نبوی در ابتدا با اشاره به اینکه فیلمهای کودک و نوجوان ارزش و اهمیت زیادی دارد، عنوان کرد: در این زمینه خلاء و کمبود زیادی داریم و اختصاص دادن تنها یک برنامه به مبحث سینمای کودک و نوجوان بسیار کم است. روزگاری ما در سینمای کشورمان یک امپراتوری به نام سینمای کودک داشتیم که بر قلههای بسیار ارزشمندی از خلاقیت و جذابیت بوده و با تولید آثار بسیار با محتوایی در این زمینه روبرو بوده ایم. به نوعی که سینمای کشور بخشی از اعتبار و آبرویش را از کاکل سینمای کودک و نوجوان وام می گرفت.
رضا داد دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان در تکمیل صحبتهای نبوی گفت: آنچه مهم است سینمای کودک و نوجوان است. جشنواره رویدادی حد فاصل تولید و پخش بوده و اصالت ندارد و اگرهم اصالتی پیدا میکند به این جهت است که در این رویداد آثاری برگزیده معرفی میشوند و مردم با این آثار آشنا میشوند.
وی در پاسخ به این سوال که روند چند سال گذشته تولیدات سینمای کودک و نوجوان را چگونه ارزیابی می کند، تصریح کرد: در دوره گذشته که سال 94 در همدان برگزار شد به دلیل مشکلاتی که با اصفهان پیدا شده بود، جشنواره کودک و نوجوان همدان به فیلمهای نوجوان معطوف شد. پس در نتیجه آثار کودک به نمایش درنیامد و همین که این آثار به نمایش در نیامد میشد ارزیابی کرد که جشنواره در چهارچوب فیلمهای نوجوان از رونق کودکانه خودش برخوردار نشود. به نظر من زحمات شما و دیگر دوستان ما که عضو شورای سیاستگذاری بودند، امسال خیلی خوب تا آن حدی که انتظار می رفت نتیجه داد.
این مدیر سینمایی ادامه داد: فکر میکنم شما دو اولویت در شورای سیاستگذاری داشتید: یکی اینکه فیلم بیمخاطب تولید نشود و من همان طور که در برنامههای دیگر گفتم تلاش شورای سیاستگذاری برای پخش نشدن بعضی فیلمها ارزشمندتر و قابل ارزیابی است و چیزی است که دیده نمیشود.
دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان فرصت سینمای کودک را بسیار محدود دانست و اظهار کرد: امکان دارد در سال بیش از 10 فیلم تولید نشود و اگر بخشی از این فیلمها کم مخاطب یا صرفا بیان دلبستگیهای شخصی باشد، آن موقع بچه های کشور ما از تولید ایرانی کمتر بهرهمند میشوند.
وی تأکید کرد: درباره آنچه که تولید شده با توجه به استقبال مردم معلوم است که مسیر به درستی آغاز شده و تلاش میشود آنچه که قرار است تولید شود مورد استفاده مردم باشد.
رضا داد در خصوص استقبال مردم از جشنواره فیلمهای کودک و نوجوان گفت: ما در طول یک هفته برگزاری جشنواره 79 سانس فوقالعاده داشتیم و بعضی از این سانسها تا ساعت 3 بامداد طول کشید و شور و حالی در چهار باغ اصفهان بود که ازنظر خود مردم اصفهان وصف ناشدنی و بیسابقه بود. در این راستا فعالان مستمر سینمای کودک مانند مرضیه برومند و فرشته طائر پور نیز این فضا را بیسابقه تلقی کردند.
تهیه کننده اجرایی فیلم «محمد رسول الله» در ادامه بیان کرد: ما داریم در مسیر اصلی قرار میگیریم و البته تا رسیدن به آرمان مان فاصله زیادی داریم و از دیدگاه من هم نه می وان به دهه 60 برگشت و نه باید برگردیم.
در ادامه نبوی آثاری ماندگاری چون پاتال و آرزوهای کوچک، گربه آوازه خوان، دزد عروسکها و گلنار را از نظر جذابیت برای مخاطب سینمای کودک و نوجوان بسیار مهم دانست.
مشاور عالی سازمان سینمایی با بهرهگیری از این جمله که «در دهه 60 بیشتر بچههای کوچک داشتیم و حالا همه بچههای ما بزرگ شدهاند و برای همین ما با سن بچههایمان بزرگ شدیم و به سینمای بزرگسال رفتیم» گفت: نسل جوان همانطور که در سینما دارد خودنمایی میکند در حوزه کودک و نوجوان نیز خودنمایی میکند. امسال تقریبا فیلمهایی که مورد استقبال مردم قرار گرفت چه در حوزه کودک و چه در حوزه نوجوان مربوط به کارگردانهای نسل جوان بود که فیلمهای اول و دوم آنها به نمایش درآمده بود.
رضاداد با اشاره به اینکه استقبال مردم تاییدی بر خوب برگزار شدن جشنواره نیست، عنوان کرد: کودکان و نوجوانان ما نیاز زیادی به آثار سینمایی در این زمینه دارند. به دلیل همزمانی محرم و صفر با ماه مهر که زمان اصلی برگزاری این جشنواره بود؛ امسال این جشنواره را برای اولین بار در تابستان برگزار کردیم که این اتفاق برای من نگرانکننده بود چرا که سالهای گذشته بچهها از طریق مدارس سازماندهی میشدند و تغییر این عادت کمی سخت بود.
وی ادامه داد: بر خلاف نظر ما استقبال زیادی از جشنواره شد و خانوادههای زیادی همراه با بچهها آمدند و من گفتم اگر این زمان بهتر است پس باید فکر کنیم که جشنواره را در همین تابستان برگزار کنیم و خود این جابجایی زمان باعث شد تا دوستی بین کودک و نوجوان و خانواده آنها ایجاد شود که باه م به سینما بیایند. این اتفاق همان رویای دهه 60 «یک مخاطب کودک و نوجوان یعنی سه بلیط» است و به جهت رونق اقتصادی یک زمینه خیلی خوبی را برای ما ایجاد میکند.
این مسئول سینمایی اذعان کرد: برگزاری این جشنواره بیانگر آن بود که اولا مسیر درستی آغاز شده که امیدوارم تا چهار سال آینده این دولت، ما به آن رونقی که باید در سینمای کودک و نوجوان برسیم، دست یابیم و ثانیا به جهت اُخت گرفتن بچه ها با تکنولوژیهایی همچون موبایل و تبلت و .... گمان میکنیم که آنها دیگر دلبسته این جشنواره و این رویداد نیستند در حالی که بچهها به یکدیگر نزدیک هستند.
وی افزود: به نظر من زمینههای گوناگونی برای کار در حوزه سینمای کودک و نوجوان وجود دارد و این مسئولیت همه فیلمسازها را سنگینتر میکند. چون بچهها منتظر فیلمی با دغدغههای امروزشان هستند. جشنواره کودک و نوجوان مسئولیت متولیان تعلیم و تربیت مانند آموزش و پرورش را سنگین کرد. ضمن اینکه این نکته حائز اهمیت است که زنگ سینما سالهاست در مدارس فراموش شده و اگر زنگ سینما نباشد بچه ها با این رویداد و فعالیت اجتماعی چه میکنند؟
در ادامه نبوی با تقدیر از فیلم هایی همچون شهر موشها مرضیه برومند و کلاه قرمزی و مجموعه برو بیا، علی کوچولو و... گفت: در دهه 60 فیلمهای کودک یک جریان بودند و بعد از آن آثار سینمای کودک و نوجوان نتوانستند آنچنان که باید چشمانداز آسمانی زیبایی را برای ما درست کنند.
رضا داد در پاسخ به این سوال که اگر بخواهید یک چشم انداز تصویر کنید و بخواهید به شکل گام به گام آینده سینما کودک را ترسیم کنید، فکر میکنید ما گام های اول را باید چگونه برداریم تا به نقطه ای برسیم که چند قدم اساسی جلوتر بیاییم، گفت: ما در بخش فیلم های بلند داستانی غیر سینمایی تعداد آثار کمتری را نسبت به قبل داشتیم و این محیط نیز از دست بچه ها دارد گرفته می شود.
وی تبیین کرد: ما در این جشنواره به یک نقطه قوت پی بردیم و آن اینکه انیمیشن در حال رشد است که این آثار توسط بچههای جوان و خلاق و متکی به سرمایههای کم شخصی دارد ایجاد میشود، میتوان به عنوان مثال گفت امسال 7 فیلم سینمایی داشتیم و 1 تا 2 فیلم آنها برای موسسات بودند و مابقی آثار ما متعلق به بخش خصوصی بودند که با حمایت بسیار اندک و یا بیحمایت ساخته بودند و به همین جهت جریان انیمیشن در کشور باید جدی گرفته شود و همین طور که ما داریم در حوزههای دیگر رشد میکنیم، ظرفیت های خود را شناسایی کنیم.
وی در تکمیل صحبت هایش گفت: دومین مشکل فیلم کودک بحث اکران است که به جهت رونق گرفتن سینمای بزرگسال ما با عدم مطالبه روبرو شدهایم زیرا بچهها زمان مطالبه ندارند و والدین نیز مطالبه آنها را فریاد نمیزنند. پس ما باید ظرفیتی را نه به شکل گلخانهای بلکه به شکل حیات طبیعی سینما کودک و نوجوان به همراه راهکارهای آن پیدا کنیم.
رضا داد توضیح داد: هفته دیگر ما با شورای صنفی نمایش جلسه ای داریم ببینیم چه کار باید بکنیم برای اینکه ما حدود 10 فیلم داریم که دست کم هشت تا از این فیلمها میتوانند سطح ارتباط گستردهای با مخاطب داشته باشند و فیلمهای «بیست و یک روز بعد» آقای خردمندان و فیلم «قهرمانان کوچک» که جایزه بهترین فیلم را گرفت در جدول اکران هستند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه اگر سرمایهگذاری آمد و فیلمش در اکران موفق شد، سرمایهگذاری میکند و کار دیگر را میسازد و اگر موفق نشد از این سینما بیرون میرود، عنوان کرد: این اتفاق یک عیب حساب میشود و باعث میشود علاقمندان سینمای کودک روحیهشان را از دست بدهند.
دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان از افرادی چون کیومرث پوراحمد، ابوالحسن داودی و کامپوزیا پرتوی و محمدرضا هنرمند به عنوان کسانی که به لحاظ ویژگی شخصی نیز هنوز کودکانه بودن در وجودشان هست و سرمایههای سینمای کودک هستند یاد و تاکید کرد: فرمولهای سینمای کودک و نوجوان باید در حوزه نمایش جدیتر گرفته شود.
اکبر نبوی نیز گفت: آیا ممکن است سینمای کودک و نوجوان بتواند سهم خوبی از اکران بگیرد؟ آیا در گام اول اینکه سهم خوب داشته باشد کافی است؟
مشاور عالی سازمان سینمایی و سمعی بصری گفت: باید ببینیم چگونه میتوانیم این وظیفه اجتماعی را نسبت به فرزندان نسل آینده مان محقق کنیم و باید گفتمانی در آموزش و پرورش، وزارت ارشاد و از لحاظ فرهنگی با تمام نهادهای متولی تعلیم و تربیت که خیلی از آنها در تعلیم و تربیت بچههای ما نقش دارند، ایجاد شود تا همگی احساس این وظیفه اجتماعی را بکنند.
وی ادامه داد: معاون وزیر آموزش و پرورش در اصفهان در این رابطه اظهار آمادگی کردند چرا که آنها نیز این خلا را حس کردند.
نبوی نقش انجمن اولیا مربیان را در رونق سینمای کودک بسیار مثبت ارزیابی و عنوان کرد: مطالبهگری در حوزه سینمای کودک و نوجوان در جامعه ما ضعیف است. آیا درباره این موضوع با انجمن اولیا مربیان گفتگویی داشتهاید؟
رضاداد پاسخ داد: ما به لحاظ فرایند اقتصادی نیز از این ظرفیت برخورداریم و نسبت به آن غافل هستیم زیرا مقدمات کار فراهم است. آقای حیدریان در اصفهان نیز گفتگویی با رسانهها داشتند و یک سری از سیاست ایشان را در حوزه کودک و نوجوان اعلام کردند. همچنین در برنامه هایشان ماموریت ویژهای به بنیاد سینمایی فارابی دادند و با اهتمامی که آقای تابش در این دو سال به خرج دادند، فکر میکنم در چهار سال آینده بتوانیم بعضی از مشکلاتی را که در ایجاد چرخه طبیعی وجود دارد از بین ببریم.
وی تصریح کرد: بنا بر صحبتهای حیدریان سینمای کودک و نوجوان در اولویت است و اینها سرمایه های آینده سینما هستند و اگر ما به سینما علاقمندیم، باید با سینمای کودک شروع کنیم. محور دوم فرمایشات ایشان هماهنگی نهادهای متولی و مسئول بود که فارابی میتواند نقش خوبی در این زمینه ایفا کند. آموزش و پرورش، انجمنها و اولیا مربیان نیز هر کدام ظرفیتی هستند.
رضاداد در ادامه به سوال نبوی درباره فارابی پاسخ داد و گفت: فارابی ماموریت های خود را به روز می کند و آقای تابش سازماندهی جدید میکنند و سینمای کودک و نوجوان در فارابی به عنوان یک ماموریت جدی گرفته می شود. همین خواهشی که ما از شورای صنفی کردیم که خیلی میتواند نقش ایفا بکند مورد استقبال قرار گرفت و آنها خیلی زود پاسخ مثبت دادند و برای این موضوع جلسه میگذاشتند و اعلام کردند که ما در حال تدوین برنامهای برای سینما کودک و نوجوان هستیم.
دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان ادامه داد: اگر بگوییم فارابی نباشد، من نگران می شوم که ساختار جدیدی دوباره به ذهن ما بیاید و بار دولت را در این زمینه سنگین کنیم. همگی باید کمک کنیم که از همین ظرفیت ای سازمانی که فعلا داریم استفاده کنیم و شورای سیاستگذاری ظرفیت خوبی است که همه در عملکرد آن تردید داشتند ولی در یک فضای آرام بدون ادعا دو سال کار کرده و بخشی از کار فرهنگی که انجام شد ناشی از صبوری بوده است.
در ادامه اکبر نبوی با طرح سوالی نظر رضاداد را درباره سهم خانوادهها در تولید، رشد و ارتقای سینمای کودک و نوجوان جویا شد و پاسخ شنید: جشنواره فرصتی برای نمایش و کسب جایزه نیست بلکه موقعیتی برای شناخت نقاط ضعف و قوت خود و آثار است. با توجه به مصاحبه هایی که سونیا پوریامین و مهدی رحیمیان با داوران خارجی، مهمانان ایرانی و فعالان سینمای کودک و نوجوان و خانوادهها و بچه ها انجام دادند، گزارشی به دست آمد که نکات عجیبی در آنها بود. خانواده ها عنوان کردند ما خودمان نسبت به فرزندانمان کوتاهی کردیم و سینما بهترین فرصت است تا چند ساعتی با هم باشیم و با هم گفتگو کنیم.
رضاداد ادامه داد: در این زمینه باید کار شود و در این زمینه خانوادهها و انجمن اولیا و مربیان و همه کسانی که به نحوی در تعلیم و تربیت فرزندان این کشور احساس مسئولیت میکنند باید احساس تکلیف کرده و وارد این ماجرا شوند.
دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان یادآور شد: باید این نوع سینما را با خانواده تعریف کرد یعنی آثاری بسازیم که بچهها با خانوادهها هم ببینند و هم گفتگو کنند که این خیلی مهم است و به الگوی دهه 60 نزدیک است چرا که در آثاری چون (گلنار، گربه آوازه خوان، جیب برها به بهشت نمیروند) میبینیم که پدرو مادرها از این آثار خاطره دارند.
وی ادامه داد: در این جشنواره سعی کردیم در نشستهای پرسش و پاسخ ما صرفا خبرنگاران سینمایی حاضر نباشند و 50 نفر از دانشجویان این رشتهها با فیلمسازان از منظر تخصصهای خود گفتگو میکردند که با توجه به نتیجه حاصل از این نشستها متوجه شدیم مسئله سینمای کودک و نوجوان فقط یک مسئله سینمایی نیست بلکه مسائل جامعهشناسی، روانشناسی و آینده پژوهی را هم در برمی یرد.
دبیر سومین جشنواره بینالمللی فیلم شهر در تکمیل صحبت هایش گفت: ما به عنوان کسانی که نسبت به فرزندانمان تکلیف داریم باید توجه داشته باشیم که هم زبان و بیان مطالبات فرزندانمان باشیم و گفتگو با پدر و مادرها در این خصوص بسیار لازم است.
وی در رابطه با مسئله تشخص و جایگاه سینماگر کودک و نوجوان گفت: آنهایی که پایداری کردند و از این حوزه خارج نشدند اعتبار و منزلت اجتماعی را هم دارند و هم پیدا کردند که از جمله آنها می توان از ایرج طهماسب و حمید جبلی و مرضیه برومند نام برد.
رضاداد بیان کرد: یکی از کارهای دیگری که در زمان برگزاری جشنواره کودک و نوجوان با دوستان صحبت کردیم این بود که بتوانیم یک تشکل اجتماعی از فعالان سینمای کودک و نوجوان و کسانی که دل مشغولی رشد سینمای کودک و نوجوان را دارند ایجاد کنیم تا آنها آسیبها را پیدا کنند.
وی در ادامه تصریح کرد: فعالان سینمای کودک و نوجوان باید گفتگوی مستمر با هم داشته باشند و نقاط ضعف و قوت کار خود و همکارانشان را مورد بررسی قرار دهند. در ضمن باید فرصت گفتگو بین متولیان تعلیم و تربیت کشور، متولیان سینما، فعالان سینمای کودکان و نوجوان و کسانی که نسبتی با سینمای کودک و نوجوان دارند به عنوان یک جریان اجتماعی انجام شود و تمام فیلمسازان درپی چنین اتفاقی هستند.
نبوی راه اندازی شبکه های اجتماعی در میان کودک و نوجوانی که به جشنواره فیلم کودک و نوجوان آمدند، مفید دانست چرا که به این وسیله آنها میتوانند به صورت مستمر با یکدیگر و با دبیرخانه جشنواره در ارتباط باشند و ایدههای خود را در این زمینه توسط کاناهای تلگرامی مطرح کنند.
دبیر جشنواره کودک و نوجوان در تکمیل صحبتهای اکبر نبوی اظهار کرد: امسال اولین سالی است که باشگاه سینمای کودک و نوجوان در بهمن ماه در اصفهان راهاندازی شد که تا کنون 12 هزار عضو دارد و جامعه موثر 4000 نفری یکی از آن رمزهای موفقیت ما است و به این وسیله این باشگاه اعضا برنامهها را از سایت میگرفتند و انتخاب میکردند. از آنها خواستیم نظرات و پیشنهادات و ایدههای خود را در در زمینه سینمای کودک و نوجوان به ما بدهند و آنها سرمایههای ما هستند.
رضا داد در پاسخ به سوال نبوی در رابطه با متن و داستان فیلنامههای سینمای کودک و نوجوان که آن را رکن اصلی این سینما دانست، گفت: امسال با ورود 335 فیلمنامه به این جشنواره در رشتههای تالیفی، اقتباسی، اندیشههای نو و حرفه ای مجموعا جوایزی اهدا شد که بر مبنای گزارش داوران جرقههایی در این زمینه زده شده است و بنا بر درخواست من قرار شد آنچه که از میان فیلمنامه ها قابل تولید است کتاب کنند و در اختیار تهیهکنندگان قرار بگیرد.
علیرضا رضاداد در پایان خاطرنشان کرد: این دبیرخانه یک سری فعالیتها را غیر از جشنواره انجام میدهد مانند 40 فیلم کوتاه در ایام جشنواره توسط 40 فلیمساز اصفهانی افتتاح شد که تا آبان ماه تولید آن تمام میشود و به سمت این میرویم که اصفهان قطب سینمای کودک و نوجوان بشود.
«چشم شب روشن» به تهیهکنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا، شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت ۲۳ از شبکه چهار سیما روی آنتن میرود..
انتهای پیام/