در مورد چیزهایی که سجده بر آنها صحیح است، پیروان مذهب شیعه به پیروی از ائمه اطهار "علیهم السلام" که آگاهترین افراد بعد از حضرت رسول (ص) به معارف الهی و اسلامی هستند، معتقدند که: باید بر زمین و چیزهای غیر خوراکی که از زمین می روید (مانند چوب و برگ درخت) سجده کرد.
حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) می فرماید:
"السُّجُودُ لَا یَجُوزُ إِلَّا عَلَی الْأَرْضِ أَوْ عَلَی مَا أَنْبَتَتِ الْأَرْضُ إِلَّا مَا أُکِلَ أَوْ لُبِسَ " [1]
در روایتی مشهور از پیامبر گرامی اسلام (ص) که در منابع روایی اهل تسنن وارد شده نقل شده که: "و جعلت لی الارض مسجداً و طهوراً" [2] یعنی "زمین برای من سجده گاه و مایه پاکی و طهارت قرار داده شد."
تا اینجا اختلاف چندانی بین فرق اسلامی نیست، تفاوت اینجا است که آیا کلمه "ارض" که به معنی "زمین" می باشد شامل فرش و یا لباسی که بر آن نهاده شود می باشد، تا سجده بر آنها نیز صحیح باشد یا نه؟
پیروان اهل سنت معتقدند که بله بر فرش و لباس نیز عنوان زمین صدق می کند و سجده بر آنها جایز است. البته در صحیح بخاری بابی است که در آن روایاتی را ذکر کرده است که بعضی از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله که به خاطر حرارت آفتاب نمی توانستند پیشانی را وقت نماز روی زمین مسجد بگذارند از حضرت اجازه خواستند که گوشه لباسشان را بین پیشانی و زمین قرار دهند تا از حرارت زمین در امان باشند. حضرت اجازه نداد. برای همین مقداری از خاک را در مشت می گرفتند و قبل از سجده رفتن زیر پیشانی می ریختند و روایات دیگری که در دیگر کتب اهل سنت آمده است. [3]
بیشتر بخوانید: نشانه های مومن و زیارت اربعین
اما شیعه طبق تعالیم اهل بیت(علیهم السلام) معتقد است که لباس و فرش و مانند اینها از مصادیق روایت نبوی نیست، چون بر اینها عنوان زمین صدق نمی کند. و به همین علت سجده بر قطعه ای گلین یا سنگی که بدون شک عنوان زمین بر آنها صدق می کند را تجویز می کنند و مُهر چیزی غیر از این نیست.
هر چند تاریخ دقیق آن معلوم نیست اما مسلماً ائمه معصومین(ع) بر این کار صحه گذاشته اند. روایات و شواهد بر این معنا در کتب فقهی و روایی ذکر شده است، مثلاً امام سجاد و امام صادق علیهماالسلام کیسه هایی از خاک و تربت سیدالشهداء علیه السلام داشتند و بر آن سجده می کردند [4] و بر سجده بر تربت، فضایل و ثواب هایی را بیان نمودند. [5]
بنابراین بحث در این نیست که آیا سجده بر مُهر و خاک صحیح است یا خیر بلکه بحث در این است که آیا سجده بر فرش و لباس صحیح است یا خیر؟
پی نوشت:
[1] وسائل الشیعه، ج5، باب أنه لا یجوز السجود بالجبهه .
[2] صحیح بخاری، 1/91 کتاب تیمم، حدیث 2.
[3] مسند احمد:3/327، حدیث جابر، سنن بیهقی:1/439 و کنز العمال7/465، شماره حدیث 19810و سنن بیهقی:1/105 .
[4] وسائلالشیعة ج : 5 ص : 366 حدیث6808 .
[5] همان، ص : 366 حدیث 6806 .
منبع: پایگاه حوزه
انتهای پیام/