتن، محبت ایجاد می‌کند و سبب دلجویی از خویشان می‌شود. به فرموده امیر مؤمنان ـ. علیه‌السلام ـ.: «صِلُوا اَرْحامَکُم وَ لَو بِالتَّسلیمِ» (۸) با بستگان خود صله رحم کنید، گرچه با سلام کردن (به آنان) باشد. امام صادق ـ. علیه‌السلام ـ. نیز می‌فرماید: پیوند میان برادران آن گاه که پیش هم هستند، دیدار همدیگر است و در مسافرت نامه نوشتن به یکدیگر. (۹)
ویژگی چهارم؛ اشدکم بنفسه انصافا؛ با انصاف‌ترین آدم‌ها
کسی که در زندگی انصاف را رعایت می‌کند به پیامبر اکرم صلی الله و علیه وآله شبیه‌تر است.
امیرالمومنین علی علیه السلام، در آیه ۹۰ سوره نحل؛ انَّ اللّه َ. یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی القُرْبَی وَ... منظور از عدل را، انصاف ذکر کرده اند. (۱۰)
و اگر بخواهیم بگوییم که چه کسی را می‌توان انسان منصف و عادلی خواند، رسول خدا صلی الله و علیه وآله قاعده طلایی را معرفی می‌کنند که با عمل کردن به آن انصاف و عدالت در شخصیت انسان نشان داده می‌شود؛ قال رسولُ اللّه صلی الله علیه و آله: ما کَرِهتَهُ لِنَفسِکَ فَاکرَهْ لِغَیرِکَ، و ما أحبَبتَهُ لِنَفسِکَ فأحبِبْهُ لِأخیکَ؛ تَکُن عادِلاً فی حُکمِکَ، مُقسِطا فی عَدلِکَ، مُحَبَّا فی أهلِ السَّماءِ، مَودودا فی صُدورِ أهلِ الأرضِ؛ پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: آنچه برای خود نمی‌پسندی، برای دیگری هم مپسند و آنچه برای خود دوست داری، برای برادرت نیز دوست بدار، تا در قضاوتت عادل باشی و در عدالتت دادگر و نزد آسمانیان دوست داشتنی و در دل‌های زمینیان محبوب. (۱۱)
منبع:تبیان
انتهای پیام/