درگیری با عوارض بیماری قلبی، سختی‌های بسیاری به دنبال دارد؛ از محدودیت‌هایی که در تغذیه و فعالیت بدنی برای فرد ایجاد می‌کند تا تحمل عوارض درمان، جراحی های سنگین و مشکلات در پی آن.
متاسفانه عوامل خطری که باعث بروز بیماری‌های قلبی می شود، در جامعه شایع هستند.
اولین قدم برای داشتن قلبی سالم و جلوگیری از ابتلا به این بیماری، آگاهی از شایع‌ترین عوامل مستعد کننده فرد به بیماری است.
فریدون نوحی متخصص قلب و عروق و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی ایران ناآگاهی از داشتن فشار خون بالا را از عوامل خطرناک ابتلا به مشکلات قلبی برشمرد؛ همچنین افزود، سبک زندگی نامناسب و بی تحرکی که این روزها گریبان‌گیر بخش زیادی از جامعه است، خطر مضاعفی بر شیوع این بیماری ها به شمار می آید. در ادامه گفتگوی تفصیلی خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان را با وی بخوانید؛
یاشگاه خبرنگاران جوان: به طور مختصر شایع‌ترین عوامل ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را توضیح دهید
نوحی: 2 دسته عوامل اصلی در بروز بیماری‌های قلبی و عروقی وجود دارد. اول عواملی که ما دخالتی در آن ها نداریم؛ مثل سن، بطور طبیعی با بالا رفتن سن، شانس ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی نیز زیاد می‌شود. معمولا بیماری‌های قلبی از سن پنجاه و شصت سالگی به بعد بروز پیدا می‌کند اما به این معنا نیست که قبل سن پنجاه سالگی کسی به این بیماری مبتلا نمی‌شود.
دیگر عامل موثر در بروز این بیماری جنس است؛ به عنوان یک فاکتور اختصاصی مردان بیشتر از زنان مبتلا می شوند. این مورد زمانی اتفاق میفتد که عوامل خطر دیگر وجود نداشته باشد، ممکن است خانمی سیگاری باشد پس در این شرایط خانم بودن خیلی به او کمک نمی‌کند. به طور طبیعی به دلیل ترشح شدن هورمون‌های خاص در بدن خانم‌ها، قبل از سن یائسگی خانم‌ها خیلی کمتر به بیماری های قلبی عروقی و سکته مبتلا می شوند.
سومین مسئله در بروز بیماری‌های قلبی که ما در آن نقشی نداریم، ژنتیک است. یعنی اگر بستگان نزدیک یک شخص دچار بیماری های قلبی و عروقی باشد، فزرندان شانس ابتلا دارند و ممکن است سن ابتلا به خصوص اگر با فاکتورهای خطر دیگر همراه شود خیلی زودتر یعنی قبل از سنین پنجاه و شصت سالگی، کاهش پیدا کند.
از عوامل خطر دیگری که می توانیم در آن دخالت و از ایجاد بیماری‌های قلبی جلوگیری کنیم، فشار خون است.
فشار خون یک مشکل جدی است. تعداد زیادی از افراد فشارخونی از بیماری خود اطلاع ندارند و وقتی متوجه این بیماری می‌شوند که فشارخون عوارض قلبی عروقی، کلیوی یا مغزی خودش را به جا گذاشته باشد. کسانی هم که اطلاع دارند چون تظاهرات بیماری را عیان و آشکارا نمی‌بینند، به درمان توجهی نمی‌کنند در این میان از کسانی هم که به درمان توجه می‌کنند، متاسفانه تعداد قابل توجهی درمان کامل نمی شوند.
باید بدانیم در افراد بالغ فشار خون طبیعی باید زیر ۱۲۰ روی ۸۰ باشد. در فشار خون بین ۱۲۰ تا ۱۴۰ روی ۸۰ تا ۹۰ خیلی نگرانی وجود ندارد اما این افراد لبه مرز هستند. همچنین بهتر است فشار خون حتی در افراد مسن، زیر ۱۴ باشد.
یاشگاه خبرنگاران جوان: بیماری فشار خون در جامعه ما شایع است؟
نوحی: بسیار شایع است. می‌توان گفت از هر پنج نفر افراد بالغ، یک نفرشان به نوعی دچار این بیماری هستند. این عدد خیلی بالاست؛ عوارض اجتماعی و خانوادگی‌اش در زندگی افراد بسیار تاثیرگذار و مهم است. در نظر بگیرید کسی در سن جوانی دچار سکته قلبی یا مغزی شود و از نظر اجتماعی و اقتصادی ناتوان شود؛ اثر آن از جامعه تا درون خانواده بروز می‌کند.
از عوامل خطر دیگر در بروز بیماری قلبی سیگار کشیدن است. هرچه تعداد نخ سیگاری که در روز مصرف می‌شود، بیشتر باشد، شانس گرفتاری عروق قلبی و مغزی بیشتر است. ضمن اینکه سیگار عوارض دیگری از جمله سرطان زبان، مری، معده، مثانه و ریه هم دارد. باید توجه شود جمله سیگار کشیدن خطرناک است به معنی خوب بودن قلیان نیست بلکه حتی بدتر باشد. کسانی هم که در معرض غیرمستقیم دود سیگار هستند نیز دچار این عوارض می‌شوند.
چربی خون عامل مستعد کننده بعدی است که شامل چربی مضر (LDL)، چربی مفید(HDL) و کلسترول است. اگر چربی LDL از استانداردی که با توجه به سن و وزن است، بالاتر باشد، می‌تواند باعث گرفتاری و تصلب عروق خونرسان قلب شود؛ در نتیجه آن فرد دچار سکته قلبی یا مغزی شود. افراد باید سعی کنند به اندازه نیاز بدن چربی بخورند. قسمت اشباع چربی مصرفی کمتر باشد. همچنین بیشتر از چربی‌های گیاهی سالم وخالص، مثل روغن زیتون، کنجند و آفتابگردان و مشابه استفاده کنند.
عامل بسیار موثر بعدی که متاسفانه تعداد زیادی از بیماران ما گرفتار آن هستند، بالا بودن قند خون، یعنی دیابت است. دیابت برروی تمام بدن اثرگذار است. درگیری قلب، مغز، کلیه ها و عروق پا از پیامدهای دیابت است. زخم پا که گاهی اوقات منجر به قطع اندام می‌شود نیز از دیگر پیامدهای آن است. دیابت قابل پیشگیری و درمان است. افراد باید در زمان لازم آزمایش دهند و در صورت ابتلا، درمان را شروع کنند و مواظب قند خون بالا باشند که عارضه های جدی دارد.
یاشگاه خبرنگاران جوان: درباره عوارض قلبی دیابت توضیحات بیشتری دهید
نوحی: اثر دیابت عمومی است، یعنی همان اندازه که روی قلب اثر می‌گذارد روی کلیه هم اثر دارد. به زبان ساده می توان گفت دیابت باعث بالا رفتن سطح سختی عروق می شود. در نتیجه عروق خاصیت کش سانی لازم را نخواهند داشت و تنگ می‌شوند.
نکته درخور توجه آنکه در مریض دیابتی احتمال افزایش فشار خون هم بیشتر است. چربی خون در بیماری دیابت هم بالاتر است. اینها عوامل دست به دست هم می‌دهند تا شرایط بیمار دیابتی بدتر شود. زمانی که مریض فقط قند دارد سطحی از خطر متوجه او است. اگر این مریض دیابتی سیگار هم بکشد، تصلب شرایین که در بیماری‌های دیابتی شدید است چند برابر می‌شود. اگر فردی فشار خون پیدا کند، چاق باشد و چربی بالایی هم داشته باشد امکان ایجاد عارضه قلبی در او چندین برابر می‌شود.
چاقی و بی حرکتی فاکتور مهم دیگر در بروز بیماری‌های قلبی است که جامعه ما بشدت به آن مبتلا است. این هم بلایی است که سبک زندگی ماشینی، ساعت‌ها پشت میز نشستن بر سر مردم آورده است. کاهش سوخت و ساز افراد باعث چاقی می‌شود، در این شرایط قلب بار اضافی تحمل خواهد کرد. در مریض چاق فشار خون بیشتر است، قند خون و چربی خون بالاتر است.
یاشگاه خبرنگاران جوان: همه عوامل بروز بیماری‌های قلبی به هم مرتبط هستند؟
نوحی: بله، هرکدام از اینها می تواند عامل دیگر را تسریع کند و اگر وجود دارد تشدید کند. در مریض دیابتی شانس ابتلا به فشار خون بیشتر است و اگر مریض فشار خونی دیابت بگیرد، شانس اینکه فشار خونش ایجاد عارضه کند، بیشتر است.
انتهای پیام/