به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ " نیروی‌دریایی " در هر کشور به عنوان یکی از بازوهای پرتوان نیروهای مسلح آن کشور به شمار می‌رود؛ از این رو تمام کشورها در جهت افزایش توان رزمی خود در دریا تلاش می‌کنند، ایران نیز به دلیل موقعیت استراتژیک و دسترسی به دو حوزه آبی مهم " خلیج فارس " در جنوب و " دریای خزر " در شمال جدا از این مسئله نبوده و در راه پیشرفت این حوزه تلاش‌های زیادی را صورت داده است.
** تاریخچه " نیروی‌دریایی"
" نیروی‌دریایی " ارتش ایران کار خود را از زمان حکومت افشاریان آغاز کرد البته در زمان حکومت صفویان تلاش‌هایی برای ساخت چندین فروند کشتی جهت عقب راندن نیروهای پرتغالی از جزایر جن.بی صورت گرفت که متاسفانه به دلیل دخالت انگلستان این پروژه شکست خورد. در زمان " نادرشاه‌افشار " اولین ناوگروه نیروی دریایی را با خرید چند فروند کشتی ار انگلستان و هلند تشکیل داد.
در زمان " ناصرالدین شاه " قاجار اما توجه به نیروی دریایی کم شد و فقط در آن دوران یک کشتی 650 تنی از آلمان و چندین کشتی کوچک خریداری شد که به دلیل عدم رسیدگی به وضعیت کشتی‌ها بعد از به افتادن آنها در منطقه " خورسلطانی " در نزدیکی " بهشهر " این کشتی‌ها در داخل آب آن منطقه غرق شدند.
این روند ادامه داشت و به دلیل افزایش منافع انگلستان در خلیج فارس و ایران؛ کشور سالها مورد تحریم غیر علنی کشورهای اروپایی در برابر فروش اسلحه ازجمله کشتی‌های جنگی قرار گرفت تا این که در سالهای ۱۳۱۱ و ۱۳۱۲، رضاخان پهلوی تصمیم به تجدید ناوگان جنگی دریایی گرفت و مأموریت خرید مخفیانه را به پرنس ارفع سپرد. نامبرده با زیرکی موفق گردید تا تعدادی ناو و کشتی و یدک کش از ایتالیاخریداری نموده و مقدمات آموزش افسران ایرانی در ایتالیا را فراهم آورد همچنین در همین زمان اولین مرکز نیروی دریایی ایران نیز در شهر " خرمشهر " تشکیل شد که شامل پادگان، ستاد فرماندهی، مخازن و اداره بندر بود.
" نیروی‌دریایی " ارتش در زمان رضاخان با داشتن نیروهای متخصص باز هم به کشورهای غربی وابسته بود تا این که در سوم شهریور 1320 نیروی دریایی جدید ایران مورد شبیخون نیروهای انگلیس و شوروی قرار گرفت و تقریباً تمام شناورها و تأسیسات خود را ازدست داد؛ این روند وابستگی به غرب در زمان محمدرضا پهلوی نیز ادامه داشت تا این که " جنگ تحمیلی " عراق علیه ایران آغاز گردید و باعث شد تا جوانان انقلابی با دانش خود کشتی‌های زمین‌گیر را به چرخه عملیات بازگردانند.
** " نیروی‌دریایی " بعد از پیروزی " انقلاب اسلامی "
با پيروزي انقلاب اسلامي در 22 بهمن 1357، تحول عظيمي در " نيروي دريايي " ايجاد و در راستاي خود‌كفايي آموزشي، اعزام دانشجو به‌صورت همگاني به خارج از كشور متوقف و دانشگاه علوم دريايي " امام خميني(ره) " با چهار دانشكده ناوبري و فرماندهي كشتي، مهندسي برق و الكترونيك و مخابرات دريايي، مهندسي مكانيك دريايي و رشته مديرت و كميسر دريايي تأسيس شد و همچنین مراكز آموزش‌هاي تخصصي نيز در انزلي و رشت توسعه يافتند و دانشكده فرماندهي و ستاد نيروي دريايي پا گرفت.
با شروع " جنگ تحميلي "، نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران هرگز در مقابل تهاجم نيروهاي عراق غافلگير نشدند بلكه در هفتم آذر ماه 1359 با عمليات بزرگ شناور رزمي عراق و انهدام سكوهاي نفتي " البكر " و " الاميه " و محاصره كامل دريايي بنادر " بصره "، " فاو " و " ام القصر" و محروم نمودن كامل و تا پايان جنگ به نبرد با هواپيما و بالگردهاي دشمن در دريا پرداخت و در مدت هشت سال " جنگ تحميلي "، نيروي دريايي بیش از 7 هزار فروند كشتي تجاري را به بنادر ايران اسكورت نمود كه در اين بين تنها چند صد فروند آنها مورد اصابت موشك‌هاي هواپيماي دشمن قرار گرفتند كه كارنامه بسيار درخشاني در جنگ‌هاي دريايي قلمداد مي‌شود و از سويي امنيت خطوط مواصلات دريايي " خليج فارس "، " درياي عمان " و شمال " اقيانوس هند " را همواره برقرار نمود.
در 29 فروردين 1367، ناوگان " نيروي دريايي " جمهوري اسلامي ايران در نبردي نابرابر با نيروهاي دريايي و هوايي آمريكا در " خليج فارس " شركت نمود كه هر چند به غرق شدن ناوشكن " سهند " و ناوچه " جوشن " انجاميد اما ضرباتي كه نيروي دريايي آمريكا متحمل گرديد در نبردهاي منطقه‌اي كم سابقه بوده است.
** شرایط " نیروی‌دریایی " بعد از پایان " جنگ تحمیلی "
بعد از پایان " جنگ تحمیلی " و پذیرش آتش‌بس از سوی دو کشور، جوانان غیور " نیروی‌دریایی " ارتش جمهوری اسلامی ایران دست از تلاش برنداشتند و روز به روز از دستاوردهای عظیم خود پرده برمی‌داشتند. اولین گام آنها باز طراحی ناوها بود که در زمان " جنگ تحمیلی " نیز این کار را انجام می‌دادند؛ اما این پایان کار " نیروی دریایی " نبود و نیروهای متخصص بعد از کار باز طراحی ناوها پروژه طراحی و ساخت ناوشکن‌ها و قایق‌های تندرو را در دستور کار خود قرار دادند و توانستند در زمره معدود کشورهای سازنده تجهیزات دریایی قرار بگیرد.
** ورود ایران به باشگاه طراحی و تولید تجهیزات دریایی
نیروهای متخصص و متعهد " نیروی دریایی " به انقلاب کار طراحی ناوشکن را آغاز کردند؛ طراحی ناو و ناوشکن از فن‌آوری‌های خاص و فوق‌پیشرفته‌ای است که فقط در اختیار چند کشور قدرتمند قرار دارد و " جمهوری اسلامی ایران " نیز که خود را در حال توسعه و پیشرفت می‌دید و همچنین به دلیل موقعیت ایران در منطقه پرتلاطم و ژئواستراتژیک غرب آسیا، کار طراحی و ساخت انواع ناوشکن، ناو و قایق تندرو در دستور کار " نیروی‌دریایی " ارتش ایران قرار گرفت و این یگان توانست در کمال ناباوری کشورهای غربی و با وجود همه تحریم‌های اقتصادی، نظامی، علمی و تکنولوژیکی که از زمان " جنگ تحمیلی " برای ایران وضع شده بود، انواع ناوشکن و قایق تندرو و تجهیزات ایرانی را بسازد و هر چند سال یکبار نیز یا نمونه پیشرفت یافته آنها را به نمایش بگذارد و یا نمونه جدید و پشرفته‌ای را رونمایی کند که در ذیل به معرفی نمونه‌هایی از این دستاوردهای هوایی می‌پردازیم.
*** ناوشکن‌های ایرانی
** ناوشکن " جماران "
ناوشکن " جماران " اولین ناوشکن ساخت ایران در کلاس " موج " می‌باشد که با دانش تماما ایرانی ساخته و در سال 1388 تحویل " نیروی‌دریایی " ارتش شده که در آن از پیشرفته‌ترین نمونه‌های راداری، سامانه‌های پدافندی و موشکی از جمله موشک‌های " سطح‌به‌هوا " و " اژدرانداز " استفاده شده است و همچنین در کنار این تجهیزات " جماران " اولین ناوشکن ایرانی است که به باند فرود هلی‌کوپتر مجهز شده تا به راحتی بتوان در مواقع ضرور از بالگرد ان برای عملیات‌های مختلف استفاده کرد.
این ناوشکن که بیش از 90 متر طول، بیش از 10 متر عرض، بیش از 1200 تن وزن، برد عملیاتی حدود 3 هزار کیلومتر و سرعتی در حدود 30 گره دریایی ( 56 کیلومتر بر ساعت ) دارد و توسط دو موتور که در حدود 10 هزار اسب بخار نیرو تولید می‌کنند توسط در حدود 140 خدمه هدایت و کنترل می‌شود.
ناوشکن " جماران " برای دفاع از خود به پیشرفته‌ترین سامانه‌های راداری که توسط جوانان ایرانی ساخته شده؛ مجهز شده تا به راحتی بتواند اهداف را تشخیص دهد و در کنار این سامانه‌ها به سلاح‌هایی از جمله 2 قبضه اژدانداز 533 میلی‌متری، 1 قبضه توپ 76 میلی متری " فجر 27 "، 2 قبضه توپ 25 میلی‌متری، 4 فروند موشک سطح به سطح " C-802 "، 1 قبضه توپ 40 میلی‌متری " فاتح " و 4 فروند موشک سطح‌به‌هوای " فجر " مجهز شده است.
** ناوشکن " دماوند "
در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۳۹۱ مراحل به آب اندازی ناوشکن دماوند " در " بندر انزلی " آغاز شد و پس از گذشت دو روز از شروع مجموعه فعالیت‌های به آب اندازی، خبر رسمی آن منتشر شد وسرانجام پس از پشت سر گذاشتن تست‌های " SAT "، "HAT " و دریانوردی‌های آزمایشی سرانجام در روز ۱۸ اسفند ۱۳۹۳ به ناوگان شمال و منطقه چهارم " نیروی دریایی " ارتش ملحق شد.
در مراسم تحویل این ناوشکن رئیس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ضمن تشریح ۱۲ سامانه نوین نصب شده روی ناوشکن پیشرفته " دماوند "، گفت: سامانه‌های رادار هوایی پیشرفته ۳ بعدی، رادار سطحی، هدایت آتش، جنگ‌های الکترونیکی، جنگ‌های نوین، سامانه هوشمند حل مسئله تیر، سامانه مدیریت نبرد، سامانه مخابراتی امن، شفت و پروانه گام متغیر، کنترل و نشان‌دهنده یکپارچه، نشست و برخاست بالگرد در شب و کشف و اطفاء حریق سازگار با محیط‌زیست بر روی ناوشکن جمهوری اسلامی ایران دماوند نصب شده است.
در همین راستا سردار احمد وحیدی، وزیر دفاع وقت جمهوری اسلامی ایران درباره این ناوشکن گفته بود: این ناوشکن از نظر طراحی و ساخت کاملاً بومی بوده و با همکاری نزدیک حدود ۴۰۰ دانشگاه،مرکز تحقیقاتی و تولید کنندگان و صنایع ایرانی ساخته شده است و به جدیدترین تجهیزات ناوبری و سیستم‌های پیچیده دفاعی مجهز شده است.
ناوشکن " دماوند " در حدود 100 متر طول، در حدود 1 هزار و 300 کیلوگرم وزن و سرعتی بیش از 30 گره دریایی ( 56 کیلومتر بر ساعت ) دارد و برای دفاع از 4 فروند موشک ضد کشتی " نور "، 2 فروند موشک زیر سطحی، 1 قبضه توپ 76 میلی متری " فجر 27 " و 2 قبضه توپ 20 میلی‌متری مسلح است و همچنین " دماوند " به سامانه راداری " عصر " که توسط جوانان متخصص " نیروی دریایی " طراحی شده، مجهز شده که حتی از رادار ناوشکن " جماران " نیز پیشرفته‌تر است.
این طراحی و ساخت ناوشکن‌ها پایان کار " نیروی دریایی " ارتش نبود و آنها در همین زمینه نیز توانسته‌اند علاوه بر به روزآوری تجهیزات ناوشکن‌های موجود؛ کار تولید ناوشکن‌های جدیدی مانند " سهند " و " پیکان " را در دستور کار خود قرار دادند و علاوه بر آنها کار طراحی و تولید انواع قایق‌تندرو را نیز در پیش گرفتنداند.
** تولید تجهیزات دریایی در کنار ساخت ناوشکن
" نیروی دریایی " ارتش جمهوری اسلامی ایران در سالهای گذشته از دستاوردهای بسیاری رونمایی کرده که ما شاهد تقویت قدرت دفاعی نیروهای نظامی کشورمان برای دفاع از هرگونه تهدیدات با توجه به میزان آن در هر سطحی هستیم. دستاوردهای نیروهای مسلح کشورمان با توجه به تحریم هایی که ناجوانمردانه بر کشورمان اعمال شده کاملا بومی و توسط نخبگان ایرانی بدست آمده است. به ضرس قاطع می توان گفت که این دستاوردها نسبت به نوع مشابه خارجی آن پیشرفته تر بوده و ما را از جهت تامین این دستاوردهای بومی کاملا خودکفا کرده است و ما هرچند وقت یکبار شاهد رونمایی این دستاوردهای دفاعی برای تامین امنیت کشورمان هستیم.
** "فالانکس " یار کمکی " فاتح " و " فجر " در نبردهای دریایی
سامانه فالانکس یک سیستم کاملا خودکار است و در صورتی که دیگر ترفندهای دفاعی کشتی (مانند جنگ الکترونیک، پرتاب هدفهای کاذب هوایی و موشک ضدموشک سی اسپارو) موثر واقع نشوند، بصورت خودکار اقدام به شلیک به سوی هدف خواهد کرد. زیر سیستم کنترل آتش سلاح هم از دو رادار تشکیل می‌شود؛ یکی برای جستجو، ردیابی و کشف اهداف مهاجم و دیگری رادار رهگیر جهت نشانه روی سلاح در حین رهگیری یک هدف بکار گرفته می شود.
طی تحقیقاتی که در صنایع دفاعی وزارت دفاع برای سامانه پدافند دفاعی دریایی صورت گرفته در آینده نتایج مثبت این تحقیقات اعلام خواهد شد و شاهد کار عملیاتی و رونمایی از "فالانکس ایرانی"خواهیم بود. با توجه به اینکه تهدیدات و دشمنان دریایی افزایش پیدا کرده ضرورت دارد نیروی های مسلح در حوزه دفاعی سیستم های پیشرفته جدیدی را به کار گیرند. رونمایی از" فالانکس ایرانی" که پیشرفته تر از مشابه خارجی است می تواند مکمل کننده سیستم های پدافندی دفاعی در ناوهای ایرانی بوده و ترس و وحشت بیشتری در دل دشمنان و متجاوزان بیندازد.
سامانه دفاع دریایی فالانکس در نیروهای دریایی ۱۶ کشور از هم پیمانان آمریکا از جمله بریتانیا، استرالیا، کانادا، پاکستان، عربستان سعودی، اسرائیل و ترکیه مورد استفاده قرار گرفته و نیروی دریایی آمریکا تمام کشتی‌های جنگی خود را به این سیستم مسلح کرده‌است.
** گام نیروی دریایی برای تولید "فالانکس" ایرانی
"امیر دریادار سیاری" فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران درباره این سامانه گفت: نوع غربی سامانه فالانکس، پییشرفته‌ترین نوع آن است و جمهوری اسلامی ایران نیز در جهت تولید این سامانه گام برمی‌دارد.
وی با بیان اینکه باید نیروی دریایی ارتش به سیستم‌های دفاعی قوی و روز دنیا مجهز شود افزود: کار تحقیقاتی بر روی سامانه فالانکس برای ساخت نمونه ایرانی آن شروع شده و ما در آینده ای نزدیک شاهد رونمایی از نمونه پیشرفته این سامانه در مقابل مشابه خارجی آن خواهیم بود.
فرمانده نیروی دریایی ارتش با اشاره به اینکه تقریباً هیچ سامانه‌ای نیست که در جهت تحقیقات آن اقدام نکرده باشیم گفت: ما از زمانی که امام(ره) فرموده بودند که در جهت تولید تجهیزات دفاعی خودکفا شوید با همت نخبگان ومتخصصان داخلی درهمین راستا قدم برداشته وشاهد پیشرفت ها و دستاوردهای دفاعی در نیروهای مسلح بودیم.
** " نیروی دریایی " و توانمندی ساخت " ناوهواپیمابر "
" نیروی دریایی " ارتش با پیشرفت‌هایی که در سالهای اخیر داشته توانست در کوتاه‌ترین زمان ممکنه دستاوردهایی بزرگی را برای کشورمان به دست آورد اما این تمام ماجرای این یگان نبود و " نیروی دریایی " اعلام که توانایی ساخت " ناوهواپیمابر " نیز دارد که همین امر موجب تعجب جامعه جهانی و توجه بیش از پیش آنها به نیروهای مسلح ایران شد.
در همین راستا امیر دریادار حبیب الله سیاری فرمانده نیروی دریایی ارتش در پاسخ به سوال خبرنگار گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره ساخت ناوهواپیمابر و به کارگیری آن در دریاها گفت: توانمندی ساخت ناو هواپیمابر وجود دارد و جوانان این مرز و بوم این پتانسیل را دارند ولی نیاز و دستور ساخت باید صادر شود و قطعا در آب های آزاد دنیا نیاز به ناوشکن وجود دارد و بحث ساخت ناوهای بزرگتر مطرح است.
امیر دریادار غلامرضا خادم بیغم جانشین فرمانده نیروی دریایی ارتش نیز در گفتگو با خبرنگاردفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره توانمندی ایران در ساخت ناو هواپیمابر اظهار داشت: چرا فکر می‌کنید که ما نیاز به ناو هواپیمابر داریم و قصد ساخت آن را داریم؟ ما متناسب با سیاست دفاعی کشور گام بر می‌داریم و سیاست دفاعی نیروهای مسلح مبتنی بر بازدارندگی است. یعنی دشمن را طوری جای خود بنشاند که به خود اجازه حمله را ندهد و این سیاست ماست و باید نیروهای مسلح بسیار قوی داشته باشیم تا بتوانیم این دکترین را اجرا کنیم.
در حال حاضر " نیروی دریایی " ارتش با توجه توانایی‌هایی در زمینه‌های مختلف به دست آورده توانسته خود را در زمره پرقدرت‌ترین یگان‌های نیروهای مسلح دنیا قرار دهد و با توجه با این مطلب که " نیروی دریایی " توانایی ساخت ناوهواپیمابر را دارد باید دید در آینده نزدیک چه اتفاقاتی در این یگان خواهد افتاد و چه دستاوردهای جدیدی در این یگان به نمایش در خواهد آمد.