در گذشته رودخانه های هلیل در جنوب کرمان و بمپور در استان سیستان و بلوچستان موجب رونق جازموریان بودند که با آغاز خشکسالی ها در سال 70 آب رود های دائمی بمپور و هلیل به روی این تالاب بین المللی که زمانی یکی از نخستین زیستگاه های بشر بود، بسته و زندگی مردمان این منطقه را نیز نابود کرد.
با توجه به بستن سدهای بزرگ و کوچک در سرشاخه های هلیل رود و عدم تامین حق آبه دریاچه جازموریان و خشک شدن این تالاب بین المللی این مکان تبدیل به منبع تولید ریزگردها درکشور شده است که زندگی مردم شهرها و استان های حاشیه خود را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.
طی 25 سال اخیر که تالاب جازموریان با بی مهری های شدید مسئولان روبه رو بوده است تقریبا تمامی قسمت های آن خشک شدکه در زمستان گذشته با بارندگی های کم نظیر در جنوب کرمان و پرشدن سد جیرفت موجب رها سازی آب در بستر هلیل رودو حیات دوباره این دریاچه شد.
اکنون با وارد شدن به فصل تابستان و گرمای بالای 50 درجه در جنوب کرمان موجب تبخیر سریع آب دریاچه شده است که با پیگیری های نماینده محترم پنج شهرستان جنوبی کرمان مقداری از حق آبه این تالاب وارد هلیل رودشده است که متاسفانه علارغم تبخیر آب رودخانه در طول مسیر تمامی حق آبه تالاب درفاصله 100 کیلومتری آن توسط کشاورزان مورد تصرفت قرار گرفته و هیچگونه آبی برای ادامه حیات به این تالاب وارد نمیشود.
در صورت احیا تالاب جازموریان باید گفت زندگی مردم جنوب کرمان که در حال حاضر با وجود خشکسالی و کمبود منابع آبی مختل شده است دوباره احیا خواهد شد که متاسفانه علی رغم تاکیدهاو پیگیری های بسیار زیاد مردم هنوز اقدام در خوری برای احیاء این تالاب صورت نگرفته است.
در گفت وگو با تعدادی از شهروندان حاشیه نشین جازموریان آنها گفتند: با خشک و نابود شدن تالاب جازموریان زندگی ما هم که وابسته به حیات این تالاب هست نابود خواهد شد و ما هم باید مانند کسانی که زندگی خود را بدلیل خشک شدن تالاب رها کرده و به شهرها کوچ کرده اند بلااجبار باید محیط زندگی خود را ترک کنیم وبه شهرها مهاجرت کنیم.
یک خانم جوان می گوید:علی رغم قولهای دولت مبنی بر احیا تالاب بین المللی جازموریان این تالاب روزبه روز در حال نابودی میباشد و هنوز هیچگونه اقدامی برای احیاء این تالاب بزرگ صورت نگرفته است.
سابقی از شهروندان زهکلوت نیز به خبرنگار ما گفت : وجود تالاب خشکیده جازموریان در جنوب استان کرمان و سیستان و بلوچستان همواره بدلیل عدم احیاء این تالاب تبدیل به یکی از کانون های تولید شن های روان شده است و این امر سبب سازطوفان شن وریزگردها است، وشهرستان ها و استان های حاشیه تالاب سالانه شاهد بروز طوفان شن با شدت بالا و بادهای شدید همراه با گرد و غبار و باشند.
یکی از دامداران قلعه گنجی که هرساله با شروع فصل بهار دامهای خود را برای چرا به این منطقه منتقل می کند اظهار داشت: روزگاری جازموریان یکی از بزرگترین انبارهای علوفه کشور محسوب میشد اما عده ای با ایجاد سدهای متعدد در سر شاخه هلیل رود و بمپور موجب خشک شدن جازموریان و تلف شدن دامهای ما شدند.
وی عنوان کرد: ایجاد سد در سرشاخه های هلیل رود و ندادن حقآبه جازموریان یکی از بزرگترین کفران نعمتهای خداوند توسط ما بندگان است که با بستن آب روی جازموریان اقدام به نابودی یکی از بزرگترین تمدنهای بشری جهان در گذشته و حال رافراهم کردیم.
یکی از شهروندان روستای گارو از روستاهای حاشیه جازموریان واقع در شهرستان قلعه گنج گفت: طوفانهای شنی که از سمت جازموریان به طرف ما می آیند همه چیز ما را گرفته اند و از مسئولان می خواهیم چاره ای برای این وضعیت بکنند.
نارویی یکی از دامداران قلعه گنجی گفت: بیش از دو دهه است که با خشک شدن جازموریان، کشاورزی و دامداری ما در جاز که روزگاری زبانزد خاص و عام بود نابود شده است و با خشک شدن این تالاب ما سالهاست که فقط نظاره گر لحظه به لحظه تشنگی و مرگ آن هستیم.
باید دید طرح استاندار کرمان برای احیا جازموریان که برگرفته از تالاب ارومیه است به کجا می رسد شاید در آینده نه چندان دور مژده احیا جازموریان با تخصیص حقابه ونیز طرح های اقتصادی درحاشیه این تالاب بزرگ را بشنویم.
گزارش از کرمی
انتهای پیام/ح