اردوغان امروز بمبی از نوع سنگین وزن منفجر کرد و سنگ بزرگی را در دریاچه سیاسی داخلی ترکیه که هرگز آرام نیست، انداخت زمانی که همه را از جمله اعضای حزبش یعنی حزب «عدالت و توسعه» غافلگیر کرد و به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی زودهنگام در ۲۴ ژوئن آینده یعنی دو ماه از اکنون به بعد و یک سال و نیم پیش از موعد مقرر آن یعنی در نوامبر سال ۲۰۱۹ دعوت کرد.
این اقدام ریسک و چه بسا ماجراجویی بزرگی توسط اردوغان و حزبش است که نه به دلیل آن که خطرناک است بلکه به این دلیل که برنده آن ثمره‌های نتایج همه پرسی برای قانون اساسی را می‌چیند که در ماه آوریل سال ۲۰۱۷ برگزار شد و به رئیس جمهور اختیارات زیادی داد؛ تغییری که در آن اردوغان به دشواری و با فاصله میلی متری یعنی با کسب نزدیک به ۵۰ درصد از آرا و با کمک همپیمانش یعنی حزب ملی گرای راستگرای تندرو برنده شد.
آقای «دولت بهجتلی» رهبر حزب جنبش ملی گرا شب گذشته علامت سووال‌های زیادی برانگیخت زمانی که برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری و پارلمانی را پیش بینی کرد و پیشنهاد کرد که این انتخابات در ماه آگوست آینده برگزار شود و برخی از رسانه‌های ترکیه نیز به وجود اختلاف‌ها با اردوغان همپیمانش اشاره کردند لیکن اعلام دعوت به برگزاری انتخابات زودهنگام پس از دیدار دو جانبه با بهجتلی حالتی از شوک و تکان بزرگی در عرصه سیاسی ترکیه به وجود آورد و عرصه را برای تفسیر‌ها و گمانه زنی‌ها برای این غافلگیری باز کرد که می‌توان آن را در این نقاط خلاصه کرد:
نخست: اردوغان به خوبی می‌داند که پس از موفقیت ارتش ترکیه در کنترل (اشغال) شهر «عفرین» سوریه و شکست یگا‌های حمایت مردمی کرد که این شهر را در کنترل خود داشتند، محبوبیت گسترده‌ای در میان افکار عمومی ترکیه به دست آورد؛ اقدامی که مقدمه‌ای برای بازگرداندن تعداد زیادی از مجموع ۳.۵ میلیون مهاجر سوری در ترکیه است که حضور آن‌ها محور انتقاد از دولتش شده است و او یعنی اردوغان می‌خواهد ثمره این محبوبیت را از طریق صندوق‌های رأی بچنید تا مبادا تحولات آینده آن را کاهش دهد لیکن پیشروی نکردن به سمت شهر «منبج» (سوریه) در ماه‌های آینده یا بیشتر شدن تلفات نیرو‌های ترکیه در عفرین در نتیجه حملات کرد‌ها چه بسا نتایج برعکسی در پی خواهد داشت.
دوم: اقتصاد ترکیه، به رغم رشد خوبی که داشت و به ۷.۴ درصد یعنی دومین رشد بالا در جهان پس از ایسلند در معرض تهدید رکود و افول بنابر چندین است که بارزترین آن‌ها تزلزل در روابط با روسیه و ایران پس از تأیید بزرگ تجاوز سه جانبه آمریکا، فرانسه و انگلیس به سوریه در بامداد روز شنبه گذشته توسط اردوغان است.
این تأیید خشم همپیمانان ایرانی و روس را برانگیخت و چه بسا بلندپروازی‌های اردوغان در بالا بردن تبادل تجاری سالیانه با روسیه از ۳۰ به ۱۰۰ میلیارد دلار و با ایران از ۱۰ به ۳۰ میلیارد دلار در سال‌های آینده محقق نشود و لیره ترکیه نیز به شدت ارزش خود را از دست داد به طوری که ۴.۲۰ لیره مقابل هر دلار رسید، یعنی به یک پنجم ارزش در روز‌های گذشته رسید و بانک مرکزی برای توقف افول لیره دخالت کرد.
سوم: حزب ملی راستگرای ترکیه همپیمان اصلی اردوغان از کاهش بزرگ محبوبیتش رنج می‌برد و برخی پیش بینی‌ها حکایت از آن دارد که ۱۰ درصد ضروری برای ورودش به پارلمان را به دست نمی‌آورد آن هم در سایه افزایش محبوبیت حزب Good party راستگرای رقیب یا «IYI» که خانم «میرال اکسینیز»، ستاره رو به صعود در عرصه سیاسی ترکیه رهبری آن را به عهده دارد. همچنین چه بسا اردوغان مجبور شد با همپیمان خود یعنی دولت بهجتلی برای برگزاری انتخابات زودهنگام برای نجاتش از محنت کنونی اش و جلوگیری از احتمال نرسیدن اش به پارلمان و جلوگیری از رسیدن رقیب سرسختش خانم میرال اکسینیز برای رسیدن به پارلمان موافقت کند.
بسیار دشوار است که یک عامل را بر دیگری ترجیح داد لیکن همه این تفسیر‌ها تا حدودی منطقی و در عین حال درست است و هیچ کدام از آن‌ها را نمی‌توان بعید دانست.
هنوز زود است که درباره نتایج ماجراجویی سیاسی اردوغان مثبت یا منفی گمانه زنی کرد لیکن چه بسا سخت‌ترین نبرد انتخاباتی و نمی‌گوییم آخرین آن است و جالب اینجاست که پرونده سوریه و دخالت نظامی ترکیه در این کشور به شکل مستقیم یا غیر مستقیم نقش سرنوشت سازی را در این انتخابات بازی می‌کند.
منبع:جماران
انتهای پیام/