در ادامه بخشی از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در برنامه درس‌هایی از قرآن با موضوع «وفای به عهد»، تقدیم می‌شود.
استقامت عامل عزت است
- در زیارت اربعین: جمله‌ای از زیارت اربعین درباره وفای به عهد «أَشْهَدُ أَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ جَاهَدْتَ فِی سَبِیلِهِ حَتَّى أَتَاکَ الْیَقِینُ»(تهذیبالأحکام، ج6، ص113) شهادت می‌دهم که تو به عهد با خدا وفادار و در راه او جهاد کردی. امام حسین علیه السلام چند بار در کربلا این آیه را تلاوت فرمودند که: «مِنَ الْمُؤْمِنینَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَ ما بَدَّلُوا تَبْدیلاً» احزاب/23 از مؤمنین مردانی هستند که صادقانه به آنچه با خدا عهد کرده بودند، وفا کردند.
- «إِنَّ الَّذینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا»؛ الف: یک آیه داریم بعد از این جمله می‌فرماید: «تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَةُ» ب: آیه دیگر می‌فرماید: «فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ». پس جمله اول دوبار تکرار و جمله بعدی در دو آیه دو جمله متفاوت آمده. کسی که استقامت کند فرشته(ملائکه) او را کمک و الهام می‌کند و دیگری اینکه(آنها ترس و هراسی ندارند) استقامت عامل عزت است.
- قرآن می‌فرماید: «وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّریقَةِ لَأَسْقَیْناهُمْ ماءً غَدَقاً» جن/16. اگر بر راه(راست و خدا) استقامت کنید ما شما را از آب گوارا(خوشی و سعادت) سیراب می‌کنیم.
توصیه قرآن به وفای عهد/ عهدی که با کفار بستید هم وفا کنید
- اقسام وفای عهد الف) با خدا ب: با مردم ج: با مخالفین. هر پیمانی بستیم حتی با مخالفین باید وفا کنیم حتی با کفار. قرآن می‌فرماید: «فَأَتِمُّوا إِلَیْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلى مُدَّتِهِم» توبه/4 عهدی که با کفار بستید، وفا کنید. «فَمَا اسْتَقامُوا لَکُمْ فَاسْتَقیمُوا لَهُمْ» توبه/7 (تا آنها پایدار به عهد هستند شما هم پایدار باشید).
- سه چیز در اسلام دارای اهمیت است: الف: رد امانت کنید، اگرچه به شمر خنجرش را امانت گذاشته باید به او بدهید. ب: نیکی به پدر و مادر(اگر چه شمر باشند). ج: وفای به عهد(اگر چه شمر باشد).
- در قرآن داریم: «وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ» نحل/91 به پیمان‌های خدا وفا کنید. آشنا شویم با عهد خدا. حدیث داریم: «الصلاة عهد الله» نماز عهد خدا، رابطه خلق و خالق عهد خداست که باید وفا کرد.
درجاتی که خداوند به حضرت ابراهیم(ع) داد
- خداوند حضرت ابراهیم علیه السلام را بارها امتحان کرد، خانواده را به سرزمین بی‌آب و علف و داغ، ذبح فرزند، تمام تکلیف‌ها را به خوبی انجام داد و از خداوند درجه گرفت: اول: درجه عبدالله دوم: نبی الله سوم: رسول الله چهارم: خلیل الله پنجم: امام و رهبر «وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتی قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمینَ». بقره/124
- قرآن می‌فرماید: چون «بَخِلُوا» بخل ورزیدند «وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ» اعراض کرده و به پیمان وفا نکرد «فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فی قُلُوبِهِمْ إِلى یَوْمِ یَلْقَوْنَهُ بِما أَخْلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدُوهُ وَ بِما کانُوا یَکْذِبُونَ» توبه/77 پس نفاق بر آنها متولی و ظاهر گردید و در قلب آنها جاسازی شد تا چه زمانی: «إِلى یَوْمِ یَلْقَوْنَهُ» دیگر از قلب او این نفاق بیرون نمی‌آید تا روز قیامت.
بدترین جنبده‌ها از منظر قرآن
- قرآن می‌فرماید: آنها که قول می‌دهند عمل نمی‌کنند، از هر حیوانی پست‌ترند: «إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الَّذینَ کَفَرُوا فَهُمْ لا یُؤْمِنُونَ الَّذینَ عاهَدْتَ مِنْهُمْ ثُمَّ یَنْقُضُونَ عَهْدَهُمْ فی کُلِّ مَرَّةٍ وَ هُمْ لا یَتَّقُونَ» انفال/56-55. بدترین جنبنده‌ها آنهایی هستند که با تو عهد و پیمان می‌بندد سپس آن عهد را شکسته و عمل نمی‌کند.
چگونه انسان منافق، بی‌دین و بد عاقبت می‌شود؟
- چگونه انسان منافق، بی‌دین و بد عاقبت می‌شود؟ ریشه همه این‌ها پیمان‌شکنی است. قرآن می‌فرماید: «وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَکُونَنَّ مِنَ الصَّالِحینَ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ» توبه/76-75 بعضی مردم هستند که با خداوند عهد و پیمان می‌بندند که اگر خداوند به آنها تفضل کرد صدقه داده و از صالحین «وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ» شوند، چون خداوند به آنها بخشش کرد بخل می‌ورزند و پشت کرده و اعراض کردند.
- چطور ما برای حج و نماز و جبهه و جهاد حرف زده و برای زکات هیچ کس هیچ نمی‌گوید) وگرنه 27 آیه از قرآن نماز و زکات با هم است. «وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ» بقره/277 نماز و زکات با هم است، زکات نباشد، نماز قبول نیست.
منبع: فارس
انتهای پیام/