استاندار لرستان با اشاره به جزئیات حادثه برای کوهنوردان مشهدی در اشترانکوه لرستان اظهار کرد: ساعت 3.20 دقیقه بامداد روز جمعه به جمعیت هلال احمر شهرستان ازنا اطلاع داده می‌شود که تعدادی از کوهنوردان در اشترانکوه، در برف و کولاک کوهستان گرفتار شده و نیاز به امدادرسانی دارند.
وی افزود: بلافاصله از طریق مدیریت جمعیت هلال‌احمر شهرستان ازنا، ضمن اطلاع رسانی به معاونت امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان و مدیریت بحران شهرستان، اقدام به اعزام نیروی انسانی ماهر و کوهنوردان جمعیت به منطقه مورد نظر می‌کنند.
استاندار لرستان با اشاره به پرواز بالگرد برای نجات کوهنوردان گفت: امدادگران بعد از الحاق به 7 نفر از کوهنوردانی که در پناهگاه مستقر بودند، درخواست اعزام بالگرد برای حمل یکی از افراد بدحال را دارند که بلافاصله بالگرد اعزام و هلی‌برن مصدوم بنام آقای عامری انجام، ولی طبق اعلام اورژانس به علت سرمازدگی و ایست قبلی، وی فوت می‌کند.
استاندار لرستان درباره علت حادثه برای کوهنوردان مشهدی در اشترانکوه می گوید: این حادثه در زمانی رخ می‌دهد که از یک هفته پیش هواشناسی کشور و استان در تمام شبکه‌های خبری و فضای مجازی بارش سنگین برف را در استان‌های غرب و جنوب غرب کشور از جمله استان لرستان پیش‌بینی و اطلاع‌رسانی کرده بودند و لازم بوده که کوهنوردان عزیز به این اخطارهای هواشناسی توجه بیشتری می‌کردند.
خادمی در ادامه گفت: لازم به ذکر است این گروه کوهنورد به‌صورت خودجوش و بدون هماهنگی با مسئولین استانی و شهرستانی از جمله هیئت‌های کوهنوردی استانی و محلی اقدام به انجام این صعود کرده بودند.
وی با اشاره به به نحوه وقوع حادثه بیان کرد: طبق اعلام یکی از نجات یافتگان این حادثه، کوهنوردان هنگام صعود به سمت ارتفاعات با تاریکی هوا و بارش سنگین برف و کولاک شدید مواجه شده‌اند و به همین علت بین اعضای گروه فاصله افتاده و 8 نفر از اعضای گروه که دو نفر آنها زن بودند عقب تر از بقیه قرار گرفتند.
استاندار لرستان گفت: سرما، بارش شدید برف، کولاک و رعد و برق شدید و از طرفی تاریکی هوا و خستگی مفرط شرایطی را پیش آورده که کوهنوردان متوجه فاصله زیاد افراد از همدیگر نشوند.
وی افزود: 8 نفری که در انتها قرار گرفتند احتمالا درون یکی از آبشارهای یخی که عبور از آن فوق العاده سخت و دشوار بود با مشکل سقوط بهمن مواجهه شده‌اند.
رضا زارعی رئیس فدراسیون کوهنوردی در خصوص علت بروز این حادثه می‌گوید: «این عزیزان در هوای نامناسب و در زمان بارش شدید برف اقدام به صعود کردند و در بوران هم اقدام به بازگشت می‌کنند و به همین دلیل از مسیر اصلی منحرف شده و به طرف دهلیزی می‌روند که حجم برف بالای دهلیز زیاد بوده. زمانی که به انتهای مسیر می‌رسند، برف بالای دهلیز تخلیه شده و متاسفانه بهمنی که در مسیر سقوط می‌کند، باعث گرفتاری آنها می‌شود.»
زارعی ادامه می‌دهد: «15 کوهنورد در این صعود حضور داشتند که 8 نفر از آنها در هنگام ریزش بهمن مصدوم می‌شوند و یک نفر بر اثر سرمازدگی فوت می‌کند. حال عمومی 6 نفر دیگر این گروه کوهنورد در حال حاضر خوب است. از بین 9 نفری که طی این حادثه متاسفانه جان خود را از دست دادند، یک نفر راهنما از استان لرستان بوده و 8 نفر دیگر از کوهنوردان خراسان رضوی بودند.»
اما این‌که آیا این افراد کوهنورد حرفه‌ای بودند و مجوز صعود داشتند یا خیر، سوالی است که زارعی در پاسخ به آن می‌گوید: «بله. این افراد کوهنورد حرفه‌ای بودند و با هماهنگی اقدام به صعود کردند. باشگاهی که این کوهنوردان عضو آن بودند، دارای مجوز بوده و با هماهنگی هیئت کوهنوردی استان خراسان این صعود انجام شده. اما نکته منفی ماجرا این است که این کوهنوردان به هشدارهای هواشناسی توجه نکردند و در هوای کاملا نامناسب اقدام به صعود کردند.»
محسن اشرفی یکی از نجات یافتگان می گوید: حدود ساعت ٦ صبح به سمت قله حرکت کردیم. طبق برنامه قرار بود تا ساعت ١٠ به قله برسیم. همه چیز براساس برنامه پیش رفت. قله جنون را زدیم، اما در مسیر بازگشت شرایط به هم ریخت. بارش شدید برف و کولاک کار را سخت کرد. هوا به‌قدری خراب شد که یک متری خودمان را نمی‌دیدیم. بلد راه، مسیر برگشت را پیدا نمی‌کرد. درنهایت مجبور شدیم مسیر را برخلاف برنامه قبلی تغییر دهیم.
او که ١٦ سال است به‌صورت حرفه‌ای کوهنوردی می‌کند، درباره جزییات این حادثه می‌گوید: «ما مجبور شدیم مسیر بازگشت را تغییر دهیم. خودمان را برای چندساعت سخت آماده کردیم. به هرحال باید از ارتفاع ٣٨٠٠متری در آن شرایط خراب جوی پایین می‌آمدیم. شیب تند و کولاک شدید کار را برای ما سخت کرده بود. تنها امید ما رسیدن به پناهگاهی بود که ٣ نفر از بچه‌ها به توصیه سرپرست تیم در آنجا مانده بودند، اما در مسیر رسیدن به آنجا چند آبشار یخی وجود داشت که عبور از آن نیاز به امکانات و ایجاد کارگاه داشت. به همین دلیل ما دو گروه شدیم. من همراه سه نفر دیگر به‌عنوان تیم پیشرو برای شناسایی مسیر جلوتر حرکت کردیم و ٨ نفر دیگر هم پشت سر ما بودند. چند ساعت از حرکت ما گذشت، شرایط خیلی سخت بود، به کُندی حرکت می‌کردیم که ناگهان صدای ریزش بهمن را شنیدیم. بچه‌ها به احتمال زیاد درون یکی از آبشارهای یخی که عبور از آن فوق‌العاده سخت و دشوار بود با مشکل سقوط بهمن مواجه شده‌اند. «مهشید و اکرم» هم بین آن ٨ نفر بودند. حدود ساعت ٨ شب بود که چراغ پناهگاه را دیدیم، وقتی به آنجا رسیدیم، متوجه شدیم، «علیرضا» همراه ما نیست. من دیگر توان بازگشت نداشتم. یکی دیگر از بچه‌های تازه‌نفس با لباس و امکانات مناسب بالای سر او رفت و لباس‌های او را تعویض کرد. اما او در این سرما دوام نیاورد.
«٢٢ساعت کوهنوردی در آن شرایط سخت، همه توان آدم را می‌گیرد. ارتفاع برف به بیش از ٢متر رسیده بود. حرکت‌کردن در چنین شرایطی واقعا سخت بود. ما از داخل پناهگاه موضوع را به هلال‌احمر اطلاع دادیم، اما وقتی ساعت ٧صبح نیروهای هلال‌احمر به ما رسیدند، علیرضا از سرما یخ زده بود.»
به گفته اشرفی «سیدعلی حسینی» هم در بین همان گروه مفقود شده است: «٥ سال است که حسین عضو باشگاه ما شده بود. او کوهنوردی حرفه‌ای بود.
صبح پنجشنبه قبل از حرکت به سمت قله، سرپرست گروه به ما اعلام کرد که هوا خراب می‌شود، اما در تیم‌های حرفه‌ای تصمیم نهایی با سرپرست و مسئول فنی گروه است که البته این دو نفر هم در بین مفقود شدگان این حادثه هستند.
گرچه کوهنوردی ورزشی است که تقریبا سن و سال نمی شناسد و معمولا همراه با تیم های خانوادگی یا با دوستان و آشنایان و حتی به صورت انفرادی انجام می شود، اما همین ورزش مفرح به ویژه در نیمه دوم سال، می تواند خطرساز و حادثه آفرین باشد.
کوهنوردی به عنوان ورزشی همگانی نیاز به آموزش‌هایی در زمینه چگونگی رفتار در کوهستان دارد تا نه تنها از آسیب به محیط کوه جلوگیری شود بلکه فرد کوهنورد نیز آموزش‌های لازم را برای مصون ماندن در مقابل خطرات کوهستان ببیند.
با بررسی حوادث گوناگون در کوهستان، می توان گفت بیشترین آسیب ها یا ناشی از بی توجهی به هشدارها بوده یا نقص در آموزش و رعایت نکردن آنها.
بی اعتنایی به خطرات کوهستان یک نوع جان باختن برای هیچ است بنابراین رعایت توصیه های زیر برای کوهنوردان ضروری است :
هیچگاه تنها به کوه نروید حتی اگر برای چند ساعت قصد سفر دارید.
بیش از توان فیزیکی یا توان فنی خود و دیگران برنامه ریزی نکنید و همواره توان ضعیف ترین فرد را در نظر بگیرید.
هیچگاه در کوه دچار غرور نشوید و همیشه از تجربیات و توصیه های دیگران خصوصا پیشکسوتان بهره بگیرید.
اصول اساسی حمل بار بخشی از ایمنی در کوهستان است. بیش از توان فیزیکی خود بار به همراه نبرید.
هرگاه دچار حادثه شدید با شماره ۱۲۵ تماس بگیرید و با خونسردی کامل موقعیت خود و یا برخی علائم خاص منطقه را اعلام کنید تا در کمک رسانی تسریع گردد.
در زمان حادثه با تماس های بی مورد، تلفن همراه خود را مشغول نکنید تا نجاتگران بتوانند با شما در ارتباط باشند.
با نیروهای امدادی همکاری داشته باشید و تا زمانی که آنان به شما نرسیده اند محل حضور خود را تغییر ندهید و اگر به هر دلیلی مجبور به ترک محل شدید حتما مکان جدید خود را به نیروهای امدادی اعلام کنید.
درصورت برخورد با حیوانات وحشی از آنان فاصله بگیرید و با بچه ها و لانه های آنها کاری نداشته باشید.
هرگاه به کوه می‌روید خود را برای بدترین شرایط تجهیز کنید.
مراقب تغییرات ناگهانی هوا باشید و سعی کنید همیشه با وسایل کامل و پوشاک مناسب به کوه بروید.
بر روی یال های برف گیر و دره های بهمن ریز حرکت نکنید.
اگر راه را گم کردید در پایین آمدن از کوه عجله نکنید و با مشورت و تفکر، بهترین راه را پیدا کنید و درصورت پیدانکردن راه مناسب، بلافاصله مراتب را به اکیپ های امدادی اطلاع دهید.
از بازی کردن و انجام کارهای غیرضروری با تلفن همراه خود جداً خودداری کنید. زیرا این کار باعث تخلیه شارژ تلفن همراه شما شده و درصورت نیاز نمی توانید از آن استفاده مفید کنید.
انتهای پیام/ب