در لابه لای مخاطرات و تهدیدات زیست محیطی که همچون زنجیره ای بهم پیوسته، حیات زیست محیطی را در ایران به چالش می کشد، تغییرات اقلیمی از نمونه معضلاتی به شمار می رود که بقای طبیعی محیط زیست را تحت الشعاع قرار داده است.
در این میان،مخاطراتی همچون جاده سازی،پساب ها و فاضلاب های صنعتی و شیمیایی،گازهای آلوده، آلایندگی ناشی از کارکرد تجهیزات و ماشین آلات صنعتی... با پیامدها و تبعات مخربی همراه بوده است.
گرمایش زمین،ذوب شدن یخ ها،بی نظمی در پدیده های آب و هوایی،آلودگی هوا و آب ها،تنها بخشی از حاکمیت صنعت برحیات طبیعی انسان و موجودات زنده به شمار می رود.
کارشناسان معتقدند،ناهمخوانی و ناهمسانی سرعت انتشار و تسری آلودگی ها با آنچه که از آن تحت عنوان خود پالایی یاد می شود،عرصه را در سلامت و حیات و بقای طبیعی حوزه زیستی تنگ تر و تنگ تر می سازد و نتیجتا ثمره آن،ظهور و بروز نارسایی ها و چالش هایی است که با صرف هزینه های بسیار سنگین و وصف ناپذیری، یکی از اصلی ترین مولفه های زیستی که همان حیات است را تحت الشعاع قرار می دهد.
بطور طبیعی حجم و وسعت این مخاطرات به میزانی است که مرز و بوم اقلیم جغرافیایی ایران زمین از آن مصون نمانده است و مبرهن است که تغییرات اقلیمی یکی از چالش هایی است که محدوده سرزمینی ایران را تهدید می کند.
رویا کاظمینی،کارشناس و دانش آموخته محیط زیست در گفت و گو با
خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،در تشریح و واکاوی زوایای پیدا و پنهان این معضل اظهار داشت:تغییرات اقلیمی ریشه در تحولات غیرمعمول و غیر طبیعی اقلیم درونی اتمسفر زمین دارد و تبعات آن گستره و پهنه ای وسیع از کره زمین را در بر می گیرد که در حال حاضر،غرب و جنوب غربی آسیا و مشخصا کشور ایران نیز با آن مواجه است.
وی افزود:تغییرات اقلیمی از دیر باز و از حدود 5 میلیارد سال گذشته که اتمسفر زمین شکل گرفته،وجود داشته اما این پدیده زمانی به معضلی جدی مبدل می شود که سرعت این تغییرات با آنچه که از آن تحت عنوان احیاء و خود پالایی زیست محیطی یاد می شود از همسانی کافی برخوردار نباشد.
کاظمینی با اشاره به دو عامل انسانی و طبیعی در ظهور و بروز تغییرات اقلیمی عنوان کرد:در حوزه طبیعی برخی عوامل همچون تغییرات اتمسفر،مقدار نمک اقیانوس ها،فوران آتشفشان ها،چرخه های اقیانوسی و...در این پدیده تاثیر گذار هستند.
وی در تشریح عوامل انسانی موثر در تغییرات اقلیمی گفت:انتشار گازهای سمی همچون دی اکسید کربن یا گازهای گلخانه ای،قطع درختان جنگل ها و تخریب فضای سبز،فعالیت های صنعتی و تولیدی،آلودگی های حرارتی و...از نمونه پدیده ها و مسائلی به شمار می رود که روند تغییرات اقلیمی را تسریع می کنند.
کارشناس و دانش آموخته محیط زیست عنوان کرد:تغییرات الگوی بارش در محدوده جغرافیایی ایران،خشکسالی، بروز پدیده گرد و غبار،کاهش فراوانی برف در کشور یا بارش آن در مناطق خشک،بارش های ناگهانی و سیل آسا نمونه هایی از ابعاد تغییرات اقلیمی در ایران به شمار می روند.
* وقتی تغییرات اقلیمی در اشتغال و تحولات اجتماعی نیز تاثیرگذار می شوند
کاظمینی در پاسخ به سئوال
خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،در خصوص پیامدها و تبعات مخرب تغییرات اقلیمی در زندگی عادی مردم عنوان کرد:برخی گمان می کنند،مخاطرات زیست محیطی،صرفا در عرصه محیط زیست قابل تعریف و ملموس هستند اما به واقع در دراز مدت این تغییرات و یا مخاطراتی که اقلیم طبیعی را تهدید می کند با خسران هاو هزینه های سنگین اقتصادی و اجتماعی همراه می شوند.
وی افزود:کاهش برداشت محصولات،افزایش آفات کشاورزی،از دست رفتن فرصت های شغلی در حوزه زراعت و باغداری به دلیل مقرون به صرفه نبودن چنین فعالیت هایی،افزایش ریسک آتش سوزی در مزارع،مخاطرات و تهدیدات دامی،خشکسالی،مهاجرت بی رویه،ضررهای سنگین اقتصادی تنها نمونه ای از تبعات این تغییرات اقلیمی به شمار می رود.
کارشناس محیط زیست گفت:بدون تردید در بروز چنین مسائلی نمی توان مخاطرات و آسیب های اقتصادی و اجتماعی را نادیده گرفت و در دراز مدت این تغییرات حتی در تشدید و بروز ناهنجاری های اجتماعی نیز تاثیرگذار خواهند بود زیرا یکی ازپایه های اصلی تحولات اجتماعی به مسائل اقتصادی معطوف می شود و در این تغییرات، اقتصاد و توان مالی مردم به تدریج تضعیف خواهد شد.
*چه باید کرد؟
امید اعظمی،کارشناس منابع طبیعی و یکی از فعالان انجمن حمایت از محیط زیست در گفت و گو با
خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،با جدی خواندن مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی و تاثیرات مخرب آن در زندگی عادی و طبیعی انسان ها عنوان کرد:برای مقابله و مهار تهدیدات ناشی از تغییرات اقلیمی و کند تر کردن سرعت این تغییرات،باید با عزمی ملی و حرکتی جمعی،سطح آسیب ها و تهدیدات ناشی از این پدیده را به حداقل ممکن کاهش داد.
وی افزود:استفاده از سوخت های کم کربن،بهره گیری از انرژی های پاک همچون انرژی های خورشیدی،بادی و...و آگاهی هر چه بیشتر در خصوص پیچیدگی های حوزه زیست محیطی در بخش تغییرات اقلیمی می تواند به تدریج دامنه این آسیب ها و مخاطرات را تنگ تر و محدود تر سازد.
اعظمی عنوان کرد:با عنایت به اینکه حوزه زراعت و کشاورزی یکی از عرصه های تاثیرگذار و تاثیرپذیر در این تغییرات اقلیمی به شمار می روند،اتخاذ تدابیر و تمهیدات هوشمندانه در این حوزه و همچنین بکارگیری روش هایی نوین،اصولی و به روز می تواند ضریب مخاطرات این تغییرات را تا حدود قابل توجهی مدیریت کند.
وی افزود:بهبود سیستم های تولیدی و زراعی،مدیریت صحیح عرصه آبخیزداری،حفظ تالاب ها،استفاده از روش های نوین دامداری و پرهیز از رها سازی افسار گسیخته آن در اراضی طبیعی،مجموعه ای از اقدامات موثر و سازنده برای غلبه بر این پدیده مخرب(تغییرات اقلیمی)محسوب می شود.
اعظمی در خاتمه یادآور شد:نمی توان صرفا با اتکای به سازمان محیط زیست یا منابع طبیع،اهداف،اقدامات و برنامه های قید شده مذکور را عملیاتی ساخت و در واقعِ امر تحقق این موارد،مستلزم یک عزم ملی و فرهنگ سازی گسترده و فراگیر است و تنها در چنین شرایطی است که می توان سرعت ویران کننده تغییرات اقلیمی را مهار کرد.
انتهای پیام/