اما این توافقنامه ای خوب میان ایران و گروه پنج به علاوه یک، یعنی (اعضای دائم) شورای امنیت و آلمان است. از یک سو، این توافقنامه به ایران این امکان را داد که اورانیوم را غنیسازی کند یعنی چیزی که این کشور میخواست و نکته اولیه موردنظر غربیها نبود. از سوی دیگر، تضمینهایی ارائه کرد که این برنامه جنبه نظامی نداشته باشد.
به اعتقاد شمار زیادی از ناظران، این اراده برای زیر سوال بردن توافقنامه، در دایره گسترده تری قرار میگیرد که به عقب بازگرداندن هدفمند اقدامات اوباما به خصوص در عرصه بینالمللی است. همانگونه که در چندین پرونده دیگر نیز شاهد آن بوده ایم، او میخواهد همه انتقاداتی که آمریکا از ایران دارد، در این توافقنامه لحاظ شود اما این درخواست از منظر حقوق بینالملل معتبر نیست. این توافقنامه در ژوئیه سال 2015 امضا شد و سپس با یک قطعنامه مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفت یعنی مورد تایید رئیس جمهور آمریکا نیز قرار گرفت. همچنین نباید فراموش کرد که روند و سازوکاری وجود داشته است: اگر ایران تعهداتش را نقض کند، چندین سازوکار خودکار برای تحریم درنظر گرفته شده است. هرچند باید اذعان کنیم که آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرده که ایران به توافقنامه پایبند است. اینجاست که جنبه تقریباً غیرقانونی آنچه ترامپ می خواهد، آشکار میشود. این احساس وجود دارد که هر توافقنامه یا پیمانی میتواند امروز یا فردا کنار زده شود.
احتمالاً آمریکا (با خروج از توافقنامه هستهای) از نظر اعتبار متحمل پیامدهای سنگینی میشود. این در حالی است که آمریکایی ها هماکنون نیز با بحران هستهای کرهشمالی روبرو هستند. اگر آنان از این توافقنامه خارج شوند، اعتبارشان درخصوص پرونده هستهای کرهشمالی صفر خواهد بود. دونالد ترامپ با ژستهای دیپلماتیک خود و همزمان افزودن تحریمها ضد ایران، چشماندازی مبهم برای شرکتهای خارجی خواستار همکاری با ایران ایجاد میکند و این ابهام را افزایش میدهد. بدین ترتیب ایران احتمالاً از امتیازات اقتصادی بهرهمند نمیشود و احتمال دارد منجر به این شود که در واکنش پیش خود بگوید: «اگر مزایای این توافقنامه ملموس نیست پس بهتر است از آن خارج شویم.»
اینگونه پیداست هدف آمریکا این است که ایران را مجبور به اتخاذ موضعی تندتر کند و سپس مرتکب خطا شود. آمریکاییها مخالف توافقنامه هستند اما به خوبی می دانند اگر پیشدستی کنند و از توافقنامه خارج شوند، امکان دارد اعتبار کشورشان به خطر بیافتد.
انتهای پیام/