رایزن فرهنگی سابق افغانستان در ایران: در تاریخ زبان پارسی شاهکاری نزدیک به شاهنامه نداریم

به گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان، محمدافسر رهبین ادیب، شاعر و مترجم فارسی زبان افغانستان که چند روز پیش مأموریت سه ساله‌اش در مقام رایزن فرهنگی سفارت افغانستان در ایران به پایان رسید، از فردوسی و زبان فارسی در افغانستان امروز سخن گفت.

رهبین  گفت: فردوسی بزرگ شاهنامه را با این بیت آغاز می‌کند و چنان‌که خود می‌فرماید، در رنجی که سی سال تمام می‌برد، شاهکاری می‌آفریند که نه‌تنها برای تاریخ زبان پارسی، که برای ادبیات جهان یکی از بهترین نمونه‌ها است.

وی افزود: از سوی دیگر می‌دانیم روزگاری که فردوسی به سرایش شاهنامه روی آورد، روزگاری بسیار دشوار بود؛ زیرا با حضور عرب‌ها در ایرانِ تاریخی که شامل ایران، افغانستان، تاجیکستان، بخشی از کشورهای آسیای میانه و حتی بخشی از شبه قاره می‌شد، زبان فارسی به خطر افتاده بود.

رایزن سابق فرهنگی افغانستان در ایران گفت: درواقع اگر فردوسی از یک سو اثری جاودان برای خود، جهان ادبیات و آینده تاریخ اسطوره‌یی ایران تاریخی و خراسان تاریخی آفرید، از سوی دیگر زبان فارسی را در آن شرایط نجات داد. اینکه می‌گوید: «پی افکندم از نظم کاخی بلند / که از باد و باران نیابد گزند» گواه همین است.

وی افزود: البته می دانیم که کار فردوسی درشاهنامه‌سرایی تازه نبود و پیش از وی افراد دیگری هم شاهنامه پدید آورده بودند، اما ویژگی مهم کار فردوسی یکی در این است که، ما در تاریخ زبان پارسی شاهکاری نزدیک به شاهنامه نداریم که این‌گونه به اسطوره یا تاریخ اسطوره‌یی ایران‌زمین بپردازد. دیگر اینکه شاهنامه فردوسی تأثیری مهم و جدّی بر شخصیت‌های گوناگون ادبی، حتی بر شخصیت‌هایی از ادبیات جهان گذاشته است.

رهبین در رابطه با رواج شاهنامه خوانی در افغانستان خاطرنشان کرد: بیشتر در نقاط شمالی افغانستان رایج است. با وجود اینکه متأسفانه بیش از سه دهه است که افغانستان گرفتار جنگ‌های تحمیلی شده، اما در منطقه‌هایی چون کابلستان شمالی که زادگاه من است و نیز بلخ و هرات و سمنگان رسم بر این بوده که مردم زمستان‌ها دور صندلی، که شما به آن «کرسی» می‌گویید، جمع ‌می‌شدند و فردی شاهنامه را به لهجه خوب می‌خواند.

وی در گفتگو با ایرنا خاطرنشان کرد: مردم از حفظ یا از روی کتاب برای دیگران شاهنامه می‌خواند و گردو و توت و میوه‌های خشک زمستانی را روی صندلی می‌گذاشتند و چایی هم دم می‌شد و تا ناوقت‌های شب، شاهنامه‌خوانی می‌کردند که این رسم هنوز باقی است و باوجود جنگ‌های طولانی هنوز از میان نرفته. در کنار این، در هر ناحیه‌یی نیز شاهنامه‌خوانان شناخته شده وجود داشتند.

25 اردیبهشت/ ثور را تقویم‌ها به نام بزرگ حکیم ابوالقاسم فردوسی ثبت کرده‌اند؛ مردی که نه‌تنها زبان فارسی را جاودانگی بخشید، که با هنر خویش در راه زنده نگاه ‌داشتن میراث فرهنگی، ادبی و تاریخی ایرانِ بزرگ، کاری کرد که پس از او عطار، خاقانی‌، نظامی‌، مولانا، سعدی‌، امیرخسرو، حافظ‌، صائب‌، بیدل‌، ملک‌الشعرای بهار، نیما، شهریار، اخوان، سایه، قیصر امین‌پور و بسیاری از شاعران و نویسندگان فارسی زبان در گستره زبان فارسی پدید آیند و شاهکارهایی جاودان از خویش به یادگار بنهند.

انتهای پیام/