فارغ از موضوع مدیریت بحران، استحکام بنا و سازه ها و ضرورت چاره اندیشی برای کاهش خطرات و خسارات چنین زلزله هایی که به طور قطع آخرین آن نخواهد بود و با عنایت به موقعیت خاص جغرافیایی ایران و قرار گرفتن آن بر روی محدوده ای زلزله خیز از این کره خاکی، وقوع دوباره آن در آینده دور از ذهن نیست.
با همه این اوصاف، تجربه و سوابق گذشته از زمین لرزه های اینچنینی در کشورهای توسعه یافته، نشان می دهد در برخی از این زمین لرزه های مخرب، فرصت ها و توفیقاتی برای بهره وریِ هر چه بیشترِ اقتصادی حاصل شده است.
البته طرح این موضوع به معنای مفید بودن چنین زمین لرزه هایی نیست زیرا تبعات و عواقب روحی، روانی و عاطفی این پدیده طبیعی آنچنان عمیق و گسترده است که نمی توان مابه ازای مالی و اقتصادی برای آن در نظر گرفت، اما به هر ترتیب منطق حکم میکند خسارات هر حادثهای با اتخاذ تدابیر هوشمندانه به حداقل ممکن کاهش یابد که این قاعده در خصوص زمین لرزه اخیر ایران نیز حکم میکند.
محمود خاقانی سده،کارشناس حوزه اقتصادی در گفتگو با خبرنگار راه و شهرسازی با اشاره به ضرر و زیان های سنگین بلایای طبیعی همچون سیل، طوفان و زلزله در کشورهایی که استحکام بنا و مدیریت بحران در آن با نقایصی همراه است، اظهار کرد: کم نبوده زمین لرزه هایی که در گذشته در بسیاری از نقاط جهان رخ داده و به اعتقاد برخی، مسیر و روند توسعه، رشد و شکوفایی مناطق مذکور را تحت تاثیر قرار داده است.
وی افزود: در این مجال تنها از مَنظَرِ اقتصادی به موضوع نگاه میکنیم و به طور قطع در صورت نگاه جامعه شناختی و روان شناختی به موضوع، آثار ، تبعات و مخاطرات بحران مذکور بصورت فزآینده ای تعمیق خواهد شد.
خاقانی سده تصریح کرد: در برخی موارد همچون سیل سال 2000 اروپا، میزان اشتغال و افزایش دارایی در بخش های بحران زده بیش از دیگر بخش ها برآورد شده و این تجربه پیش از آن نیز در ارتباط با زلزله سال 1995 در کوبا نیز حاصل شده بود.
کارشناس مسائل اقتصادی گفت: حصول توفیقات اینچنینی مستلزم تامینِ الزامات بسیاری است که نباید به سادگی از آن عبور کرد و کم نبوده موارد و سوانح طبیعی که روند رشد و توسعه کشورهای توسعه یافته را تحت الشعاع قرار داده و حتی آن را با اختلالهایی جدی مواجه کرده است.
وی افزود: طبق گزارش ها، اقتصاد ژاپن پس از زمین لرزه 9 ریشتری سال 2011 آنچنان متحمل خسارت شد که هنوز ژاپن درگیر برخی عواقب و عوارض ناشی از آن است.
خاقانی سده گفت: بیش از 495 هزار آواره و 28 هزار کشته و آسیب دیدن نیروگاه هسته ای ژاپن و رشد 4 هزار برابری تشعشعات هسته ای آن به روشنی عمق این فاجعه را به تصویر میکشد.
وی افزود: در کنار این هزینه های سنگین، خسارت اقتصادی جدی برای کشوری که در رقابت با چین به سر می برد، ضربه ای کاری است که نشان میدهد، بلایای طبیعی در برخی مواقع، مسیر رشد و توسعه کشورها را تغییر میدهد اما با همه این اوصاف منطق ایجاب میکند با بکارگیری از ظرفیت های موجود از توفیقات اقتصادی حداکثری که امکان حصول آن دور از ذهن نیست، غافل نشویم.
کارشناس اقتصادی در تشریح نمونه ای از فرصت های احتمالی موجود بیان کرد:بدون تردید یکی از بخش هایی که می تواند در این عرصه، نقش مثبتی را ایفا کند؛ معطوف به مسکن و ساخت و ساز می شود و عرضه مصالح ساختمانی که نیازمند ترمیم و بنای ابنیه های تخریب شده است، نیز افزایش خواهد یافت.
وی افزود: باید با تدبیر از جویندگان کار در مناطق و استان مذکور که می توانند در جهت بازسازی مناطق زلزله زده نقش آفرینی کنند؛ استفاده شود که در شرایط موجود این امر می تواند از بارِ وِخامت آسیب های اقتصادی این زمین لرزه تا حدودی بِکاهد.
خاقانی سده تاکید کرد: این امر در زمین لرزه ژاپن، با آن همه مصیبت و خسارتی که بر جای گذاشت، به صورت مشهود دیده میشود و دولت مذکور با برنامه ریزی دقیق و نقش آفرینی بخش های ذی ربط موفق شد در حوزه ساخت و ساز به رشد قابل توجهی نائل شود.
کارشناس اقتصادی در خاتمه یادآور شد: باز هم تاکید می شود طرح این موضوع به معنای نگاه اقتصادیِ صِرف و مطلق و سود آوری از زمین لرزه اخیر نیست و بدون تردید طرح این مباحث باید از موضوعِ خسارات روحی و عاطفیِ وارد شده به مردم غیور کرمانشاه مُنفَک شود، اما با همه این اوصاف تدبیر اقتضاء میکند با درایت و هوشمندی، شرایط بدتر را به بد و سپس عادی و حتی وضعیت مطلوب تبدیل کرد، امری که با سخت کوشی، وحدت، برنامه ریزی و همگراییِ بین دستگاهی دور از دسترس نخواهد بود.
انتهای پیام/
عجب