به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان ؛ پایگاه اینترنتی کریستین ساینس مانیتور در گزارشی نوشت: «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا، توافق هسته ای ایران را بدترین توافق امضا شده در تاریخ آمریکا می داند و بارها از لغو آن سخن به میان آورده است. اما ترامپ گزینه دیگری را نیز مورد بررسی قرار داده که طی آن نیازی به خروج آمریکا از برجام نیست؛ بلکه با لابی‌گری متحدان اروپایی برای تغییر توافق هسته ای تلاش می کند.
در این گزارش آمده است: ترامپ قصد دارد توپ را به زمین جامعه جهانی بیاندازد. برخلاف صحبت های رئیس جمهور آمریکا که بارها به خروج از برجام تهدید کرده است، احتمالا وی تا چند ماه آتی این کار را نخواهد کرد. در مقابل، ترامپ فشارها بر دیگر امضا کنندگان توافق هسته ای سال 2015 را افزایش می دهد تا به آنچه را «کاستی های شدید» توافق می‌داند، جبران کنند. اگر ترامپ این کار را انجام دهد، شخصا توافق را لغو نمی کند و تصمیم گیری درباره آن را به کنگره آمریکا محول خواهد کرد. به این ترتیب تصمیم ماه گذشته ترامپ در مورد قانون «داکا» بار دیگر تداعی خواهد شد. رئیس جمهور آمریکا تصمیم گیری درباره سرنوشت کودکان مهاجران غیرقانونی را که حدود 800 هزار کودک و نوجوان را در بر می گیرد، بر عهده کنگره گذاشت.
«لاورنس کورب»، کارشناس دفاعی و امنیت ملی مرکز امریکن پروگرس در واشنگتن، معتقد است: ترامپ می تواند همان کاری را که با قانون داکا کرد، درباره توافق هسته ای ایران نیز تکرار کند. به این ترتیب قادر خواهد بود به توافق هسته ای از طریق به چالش کشیدن آن، ضربه بزند. ترامپ برای این منظور گزینه هایی پیش رو دارد که وی را به هدفش می رسانند.
این فرضیه های عجیب از آنجا نشات گرفت که رئیس جمهور آمریکا اخیرا اظهار کرد تصمیم خود را درباره توافق هسته ای ایران اتخاذ کرده؛ اما فعلا آن را علنی نمی کند. «رکس تیلرسون»، وزیر امور خارجه آمریکا، نیز در مصاحبه با خبرنگاران این موضوع را تایید کرد؛ اما حاضر به ارائه توضیحی درباره تصمیم نهایی ترامپ، نشد.
موعد بعدی تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای از سوی دونالد ترامپ 15 اکتبر (23 مهر) خواهد بود و اگر ترامپ این پایبندی را تایید نکند، کنگره 90 روز فرصت خواهد داشت تا درباره از سرگیری تحریم های اقتصادی علیه ایران تصمیم‌گیری کند.
لفاظی علیه برجام
ترامپ در هفته های اخیر نشانه های کافی از خود بروز داد که تصمیم به خروج از برجام گرفته است. او می تواند میان تایید و یا رد پایبندی ایران به توافق هسته ای، هرکدام را که مایل باشد انتخاب کند؛ اما در نهایت تصمیم گیری درباره بازگشت تحریم ها برعهده کنگره آمریکا خواهد بود. برخی از مقامات ارشد و کارشناسان نزدیک به کاخ سفید معتقدند لفاظی های پیاپی ترامپ به معنی قصد وی برای خروج از برجام نیست. هدف اصلی او اعمال فشار بر جامعه جهانی است تا در توافق هسته ای ایران تجدید نظر کنند. احتمالا ترامپ خواستار تغییر تمام جنبه های توافق نیست که مذاکره درباره آنها سالها زمان برد؛ اما بدون شک خواستار اعمال تغییراتی در آن درباره مسائل کلیدی مانند برنامه توسعه موشکی ایران است.
برآورده نشدن انتظارات آمریکا
تیلرسون در حاشیه برگزاری اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل به خبرنگاران گفت: شاید ایران از لحاظ فنی مطابق با توافق هسته ای پیش برود؛ اما انتظارات آمریکا درباره این توافق را برآورده نکرده است.
از سوی دیگر «نیکی هیلی»، نماینده آمریکا در سازمان ملل، نیز مدعی شد ایران روح برجام را نقض کرده است. وی همچنین گفت نارضایتی رئیس جمهور ترامپ از توافق هسته ای، الزاما به معنی قصد وی برای خروج از آن نیست.
تیلرسون و هیلی در اظهارات اخیر خود مدعی شده بودند هدف از برجام که بازگرداندن ثبات و امنیت به منطقه خاورمیانه بود، تامین نشده است و ایران همچنان به اقدامات بی ثبات کننده خود ادامه می دهد.
مقامات ایران نیز ضمن تکذیب اتهامات آمریکا، هرگونه مذاکره مجدد درباره برجام را مردود دانسته و به گفته رئیس جمهور ایران، برجام یک پرونده مختومه است.
مهربانی فرانسوی
در این میان برخی از طرف های حاضر در برجام نشان می دهند از بازبینی آن حمایت می کنند. ممکن است هدفشان از این کار، جلوگیری از لغو برجام به دست دونالد ترامپ باشد.
«امانوئل مکرون»، رئیس جمهور فرانسه، در حاشیه اجلاس مجمع عمومی نشان داد با نگرانی های مطرح شده از سوی ترامپ ابراز همدردی می کند. وی مدعی شد دو سال اجرای توافق هسته ای، کاستی های آن را نمایان کرد و ایران بر اعمال نفوذ خود در منطقه افزود.
وی افزود: طرف های حاضر در برجام باید ایران را برای کنار گذاشتن برنامه های موشکی تحت فشار قرار دهند.
روی خوش فرانسه به اعمال برخی تغییرات در مفاد برجام، این امید را بوجود آورده است که بتواند دیگر طرف های معامله را نیز با خود همراه کند.
کریستین ساینس مانیتور در انتها نوشت: ترامپ برای محقق کردن نقشه جدید نیاز به جلب حمایت تعداد بیشتری از متحدان اروپایی دارد و به همین دلیل چند ماه آتی را بر روی این موضوع متمرکز بوده و فعلا توافق را لغو نخواهد کرد.
انتهای پیام/
مرتیکه روانی خرفت
برجام تغییر بردار نیست