سرنوشت اجساد منفورترین حاکمان تاریخ معاصر/ از نبش‌قبر و سوزاندن تا مومیایی شیک در موزه+ تصاویر

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ ماجرای پیدا شدن جسد مومیایی در حرم حضرت عبدالعظیم الحسنی علیه السلام و انتساب آن به دیکتاتور ایران رضاخان پهلوی، این روزها به سوژه داغ محافل تبدیل شده است. جسدی که البته دستمایه واکنش موافقان و مخالفان انتساب آن به یکی از خونریزترین و مستبد ترین حاکمان ایران شده است. اما شاید برایتان جالب باشد بدانید سرنوشت جسدهای دیگر دیکتاتورهای دنیا چگونه بوده است و قبر این منفورترین حاکمان تاریخ معاصر چه وضعیتی دارد.

بیشتربخوانید  : جسد دیکتاتور سابق لیبی کجاست؟

• «موسولینی»؛ خونخواری که سلاخی و سوزانده شد

بنیتو موسولینی دیکتاتور ایتالیایی که خون بسیاری از مردم بیگناه را در جنگ جهانی دوم ریخت سرنوشتی شبیه دیگر جنایتکاران تاریخ داشت. او در پایان جنگ جهانی دوم و در حالی که به اتفاق همسرش در حال فرار از ایتالیا بودند در مزرعه‌ای توسط پارتیزان‌های ایتالیایی دستگیر شده و در همان جا پس از محاکمه صحرایی به اعدام محکوم شدند.

مرگ دیکتاتور ایتالیا اما جور دیگری رقم خورد. در 28 آوریل 1945 و هنگام تیرباران، شخصی با چاقو به او ضربه زد و موسولینی نیمه جان به زمین افتاد و مردم به او حمله کردند و با لگد بر روی جنازه او رفتند که جمجمه او متلاشی شد. بالاخره اما تیراندازی هوایی، ایتالیایی‌ها را از جنازه متلاشی شده او دور کرد. پس از آن بود که جسد موسولینی را با قلاب‌های گوشت ویژه قصابی‌ها، به صورت وارونه از سقف یک ایستگاه پمپ‌بنزین آویختند و مردم آن را سنگباران کردند. سرانجام با دستور پاپ جنازه را را پایین آوردند و به آتش کشیدند و خاکستر آن را به دریا ریختند تا نام و نشانی هم از این دیکتاتور جنایتکار باقی نماند.

- «​هایله سیلاسی»؛ دیکتاتوری با قبری عجیب
«تافاری ماکونن ولدمیکائل»؛ این، نام اصلی دیکتاتور کشور اتیوپی بود که با نام رسمی «هایله سیلاسی» شناخته می‌شد. آخرین پادشاه آفریقا که از دوستان نزدیک محمدرضا پهلوی دیکتاتور ایران بود و سرنوشتش با سرنوشت موسولینی دیگر دیکتاتور تاریخ گره عجیبی خورده است.
سیلاسی از سال 1916 نایب‌السلطنه اتیوپی بود و سال 1930 خود را پادشاه اتیوپی نامید. در سال 1936 یعنی حدود سه سال پیش از آغاز جنگ جهانی دوم، موسولینی با حمله به اتیوپی، آن را تسخیر کرد. سیلاسی هم از ترس جانش به انگلستان فرار کرد.
پادشاه فراری اما 5 سال بعد، در حالی که مردم اتیوپی در فقر و فلاکت دست و پا می زدند، در لباس یک قهرمان به کشورش بازگشت. لباسی که البته اصلا به تن سیلاسی اندازه نبود و خشم مردم اتیوپی بالاخره او را سرنگون کرد. سال 1974 گروهی از افسران انقلابی هوادار اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به کاخ سلطنتی، حمله و سیلاسی را دستگیر کردند. او تا یک سال در کاخی زندانی بود و یک سال بعد، اعلام شد او درگذشته است. سال 1992 هم معلوم شد که جسد دیکتاتور اتیوپی که خود را نماینده خدا می دانست، زیر یک توالت دفن شده است. 8 سال بعد نیز جسد او را از زیر همان توالت بیرون آوردند و دفن کردند.

- مومیایی شدن جسد «لنین»

ولادیمیر ایلیچ اولیانوف معروف به لنین دیکتاتوری بود که فرقه کمونیستی -بلشویکی- را بنیان گذاشت و آن را به حزبی مبدل کرد باعث ایجاد انقلاب اکتبر 1917 شد تا نخستین حکومت سوسیالیستی جهان اعلام موجودیت کند.

درباره علت مرگ لنین اطلاعات دقیقی در دست نیست اما برخی علت مرگ او را سکته مغزی و یا ابتلا به یک بیماری آمیزشی مربوط می‌داند اما چند سال پیش یک عصب‌شناس مدعی شد استرس، زمینه خانوادگی(پدر وی نیز در 43 سالگی مرد) یا حتی مسمومیت ممکن است به مرگ او منجر شده باشد.

این رهبر سابق شوروی در سال 1942 و در سن 53 سالگی مرد و جسدش به دستور استالین(جانشینش) مومیایی و در دید عموم قرار گرفت. این جسد در حال حاضر پس از گذشت بیش از 9 دهه در میدان سرخ مسکو در زیر بقعه موسوم به «قبر سرخ» در خارج کاخ کرملین قرار دارد.

تلاش متخصصان این است که ظاهر بدن لنین را کاملا طبیعی حفظ کنند، از این رو‌ چند سال یک بار باید بخش‌هایی از پوست و گوشت بدن او را با مواد پلاستیکی و دیگر مواد جایگزین کنند به همین دلیل جسد این دیکتاتور هر سال بیش از سال قبل بافت طبیعی خود را از دست می‌دهد.

- «استالین»؛ دیکتاتوری که قبرش را جابجا کردند

«یوسب بساریونیس دزه جوغاشویلی» مشهور به ژوزف اِستالین در شهر گوری در گرجستان که آن زمان بخشی از امپراتوری روسیه بود به دنیا آمد. دوران حکومت این دیکتاتور از سیاه‌ترین دوران روسیه به شمار می‌رود به طوری که بر اساس برآوردها وی در قتل بیش از 20 میلیون نفر از مردم کشورش در دوران زمامداری سرکوبگرانه اش دخالت داشته است.

استالین در سال های پایانی عمر خود به بیماری پارانویا مبتلا شده بود و به همه چیز سوء ظن داشت. در نهایت وی در 5 مارس 1953 و در سن 74 سالگی به دلیل عارضه ی قلبی درگذشت.

جسد وی نیز همچون دیکتاتور سابق روسیه مومیایی شد و تا سال 1961 در آرامگاه لنین در میدان سرخ شهر مسکو نگهداری شد اما در سال  1961 بر اساس سیاست های استالین‌زدایی از کشور، جسد وی به دستور نیکیتا خروشچف جانشین استالین، در نزدیکی دیوار کرملین به خاک سپرده شد.

 - «هیتلر»؛ جسدی که سوزانده و خاکسترش را به آب دادند

نمی‌شود نامی از دیکتاتوری آورده شود ولی از هیتلر سخنی به میان نیاید. داستان مرگ «آدولف هیتلر» نیز همچون مرگ موسولینی مرموز و خشن است. زمانی که هیتلر در سال 1945به خود شلیک کرد، بی‌بی‌سی گزارش داد که بدن به آتش کشیده شده وی توسط نزدیکانش به خاک سپرده شده است. با این حال بعدها گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه روس‌ها مخفیانه با نبش قبر هیتلر باقیمانده جسد وی را به آلمان‌شرقی منتقل کردند. در سال‌های اخیر مقام‌های روسیه مدعی شدند که استخوان جمجمه و فک وی را که نشان می‌دهد هیتلر خودکشی کرده است را در اختیار دارند. با این حال متخصصان آمریکایی پس از معاینه استخوان‌های ادعا شده اعلام کردند که این استخوان‌ها متعلق به یک زن است.

66 سال پس از پایان جنگ جهانی دوم، در حالی که درهمه روایات تاریخی گفته شده است که آدولف هیتلر در روزهای پایانی جنگ خودکشی کرد، کتاب جدیدی در بریتانیا منتشر شود مدعی شد هیتلر خودکشی نکرده، بلکه از آلمان گریخته و تا 17 سال بعد نیز زنده بوده است، تا این که در سال 1962 در آرژانتین مرده است.

اما پس از سال ها بحث و جدل درباره سرنوشت رهبر نازی های آلمان، منابع روسی از سوزانده شدن جسد هیتلر توسط کا. گ. ب و ریختن خاکسترهای آن در رودخانه ای در آلمان خبر داده است.

- «پینوشه»؛ دیکتاتوری که پس از مرگش هم محکوم می‌شود 

برخلاف مردم جهان که با شنیدن 11 سپتامبر به یاد برخورد هواپیماها به برج‌های دوقلوی نیویورک آمریکا می‌افتند، برای مردم شیلی 11 سپتامبر یادآور اتفاق تاریخی دیگری است. در 11 سپتامبر سال 1973 میلادی حکومت منتخب سالوادور آلنده، رئیس جمهور شیلی در یک کودتای نظامی که سازمان سیا آن را طراحی کرده بود توسط پینوشه سرنگون شد.

ژنرال آگوستو پینوشه در یک کودتای نظامی با همکاری هنری کیسینجر وزیرخارجه وقت آمریکا جنایت بزرگی در حق مردم شیلی انجام داد. پینوشه و سربازان ارتش شیلی پس از اشغال بندر والپارزو، به کاخ ریاست جمهوری لاموندا حمله کرده و کاخ را محاصره  و سپس کاخ را بمباران کردند. اما جنایت وحشتناک پینوشه جایی بود که آن‌ها ده ها هزار نفر از مردم پایتخت را دستگیر و در استادیوم فوتبال شهر سانتیاگو که به یک قتلگاه مبدل شد، تیر باران کردند. دوره دیکتاتوری ژنرال آگوستو پینوشه که 16سال طول کشید، سیاهترین دوران تاریخ شیلی محسوب می شود.

بیماری حاد جسمی‌ پینوشه مانع اصلی مجازاتش شد تا اینکه او در 10 دسامبر سال 2006 در سن 91 سالگی و در میان خوشحالی مردم شهر سانتیاگو مرد. دولت شیلی از برگزاری مراسم رسمی خاکسپاری برای وی خودداری کرد.  طبق آخرین ادعاها جنازه پینوشه پس از سوزانده شدن دفن شد.

پس از مرگ پینوشه به صورت نامنظم هر از چندی پروندهٔ قضایی علیه حکومت وی یا مسئولان آن زمان گشوده می‌شود. در سال 2012 یکی از نظامیان، قبل از مرگ از نحوه کشتن مخالفان و به دریا ریختن آن‌ها پرده برداشت و محل این جنایت را نیز فاش کرد و انجمنی از قضات شیلی که به نقض تعهد اعضای خود در پاسداری از حقوق شهروندان در دوران پینوشه اذعان کرده‌بود از مردم شیلی خواهان بخشش شد.

- دفن «فرانکو» در کنار قربانیان جنایتش

ژنرال فرانسیسکو فرانکو را باید یکی از خبیث‌ترین دیکتاتورهای اسپانیا لقب داد. در روز 28 مارس سال 1939میلادی ، نیروهای ژنرال فرانکو پس از اشغال بخش اعظم خاک اسپانیا پیروزمندانه وارد شهر مادرید شدند و جنگ3 ساله داخلی خونین اسپانیا خاتمه یافت.

ژنرال فرانسیسکو فرانکو با هامونده رهبر نیروهای ملی گرایان فاشیست پس از 3 سال جنگ داخلی که به مرگ بیش از 500 هزار نفر و تبعید 500 هزار نفر دیگر انجامید، جمهوری خواهان را شکست داد و قدرت را در اسپانیا به دست گرفت.

ژنرال فرانکو در تاریخ بیستم نوامبر سال 1975درگذشت و پیکر وی در دره لوسکایدوس در نزدیکی مادرید به خاک سپرده شد. این دره محل دفن قربانیان سالهای دیکتاتوری فرانکو در اسپانیا نیز هست. 

سیاستمداران اسپانیایی به تازگی در پارلمان این کشور درحال بررسی احتمال انتقال جسد فرانسیسکو فرانکو، دیکتاتور سابق این کشور هستند. دفن وی در محل یادبود 500 هزار قربانی جنگ داخلی اسپانیا و اینکه وی تنها کسی بوده که در این جنگ داخلی کشته نشده،‌ درخواست‌ها از سوی سوسیالیست‌ها برای انتقال جسد وی را در طول سالیان گذشته موجب شده است.

- «چائوشسکو»؛ دیکتاتوری که نبش قبر شد
رییس جمهوری رومانی که خود را حاکم مادام العمر این کشور می دانست نیز سرنوشتی عبرت آموز داشت. «نیکلای چائوشسکو» از 1965 تا روز اعدامش به وسیله انقلابیون در سال 1979، دبیرکل حزب کمونیست رومانی و در نتیجه بالاترین مقام آن کشور بود. 
دیکتاتور رومانیایی پس از سخنرانی جنجالی اش در مرکز شهر بخارست و اعتراض های مردم خشمگین، تصمیم به فرار از کشور گرفت. اما خلبان هلی‌کوپتر حامل چائوشسکو و همسرش، آنان را به بهانه دوری از حملات پدافند هوایی، در یک اتوبان پیاده می کند ومحافظان چائوشسکو جلوی دو خودرو را می‌گیرند تا او را به جای امنی برساند. راننده یکی از این خودروها به آنان اطمینان می‌دهد که مرکز دفع آفات نباتی مخفیگاه خوبی برای آنها خواهد بود. اما رییس آن اداره در انبار را قفل می‌زند و به پلیس اطلاع می‌دهد. پس از آن نیروهای ارتش ، چائوشسکو و همسرش را به پادگانی منتقل می کنند و چند روز بعد، او به اعدام با تیرباران محکوم می شود.ساعت 3 عصر همان روز حکم اجرا می شود و دو روز بعد هم فیلم تیرباران دیکتاتور از تلویزیون رومانی پخش می‌شود. جسدهای آنها را با عجله در یک قبرستان گمنام در حومه بخارست در گورهایی که اسامی مستعار بر روی آنها درج شده بود به خاک می سپرند. گورهایی که البته 20 سال بعد، با درخواست دختر دیکتاتور، نبش می شود.

- «معمرقذافی»؛ مخفیانه وسط صحرا

دیکتاتور کشور لیبی را خیلی ها با استبداد و فساد اخلاقی اش می شناسند. «معمر قذافی» که یکی از منفورترین حاکمان این سالها در دنیا بود و در سال 1969 با کودتا به قدرت رسیده بود، پس از 42 سال حکمرانی بر کشور لیبی بالاخره 28 مهر1390 در شهر محل زادگاه خود «سرت» توسط انقلابیون لیبی دستگیر شد و اندکی بعد به دست آنان کشته شد. تا دو روز پس از آن نیز، جسد او در سردخانه یک قصابی نگهداری می شد و صدها لیبیایی برای دیدن جسد او صف کشیدند.

چند روز بعد یک منبع نظامی، در گفتگویی که پایگاه خبری «النخیل» آن را منتشر کرد، با اشاره به دفن شبانه جسد قذافی، جزییات دفن دیکتاتور سابق لیبی را این طور شرح داد: «در نیمه های شب سه خودرو به سردخانه بازار «التوانسه» رفتند و سه جسد را حمل کردند، هر سه جسد در یک خودرو بود که در راه به دیگر خودروها منتقل می شد... حدود دو ساعت و نیم از مصراته دور شدیم و به سوی منطقه صحرایی حرکت کردیم و 150 کیلومتر را با خودرو رفتیم و سپس جنازه ها را بر روی دوش حمل کردیم. قبری کنده شد ... برای اینکه بوی جنازه ها به مشام نرسد ماده شیمیایی بر روی آن ریخته شد این ماده همچنین برای این بود که سگها جنازه را بیرون نکشند ... حالت زمین پس از دفن به وضع اول خود برگردانده شد تا مشخص نشود که زمین چند ساعت قبل کنده شده است.»

هرچند روزهای پس از آن ادعا شد که قبر قذافی با استفاده از پرواز پرندگان در آن مناطق شناسایی شده است. اما هرگز اخباری درباره ساخت مقبره یا انتقال جسد، منتشر نشد.

- «صدام»؛ بارگاهی که فقط ستونهایش ماند

دیکتاتور منفور عراقی که در 31 سالگی با کودتای نظامی در سال 1358 در عراق بر سرکار آمد و طی حدود 37 سال حکمرانی اش بر عراق، یه یکی از منفورترین شخصیت های تاریخ تبدیل شد نیز سرنوشتی جالب داشت.

او که 9 دی 1385 و پس از کشف مخفیگاهش اعدام شد، در زادگاهش «تکریت» به خاک سپرده شد. جنازه او را برای تدفین در روستای محل تولدش به نام عوجه در تکریت به سران عشیره بوناصر تحویل دادند و پس از آن، اهالی این روستا که از معدود طرفدارانش بودند، بارگاهی برای او ساختند.

آبان ماه 92 خبری درباره دستور تخریب قبر دیکتاتور عراق توسط نخست وزیر وقت این کشور منتشر شد. با این حال حدود 15 ماه بعد و در جریان درگیری های نیروهای عراقی با داعش، این قبر به صورت کامل خراب شد و تنها ستون های آن باقی ماند. هرچند هنوز برخی مدعی اند یک سال پیش از این و در بحبوحه دستور تخریب قبر، عده ای جسد صدام را مخفیانه نبش و آن را به مکانی نامعلوم منتقل کرده اند.