بر اساس اطلاعیه موسسه نمایشگاه ها، ناشران برای حضور در این نمایشگاه‌ها تا تاریخ اعلام شده می‌توانند به سایت www.icfi.ir مراجعه و ثبت‌نام کنند. نمایشگاه های کتاب استانی به همت موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران و ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها و با حمایت معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد چند سالی است که در کشور برگزار می‌شود و حال می خواهیم ببینیم تا چه حد کارایی داشته اند؟ برای اطلاع از این امر به سراغ ناشران رفتیم و در این باره از آن ها پرس و جو کردیم.
کامران شرفشاهی مدیر مسئول انتشارات تجلی مهر در گفتگو با خبرنگار ادبیات باشگاه خبرنگاران درباره نمایشگاه‌های کتاب استانی گفت: متاسفانه بر خلاف آنچه انتظار می‌رود این نمایشگاه‌ها حتی پاسخگوی هزینه‌های ایاب و ذهاب ناشران نیست و تقریبا می توان گفت به همین سبب بسیاری از ناشران به لحاظ متضرر شدن، از این نمایشگاه‌ها استقبال نمی‌کنند. اما به هر حال نمایشگاه‌های کتاب فرصتی برای ناشران است تا کتاب خود را به نمایش بگذارند. از سوی دیگر ارتباط بیشتری را میان ناشران و حتی پدیدآورندگان کتاب با مخاطبانشان ایجاد می کند.
وی افزود: هدف از برگزاری نمایشگاه در کشورهای پیشرفته معمولا ارتباط با گروه های مختلف مردم است. سعی می‌کنند در این نمایشگاه‌ها نیازسنجی کنند و دیدگاه‌ها و توقعات مردم را در زمینه کتاب بسنجند و آثار خود را به گونه ای معرفی کنند. این نمایشگاه ها در کشور ما به لحاظ مسائلی که گریبان اقتصاد نشر را گرفته است، سرمایه اولیه ناشر را برنمی‌گردانند. این مسئله سبب شده است تا ناشران رغبتی برای حضور در آن نداشته باشند. اکنون می توان گفت حتی ناشرانی که به طور تخصصی در صنعت نشر فعالیت می کنند هم گرفتار این معضل هستند.
مدیر مسئول انتشارات تجلی مهر درباره حضور ناشران کتاب‌های کمک درسی و دانشگاهی در نمایشگاه‌های کتاب استانی اظهار کرد: این ناشران به لحاظ زد و بندهایی که با برخی موسسات و مسئولان نمایشگاه های کتاب دارند در این رویداد حاضر می شوند. نمایشگاه های کتاب استانی مانند یک هندوانه در بسته است به این معنی که بعضی شهرها از آن استقبال می‌شود و در یک شهرستان دیگر این استقبال را نمی بینیم. بنابراین این نمایشگاه ها به نوعی قابل پیش بینی نیست. حتی گاهی اوقات نتایج سودآوری برای ناشران ندارد. در سال های اخیر به لحاظ زد و بندهایی که ناشران دولتی با نهادها و سازمان‌های دولتی داشتند سبب شده است این سازمان‌ها از ناشران خصوصی خرید نکنند و آنها متضرر شوند. همین مسئله بر رغبت و انگیزه ناشران خصوصی برای حضور در نمایشگاه‌های کتاب استانی تاثیر گذاشته است.
اما جلال صابری نژاد مدیر مسئول انتشارات آریترین در گفتگو با خبرنگار ادبیات باشگاه خبرنگاران جوان درباره نمایشگاه‌های استانی کتاب نظری متفاوت دارد و می گوید: این نمایشگاه ها توانسته اند روی کار ناشران تاثیر بگذارند و هم اکنون روند رو به رشدی را طی می‌کنند البته نتایج سودآوری این نمایشگاه ها به زمان برگزاری بستگی دارد. هم اکنون به دلیل آنکه ایام مهرماه است استقبال از آن با زمان‌های دیگر تفاوت دارد. البته این نمایشگاه ها باید تداوم داشته باشد و بهتر است هر ماه در طول سال برگزار شوند. هم اکنون نمایشگاه های استانی کتاب تاثیر گذاشته است و ناشران از آن استقبال کرده‌اند.
وی افزود: اگر اطلاع رسانی نمایشگاه های کتاب استانی بهتر شود میزان استقبال از آنها بیشتر خواهد شد. این نمایشگاه ها در معرفی کتاب ناشران به مخاطبان تاثیر زیادی داشته است. ناشران تخفیف های خوبی به بازدیدکنندگان می دهند و میزان خرید مردم متوسط بوده است. میزان استقبال مخاطبان از این نمایشگاه ها نسبی است. در برخی استان ها بیشتر و در برخی کمتر استقبال می‌کنند. افزون بر اطلاع رسانی، زمان بندی برگزاری این نمایشگاه ها باید بهتر شود تا مردم استقبال بیشتری داشته باشند. به صورت کلی می توان گفت برگزاری نمایشگاه های کتاب استانی رویکرد مثبتی داشته است. اگر برای حضور در این نمایشگاه ها فرهنگ سازی شود، نتایج بهتری خواهند داشت.
مدیر مسئول انتشارات اریترین درباره کارایی نمایشگاه‌های کتاب استانی اظهار کرد: بازدید از این نمایشگاه ها و کارایی آن برای ناشران نسبت به سال های گذشته بهتر است. اگر برگزاری این نمایشگاه ها تداوم پیدا کند و برای آن برنامه‌ریزی شود، تآثیرگذاری آن بیشتر می شود.
در مجموع می‌توان گفت نمایشگاه های کتاب استانی می تواند فرصتی برابر را برای حضور و معرفی آثار ناشران در طول سال در سراسر کشور ایجاد کند و تنها طیفی خاص از ناشران از آن برخوردار نشوند و طیفی دیگر با کوله باری پر از زیان و ضرر به شهر خود بازگردند. البته این نمایشگاه ها با وجود آنکه به معرفی کتاب ناشران کمک می کند اما تاکنون نتوانسته است تاثیر چشمگیری بر اقتصاد نشر بگذارد و آن را تکان بدهد. این نمایشگاه تنها به ویترین عرضه کتاب تبدیل شده است. این مسئله ارتباط مستقیمی با کتابخوان نبودن مردم دارد. مردمی که کتاب نمی خوانند به نمایشگاه های کتاب نمی روند و همچنان باید منتظر تا مردم به این نمایشگاه‌ها سری بزنند و به سراغ ناشران عمومی و تخصصی کشور بروند. گویا از یاد برده اند آنچه کتاب می تواند به آن ها بیاموزد در هیچ جای دیگر یافت نمی شود حتی در فضای مجازی که سخت به آن دلبسته اند.
گزارش از محدثه محمدپور
انتهای پیام/