این یادداشت تفاهم پنجشنبه (14 اردیبهشت) در چهارمین دور برگزاری مذاکرات آستانه امضا شد.
حسین جابری انصاری و سدات اونال، معاونان وزارت خارجه ایران و ترکیه و الکساندر لاورنتیف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه در امور سوریه، عصر پنجشنبه و در پایان نشست چهارم آستانه، تفاهم‌نامه تشکیل چهار منطقه امن را در سوریه امضا کردند.
مطابق با این یادداشت تفاهم، چهار منطقۀ شاهد خشونت در سوریه از جمله استان‌های ادلب و حمص و همچنین غوطه شرقی در نزدیکی دمشق شاهد اجرای برنامه کاهش مناقشه خواهند بود.
طبق این برنامه، گروه‌های معارض و دمشق، تمامی درگیری‌ها و استفاده از انواع سلاح‌ها را در مناطق امن متوقف خواهند کرد. این اقدام با هدف تسهیل در روند تلاش‌های دیپلماتیک و امداد رسانی به غیرنظامیان در مناطق شاهد درگیری اتخاذ شده است.
در بیانیه روز شنبه وزارت خارجه روسیه آمده که تفاهم‌نامه شش‌بندی مسکو، تهران و آنکارا به عنوان طرف‌های ضمانت روند مذاکرات آستانه، بر اساس پیروی از قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل برای حل و فصل سیاسی بحران سوریه است.
در بند اول تفاهم‌نامه نوشته شده است: «چهار منطقه در استان‌های ادلب، بخش‌هایی از حمص، غوطه شرقی، درعا و قنیطره با هدف کاهش زودهنگام خشونت‌ها، ایجاد می‌شود.»
«توقف همه اقدام‌های جنگی بین طرف‌های مناقشه شامل نیروهای دولتی و معارضان پیوسته به آتش‌بس، تسهیل دسترسی ساکنان به کمک‌های انسانی، بازسازی زیرساخت‌ها، تأمین شرایط ارائه کمک‌های پزشکی و بازگشت آوارگان» در بند دوم تفاهم مورد تأکید قرار گرفته است.
در بند سوم نیز «ایجاد کمربند امنیتی برای جلوگیری از بروز وقایع و حوادث از جمله برخوردهای جنگی بین طرف‌های مناقشه در امتداد مرزهای مناطق امن» در نظر گرفته شده است.
«فعالیت ایستگاه‌های بازرسی و گذرگاه‌ها همراه مقرهای ویژه نظارت بر آتش‌بس» از تدابیر پیش‌بینی‌شده در بند چهارم تفاهم‌نامه نشست آستانه است.
در بند پنجم نیز آمده است: «کشورهای ضامن آتش‌بس (روسیه، ایران و ترکیه) متعهد می‌شوند، همه تدابیر لازم را در چارچوب تأمین شرایط ایجاد مناطق امن برای تمامی طرف‌های مناقشه بکار گیرند. اقدام‌های لازم با هدف ادامه مبارزه ضد تروریستی علیه داعش، جبهه النصره و همه گروه‌های مرتبط با آن‌ها اعمال می‌شود و هم‌زمان تلاش‌ها برای پیوستن گروه‌های معارض به آتش‌بس ادامه می‌یابد.»
در بند ششم تفاهم‌نامه نشست آستانه درباره سوریه نوشته شده است: «برای تعیین مرزهای مناطق امن، کمربندهای امنیتی و حل مسائل فنی و عملیاتی، سه کشور ضامن ، گروه کاری تخصصی تشکیل می‌دهند و اقدامات لازم را برای تهیه نقشه این محدوده‌ها انجام می‌دهند.»
در همین راستا، آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل، از توافق سه‌جانبه ایران، روسیه و ترکیه برای ایجاد مناطق امن در سوریه و تعهد همه طرف‌ها به کاهش استفاده از تسلیحات و دسترسی بی‌قید و شرط و سریع سوری‌ها به کمک‌های بشردوستانه استقبال کرد.
وی در بیانیه‌ای ضمن استقبال از تعهد همه طرف‌ها برای ارائه کمک‌های پزشکی و دارویی به شهروندان سوری گفت سازمان ملل به حمایت از کاهش درگیری‌ها در چارچوب قطعنامه‌های شورای امنیت درباره سوریه ادامه می‌دهد و از مذاکرات آستانه حمایت می‌کند.
گوترش همچنین از تأکید نشست آستانه بر اهمیت بنیادی راه حل سیاسی و حمایت کامل این نشست از روند مذاکرات ژنو در چارچوب قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل تقدیر کرد.
در چهارمین دور از مذاکرات دو روزه سوری آستانه که به ابتکار ایران، روسیه و ترکیه شکل گرفته، مسائل مختلفی برای حل سیاسی بحران سوریه با حضور هیئت‌های دولتی و نمایندگان مخالفان، استفان دی میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، هیئت‌های نظارتی آمریکا، اردن و همچنین قزاقستان به عنوان میزبان بررسی شد.
در جریان این مذاکرات روسیه، ایران و ترکیه، سه کشور تضمین‌کننده در مذاکرات صلح آستانه، یادداشت تفاهم ایجاد مناطق کاهش مناقشه در سوریه را امضا کردند.
مسکو ایده ایجاد مناطق کاهش مناقشه را در 4 نقطه شمالی، مرکزی و جنوبی سوریه که صحنه بیشترین درگیری‌ها میان نیروهای دولتی سوریه و معارضان مسلح است، مطرح کرد.
ایران و روسیه از متحدان دولت دمشق هستند؛ این در حالی است که ترکیه از جناح‌های معارض مختلف در سوریه حمایت می‌کند. این سه کشور همچنین بر روند اجرای آتش‌بسی در سوریه که دسامبر گذشته امضا شد و زمینه آغاز روند مذاکرات صلح آستانه را فراهم کرد، نظارت دارند.
انتهای پیام/
امریکا و اسرائیل و انگلیس
و کاسه لیس هاشون