طلوعی از جنس آفتاب که تاریخ معاصر را دگرگون کرد

به گزارش خبرنگار احزاب و تشکل های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ ساعت 9 و 27 دقیقه و 30 ثانیه بهمن 1357؛ لحظه ای که بی تردید ماندگارترین گردش عقربه های ساعت را در طول تاریخ برای ملت ستمدیده ایران رقم زد. لحظه ای که خود را با ورود تاریخی امام خمینی (ره) به ایران پس از 14 سال تبعید، در ذهن تمامی مردم رنج کشیده ایران به ثبت رساند. اگر نگاهی به روند شکل گیری نهضت اسلامی ملت ایران از حوادث سال 42 تا ورود امام راحل بیندازیم، به عمیق بودن ابعاد انقلاب اسلامی و دلایل ثبت شدن آن در تاریخ پی می بریم.

تاریخ جهان که به ظاهر انقلاب های زیادی را به خود دیده است، هیچ گاه نتوانسته انقلاب و خیزشی مردمی مانند انقلاب ملت ایران را در صفحات خود به ثبت برساند. به گواهی همه تحلیلگران و اندیشمندان دنیا، تنها برخورداری از ماهیتی ماورایی و الهی می تواند انقلابی به وسعت و عظمت انقلاب اسلامی ایران را در گستره تاریخ رقم بزند. از سوی دیگر زعامت و راهبری چنین جریان و خیزش بی نظیری را می توان عامل مهم دیگر در به ثمر نشستن قیام های مردمی دانست، وقتی شخصیتی بی نظیر همچون امام خمینی (ره) که تمای ارکان و اجزای نهضتش را از شریعت مقدس اسلام الهام گرفته و همه پیروزی ها را تنها از جانب عنایت خدای متعال می داند، نباید هم کوچکترین شکستی برای چنین نهضتی متصور شد.

اما بدون شک شخصیت برجسته امام خمینی(ره) و حضور ایشان در پیش قراولی انقلاب اسلامی، مهم ترین رکن براندازی حاکمیت دست نشانده پهلوی و پیروزی نهضت اسلامی در ایران بود. لذا پس از نقش آفرینی بنیانگذار انقلاب اسلامی در روند مبارزاتی علیه طاغوت از 15 خرداد 42، علاوه بر اوج گرفتن بعد محبوبیتی امام در درون جامعه، ایشان را به شناخته شده ترین مرجع عالَم تشیع بدل کرد. در ادامه بر قیام تاریخ ساز حضرت امام (ره) مروری کوتاه داریم.

 امام راحل پس از آزادی از زندان در سال 1343 با لایحه‌ کاپیتولاسیون آمریکایی مخالفت کردند که به تبعید ایشان منجر شد. حادثه پانزده خرداد، زمینه‌های ظهور جریان فرهنگی دین را در‌ ایران شکل داد.  با افزایش تعداد پیروان امام(ره) رژیم طاغوت در 22 بهمن 1357 مثل برف آب شد. در ادامه گذری به مجاهدت ها و فعالیت های امام راحل در مسیر پیروزی انقلاب اسلامی می زنیم.

**روزهای سخت ترکیه

سحرگاه 13 آبان 1343 کماندوهای مسلح منزل امام خمینی(ره) در قم را محاصره کردند. امام(ره) بازداشت و به همراه نیروهای امنیتی به فرودگاه مهرآباد تهران اعزام و با یک فروند هواپیمای نظامی تحت الحفظ به آنکارا پرواز کردند. عصر همان روز ساواک خبر تبعید امام(ره) به اتهام اقدام علیه امنیت کشور در روزنامه ها منتشر کرد. با وجودی که فضای خفقانی در کشور وجود داشت، موجی از اعتراض ها در بازار تهران، تعطیلی طولانی مدت دروس حوزه‌ها و ارسال نامه‌ها به سازمان‌های بین‌المللی و مراجع تقلید جلوه‌گر شد.

حاج آقا مصطفی خمینی نیز در روز تبعید امام بازداشت و زندانی و در 13 دی‌ ماه 1343 به ترکیه نزد پدر تبعید شد. دوران تبعید امام در ترکیه بسیار سخت و طاقت فرسا بود چرا که ایشان حتی از پوشیدن لباس روحانیت در آنجا ممنوع شده بودند، اما هیچ یک از فشارهای روانی و جسمی نتوانست ایشان را وادار به سازش کند.

اولین محل اقامت امام، هتل بولوار پالاس آنکارا (اتاق 514ـ طبقه 4) بود، اما فردای آن روز برای مخفی نگاه داشتن محل اقامت، امام را به محلی واقع در خیابان آتاتورک منتقل کردند. چند روز بعد (21 آبان 1343) برای منزوی‌تر کردن ایشان و قطع هرگونه ارتباط محل تبعید را به شهر بورسا منتقل کردند. در این مدت امکان هرگونه اقدام سیاسی از امام خمینی سلب شده بود و ایشان تحت مراقبت مستقیم مأمورین اعزامی ایران و نیروهای امنیتی دولت ترکیه قرار داشتند.

اقامت امام در ترکیه یازده ماه طول کشید، در این مدت رژیم شاه با شدت عمل بی‌سابقه‌ای بقایای مقاومت را در ایران در هم شکست و به سرعت دست به اصلاحات آمریکاپسند زد. در این مدت امام خمینی(ره) طی چند نامه به منسوبین خویش و علمای حوزه در قالب دعا، استواری شان در مبارزه را یادآور شدند. اقامت اجباری در ترکیه فرصتی برای امام شد تا تدوین کتاب تحریرالوسیله  جلد اول را آغاز کنند. 

**تبعیدگاه دوم امام(ره)

روز 13 مهر 1344 امام خمینی (ره) به همراه فرزندشان آیت الله حاج آقا مصطفی از ترکیه به تبعیدگاه دوم یعنی کشور عراق، اعزام شدند. امام به دلیل فشارهای مداوم جامعه مذهبی و حوزه‌های علمیه داخل و خارج، تلاش‌ها و تظاهرات دانشجویان مسلمان خارج کشور برای آزادی امام، تلاش رژیم شاه برای عادی جلوه دادن اوضاع و اقتدار خویش برای جلب حمایت بیشتر آمریکا و وضعیت رژیم حاکم بر بغداد که مانعی بزرگ برای محدود کردن فعالیت‌های امام خمینی(ره) بود، به عراق تبعید شد.

امام خمینی(ره) پس از ورود به بغداد برای زیارت مرقد ائمه اطهار (ع) به شهرهای کاظمین، سامرا و کربلا رفتند و یک هفته بعد به محل اصلی اقامتشان یعنی نجف عزیمت کردند. استقبال پر شور طلاب و مردم از ایشان در شهرهای ذکر شده، بیانگر آن بود که برخلاف تصور رژیم شاه پیام نهضت پانزده خرداد در عراق و نجف هوادارانی پیدا کرده است.

**هجرت امام به فرانسه

روز اول مهر 57 منزل امام در نجف به وسیله قوای بعثی محاصره شد. در ادامه مسلمانان در ایران، عراق و دیگر کشورها نسبت به این خبر واکنش گسترده ای نشان دادند. روز 12 مهر، امام خمینی(ره) نجف را به قصد مرز کویت ترک گفت. دولت کویت با فشار رژیم ایران، از ورود امام راحل به این کشور جلوگیری کرد. ایشان پس از مشورت با فرزندشان (حجت الاسلام حاج سید احمد خمینی) تصمیم به هجرت به پاریس گرفتند.

در روز 14 مهر ایشان وارد پاریس شدند و دو روز بعد در منزل یکی از ایرانیان در نوفل لوشاتو (حومه پاریس) مستقر شدند و مأمورین کاخ الیزه نظر رئیس جمهور فرانسه را مبنی بر اجتناب از هر گونه فعالیت سیاسی به امام ابلاغ کردند. در مدت اقامت چهار ماهه امام در پاریس، نوفل لوشاتو مهم‌ترین مرکز خبری جهان بود چرا که مصاحبه‌های متعدد و دیدارهای مختلف ایشان هدف‌های آتی نهضت انقلاب اسلامی را برای جهانیان بازگو کرد. از این رو تعداد کثیری از مردم دنیا با اندیشه و قیام ایشان آشنا شدند و از همین جا بحرانی‌ترین دوران نهضت در ایران را رهبری کردند.

دولت شریف امامی دو ماه بیشتر دوام نیاورد و شاه ریاست کابینه را به دولت نظامی ازهاری سپرد. کشتارها رو به فزونی رفت اما تأثیری در قیام مردم نداشت. شاه که مانند همیشه با اجازه آمریکا و انگلیس تصمیماتش را می گرفت، این بار هم در نهایت استیصال از سفیر امریکا و انگلیس درخواست راه حل می‌کرد اما هیچ یک از طرح‌های قبلی آنان نتیجه‌ای دربرنداشت.

راهپیمایی‌های گسترده و میلیونی در روز تاسوعا و عاشورا در تهران و دیگر شهرها برگزار شد که به رفراندوم غیر رسمی مردم علیه سلطنت شاه شهرت یافت. یکی از سران جبهه ملی، آخرین مهره آمریکا بود که برای تصدی پست نخست وزیری به شاه پیشنهاد شد. پیام‌های امام خمینی(ره) طرح‌های رژیم را نقش بر آب ساخت.

امام خمینی در دی ماه 57 شورای انقلاب را تشکیل دادند، اما شاه شورای سلطنت را تشکیل داد و با اخذ رأی اعتماد کابینه بختیار در روز 26 دی ماه از کشور فرار کرد. این خبر در شهر تهران و سپس ایران پیچید و مردم در خیابان‌ها به جشن و پایکوبی پرداختند.

**امام آمد

اوایل بهمن 57 خبر تصمیم امام در بازگشت به کشور منتشر شد، این در حالی بود که مردم و دوستان امام نگران جان ایشان بودند زیرا هنوز دولت دست نشانده شاه سرِ پا و حکومت نظامی برقرار بود. از این رو دوستان امام تصمیم بر تعویق بازگشت امام را داشتند تا زمینه برقراری امنیت جانی ایشان فراهم شود. از طرفی دیگر حضور امام در شرایط آن روزها در جمع میلیون‌ها مردم به پاخاسته از دید آمریکا به معنای پایان حتمی کار رژیم شاه بود. اقدامات فراوانی از تهدید به انفجار هواپیما گرفته تا وقوع کودتای نظامی برای تعویق بازگشت ایشان به کشور صورت گرفت اما امام خمینی(ره) تصمیم خود را گرفته بودند و طی پیام‌هایی به مردم ایران اعلام کرده بودند که می‌خواهد در این روزهای سرنوشت ساز و خطیر در کنار مردمش باشد.

دولت بختیار با هماهنگی ژنرال هایزر فرودگاه‌های کشور را به روی پروازهای خارجی بست، جمعیت زیادی از سراسر کشور به سوی تهران روانه شدند و میلیون‌ها نفر از مردم تهران تظاهرات کردند و خواستار باز شدن فرودگاه‌ها شدند. جمعی از روحانیون و شخصیت‌های سیاسی در مسجد دانشگاه تهران تا باز شدن فرودگاه دست به تحصن زدند. دولت بختیار پس از چند روز نتوانست مقاومت کند و مجبور به پذیرفتن خواسته ملت شد.

سرانجام امام خمینی(ره) بامداد 12 بهمن 1357 پس از چهارده سال دوری از وطن وارد کشور شد. اما موضوعی که تمامی رسانه های دنیا و خبرگزاری های غربی را وادار به اعتراف کرد، استقبال بی نظیر، عظیم و غیرقابل انکار مردم از امامشان بود. به گواهی تاریخ در این استقبال به یاد ماندنی جمعیتی چهار تا شش میلیون نفری از فرودگاه مهرآباد تا بهشت زهرا، ورود این رهبر مبارز نهضت اسلامی را گرامی داشتند.  

انتهای پیام/