سند تحول بنیادین در آذرماه سال ۱۳۹۰ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب نهایی رسید و این سند در ۸ فصل تنظیم شده است و قرار بر این شد تا سند آموزش‌وپرورش و در واقع نسل آینده را به مراتبی ازحیات طیبه برساند وفرزندان کشور با توجه به فرهنگ بومی پرورش یابند.
هرچند در ظاهر این سند بسیار مثبت بود، اما در عملیاتی کردن آن چالش‌های بسیاری وجود دارد و هنوز در حد و اندازه واقعی اهداف آن به وجود نیامده است.
تقریبا ۵ سال از اجرای سند تحول بنیادین گذشته، اما تغییری در شرایط نظام آموزشی شاهد نبودیم و صرفا به اسم شاهد اجرای آن بودیم در حالیکه در سال ۹۲ نقشه راه آن رونمایی شد و برنامه‌ها از سال ۹۱ یعنی یک سال قبل ازآن باید با رویکرد سند تحول بنیادین پیش می‌رفت.
ابراهیم سحرخیز معاون سابق آموزش متوسطه بیان کرد: توقعی که از آموزش و پرورش داریم این است که ارتقای توانمندی معلمان توجه به اجرای زیر نظام‌ها تربیت معلم بدون برون سپاری مورد توجه باشد.
وی ادامه داد: در حوزه کتاب درسی نیز انتظار داریم جهت‌گیری از کنکور محوری فاصله گیرد و هدف آموزش و پرورش نباید صرفا کنکور باشد که امروز با کاستی‌های جدی روبرو هستیم و در آینده باید به سمت اجرایی شدن این مسئله برویم هر چند تا کنون شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان بازرسی کل کشور و کمیسیون آموزش مجلس باید پیش از این برای اجرایی شدن این مسئله نظارت می‌کرده است.
مساله کنکور محوری همواره مذموم بوده و مسئولان به آن اذعان داشتند، اما راهکاری عملیاتی برای رفع آن ارائه نشده است در حالی که سند تحول بنیادین به تربیت در ساحت‌های شش گانه اشاره دارد.
سحرخیز تصریح کرد: تصویب برنامه درسی ملی و تاسیس دانشگاه فرهنگیان تنها اقدامات انجام شده بوده و در سایر موارد عملیات اجرایی نداشته‌ایم.
معاون سابق آموزش متوسطه با تاکید بر اینکه سند تحول بنیادین در ۵ زیر نظام تعریف شده، گفت: صرفا نقل و انتقال از نظام فعلی به نظام جدید با حذف پیش‌دانشگاهی و مواردی از این قبیل محقق نمی‌شود.
سحرخیز به زیر نظام ارزشیابی اشاره داشت و عنوان کرد: این زیر نظام باید پژوهش محور بوده و به دنبال آن کم رنگ شدن کنکور را شاهد باشیم علاوه بر این موارد متناسب سازی کتاب‌های درسی با شرایط دانش‌آموزان و تقویت مسائل فرهنگی باید مورد توجه قرار گیرد.
طرح شدن اجرای سند تحول بنیادین موجی از امید را برای معلمان ایجاد کرد چراکه به بهبود وضعیت اقتصادی آن‌ها کمک می‌کرد و معلمان برحسب توانمندی ارزشیابی می‌شوند.
سحرخیز با اشاره به بحث رتبه‌بندی معلمان اظهار کرد: این مسئله صرفا به بعد مالی خلاصه نمی‌شود و توانمند سازی معلمان نیز از جمله اهداف این طرح بوده که چندان مورد توجه قرار نگرفته است و در اموزش و پرورش باید مجال چنین مسئله‌ای به معلمان داده شود و معلم را به عنوان راهبر آموزشی بشناسیم.
سحرخیز گفت: بهره‌مندی هوشمندانه از فناوری‌های نوین در مدارس از مواردی است که در سند تحول بنیادین به آن اشاره شده است، اما قابلیت‌های اجرایی چندانی پیدا نکرده است به عنوان مثال در مدارس با تراکم بالای دانش‌آموزی نمی‌توان به سمت اجرایی شدن این اهداف پیش رفت.
یکی از چالش‌های اصلی در آموزش و پرورش مساله اقتصادی بوده که تمامی ارکان آموزش و پرورش را درگیر کرده و مطالبه از مسئولان به نتیجه‌ای نمی‌رسد.
سحرخیز در این مورد تصریح کرد: باید بپذیریم درصدی از تولید ناخالص ملی که به آموزش وپرورش تعلق می‌گیرد در مقایسه با شرایط منطقه‌ای بسیار کم بوده و سهم بودجه آموزش و پرورش از هزینه کنونی دولت در سال جاری به ۱۰ درصد رسیده در حالی که باید بیش از ۱۵ درصد باشد و این مسئله یعنی کاهش توجه دولت به آموزش و پرورش است.
بحث هدایت تحصیلی با توجه به اجرای سند تحول بنیادین سال گذشته سر و صدای زیادی به پا کرده، اما باز هم هدف در نظر گرفته شده محقق نشد.
معاون سابق آموزش متوسطه با بیان اینکه در مسئله هدایت تحصیلی باید اقدامات قابل توجهی انجام شود گفت: با پدیده فارغ‌التحصیلان بیکار مواجه هستیم و باید آموزش‌ها را به سمت آموزش‌های فنی و مهارتی توسعه دهیم که در حال حاضر نه تنها این مسئله اتفاق نیفتاده بلکه شاهد افزایش شرکت دانش‌آموزان در رشته‌های نظری هستیم.
یکی از ارکان در قانون اساسی آموزش رایگان است بنابراین باید مدارس دولتی برای آموزش گروه‌های هدف تقویت شود.
سحرخیز با بیان اینکه مسئله دیگری که در سند تحول بنیادین وجود داشته واکنون اجرایی نمی‌شود مشکل تضعیف مدارس دولتی دانست و گفت: شاهد توسعه بی‌رویه مدارس غیردولتی هستیم و شرایط مدارس دولتی به گونه‌ای است که موجب مدرسه‌گریزی دانش‌آموزان شده است.
سحرخیز اظهار کرد: بر اساس سند تحول بنیادین دولت یکسال وقت داشته تا زیر نظام‌ها را تصویب کند و امروز ۵ سال که این مسئله محقق نشده و مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش به شورای عالی انقلاب نیامده است.
معاون سابق آموزش متوسطه افزود: این مسئله در حالی است که به محض ورود سند ۲۰۳۰ کمیته‌های ذیربط برای این مسئله فعال شد.
وی با بیان اینکه سند تحول بنیادین هزینه بر است، گفت: بدون سرمایه‌گذاری نباید انتظار اجرای کامل این سند را داشته باشیم و تمامی مولفه‌های آموزش و پرورش باید درگیر باشند، اما اکنون بعد از گذشت ۵ سال از اجرایی شدن آن شورای عالی انقلاب فرهنگی پایشی برای این مسئله نداشته است و اگر نسخه شفا بخشی برای آن نپیچیم نمی‌توان تضمینی برای موفقیت آن داشت.
سند تحول بنیادین اهداف خاصی را دنبال می‌کند که آقای کامل آن در گرو مدیریتی صحیح محقق می‌شود، اما هنوز یا وجود تغییر در سکانداری آن هنوز گشایش قابل توجهی در این مساله شاهد نبودیم و باز هم آموزش و پرورش در انتظار ناجی برای شرایط خود است.
انتهای پیام /
سردرگمی خانواده‌ها برای ثبت‌نام در سال تحصیلی جدید/ دانش‌آموزان، گريزپا از مدارس دولتى