به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از خبرگزاري رويترز، اين تحليل گر برجسته كه متخصص تحليل بازار است، به بررسي چند و چون تحريم نفتي ايران و پيامدهاي اجراي اين تحريم پرداخت ؛ وي معتقد است با توجه به اين كه ابعاد گوناگون اين تحريم ها نامشخص است بنابراين تحريم نفتي ايران مانند قماري خطرناك ، غيرقابل پيش بيني است.
كمپ مي نويسد، اگر به معني جنگ تداوم سياسيت با ابزارهاي مختلف براي مجبور كردن دشمن جهت انجام خواسته ما باشد، پس تحريم نيز نوعي جنگ بدون مبارزه رو در رو است.
به تحريم اغلب به عنوان جايگزين ديپلماتيكي براي جنگ نگاه مي شود، اما با ارزيابي واقع گرايانه تر مي بنيم كه تحريم ها نيز ابزاري در جهت تشديد رويارويي اقتصادي، نظامي و سياسي هستند هم براي ايران و هم دشمنانشان اين درگيري عينيت دارد.
براي بازارهاي نفت، سئوال و مسئله مهم اين نيست كه آيا تحريم ها اعمال خواهد شد يا نه، بلكه براي آنها مسئله اين است كه وقتي اروپا و ديگر كشورها واردات نفت از ايران را محدود كنند اين اقدام چه پيامدهايي به دنبال خواهد داشت.
**ظرفيت مازاد
بنابر اعلام آژانس بين المللي انرژي، توليد و مصرف جهاني نفت درماه نوامبر به 89 ميليون بشكه در روز رسيد.
ايران روزانه بيش از 5/3ميليون بشكه نفت توليد و 5/2ميليون بشكه ازآن را در روز صادر مي كند.
بازار نفت نمي تواند به روي تمام يا بخشي از توليد نفت ايران چشم خود را ببندد و ازآن چشم پوشي كند زيرا اين كار ظرفيت مازاد را به صفر خواهد رساند و بازار را در برابر هر نوع رشد تقاضا يا كاهش توليد نفت غيرمنتظره در جاهاي ديگر، آسيب پذير خواهد كرد؛ اگر تحريم ها صادرات نفت ايران را كاهش دهد، اين كسري بايد به وسيله توليد بيشتر نفت از سوي عربستان يا از طريق ذخاير اضطراري كشورهاي عضو آژانس بين المللي انرژي و ديگر كشورهاي وارد كننده مانند چين جبران شود.
هرنوع افزايش در توليد نفت عربستان باعث كاهش ميزان ظرفيت مازاد بازار خواهد شد. استفاده از ذخاير اضطراري نيز نمي تواند مدت نامحدودي ادامه داشته باشد.
لازم به ذكر است كه ذخاير اضطراري كشورهاي عضو آژانس بين المللي انرژي در پايان ماه نوامبر فقط 1500ميليون بشكه بود.بنابراين با فرض اين كه بازار نفت فعلي از نظر ميزان عرضه، تقاضا و حجم ذخاير در انبارها با قيمت نفت 112 دلار در هر بشكه متعادل است، هر گونه تلاش براي كاهش صادرات نفت ايران قيمت ها را افزايش خواهد داد .
اگر تحريم نفتي، صادرات نفت ايران را به شدت كاهش دهد متحمل ترين پيامد آن افزايش قيمت نفت و كاهش رشد اقتصادي جهان و مصرف نفت خواهد بود.
عربستان سعودي مي تواند اين كسري را با افزايش صادرات خود جبران كند و كشورهاي عضو آژانس بين المللي انرژي نيز ميليون ها بشكه از ذخاير خود كم خواهند كرد، اما اين كه آيا اين اقدامات باعث تاثير بر قيمت نفت خواهد شد يا نه بستگي به اين دارد كه آيا بازار اين كسري صادرات نفت ايران را موقت مي داند يا دائمي از طرف ديگر بستگي به اين دارد كه آيا تقابل بدتر شده و منجر به كاهش بيشتر صادرات و شايد رسيدن كاهش صادرات به صفر مي شود؟ يا منجر به توافق سريع بين طرفين خواهد شد؟
بسيار بعيد است كه ايران عقب نشيني كند. و اگر چنين شود ممكن است كاهش صادرات مدت مديدي ادامه يابد كه به تدريج ذخاير اضطراري به پايان مي رسد و ظرفيت مازاد عربستان نيز از بين مي رود و در آن زمان است كه بحران گريبانگير جهان مي شود.
ممكن است بازار جهاني نفت بتواند فقدان روزانه يك ميليون بشكه نفت ايران را البته با قيمت هاي بالاتر تحمل كند اما مشخص نيست كه در صورت بروز كاهش توليد نفت جهاني در هر بخش ديگري به هر دليلي و يا وقوع يك حادثه طبيعي مانند طوفان در خليج مكزيك چه اتفاقي خواهد افتاد؟
آيا اتحاديه اروپا و آمريكا براي جبران فشارهاي فزاينده بر قيمت نفت، تحريم ها را به طور موقت يا دائم كاهش خواهد داد؟
تاثير منفي تحريم بر درآمدهاي نفتي ايران نيز نامشخص است.
بيشتر تحليل گران مطالعات راهبردي معتقدند ايران از تحريم هيچ تاثير منفي نخواهد ديد يا شايد شاهد تاثير منفي جزئي باشد و در مقابل حتي اگر تحريم باعث افزايش قيمت نفت در بازارها شود، ايران از اين بابت سود خواهد برد.
اگر كاهش صادرات نفت ايران روزانه 200 تا 300 هزار بشكه باشد و ايران براي فروش نفت خود 5 دلار تخفيف دهد، افزايش ده تا 20 دلاري قيمت نفت در بازارهاي بين المللي كسري در آمد ايران را جبران خواهد كرد و در مقابل ممكن است قيمت نفت 50 دلار يا بيشتر افزايش يابد كه در اين صورت لطمه جدي به اقتصاد جهان وارد خواهد آمد.
زماني كه تحريم ها اعمال مي شوند، نتيجه آن از لحاظ قيمت و عرضه نفت، غير قابل پيش بيني مي شود.
هيچ كس نمي داند ايران چگونه واكنش نشان خواهد داد. چه ميزان از صادراتش كم خواهد شد يا براي چه مدتي اين كاهش ادامه خواهد داشت، يا اينكه اگر شوك ديگري بر بازار عرضه و تقاضا وارد شود بازار چگونه واكنش نشان خواهد داد.
در واقع تحريم ها يك نوع قمار هستند كه ممكن است به جاي ايران بازنده اصلي آن كشورهاي تحريم كننده باشند كه بر اساس چيزي كه از ايران تا كنون مشاهده شده اين امر بعيد نيست./ا