به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زنجان، روستاي خوئين زنجان در 60 كيلومتر جاده زنجان، بيجار قرار گرفته است، اين روستا به دليل وجود آثار تاريخي مشابه بي ارتباط با ماهنشان نيست، در تقسيمات اداري و كشوري درحال حاضر هر كدام از اين آثار باستاني در يك منطقه قرار گرفته اند اما در گذشته همه اين محوطه هاي باستاني جزو يك منطقه بوده و تحت فرمانروايي حاكم ماهنشان بوده است.
دژمنده یا شهر زیرزمینی خوئین یک مکان زیرزمینی بی نظیر در روستای خوئین از توابع استان زنجان است که دارای دالان طولانی زیر زمینی است که اطاقهای متعددی در آن وجود دارد و تصویر بازارچه و محله‌ای را به ذهن متبادر می‌کند که گویی در زمانهای خاصی مردم از آن به عنوان محل اختفا یا پناهگاه استفاده می‌کرده اند.
شهر زيرزميني دژمنده يا دژمند، اثري بسيار استثنايي است كه در دل زمين كنده شده است، معماران خبره اي كه اين شهر زيرزميني را ساخته اند همه جوانب را در نظر گرفته بودند، چرا كه در سقف هاي سنگي اين بنا منافذي تعبيه شده بود تا تهويه هوا به خوبي صورت گيرد.
همچنین درب سنگی نسبتا بزرگی که به نظر می رسد در میانه مسیر اصلی این مجموعه قرار دارد و غار را به دو بخش اصلی و فرعی تقسیم می کند،دارای کتیبه ای است که تا به امروز رمز گشایی نشده است و متخصصان زبان های باستانی کشورمان بایستی در رمز گشایی آن تلاش کنند.
كشف اين شهر زيرزميني هم در نوع خود جالب است چرا كه همين منافذ باعث شد وجود اين شهر زيرزميني فاش شود به اين ترتيب كه خانه اي در روستاي خوئين نشست كرده و درون شهر زيرزميني فرو مي ریزد، به اين شكل اهالي روستا دالان ها و اتاق هاي سنگي شهر زيرزميني را كشف مي كنند.
اين شهر زيرزميني پيچ و خم هاي زيادي دارد، شايد يكي از دلايل معماري پرپيچ و خم اين شهر اين است كه هنگام حمله دشمنان مانع پيشروي سريع آنها مي شده، براي همين ساكنان قديم خوئين مي توانستند از فرصت استفاده كرده و در اتاقك هاي تو در توي دژمند پنهان شوند.
دژمنده اتاقك و راهروي زيادي دارد، در بعضي از نقاط اين شهر زيرزميني مي توان ايستاده حركت كرد اما اگر بخواهيد تمام و كمال دژمند را جست و جو كنيد، بايد سينه خيز رفتن را هم ياد بگيريد. محققاني كه براي تحقيق به اين شهر زيرزميني رفته اند معتقدند اين بنا يكي از شگفتي هاي جهان است چرا كه در 4 متري سطح زمين ساخته شده و حدود چهار كيلومتر هم طول دارد،در اين شهر زيرزميني همه چيز حساب و كتاب دارد، منفذهايي كه براي تهويه هوا ايجاد شده در فاصله هاي مشخصي قرار گرفته اند و در مكان هايي هم شكاف هايي براي روشن شدن مسير تعبيه شده است.
اين شهر زيرزميني نظير چند ورودي دارد اما دو ورودي اين شهر تا به حال بازگشايي شده است يكي از اين ورودي ها در روستا تعبيه شده و ديگري مشرف به يك دره سرسبز است . شايد ساكنان قديم خوئين به خاطر درامان ماندن از جنگ هاي آن زمان، اين شهر زيرزميني را ساخته اند چرا كه روي تپه هاي مرتفع اين روستا چند برج ديده باني هم ساخته شده تا به محض حمله دشمن، ديده بان ها اهالي روستا را با خبر كنند و آنها به شهر زيرزميني پناه ببرند.
بدون شک راه های متعددی که در طبقات مختلف این غار وجود دارد و برخی از آن ها مسدود و برخی همچنان باز است، نیازمند پژوهش های گسترده ای است.
برخی قدمت آن را به دوران استیلای مغلان بر ایران تخمین میزنند و برخی به دوره سلجوقیان. از آنچه پیدا ست این مکان در گذشته به یک عنوان مخفیگاه که با یک سیستم تهویه طبیعی و دارای چند طبقه بر روی یکدیگر ساخته شده بوده است و مورد استفاده ساکنین آن منطقه بوده است.
متاسفانه به علت عدم رسیدگی مسئولان استان زنجان به این مکان ارزشمند تاریخی و نفوذ آب و رطوبت به سقف و دیواره‌ها و جمع شدن سیلاب‌ها در طی سالیان متمادی کف این مکان تاریخی در معرض تخریب فرسایشی قرار داشت، اما مدتی است که از سوی سازمان میراث فرهنگی استان زنجان مورد توجه قرار گرفته و گویا از سوی این سازمان بودجه ای نیز برای بازسازی و تعمیرات آن در نظر گرفته شده است.
پیش از این، معدود افرادی که دژمنده را دیده بودند با استفاده از وسایل ابتدایی و شخصی به داخل آن می رفتند و اینک که روشنایی داخل غار در مسیرهای اصلی تامین شده، شگفتی و اعجاب این اثر ویژه تاریخی بیش از پیش قابل درک است. بدون شک راه های متعددی که در طبقات مختلف این غار وجود دارد و برخی از آن ها مسدود و برخی همچنان باز است، نیازمند پژوهش های گسترده ای است.
انتهای پیام/ ا