این اولین بار نیست که مجسمهای در تهران ربوده میشود. در واقع اردیبهشتماه سال 89 بود که خبر ربوده شدن چند مجسمه در پارکهای تهران خبر جنجالی رسانهها شد و رسانهها این موضوع را از مسئولان مختلف پیگیری کردند، اما قصور مسئولان مربوطه موجب شد شمار مجسمههای ربوده شده شهر تهران به بیش از 12 عدد برسد. جالب این است که مجسمه برنزی هنرمند بهداد لاهوتی سال گذشته زیر چشم حراست و دوربینهای مجموعه ساختمانهای معاونت هنری دزدیده شد.
یک روز بعد از سرقت مجسمهها در اردیبهشتماه 89، محمدجواد شوشتری رئیس وقت سازمان زیباسازی شهر تهران اعلام کرد: از طریق اداره حقوقی شهرداری به دلیل سرقت 9 مجسمه شکایت کردهایم. همچنین فیلم یکی از سرقتها از طریق مرکز کنترل ترافیک شهر تهران دست ما است.
در همان روز خسرو دانشجو سخنگوی شورای شهر تهران در جمع خبرنگاران اعلام کرد: از نظر شورا سرقت مجسمههای شهر سازمانیافته و با هدف خاصی بوده و هیئت رئیسه شورای شهر تهران موظف شده تا این موضوع را از مراجع قانونی پیگیری کند. محاسبه ارزش ریالی مجسمهها نشان میدهد که این سرقت باانگیزه مالی رخ نداده، بلکه سارق قصد دیگری داشته است.
مرتضی تمدن، استاندار وقت تهران گفته بود که «نمیشود باور کرد یکتن مجسمه در پارکها و مکانهای پرتردد و وسیع پایتخت ظرف مدت یک هفته به سرقت برود، درحالیکه برای جابهجایی هر یک از مجسمهها نیاز به ابزار، دستگاه و جرثقیل است. کارگروه ویژهای در شورای تأمین استانداری تهران برای پیگیری سرقتهای اخیر تشکیل شده است و به زودی گزارش آن اعلام میشود.»
محمدباقر قالیباف، شهردار سابق تهران نیز نسبت به این سرقتها ابراز تعجب کرده بود و از نیروی انتظامی خواسته بود سارقان را شناسایی کنند، کاری که هرگز انجام نشد.«این اقدام کاری سازماندهیشده است و سارقان بهصورت باندی عمل کردهاند. در بسیاری از دزدیها مانند گاردریل جنبه اقتصادی مدنظر است، اما درباره دزدی مجسمههای شهر ممکن است جنبه اقتصادی مدنظر نباشد و به نظرم موضوع عمیقتر از این حرفهاست. این مجسمهها چون با جرثقیل دزدیدهشده به نظر نمیآید کار دزد عادی باشد و از همین جهت نیروی انتظامی باید ماجرا را پیگیری کند، ضمن اینکه ما فیلم سرقت یکی از مجسمهها را در اختیار آنها قراردادیم.»
سرهنگ محمدیان، رئیس پیشین پلیس آگاهی تهران بزرگ نیز تأکید کرده بود: «سرقتها کار افراد عادی نیست؛ زیرا این نوع سرقتها نیازمند وسایل و تجهیزات خاص است، ضمن اینکه مجسمههای سرقت شده هم به درد افراد معمولی نمیخورد، بلکه قطعاً افراد خاصی طالب آن هستند که همین باعث میشود تحقیقات در جهت خاصی پیش برود. بهزودی نتیجه اقدامات پلیس آگاهی تهران برای دستگیری اعضای این باند از طریق رسانهها به اطلاع همه شهروندان خواهد رسید.» اکثر این مجسمهها در مکانهای عمومی پرتردد و شلوغ هستند و دزدیدن آنها اصلا راحت به نظر نمیرسد.»
چند ماه بعد سردار ساجدی نیا رئیس سابق پلیس تهران اعلام کرد: سارقان هدف مالی در سرقت مجسمهها نداشتند. در واقع سرقت تعدادی از این مجسمهها هزینه و سختی بسیاری برای سارقان داشت که این امر انگیزه سرقت آنان را سؤالبرانگیزترمی کند. در نهایت سردار ساجدی نیا نتوانست بعد از 7 سال این پرونده را به نتیجه برساند جای خود را به سردار رحیمی داد.
عیسی علیزاده، مدیرعامل سابق سازمان زیباسازی شهر تهران گفته بود: حفاظت از اموال عمومی بر عهده نیروی انتظامی است، گفته است: در خصوص سرقت مجسمههای موجود در سطح شهر نیز همچون دیگر اموال عمومی موضوع باید از طریق نیروی انتظامی پیگیری شود.
سردار ساجدی نیا فرمانده سابق پلیس تهران هم در پاسخ با تأکید بر اینکه پلیس در هیچ جایی از دنیا مسئولیت نگهداری از لوازم و تجهیزات اینچنینی را ندارد، مهمترین دلیل عدم موفقیت پلیس در دستگیری سارقان نامرئی مجسمههای پایتخت از معابر اصلی تهران را گزارش دیرهنگام سرقت این مجسمهها از سوی دستگاههای شهری عنوان کرده و گفته است: همه انتقادات و انتظارات از سوی مردم و دستگاهها در زمینه سرقت مجسمه به سوی پلیس بود، درحالی که پلیس نه تنها در ایران بلکه در هیچ جای دنیا مسئولیتی در قبال نگهداری از تمام لوازم و تجهیزات ندارد.
تنش فوق بین دو مسئول از شهرداری و نیروی انتظامی نشان می دهد، هنوز مشخص نیست مسئولیت حفاظت از اموال عمومی بر عهده چه ارگانی است و لذا سرقت های این چنینی با وضع فعلی مقداری طبیعی به نظر می رسد.
اما در خصوص ربوده شدن مجسمه کودک در حوالی میدان ونک، سید مجتبی موسوی، معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران از تنظیم شکایتی برای ارائه به مراجع انتظامی برای پیگیری موضوع خبر داد و گفت: کاری که به لحاظ اداری و حقوقی میتوانیم انجام دهیم، تنظیم شکایتی برای ارائه به مراجع انتظامی است که این شکایت در دستور کار است و از آن پس مراجع انتظامی باید آن را پیگیری کنند.
وی بیان کرد: این دزدیها در حالی صورت میگیرد که واقعاً قیمت خام برنزی که برای چنین مجسمهای - اگر صد کیلوگرم باشد و در بازار هم به قیمت خام برنز خریده نمیشود-، بسیار عدد ناچیزی میشود و به خاطر یک عدد ناچیز یک اثر هنری ارزشمند تخریب میشود.
سردار رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ نیز گفته است تحقیقات برای یافتن سارق یا سارقان آغاز شده است. سردار حسین رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ با تایید این مطلب گفت که سارق شناسایی نشده و با وجود ارزش پایین مجسمه، پلیس تلاش خود را برای دستگیری سارق انجام میدهد.
ابراهیم خلیلآبادی رییس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران هم گفت: از نیروی انتظامی نیز درخواست میشود که رسیدگی به این پرونده و نمونههای مشابه را در دستور کار قرار دهد تا هر چه زودتر شاهد دستگیری سارق یا سارقان احتمالی هویت پایتخت باشیم.
علیرغم تمام موضوعات و صحبتهای مسئولان اسبق و فعلی که در بالا بیان شد؛ هنوز گزارش جامعی از علت و عوامل این سرقتها به اذهان عمومی تهرانیها داده نشده است و مسئولان مربوطه فقط به جملههای "شکایت میکنیم" ،"پیگیری میکنیم"،"شکایت کرده ایم" یا " در حال بررسی است" بسنده کردهاند و هیچ اقدام جدی و پیشگیرانهای انجامنشده است.
در حالی که سرقت مجسمههایی سنگین وزن با ماشینآلات سنگین که به گفته خود مسئولان ارزش مالی چندانی ندارد؛ جای سؤال است که آیا افرادی با نیت خاصی اقدام به انجام این سرقت ها میکنند یا خیر. موضوعی که نیاز به تأمل دارد و لازم است برای شهروندان تهرانی شفافسازی شود تا هر روز شاهد کم شدن یک مجسمه از معابر شهرشان نباشند. مجسمههایی که اکثر مشاهیر ایران را نشان میدهند و یا نماد و یادگار موضوعی خاص هستند. البته هنوز هم مشخص نشده است که مسئولیت مراقبت و حفاظت از این مجسمه ها بر عهده چه کسی است!
در پایان لازم به ذکر است؛ در شهری که مسئولانش توانایی مراقبت و نگهداری از چند مجسمه و المان را ندارند، چگونه میخواهند امنیت چندین میلیون شهروند،مغازهها، اماکن عمومی و غیره را تأمین کنند؟
گزارش از شاهین شکوهی
انتهای پیام/