سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد:

بازخوانی یک جنایت/ آیا عربستان شایسته خادمی حرمین شریفین است؟ + تصاویر

فاجعه خونین منا در اولین سالگرد خود، همچنان تداعی‌گر خاطرات تلخی از بی‌کفایتی رژیم آل‌سعود در مدیریت حج است.

به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، امروز (در تقویم قمری) اولین سالگرد فاجعه غمبار مناست. فاجعه‌ای که از زبان تمام افرادی که از نزدیک شاهد قربانی شدن عزیزان خود بودند و همچنین، در تمامی رسانه‌های بین‌المللی از آن با عنوان "تلخ‌ترین فاجعه حج" یاد شده است. 


دولت عربستان سال گذشته در چنین روزی برابر با عید سعید قربان، هزاران زائر بی‌گناه را بار دیگر قربانی بی‌کفایتی خود در اداره حرمین شریفین کرد. این فاجعه غمبار زمانی رخ داد که جمعیت انبوهی از زائران حج ابراهیمی در مسیر رفتن از منا برای انجام یکی از آخرین مناسک حج خود یعنی "رمی جمرات" در تقاطع دو شاهراه اصلی با یکدیگر برخورد کردند تا در اثر ازدحام جمعیت و سوءمدیریت فاحش آل‌سعود در کنترل تردد زائران به سمت پل جمرات، مرگبارترین حادثه حج دهه‌های اخیر رقم بخورد. 

تصاویری که در آن زمان از این حادثه تلخ منتشر شد گویای اجساد بی‌شماری بود که در زیر آفتاب سوزان منا برروی یکدیگر تلنبار شده بودند. اجسادی که به نوشته رسانه‌هایی چون بی‌بی‌سی‌ و نیویورک تایمز، تعداد آنها به اندازه‌ای زیاد بود که کار انتقال آنها تا نیمه‌های شب به طول انجامید. 


به نوشته گاردین، خالد الفالح – وزیر نفت جدید عربستان که سال گذشته همزمان با بروز این فاجعه بزرگ تصدی وزارت بهداشت عربستان را برعهده داشت، در اولین اظهارنظر رسمی خود پس از این فاجعه، تقصیر را به گردن زائران بی‌گناه انداخت و بی‌نظمی و بی‌توجهی آنها به دستورات عبور و مرور را عامل بروز فاجعه عنوان کرد. اما هیچ اشاره‌ای به دلیل ازدحام جمعیت در تقاطع خیابانها 204 و 223 نکرد و اینکه چرا با وجود مسبوق به سابقه بودن این فاجعه، محلی برای خروج اضطراری حجاج پیش‌بینی نشده بود. این در حالیست که بسیاری از رسانه‌های غربی و عربی بلافاصله پس از فاجعه منا، دلیل ازدحام ناگهانی جمعیت را انسداد برخی از خروجی‌ها به دلیل عبور کاروان بزرگ «محمد بن سلمان» جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان عنوان کردند که گفته می‌شود در آن لحظه برای ملاقات با پدرش ملک سلمان در کاخ منا عازم این منطقه بود.

وزیر بهداشت وقت عربستان در حالی برای شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت، حجاج بی‌گناه را مقصر این فاجعه معرفی کرد که «جان دروری» استاد دانشگاه ساسکس انگلیس که مطالعات زیادی در زمینه "رفتارشناسی جمعیت" انجام داده است، همان زمان در پاسخ به اظهارنظر غیرمسئولانه او به روزنامه تلگراف گفت هر کجا برخوردی میان جمعیت صورت می‌گیرد، مشکل از مدیریت است؛ چراکه در ازدحام جمعیت هیچ‌کس نمی‌تواند وقایع پیش رو و پشت سر خود را پیش‌بینی کند.


اما خالد الفالح تنها مقام مسئولی نبود که از پذیرفتن مسئولیت این فاجعه امتناع کرد. ژنرال «منصور الترکی» سخنگوی وزارت کشور عربستان نیز در واکنش به خبر کشته شدن صدها زائر خانه خدا در منا با تاکید بر "عادی بودن" چنین حوادثی گفت: نباید مقامات عربستان را به خاطر حوادثی که در یک لحظه امکان وقوع آنها وجود دارد، سرزنش کرد!

فاجعه منا در حالی اتفاق افتاد که عربستان سعودی پس از تراژدی مشابه سال 2006 با عقد قرارداد با یک شرکت انگلیسی، مسیر تردد به سمت پل جمرات را برای پیش‌بینی نقاط احتمالی برخورد حجاج با یکدیگر به یک سامانه کامپیوتری کنترل جمعیت مجهز کرد؛ اما به نوشته تلگراف، فاجعه منا در محلی اتفاق افتاد که تحت پوشش دوربین‌های این سامانه قرار نداشت. چراکه مقامات سعودی پیش‌بینی نکرده بودند که در هر نقطه از مسیر حرکت زائران در منا ممکن است حادثه مشابهی اتفاق بیفتد.

به همین دلیل، تمامی رسانه‌ها و کارشناسان بین‌المللی بلافاصله پس از وقوع فاجعه منا عنوان کردند صرف نظر از دلیل اصلی بروز این فاجعه، نفسِ وقوع چنین حادثه‌ای با توجه به تکرار حوادث مشابه آن در سالهای گذشته، پرسشهای جدی و فراوانی را درباره صلاحیت آل‌سعود در مدیریت حج مطرح می‌کند. 


پس از این حادثه، شاهزاده «محمد بن نایف بن عبدالعزیز آل‌سعود» ولیعهد و رئیس کمیته حج عربستان در نشستی با مقامات حج این کشور دستور انجام تحقیقات در این زمینه را صادر کرد. «ملک سلمان» پادشاه سعودی نیز در یک حرکت نمایشی در گفتگو با شبکه تلویزیونی العربیه عربستان خواستار یافتن علت یا علل دخیل در این فاجعه شد؛ اما اکنون با وجود آنکه یکسال از این حادثه تلخ می‌گذرد، هنوز گزارشی از سوی دربار سعودی درباره علت این فاجعه منتشر نشده است. ضمن اینکه از سرنوشت صدها قربانی بی‌گناهی که به دلیل تعجیل مقامات سعودی برای پنهان کردن ابعاد گسترده این فاجعه به سرعت به خاک سپرده شدند نیز هیچ اطلاعی در دست نیست.


مقامات سعودی حتی در این یکسال از اعلام آمار دقیق قربانیان نیز سر باز زدند و در حالیکه طبق آمار کشورهای مختلف، نزدیک به 3000 زائر از 36 کشور جهان در این فاجعه کشته شدند؛ مقامات سعودی کماکان اصرار دارند تعداد قربانیان حدود 800 نفر بوده است.

افزون بر این، با وجود اینکه جمعیت زائران ایرانی حج تمتع سال گذشته به مراتب کمتر از بسیاری از کشورهای دیگر بود، بیشترین قربانیان این فاجعه فراموش نشدنی، ایرانی بودند که همین مسئله، گمانه‌زنی‌هایی را نیز در رابطه با احتمال عمدی بودن این فاجعه مطرح کرده است؛ همانگونه که سعودی‌ها در سال 1366 نیز در حین انجام فریضه برائت از مشرکین، نزدیک به 300 زائر ایرانی را به بهانه سر دادن شعار "مرگ بر آمریکا" به خاک و خون کشیدند.


اما آنچه که فاجعه منا را در کام قربانیان و بازماندگان این فاجعه تلخ‌تر کرد، امدادرسانی ضعیف مقامات عربستان بود. روزنامه انگلیسی تلگراف پس از این فاجعه گزارش داد اجساد قربانیان منا تا ساعت‌های متمادی برروی زمین داغ منا قرار داشتند و تعداد آمبولانس‌ها و امدادگران سعودی به هیچ وجه تناسبی با تعداد قربانیان این فاجعه نداشت. حتی در تصاویری که از این فاجعه ثبت شده است نیز به خوبی مشخص است بیشترین حجم کمک‌های امدادی از سوی خود زائران صورت گرفت و امدادگران و ماموران پلیس سعودی با دستکش‌هایی که در دست و ماسک‌هایی که بر صورت داشتند، ظاهراً سلامت خود را نسبت به سلامت حجاج در اولویت قرار داده بودند. 


علاوه بر این، همکاری نکردن مقامات عربستان برای کمک به تشخیص هویت قربانیان فاجعه منا و تعلل آشکار آنها در انتقال اجساد قربانیان منا به کشورهایشان نیز به نوبه خود رفتار غیرمسئولانه دولت عربستان و غم فراموش‌نشدنی بازماندگان منا را کامل کرد.


البته فاجعه منا اولین سند بی‌کفایتی آل‌سعود در مدیریت رویداد عظیم حج به شمار نمی‌رود. فاجعه سال 1990 که طی آن دستکم 1400 نفر در روز عید قربان در حین عبور از یک تونل شلوغ در نزدیکی مکه به دلیل قطع شدن سیستم تهویه آن جان باختند یا فجایع سال‌های 2004 و 2006 که دستکم 600  قربانی و صدها مجروح بر جای گذاشتند، تنها گوشه‌ای از بی‌کفایتی مقامات سعودی در تامین امنیت حجاج در خانه امن الهی را به ما نشان می‌دهند. حتی در سال گذشته نیز کمتر از دو هفته قبل از فاجعه منا، سقوط جرثقیل غول‌پیکر شرکت ساختمان‌سازی «بن‌لادن» به داخل مسجدالحرام و آتش‌سوزی گسترده در یکی از هتل‌های محل اقامت زائران باعث کشته شدن بیش از یک صد زائر بی‌گناه شد.


با این حال، عربستان با وجود فجایع متعددی که در طول دو سه دهه اخیر از بی‌کفایتی خود در مدیریت حج به یادگار گذاشته است، کماکان با افتخار خود را "خادم حرمین شریفین" معرفی می‌کند و در حالیکه از زیرساختهای رفاهی و امنیتی کافی و لازم برای مدیریت رویداد عظیم حج برخوردار نیست، کماکان هر سال به دلیل منافع اقتصادی خود میزبان تعداد بیشتری از زائران مسلمان از کشورهای مختلف است. 

به نوشته المانیتور، کاهش بهای نفت و نیاز شدید عربستان به منابع درآمدی جایگزین باعث شده است که عربستان با وجود تکرار چنین فجایعی همچنان به فکر میزبانی غیرمسئولانه از حجاج باشد؛ ولو اینکه این میزبانی به قیمت فاجعه‌ای مانند فاجعه منا تمام شود که‌ بار غم آن تا همیشه در خاطره‌ها باقی خواهد ماند. 

نویسنده: مهدی حاجت‌پور


انتهای پیام/
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۳۰
در انتظار بررسی: ۰
ناشناس
۲۳:۵۳ ۲۲ شهريور ۱۳۹۵
جنایت در زبان مردم ؛ بی‌کفایتی در کلام سیاسی‌کاران
ناشناس
۲۳:۳۲ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
مرگ برال سعود سگ هاررژیم آمریکا
ناشناس
۲۳:۲۵ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
نفرین خدا و ملائکه بر آل سعود
ان شا الله آۀ سقوط بشن؛
ناشناس
۲۰:۲۲ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
لعنت ابدی بر آل سعود خبیث. لعنت ابدی بر عبدالوهاب.
ناشناس
۱۸:۴۳ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
مرگ بر السعود
ناشناس
۱۷:۲۴ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
عربستان هرگز لیاقت اداره حج را نداشته و نخواهد داشت. تازه بسیاری از کشورهای عربی بابت حج پارسال از سران عربستان تقدیر هم کردند. در عالم سیاست جان مردم عادی هیچ ارزشی ندارد و برعکس این عقاید عده قلیلی هست که اهمیتش بیشتر از جان مردم عادی است.
ناشناس
۱۵:۱۷ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
حرفای شخصی که میگه دگه بسه و... واقعا دلم سوخت این صدا از غیرت ایرانی نیست .میخوام بگم درموقعیتی قرار نگرفتی که صحنه تشنگی وگرما رو ببینی .واون قلبهای سنگی اطرافت که میتوانند نجاتت بدهند حتی حاضرنیستند قطره ای آب به تو بدهند وتو امروز بدانی چی گذشته واز جانب چه کسانی این حادثه رخ داده است تو برو تحقیق کن وببین که آل سعود یعنی هم پیمان اسراییل دشمن تو ،من وهمه بشریت .حرفات عجبب نیست چون امروز در سایه امنیتی قرار گرفته ای که از خون هزاران شهید به تو ومن رسیده است دوست عزیز برو کمی قرآن بخوان .ببین خدا از تو چه خواسته ،خواسته دراین دنیا چگونه باشی بی تفاوت باشی یا اینکه در این 2روز عمرت ودر این دنیای فانی با شیطان ولشکریان شیطان که امروز آل سعود وحامیانش لشکر شیطانند دشمنی کنی .با امام حسین چه پیمانی بستیم انی سلم لمن سالمکم وحرب لمن حاربکم
ناشناس
۱۴:۵۸ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
سلام جالب که بعضی هادرک نکردن . اونهای که درگذشتن مهمان خدا،درخونه خدابودندوبعدمهمان کشورعربستان بشمارمیرفتند.مگه کوربودندجمعیت راندیده بودندمگه نمیدانستند بایدجمعیت روچطوری هدایت کنند که مشکل پیش نیاد.ناراحتی من ازاینکه باتجربه چندسال چرامردموبه گشتن دادن وبدترانکه طلب کارهم شدند اینها کسانی هستن که کودکان چندماه روسرمیبرندخدالعنت کنه پادشاه ملعون ال سعودو
ناشناس
۱۴:۴۴ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
آقایی که از ظلم ال سعود طرفداری میکنی مطمئنا با اونها محشور خواهی شد
ناشناس
۱۴:۲۸ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
من هم باشعار مخالفم.چقدر شعار.بهتره دیگه عمل کنیم و حرمین شرفین و از دست این ظالمان و کفار دربیاریم.مردم و مسلمونها از حکام سعودی و وهابیت خسته شدن.
وقت آمدنت نزدیک است،بیاکه قافله ای ازنبودنت بی خوابند....
ناشناس
۱۴:۲۶ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
یه چیزی بود گذشت ول کنید دیگ.
ناشناس
۱۴:۲۳ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
زیادی نسبت به جان مسلمین بی خیالی بصیرت داشته باش انسان
ناشناس
۱۴:۰۳ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
به نام خدا
یکی از فروع دین تولّی و تبرّی هست. یعنی با دوستان دین و مسلمان ها دوست بود و با دشمنانشان دشمن.
آیا افرادی که بیش از 7 هزار مسلمان را به قربانگاه بردند، شایسته دوستی هستند؟
طبیعتاً نه. پس نتیجه می گیریم باید با حکّام سعودی دشمن بود.
حال اگر برائت خودمون رو از این دشمنان اعلام نکنیم و مبانی دشمنی خودمون رو یادآوری نکنیم،
به طور واضح این موضوع از ذهن ها خواهد رفت.
پس بهتر هست که این بحث کاملاً موشکافی بشه و با حکّام سعودی با اشدّ رفتارها برخورد بشه.
ناشناس
۱۳:۵۷ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
به نام خدا
خدمت بزرگواران باشگاه خبرنگاران
چون حجاج زیر حوله احرام چیزی نمی پوشند، این امکان می رود که در این عکس ها صحنه های ناپسندی وجود داشته باشد (که این جور هم بوده است)، لطفاً این عکس رو بردارید.
ناشناس
۱۳:۵۵ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
دوست عزیز من منظورتون رو از این حرف متوجه نمی شم (اینارو هی میگیم که چی بشه. فقط حرف، فقط شعار، فقط تو بدی و ما خوبیم. فقط دروغ و پنهان کاری و مردم رو شست و شوی مغزی دادن) به نظرتون فاجعه منا فاجعه ی کوچیکی بوده ؟ به نظرتون به همین راحتی باید از ذهن دنیا پاک بشه، به نظرتون همچین غم بزرگی از ذهن آدما پاک میشه واقعا در اشتباهید چرا که مقصران این حادثه باید مجازات بشن و این ماجرا هرگز نباید از ذهن مردم اونم در سرتاسر دنیا پاک بشه بلکه دولت عربستان باید بابت خطای خودش پاسخگو باشه این مسائل باید به معرض نمایش گذاشته بشه تا بی کفایتی عربستان و دولت مردانش مشخص بشه
ناشناس
۱۳:۳۷ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
خدایا تو داد ما را ستان ز آدم کشان و مسلمان کشان
مرگ بر آمریکا مرگ بر اسراییل مرگ بر آل سعود و مفتیاش
ناشناس
۱۳:۲۳ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
خلایق را هر چه لایق. تمام
ناشناس
۱۳:۱۶ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
شجره ملعونه آل سعود با غارت بیت المال ها ناامنی و....ایجاد کرده
ناشناس
۱۳:۱۵ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
بر پدر و مادر آل سعود لعنت
ناشناس
۱۳:۱۳ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
تو کشور ما از این بدتر جنایت ها ميشه اول خودتونو اصلاح کنید بعد
ناشناس
۱۲:۵۴ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
به این همه حرف و تکرار و نفرت پراکندگی و بزرگ کردن ماجرا و بزرگتر کردن اختلاف ها و بزرگ کردن دشمنی و ....
بهتره به فکر ساختن باشیم. به فکر چیزای بهتر. اینارو هی میگیم که چی بشه. فقط حرف، فقط شعار، فقط تو بدی و ما خوبیم. فقط دروغ و پنهان کاری و مردم رو شست و شوی مغزی دادن.
مهدی
۱۳:۵۲ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
شست و شوی مغزی ؟؟؟؟

مگه چیته ؟
عکسا رو نمیبینی ؟
اگر یه نفر یه جا خودکشی کنه یا بمیره همه میگن وای و صد آه و ناله سر میدن .
میفهمی 7000 یعنی چی ؟
اگر مغز ما شست و شو داده شده
مال شما توش کاهه
ناشناس
۱۳:۵۷ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
ايکاش جاي اونا بودي و اون لحظات تلخ رو درک مي کردي بعد اين حرفارو ميزدي يا جاي خونواده هاي اونا بودي و عذاب انتظار خبر از عزيزشون رو ميکشيدي بعد اين حرفارو ميزدي اي کاش انقدر بصيرت داشتي که واضحات رو ميديدي و انکار نميکردي بعد اين حرفارو ميزدي اي کاش مردم يمن و عراق و سوريه و لبنان و فلسطين و... ميديدي که با پولهاي کثيف اين سعوديها چه زجرها چه آوارگيها چه قتل و کشتارها و... ميکشند و بعد اين حرفارو ميزدي خيلي خيلي خيلي برات متاسفم که نميفهمي چي ميگي چون هيچ کس نميتونه تو اين دور و زمانه اين دردها رو نديده باشه ولي افسوس که عده اي از روي ناداني و يا حتي از عمد برخي حرفا ميزنن و خودشون رو شريک آثار منفي کارهاي اونا ميکنند...
مرگ بر آل سعود (آل سقوط - آل جهول) کافر
ناشناس
۱۴:۰۷ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
اتفاقا"باید همونطور که فاجعه عاشورا رو زنده نگه می داریم باید فاجعه منا رو هم زنده نگه داریم.
ناشناس
۰۸:۵۳ ۲۲ شهريور ۱۳۹۵
واقعا برای تووفکرت متاسفم
ناشناس
۰۸:۵۴ ۲۲ شهريور ۱۳۹۵
متاسفم برات
ناشناس
۱۲:۴۶ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
عربستان پارت می کنیم
ناشناس
۱۷:۱۴ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
خخخخخخ
ناشناس
۱۲:۴۴ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
لعن الله آل سعود
ناشناس
۱۲:۴۴ ۲۱ شهريور ۱۳۹۵
برای این آل وحشی بین انسان و حیوان هیچ فرقی نیست .چون فکر می کنند دیگران هم مثل خودشان حیوان هستند.این آشغالها آل وحشی(سعود) جایشان در جهنم مانند ابولهب است.