به گزارش خبرنگار
دولت گروه
سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، اولین گام جدی دولت یازدهم در حوزه بهداشت "طرح نظام سلامت" بود؛ طرحی که قرار بود بر اساس آن هزینه‌های پرداختی کاهش پیدا کند.
اگرچه در سالهای اخير نظام سلامت توانسته با استفاده از راهبرد مراقبت‌های بهداشتی اوليه به پيشرفت های چشم گيری در سطح كلی سلامت مردم و بالا رفتن شاخصهای مربوط به آن برسد، اما همچنان يكی از مهم ترين دغدغه های سياستگذاران، برقراری عدالت در سلامت و دسترسی به خدمات سلامتی است.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان متولی سلامت در کشور با عنايت به وظايف و ماموريت های کلی و اسناد بالادستی بويژه سند چشم انداز ۲۰ ساله، سياست های كلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری، مواد قانونی مرتبط با سلامت در برنامه پنجم توسعه و برنامه های دولت يازدهم اجرای برنامه تحول سلامت را پس از يک مرحله مطالعاتی شش ماهه از ارديبهشت ماه ۱۳۹۳ آغاز کرد. تحول در نظام سلامت با سه رويکرد حفاظت مالی از مردم، ايجاد عدالت در دسترسی به خدمات سلامت و ارتقای کيفيت خدمات در دستور کار و اجرا قرار گرفت.
سياست های كلی سلامت ابلاغی مقام معظم رهبري به همگانی ساختن بيمه پايه درمان و پوشش کامل نيازهای پايه درمان توسط بيمه‌ها برای آحاد جامعه و کاهش سهم مردم از هزينه های درمان تاكيد ويژهای دارد تا آنجا که بيمار جز رنجِ بيماری، دغدغه و رنج ديگری نداشته باشد.
اهداف اصلی این طرح افزايش پاسخگويی نظام سلامت، کاهش پرداخت مستقيم از جيب مردم، کاهش درصد خانوارهايی كه بخاطر دريافت خدمات سلامت دچار هزينه كمرشكن شده‌اند، بهبود بيماران اورژانسی و افزايش زايمان طبيعی بود.
طرح تحول نظام سلامت شامل ۸ بسته اجرايي است:
1_ کاهش ميزان پرداختی بيماران بستری در بيمارستانهای دولتی
تمامی بيماران دارای بيمه پايه سلامت ساكن در شهرها كه در بيمارستان های دولتی بستری می‌شوند تنها ۱۰ درصد از كل صورتحساب بيمارستان را پرداخت می كنند و بيماران روستايی، عشاير و ساکنان شهرهای زير ۲۰ هزار نفر كه از طريق نظام ارجاع به بيمارستان های دولتی مراجعه می كنند ۵ درصد هزينه های درمان را پرداخت می کنند. همچنين بيماران و يا همراهان آنها برای تهيه دارو، خدمات آزمايشگاهی و تصويربرداری و ساير ملزومات پزشکی به بيرون از بيمارستان ارجاع داده نمی شوند.
2_ حمايت از ماندگاری پزشکان در مناطق محروم
ماندگاری پزشکان عمومی و متخصص در مناطق محروم ديگر از بسته های خدمتی طرح تحول نظام سلامت است تا مناطق محروم کشور معضل کمبود پزشک نداشته باشند و مردم اين مناطق ناچار نباشند براي انجام امور درمانی خود، با زحمت و مشقت به شهر ديگری مراجعه کنند. هدف از اجرای اين بسته، حذف زيرميزی در مناطق محروم و افزايش دسترسی مردم به خدمات تخصصی و عمومی از طريق افزايش ميزان دريافتی پزشکان شاغل در اين مناطق است تا بيماران مناطق محروم بتوانند کليه خدمات درمانی مورد نياز خود را از نزديکترين مکان محل سکونت خود دريافت کنند.
3_ حضور پزشكان متخصص مقيم در بيمارستانهای دولتی
حضور پزشك متخصص(داخلی، طب اورژانس، اطفال، جراحی عمومی، زنان و زايمان، بيهوشی مقيم اتاق عمل، ارتوپدی، قلب و عروق و هر متخصص ديگر به تشخيص بيمارستان) بصورت شبان هروزی در بيمارستان های دولتی بالای ۶۴ تخت امكان دسترسی مردم به پزشك متخصص برای بيماران اورژانسي را فراهم می كند. انجام به موقع معاينه و ويزيت بيماران، تعيين تکليف بيماران اورژانسی در نخستين فرصت و پاسخگويی به موقع و بصورت ۲۴ ساعته در بيمارستانهای دولتی، فعال بودن اتاق عمل در شيفت عصر و شب از ويژگيهای اين بسته حمايتی است.
4_ ارتقای کيفيت هتلينگ در بيمارستانهای دولتی
ارتقای يکفيت خدمات بيمارستانها از ديگر برنامه های طرح تحول سلامت است كه بر پايه آن چهره فيزکيی بيمارستان های دولتی مانند وضعيت اتاق ها، سرويس های بهداشتی و تخت های آسيب ديده بهسازی و نوسازی می شود و خدمات هتلينگ و سرویسهای تغذيه و پرستاری ارتقا می‌يابد.
5_ ارتقای کيفيت خدمات ويزيت در بيمارستانهای دولتی
ارتقای كيفيت ويزيت در بيمارستان های دولتی، كلينيك ها و بيمارستان های وزرات بهداشت بسته ديگر طرح تحول سلامت است. اين طرح در ۵۶۰ بيمارستان كشور اجرا می شود و در اين طرح پزشكان متخصص، فوق تخصص و عمومی همكاری می كنند. استاندارد سازی خدمات ويزيت از طريق بهبود وضعيت كلينيكی و تجهيزات كلينيكی، استانداردسازی زمان ويزيت همكاران پزشك و توجه و يژه به معاينات بالينی از جمله استانداردهای اين طرح است. اجتناب از انجام تست های پاراكلينيكی بي مورد، جلوگيری از تكرار ويزيت های بی مورد و افزايش دسترسی مردم به پزشکان متخصص از ديگر دستاوردهای اين طرح است.
6_ برنامه ترويج زايمان طبيعی
برنامه ترويج زايمان طبيعی با هدف ارتقای سلامت مادر و نوزاد از اولين روز اجرای طرح تحول نظام سلامت در بيمارستان های کشور به اجرا درآمد. بر اساس اين برنامه، کليه بيمارستان ها ملزم به کاهش ميزان سزارين می باشند. به منظور تشويق مادران به انجام زايمان طبيعي و کاهش پرداخت از جيب ايشان، زايمان طبيعی در بيمارستان های دولتی رايگان انجام می شود و بيمار هيچ هزينهای بابت زايمان طبيعي پرداخت نمی نمايد.
به علاوه، به منظور حفظ حريم مادر و خوشايندسازی فرايند زايمان طبيعی برای مادر، بهينه سازی فضاي فيزکيی بخش های زايمان مد نظر قرار گرفته است. تشويق مراکز دولتی و ارائه دهندگان خدمت به فراهم سازی روش های کاهش درد زايمان شامل روش های دارويی و غيردارويی از ديگر اقدامات انجام شده به شمار می رود. ترويج فرهنگ طبيعی بودن فرايند بارداری و زايمان با برگزاری کلاس های آمادگی برای زايمان برای مادران باردار و توانمندسازی ارائه دهندگان خدمت از ديگر اقدامات انجام شده در برنامه ترويج زايمان طبيعی می باشد.
7_ برنامه حفاظت مالی از بيماران صعب العلاج، خاص و نيازمند
برنامه حفاظت مالی از بيماران صع بالعلاج، خاص و نيازمند يكی ديگر از بسته های حمايتی طرح تحول نظام سلامت است. در اين برنامه بيماران مبتلا به بيماری هاي خاص و صعب العلاج تحت عنوان مشترک بيماري های ويژه تحت پوشش معاونت درمان وزارت بهداشت قرار گرفته و هزينه های بالاي تشخيصی و درمانی بيماری آنها که مشمول بيمه می‌باشند طبق بسته خدمتی تعيين شده تحت حمايت قرار می گيرد.
8_ راه اندازی اورژانس هوايی
يكی ديگر از برنامه های طرح تحول راه اندازی اورژانس هوايی است كه از نيمه مرداد اجرايي شد. در مرحله نخست ۱۴پايگاه اورژانس هوايي با همکاری هوانيروز و ارتش جمهوری اسلامی راه اندازی شد و حدود يک سوم کشور تا شعاع ۱۵۰ کيلومتری تحت پوشش اورژانس هوايی قرار گرفت و انتظار می رود كه دو سوم باقی مانده طی يکي تا دو سال آينده نهايی شود و به سرعت بتواند ارتقا و توسعه يابد.
رصد پزشکان تمام وقت جغرافیایی در بیمارستان‌های وزارت بهداشت از 18 درصد به 47درصد رسیده است و 10 هزار پزشک متخصص در بیمارستان های وزارت بهداشت با برنامه تحول نظام سلامت، تمام وقت شدند.
در بند د ماده 32 برنامه پنجم توسعه بر تمام وقت شدن پزشکان تاکید شده است، اما علیرغم این تاکید قانونی تا قبل از برنامه تحول نظام سلامت توفیق چندانی در این زمینه حاصل نشده بود.
با اجرای برنامه تحول نظام سلامت، در سال 93 میزان تمام وقتی پزشکان متخصص و فوق تخصص در بیمارستان های وزارت بهداشت به 38درصد و در سال 1394 به 47درصد رسید این در حالیست که قبل از اجرای برنامه تحول تنها 18 درصد پزشکان در بخش دولتی تمام وقت بودند.
"همایون هاشمی" عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی یکی از نمایندگانی است که اجرای طرح تحول سلامت را طرحی قوی می‌داند و به باشگاه خبرنگاران جوان می‌گوید: طرح تحول در نظام سلامت طرح قوی و خوبی است و برای اولین بار در دو دهه اخیر، با وجود پیشرفت در ارائه خدمات توانستیم به یک استراتژی مشخص در این زمینه برسیم.
وی ادامه داد: این طرح توانست با بسیج تمامی امکانات از جمله، متولیان امر سلامت و بهداشت و درمان، پاسخ مناسبی را در برابر مطالبات مردم بیابد، همچنین در اقتصاد سلامت بحث های چون عدم تناسب درآمدها با هزینه های درمان وجود داشت که طرح تحول در نظام سلامت، توانست تا حدودی به این مشکلات رسیدگی کند.
هاشمی تاکید کرد: این طرح نیازمند پایش بوده و ما در کمیسیون پهداشت و درمان به طور جد دنبال آن هستیم که نقاط ضعف طرح را با وزارت بهداشت و درمان برطرف کنیم.
طرح تحول در نظام سلامت دارای چالش هایی است که از جمله آن می‌توان به تعارض با قوانین بالادستی به دلیل اجرایی‌نشدن برخی از مواد قانون برنامه پنجم توسعه، تنگناهای مالی و ناپایداری منابع در حوزه طرحهای بیمه‌ای، تضاد و شکاف درآمدی در نیروی انسانی، کسری شدید منابع مالی صندوق های بیمه، اشاره کرد.
اما "همایون یوسفی" عضو کمیسون بهداشت و درمان مجلس در گفت‌و گو با
باشگاه خبرنگاران جوان می
گوید: طرح تحول در نظام سلامت برای آینده کشور، طرح خوبی است اما یک سری اشکالاتی که دارد که با زیرساخت های اقتصادی در کشورمان همخوان نیست.
وی افزود: اگر بتوانیم زیر ساخت های لازم را به وجود آورده و برای آن منابع پایدار تعریف کنیم به نظر می رسد این طرح بتواند اثرات مطلوب بیشتری را در نظام سلامت بگذارد.
یوسفی خاطرنشان کرد: عدم دیدن منابع پایدار، نبودن برنامه های مکمل و نادیده گرفتن مناطق محروم به همراه بخش خصوصی می تواند از اشکالات این طرح باشد که باید بر طرف شود.
ماموریت اصلی نظام سلامت را ارتقای سلامت مردم، دسترسی عادلانه به خدمات سلامت، بهبود کیفیت خدمت و همچنین رضایت مردم و کارکنانی که خدمت ارائه می کنند، دانست. طبیعتا طی سالهای گذشته ملزومات تحصیل این ماموریت تحت تاثیر شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و...، پیوسته تغییر کرده است. از سوی دیگر عوامل مخاطره آمیز سلامت نیز دائماٌ در حال تغییر است. بنابراین پاسخگویی به این تغییرات مهمترین استدلالی است که بر اساس آن باید نظام سلامت را متحول کرد.
طرح تحول نظام سلامت یکی از طرحهای بسیار مهم در سیاست داخلی کشور است که اجرای همه‌جانبه و موفق آن می‌تواند در تسکین آلام هموطنان و رسیدگی سریع به درمان نیازمندان مؤثر باشد و رضایتمندی عمومی را به همراه خواهد داشت.
انتهای پیام/