یعقوب فرجی
در گفتگو با گروه استان ها باشگاه خبرنگاران جوان از تبریز؛ ؛در خصوص مسائل تربیتی کودکان و نوجوانان گفت: از والدین خواست در تربیت فرزندان مقایسه بین فرزندان نداشته باشند چرا که مقایسه شخصیت کودکان را خراب می کند.
وی در تشریح ابزارهای تربیتی برای تغییر رفتار کودکان گفت: موثرترین و کارآمدترین ابزار تربیتی محبت است، و در تربیت کودکان باید بنای کلی بر محبت استوار باشد.
این مشاور امور تربیتی از تشویق و تنبیه نیز بعنوان ابزار تربیتی برای تغییر رفتار کوکان یاد کرد و گفت: البته تشویق بر تنبیه تقدم دارد؛ چرا که علاوه بر تشویق راه صحیح را نیز مشخص می کند.
کودک را تنبیه نکنید، مختصری با کودک قهر کنید
وی با بیان اینکه بهترین و کارآمدترین تنبیه فرزندان و کودکان، قهر کردن و محروم کردن از توجه است گفت:
در آموزه های دینی تاکید بر این است که که کودک را تنبیه نکنید، فقط مختصری با کودک قهر کنید.
فرجی ادامه داد: تنبیه کودک در جمع دوستان باعث ستیزه جویی کودک و ایجاد حس دشمنی با همسالان می شود.
وی در خصوص شیوه صحیح انتقاد از رفتار کودکان و نوجوانان نیز گفت: انتقاد یعنی جراحی روان، انتقاد باید در موقعیت و با رعایت انصاف صورت گیرد، بطوریکه در کنار موارد منفی، نکات مثبت رفتاری افراد را در نظر گرفت.
وی یکی دیگر از ابزارهای تغییر رفتار کودکان و نوجوانان را نیز راهکار تلقین اعلام کرد و گفت: در دوره کودکی اول و دوم تا قبل از نوجوانی، کودک تلقین پذیر است.
وی یادآور شد: تلقین اهمیت خاصی در تربیت کودکان دارد و تلقین منفی روحیه کودک را تضعیف می کند و اعتماد به نفس کودک را ضعیف می کند.
فرجی از تشخیص و شخصیت دهی به کودک نیز بعنوان یکی دیگر از راهکارهای تغییر رفتار در کودکان و نوجوانان یاد کرد و گفت: تو سری خوردن کودک، باعث نمی شود که خواسته های والدین از کودک محقق شود؛ احترام به کودک می تواند باعث بهترین تغییر رفتارها شود.
وی در خصوص تربیت صحیح فرزندان گفت: فرزندان ما آنگونه نخواهند بود که ما می خواهيم؛ بلکه فرزندان ما آنگونه خواهند بود که ما هستیم.
نوجوان در جستجو و بازسازی هویت خود است
وی ادامه داد: پدر و مادر برای ایجاد تغییر در رفتار فرزندان خود، ابتدا باید رفتار خود را تغییر دهند.
وی از نوجوانی یا به تعبیری رنج سنی 11 تا 19 سالگی بعنوان حساس ترین دوره تربیتی یاد کرد و گفت: رفتار در دوره نوجوانی به خودی خود متزلزل است، نوجوان دچار بحران هویت است و در جستجو و بازسازی هویت خود است.
وی ادامه داد: نوجوان به دنبال شخصیت است، یکی از مولفه های اصلی شخصیت، خود پنداره است که نگاه اطرافیان این را در افراد ایجاد می کند.
به گفته فرجی بحران بلوغ یا همان تغییرات بدنی، رفتار کودک و نوجوان را دچار تغییر و تحول می کند، و نباید بابت این رفتارها، کودکان را قضاوت کنیم.
وی منشاء خشم در کوکان را کم خونی و مسائل وراثتی دانست و گفت: به مرور محیط بیشتر تاثیر می گذارد و تاثیر وراثت کم رنگ می شود.
این مشاور امور تربیتی ادامه داد: رفتار چون ریشه در وراثت دارد تقریبا تغییر آن به سختی صورت می گیرد و اخلاق نیز منبعث از وراثت است.
فقط 10 درصد رفتار افراد را می بینیم
فرجی هدف از تربیت را تغییر رفتار اعلام کرد و گفت: تا زمانی که در نتیجه آموزش های تربیتی، شاهد تغییر رفتار در گیرنده پیام نشدیم، تربیت نتیجه مطلوب را نگرفته است.
وی با تاکید بر تفاوت نگرشی در ایجاد تغییر در رفتار گفت: یک رفتار شناس باید، بداند که رفتاری که می بینید، بخشی از واقعیت است و باید علل زمینه ساز رفتار در افراد را تشخیص دهیم.
این کارشناس ارشد روان شناسی تربیتی با بیان اینکه لزوما رفتار، آن چیزی نیست که ما می بینیم ادامه داد: فقط 10 درصد رفتار افراد را می بینیم و متاسفانه از سایر تاثیرات و شرایطی که باعث بروز این رفتار شده است، غافل هستیم.
این مشاور امور تربیتی کوکان و نوجوانان با ابراز تاسف از اینکه روحیه قضاوت زود هنگام در اکثر موارد دیده می شود گفت: قضاوت زود هنگام باعث تغییر رفتار و موضع در قبال دیگران می شود، و باید در برخی موارد خود را به تغافل بزنیم.