از میان این طبیعت بکر و کم نظیر در استان همدان وجود 20 روستای هدف گردشگری به عنوان یکی از ظرفیتهای استان همدان برای جذب توریست و گردشگر داخلی و خارجی است که هر کدام از این روستاها ویژگیها و شرایط و بافت تاریخی منحصر به فردی دارند.
سیمین ابرو، ورکانه، خاکو، حبشی، گشانی، ملحمدره، گیان، علیصدر، کاج، پیروز، اشتران و قلعه جوق از جمله روستاهای هدف گردشگری در استان همدان به شمار میآیند که با همکاری بنیاد مسکن و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان با معماری ویژهای مرمت و بازسازی شدند تا در بستههای سفری گردشگران قرار گیرند.
روستای ورکانه
این روستا در حدود 20 کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان قرار دارد که سمت از شمال شرقی به کوه سردره، از غرب به روستای سیمین، از جنوب غربی به کوه سرخ بلاغ، از شرق به کوه قره داغ و از جنوب و جنوب شرقی به دره بارانی و دره قشلاق محدود میشود.
هسته اولیه روستای ورکانه که پیرامون قنات شکل گرفته و سابقه تاریخی آن به اوایل دوره صفوی باز میگردد، این روستا در گویش کردی «ور» به معنی کنار و «کانه» به معنی چشمه است، ورکانه نام نهاده شده است. آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و مطبوع و در زمستان سرد است.
مردم روستای ورکانه به زبانهای آذری، فارسی و کردی سخن میگویند، این روستا یکی از 6 روستای هدف گردشگری همدان محسوب میشود که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و اکنون به عنوان منطقه ویژه گردشگری مطرح است.
در مرمت و احداث خانههای این روستا از مصالح بومی و محلی به ویژه مصالح سنگی، چوبی، خشت و گل استفاده شده است و به دلیل سرمای سخت زمستانی دیوارهای ضخیمی دارند.
پیشینه روستای ورکانه به بیش از 400 سال میرسد و آنچه از تاریخ برمیآید اینکه نخستین و قدیمیترین محله آن، محله درب مسجد است و خرمنی، عباس آباد نیز از دیگر محلات این روستا هستند.
روستای کوهستانی ورکانه بافت مسکونی متمرکزی دارد. چشمههای فراوان میان روستا، مناظر بکر باغهای گردو، درختان سر به فلک کشیده مثمر و غیرمثمر، از جمله زیباییهای منحصر به فرد طبیعی این روستا به شمار میآیند. کوچه باغهای پیچ در پیچ، خانههای قدیمی با پنجرههای کوچک و مشبک چوبی، معماری سنتی زیبایی را به نمایش میگذارد.
آثار تاریخی و مذهبی جالب توجهی در روستای ورکانه وجود دارد که از میان آنها میتوان به ساختمان مسجد روستا در بافت قدیمی، اصطبل پرورش اسب با معماری خاص سنگی و قلعه «مهری خانم» که به شکل چلیپا ساخته شده و نیز معماری سنگی روستا اشاره کرد و آرامگاه امامزاده غیب در بین مردم روستا احترام و ارزش زیادی دارد.
روستای گشانی
این روستا از توابع بخش مرکزی شهرستان تویسرکان، در 25 کیلومتری شهر تویسرکان واقع شده و آب و هوای آن سرد و کوهستانی است. روستای گشانی سابقهای کهن و قدیمی 500 ساله دارد و وجود مقبره امامزاده ابراهیم و گورستان بزرگ و قدیمی نشانگر قدمت دیرینه این روستا است.
مردم روستا به دو زبان لری و آذری سخن میگویند. شرایط اقلیمی معتدل، بارندگیهای مناسب سالیانه و چشمههای متعدد و زیبا در این روستا، مناظر زیبایی را پدید آورده است. وجود باغهای وسیع گردو، بادام، آلو، زردآلو و گیلاس در پیرامون روستا، به ویژه در فصول مساعد سال، برای گردشگران جاذبهای مطلوب است. جریان چشمههای متعدد و پرآب روستا، امکان پرورش ماهیهای سردآبی را فراهم آورده است.
روستای سیمین ابرو
این روستا با قدمت 300 ساله در نقطهای کوهپایهای با بافت یکپارچه سنگی و معماری پلهای، کوچههای باریک و تنگ و حمام و خزینه در بخش مرکزی همدان واقع شده است.
سیمین ابرو به عنوان نخستین روستای هدف گردشگری در استان همدان در برنامه چهارم توسعه بهسازی شده است و تاریخچه یکجانشینی این روستا به 300 سال پیش مربوط میشود و این روستا دارای دو طایفه است که با حضور خود به زندگی روستایی در سیمین ابرو معنا بخشیدهاند.
استفاده از مصالح بومی و نوع خاص معماری خانهها، مغازهها و مراکز محلات این منطقه را به عنوان روستای شاخص با ارزشهای معماری قابل توجه معرفی میکند. با توجه به شرایط طبیعی و کوهستانی منطقه و بن بست بودن، این روستا به صورت بکر و دست نخورده باقی مانده که این خود زیباییهای طبیعی را به تصویر میکشد.
مردم این روستا با گویش لری صحبت میکنند و90درصد درآمد آنها از راه باغداری گردو است و گردو تولیدی در این منطقه یکی از بهترین گردوهای ایران محسوب میشود.
حیات وحش این منطقه شامل خزندگانی مانند مارهای سمی و غیر سمی، لاکپشت، انواع مارمولک، بزمجه و پرندگانی نظیر کبک، قرقی، عقاب، دلیجه، سار، زاغچه، بلبل، هدهد، دارکوب، جغد و پستاندارانی مانند گرگ، روباه، شغال، گراز، خرگوش، گربهوحشی و انواع موش صحرایی است.
قبرستان این روستا دارای سنگ قبرهای بسیار قدیمی است که بعضی از سنگها به دلیل فرسایش بیش از حد قابل خواندن نیستند همچنین از معادن موجود در این منطقه میتوان به معدن سنگ گرانیت سیاه و تعداد بسیار زیادی معدن سنگ سفید قابل استفاده در صنایع چینیسازی اشاره کرد.
روستای ملحمدره
این روستا در هفت کیلومتری شمال شهرستان اسدآباد واقع شده و جزء بخش مرکزی این شهر است و بیش از 90 خانوار در این روستا ساکن هستند و به لحاظ بافت کوهپایهای روستا شغل اکثریت مردم باغداری و دامداری است.
روستای ملحمدره در درههای شمال غربی الوند و دامنه کوه آلمابلاغ قرار دارد و فاصله آن با اسدآباد حدود سه کیلومتر است که به سبب برخورداری از ظرفیتهای گردشگری فراوان جزء روستای هدف گردشگری استان همدان قرار گرفته است.
این روستا دارای رودخانهای بسیار زیبا و دیدنی است که از چهل چشمه سرچشمه میگیرد و دارای باغهای میوه و تاکستانهای انگور است و محصولات این روستا از جمله آلو و گردو در سطح استان شهرت خاصی دارد.
خانههای این روستا که ییلاقهای بسیار با صفایی دارد به روی هم ساخته شده، طوری که پشت بام یک خانه حیاط خانه دیگر است و این زیبایی روستا را دو چندان کرده است و به سبب همین ساختار پلکانی این روستا به عنوان "ماسوله غرب کشور" مشهور شده است و چهار طرف این روستا توسط کوهها و درهها احاطه شده و در هر فصلی زیبایی دلانگیز خود را دارد.
از جاذبههای دیگر این روستا علاوه بر جاذبههای طبیعی، وجود معادن و سنگهای متنوع ساختمانی است و سنگهای زینتی و مرمر درههای روستای ملحمدره در نماسازی ساختمان کاربرد زیادی دارد.
روستای قلعه جوق
غار قلعه جوق از آثار دوران پیش از اسلام از نقاط دیدنی شهرستان فامنین و از جمله نادرترین آثار موجود در منطقه است که مشابهی برای آن در منطقه وجود ندارد فاصله این غار تا مرکز استان همدان 96 کیلومتر و در 38 کیلومتری جنوب شرقی فامنین و در منتهیالیه جنوب غربی روستای قلعه جوق و به فاصله یکهزار و 610 متری روستا قرار گرفته که قدمت آن به دوران ساسانی بر میگردد.
روستای قلعه جوق دارای طبیعت سرسبز وکوههای زیبا دارای جاذبه گردشگری است این روستا دارای بافت با ارزش و دارای برج و زاغههای قدیمی است. غار قلعه جوق یکی از غارهای مهم دست کند شده بشری است که دارای سه در ورودی نزدیک به هم که به فاصله 20 متر از سطح زمین بر دیوار صاف صخره حفر شده که تنها وسیله رسیدن به آن نردبان است.
این غار بر قسمت دامنه کوههای روستای قلعه جوق ساخته شده است که داخل این غار 15 اتاقک به ابعاد 2×2 متر ساخته شده و به روایتی بنا بر گفته اهالی منطقه، حکیم بوعلیسینا در این مکان زندانی بوده است.
روستای حبشی
حبشی از روستاهای توابع شهرستان اسدآباد است که به سبب قدمت طولانی و آثار تاریخی و جاذبههای طبیعیاش از نقاط دیدنی این شهرستان و نه جزء روستاهای مرمت شده گردشگری استان است.
بافت روستای حبشی پلکانی است و بر سینه کوه ستبر و سرافراز زریله تکیه زده است، مردم حبشی کرد زبان و معمولاً از راه دامداری و باغداری ارتزاق میکنند. تاکستانهای انگور و درختان با شکوه گردو درههای حبشی را سرسبز کردهاند و طراوت بخشیدهاند.
در این روستا آثار تاریخی مانند ایواندره که ایوانی در دل سنگهای قله ایواندره در همان ابتدا خودنمایی میکند و قدمت آن به عصر پارینه سنگی میرسد، تپه باستانی کولالی و ایوانی دیگر در زریله و منطقه چال چال و کلاویل حکایت از وجود تمدن در طول اعصار تاکنون دارد. در دل کوههای این روستا غارهای متعددی وجود دارد که آثار کندهکاری در دیواره سنگهای آن قابل مشاهده است و گویا یک پناهگاه زیر زمینی است تا یک غار.
وجود قناتهای قدیمی که از فراز کوهها رشتهوار به سمت درهها امتداد دارند و مردم از آنها بهرهبرداری میکنند و بیشتر مسافران و گردشگران در کنار این قناتها اطراق میکنند. این روستا با نمایی سنگی و خاک رس مرمت و بازسازی شده است و کف معابر و کوچههای این روستا نیز سنگی است.
روستای علیصدر
این روستا در شمال غربی شهرستان کبورداهنگ در یک منطقه کوهپایهای قرار گرفته است و با وجود دور بودن از مرکز استان به سبب بهرهمندی از غار شگفت انگیز علیصدر توانسته بیش از نیمی از گردشگران مسافران را متوجه خود کند.
مردم علیصدر به زبان ترکی سخن میگویند و مهمترین اثر طبیعی و شگفتانگیز روستای علیصدر غار معروف علیصدر است. این غار در کوههای موسوم به سوباشی روستای علیصدر واقع شده و یکی از زیباترین پدیدههای طبیعی جهان به شمار میرود و در نوع خود بینظیر است.
کوهی که این غار عظیم در آن قرار دارد، دو غار دیگر به اسامی سوباشی و سراب وجود دارد که در حدود ٧ و 11 کیلومتر با غار علیصدر فاصله دارند. از مجموع رشته آبهای درون غار دریاچه بزرگی به وجود آمده که سطح تمام غار را در برگرفته و به قدری زلال و شفاف است که تا عمق 5 متری کف بستر آب با جزئیترین نور به خوبی دیده میشود. به طور کلی منظره داخل غار بسیار بدیع و هوای آن نیز بسیار سبک است و حالت سکون دارد چنانکه اگر شمعی در آن روشن کنند، هیچگونه حرکتی در شعله آن دیده نمیشود.
مجموعه سیاحتی غار علیصدر به منظور بازدید مسافران و گردشگران از محوطه داخل غار امکان قایقرانی و غارنوردی را از پیچ و خم گذرگاههای آبی و دالانهایی با سقف بلورین فراهم کرده است و همچنین مهمانسراها، سوئیتهای اقامتی، رستوران و بازارچههای صنایع دستی و استقرار وسایل بازی کودکان در فضای سبز محوطه غار ایجاد شده است.
روستاهای هدف گردشگری استان همدان از مکانهای بکر و طبیعی ویژهای هستند که میتواند فضای آرام، با نشاط را در دل طبیعت برای مسافران فراهم کند.
انتهای پیام/ د