ید یک ماده معدنی مهم است که بیشتر در غذا‌های دریایی، محصولات لبنی، غلات و تخم مرغ وجود دارد. در بسیاری از کشور‌ها به منظور پیشگیری از کمبود ید این ماده با نمک خوراکی ترکیب می‌شود.
غده تیروئید بدن انسان از ید برای تولید هورمون‌های تیروئید استفاده می‌کند که به ترمیم بافت، تنظیم سوخت و ساز و تشویق رشد مناسب کمک می‌کنند. هورمون‌های تیروئید نقشی کلیدی در کنترل دمای بدن، فشار خون و ضربان قلب نیز ایفا می‌کنند.
افزون بر نقش اساسی در سلامت تیروئید، ید ممکن است در برخی دیگر از جنبه‌های سلامت انسان نقشی کلیدی داشته باشد. به عنوان مثال، مطالعات آزمایشگاهی و آزمایش روی حیوانات نشان داده اند که ید ممکن است اثر مستقیم بر عملکرد سیستم ایمنی بدن انسان داشته باشد.
در همین حال، مطالعات دیگر نشان داده اند که ید ممکن است به درمان بیماری فیبروکیستیک پستان، شرایطی که توده‌های غیر سرطانی در پستان شکل می‌گیرند، کمک کند.
متاسفانه، افراد بسیاری در سراسر جهان در معرض خطر کمبود ید قرار دارند. این مساله به عنوان یک مشکل سلامت عمومی در ۱۱۸ کشور جهان عنوان شده و ارزیابی‌ها نشان می‌دهند بیش از ۱.۵ میلیارد نفر در معرض خطر قرار دارند.
کمبود ریزمغذی‌هایی مانند ید در برخی مناطق جهان، به ویژه مناطقی که از نمک یددار استفاده نمی‌شود یا سطوح ید خاک کم است، رو به افزایش است. در حقیقت، ارزیابی‌ها نشان می‌دهند که حدود یک سوم جمعیت خاورمیانه در معرض خطر کمبود ید قرار دارند. این شرایط در مناطقی مانند آفریقا، آسیا، آمریکای لاتین و بخش‌هایی از اروپا نیز شایع است.
افزون بر این، برخی گروه‌های خاص از افراد احتمال بیشتری دارد با کمبود ید مواجه شوند. به عنوان مثال، زنان باردار یا مادرانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند در معرض خطر بیشتری برای کمبود قرار دارند، زیرا به ید بیشتری نیاز دارند. وگان‌ها و گیاهخواران نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
کمبود ید می‌تواند به شکل گیری علائم جدی منجر شود
کمبود ید می‌تواند فهرستی طولانی از علائم را موجب شود که از ناراحتی‌های خفیف تا موارد شدید و حتی خطرناک را شامل می‌شوند. از شایع‌ترین علائم کمبود ید می‌توان به تورم گردن که به نام گواتر شناخته می‌شود، اشاره کرد.
غده تیروئید از ید برای تولید هورمون‌های تیروئید استفاده می‌کند. اما زمانی که بدن به میزان کافی ید در اختیار ندارد، غده تیروئید باید تلاش بیشتری را برای جبران این شرایط و تولید هورمون‌های بیشتر انجام دهد. این شرایط تکثیر و رشد سریع‌تر سلول‌ها در تیروئید را موجب شده و به گواتر منجر می‌شود.
کاهش تولید هورمون‌های تیروئید نیز می‌تواند به عوارض جانبی دیگر مانند ریزش مو، خستگی، افزایش وزن، خشکی پوست، و افزایش حساسیت به سرما منجر شود.
کمبود ید ممکن است به شکل گیری مسائل جدی در کودکان و زنان باردار نیز منجر شود. سطوح کم ید می‌تواند موجب آسیب مغزی و مشکلات شدید در زمینه رشد ذهنی کودکان شود. همچنین، این شرایط با افزایش خطر سقط جنین و تولد نوزاد مرده پیوند خورده است.
نمک یددار می‌تواند از کمبود ید پیشگیری کند
در سال ۱۹۱۷، پزشک دیوید مارین آزمایش‌هایی را در راستای بررسی موثر بودن مصرف مکمل‌های ید در زمینه کاهش وقوع گواتر آغاز کرد.
خیلی زود و در سال ۱۹۲۰، بسیاری از کشور‌های جهان غنی سازی نمک خوراکی با ید به منظور پیشگیری از کمبود ید را آغاز کردند. عرضه نمک یددار در زمینه برطرف کردن کمبود در بسیاری از مناطق جهان موثر بود.
تنها نصف یک قاشق چایخوری (۳ گرم) نمک یددار در روز برای تامین نیاز روزانه به ید کفایت می‌کند. بر همین اساس، استفاده از نمک یددار یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای پیشگیری از کمبود ید بدون ایجاد تغییرات و اصلاحات بزرگ در رژیم غذایی است.
مصرف نمک یددار بی خطر است
مطالعات نشان می‌دهند که مصرف نمک یددار بیش از مقدار مصرف توصیه شده به طور کلی مشکل آفرین نیست. در حقیقت، سقف مصرف ید ۱،۱۰۰ میکروگرم است که با حدود چهار قاشق چایخوری (۲۳ گرم) نمک یددار برابری می‌کند.
با این وجود، مصرف بیش از حد ید ممکن است در برخی افراد از جمله، جنین ها، نوزادان، افراد پیر و آن‌هایی که به بیماری تیروئید مبتلا هستند، خطر اختلال در عملکرد تیروئید را افزایش دهد.
مصرف بیش از حد ید می‌تواند از منابع غذایی، ویتامین‌ها و دارو‌های حاوی ید و مصرف مکمل‌های ید ناشی شود.
مطالعات نشان داده اند که مصرف نمک یددار حتی در دوز‌هایی تقریبا هفت برابر مقدار مصرف توصیه شده روزانه برای بیشتر افراد امن با خطر حداقلی عوارض جانبی است.
ید در مواد غذایی دیگر نیز وجود دارد
اگرچه مصرف نمک یددار ساده‌ترین و راحت‌ترین روش برای دریافت ید محسوب می‌شود، اما تنها منبع برای این ماده معدنی نیست. در حقیقت، این امکان وجود دارد تا نیاز خود به ید را حتی بدون مصرف نمک یددار نیز تامین کنید.از دیگر منابع خوب برای ید می‌توان به غذا‌های دریایی، محصولات لبنی، غلات و تخم مرغ اشاره کرد.
مصرف حداقل ۱۵۰ میکروگرم ید در روز برای افراد بزرگسال توصیه شده است. برای زنان باردار یا مادرانی که به فرزند خود شیر می‌دهند، میزان مصرف به ترتیب تا ۲۲۰ و ۲۹۰ میکروگرم در روز افزایش می‌یابد.
تنها با مصرف چند وعده غذا‌های سرشار از ید در روز به راحتی می‌توانید نیاز خود به این ماده معدنی را از طریق رژیم غذایی با یا بدون استفاده از نمک یددار تامین کنید.
منبع:عصر ایران
انتهای پیام/