به گزارش خبرنگار
حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان؛ آمریکا ۱۲ جنگنده را در اختیار نیروهای نظامی افغانستان قرار خواهد داد، خبری بود که ژنرال عبدالوهاب وردک فرمانده نیروهای هوایی افغانستان آن را بیان کرد. این هواپیماها از نوع جنگنده سوپر توکانو (A۲۹) است که تا به حال؛ ۹ فروند آن به ناوگان جنگنده‌های افغانستان اضافه شده و طبق گفته وردک مابقی آن تا سه ماه بعد به افغانستان سپرده خواهد شد.
این مقام بلندپایه نظامی آمریکایی مدعی شده که از آغاز فعالیت این هواپیماها در میادین جنگ، توان نظامی نیروهای افغان به طور قابل ملاحظه‌ای بالا رفته و دشمن تقریبا زمین‌گیر شده است. در این گزارش ویژگی‌های این جنگنده را بررسی خواهیم کرد.
سوپر توکانو (A۲۹) دارای یک مسلسل قوی برای سرنگونی اهداف ثابت و متحرک است و افزون بر آن؛ قادر به حمل چندین بمب نیز می‌باشد. این هواپیما قادر به شلیک راکت‌های هدایت‌شونده است و همچنین مجهز به یک سیستم لیزر برای اهداف نزدیک نیز می‌باشد.
در اوائل دهه ۱۹۷۰ ارتش برزیل به دنبال یک هواپیمای آموزشی بود تا بتواند خلبانان نیروی هوایی خود را آموزش دهد. در مرحله اول؛ این کشور به دنبال یک هواپیما با موتور توربوجت ویا توربوفن بود، ولی بعد از بحران انرژی در سال ۱۹۷۳ در پی جنگ سال ۱۹۷۳ اعراب و اسرائیل و افزایش قیمت سوخت این کشور تصمیم به ساخت یک هواپیمای موتور پیستونی گرفت.
در سال ۱۹۷۵ طرح آماده بود که شامل یک هواپیما با دو کابین پشت سر هم و دو جایگاه خارجی حمل جنگ‌افزار زیر بال بود. قرار بود از موتور پیستونی لیکومینگ ۷۲۰ با یک ملخ سه تیغه استفاده شود. اولین نمونه در همان سال پرواز کرد که وای تی ۲۵ ای نامیده شد. نمونه دوم در سال ۱۹۷۷ با نام وای تی ۲۵ بی پرواز کرد. با وجود کارایی خوب این دو نمونه، ارتش پرنده‌ای قویتر و کارآمدتر می‌خواست که سرعت بیشتری داشته باشد و بتواند در مواقع خاص از آن به عنوان یک پرنده ضد شورش و یا پشتیبانی هوایی استفاده کند و این کار با موتور پیستونی امکان‌پذیر نبود.
مهندسین امبرایر دست به کار شدند و با تغییر طرح موتور توربوپراپ طرح جدید را ارائه کردند که ایی ام بی ۳۱۲ نام داشت. طرح جدید در ۱۶ آگوست سال ۱۹۸۰ اولین پرواز خود را انجام داد. یک سال بعد قرار شد نسخه آموزشی تی ۲۷ توکانو و نسخه رزمی ای تی ۲۷ نامیده شود. این هواپیما از سال ۱۹۸۳ وارد خط تولید شد.
توکانو نام پرنده ای زیبا در جنگل های برزیل است
توکانو یک هواپیما تک بال با بال‌های صاف و بدون پس‌گرایی تمام فلزی با سه چرخ جمع شونده است که از یک موتور توربوپراپ پرات اندویتنی کانادا پی تی ۶ ای -۲۵ سی بهره می‌برد که دارای سه تیغ پروانه متغییر است. توربو پراپ یا جت ملخ‌دار نوعی موتور توربینی گازی است که در آن از گردش محور توربین برای گرداندن ملخ و ایجاد پیش‌رانش استفاده می‌شود.
موتور پی‌تی ۶ بسیار مشهور است و دست‌کم روی ۵۰ هواپیما توربوپراپ نظامی و غیر نظامی نصب شده است. موتور دارای توان ۷۵۰ اسب بخار است و از چهار مخزن سوخت داخلی ۶۶۰ لیتری تغزیه می‌شود و همچنین هواپیما توان حمل دو مخزن سوخت زیر بال با ظرفیت هر یک ۳۲۰ و یا ۶۶۰ لیتر دارد.
مشخصات سوپر توکانو (ای ۲۹ بی)
طول: ۱۱٫۳۸ متر
ارتفاع: ۳٫۹۷ متر
وزن خالی: ۳۲۰۰ کیلوگرم
بیشترین وزن برخواستن: ۵۴۰۰ کیلوگرم
موتور: پی تی ۶-۶۸ سی
توان موتور: ۱۶۰۰ اسب بخار
بیشترین سرعت: ۵۹۰ کیلومتر بر ساعت
سرعت کروز: ۵۲۰ کیلومتر بر ساعت
برد انتقالی: ۲۸۵۵ کیلومتر
سقف پرواز: ۱۰۶۶۸ متر
تسلیحات: ۱٫۵ تن سلاح شامل راکت ، غلاف مسلسل و توپ و بمب های هدایت شونده لیزری و ماهوارای و موشک های فروسرخ هوا به هوا
کاربران جنگنده سوپر توکانو
آنگولا
این کشور ۱۵ فروند ای تی ۲۷ توکانو را به صورت دست دوم و نو از برزیل و پرو دریافت کرد که در جنگ داخلی از آنها استفاده شد.
آرژانتین
این کشور ۳۰ فروند تی ۲۷ توکانو تحویل گرفت که طی ۲۵ سال با آنها ۸۰۰ خلبان را در این کشور آموزش داده است.
شیلی
این کشور در سال ۲۰۰۹ میلادی ۱۲ فروند ای ۲۹ بی سوپر توکانو را دریافت کرد.
برزیل
نیروی هوایی برزیل در مجموع ۱۶۵ فروند تی توکانو ۲۷ سفارش داد که از آنها به عنوان هواپیمای آموزشی استفاده می‌کرد؛ ولی از این هواپیما در عملیات علیه قاچاقچیان در جنگ‌های آمازون و یا در عملیات پشتیبانی ضد قاچاقچیان در کلمبیا استفاده کرد. همچنین برزیل در مجموع ۹۹ فروند نیز سوپر توکانو دریافت کرد که آن نیز بارها علیه قاچاقچیان مواد مخدر استفاده شده است.
کلمبیا
کلمبیا چهارده فروند ای تی ۲۷ توکانو در سال ۱۹۹۲ دریافت کرد که به صورت گسترده‌ای در جنگ داخلی این کشور استفاده شد و بیش از ۵۰۰۰۰ ساعت پرواز انجام داد. در سال ۱۹۹۸ این هواپیما مجهز به دوربین دید در شب شدند تا در پرواز شبانه نیز مورد استفاده قرار بگیرند. در سال ۲۰۱۱ این کشور از سوی برزیل پیشنهادی برای ارتقاء توکانوهای خود و تجهیز آنها به نمایشگرهای رنگی و سامانه ناوبری جدید و ارتقا سازه برای خدمت تا ۲۰ سال آینده را دریافت کرد. تجارب رزمی توکانو در کلمبیا تاثیر بسیار در ساخت سوپر توکانو داشت.
همچنین کلمبیا ۲۵ فروند سوپر توکانو را دریافت کرده که اولین بار با بمب‌های مارک ۸۲ در سال ۲۰۰۸ طی یک درگیری ۲۰ روزه با قاچاقچیان استفاده کرد. همچنین در سال ۲۰۱۲ نیز این هواپیما علیه شورشیان به کار رفته است. در سال ۲۰۰۸ نیز این هواپیما مسلح به بمب‌های لیزری گریفین اسرائیل در اکوادور چند فرمانده شورشیان را بمباران کرد. دست‌کم از سال ۲۰۰۸ تا کنون ارتش کلمبیا بر ضد قاچاقچیان مواد و شورشیان بیش از ۱۸۰۰ پرواز جنگی با سوپر توکانو انجام داده که بسیار موفق بوده و بارها از تسلیحات هدایت‌شونده استفاده کرده است.
دومینکن
این کشور ۱۰ فروند سوپر توکانو خریداری کرده که چندین بار علیه قاچاقچیان مواد مخدر در هائیتی استفاده شده است.
مصر
این کشور در سال ۱۹۸۳ خواهان تولید تحت امتیاز ۱۱۰ فروند توکانو در داخل شد که در نهایت ۱۳۴ فروند توکانو تولید شد که ۸۰ فروند آن تحویل دولت عراق شد.
فرانسه
این کشور در دهه ۱۹۸۰ به دنبال یک هواپیمای آموزشی اقتصادی‌تر نسبت به نمونه‌های جت بود؛ از این رو به سوی توربوپراپ رفت. این کشور دست به سفارش ۸۰ فروند ایی ام بی ۳۱۲ اف زد که البته به جای پول آن ۸۲ فروند بالگرد به این کشور تحویل داد. اولین هواپیما در سال ۱۹۹۳ تحویل شد و جالب اینکه در سال ۲۰۰۹ از خدمت بازنشسته شد در حالی که اکثر آنها ۱۵ سال نیز سن نداشتند.
هندوراس
هندوراس اولین مشتری توکانو بود که ۱۲ فروند ایی ام بی ۳۱۲ اس را سفارش داد که بارها از آنها علیه قاچاقچیان مواد استفاده کرده و چندین بار با استفاده از مسلسل هواپیمای قاچاقچیان را سرنگون کرد است. همچنین توکانو در حملات هوایی علیه قاچاقچیان در هندوراس نیز شرکت داشته است.
جمهوری اسلامی ایران
ایران در دو سری ۲۵ فروند هواپیما توکانو از نوع تی ۲۷ را تحویل گرفت که در خدمت نیروی هوایی سپاه پاسدران قرار دارد.
عراق
۸۰ فروند را از مصر تحویل گرفت و در جریان جنگ با ایران از آنها بهره برد و چندین بالگرد رزمندگان ایرانی را سرنگون کرد و با آن به نیروهای زمینی ایران حملات زیادی را تدارک دید.
موریتانی
در سال ۲۰۱۱ تعدادی را به صورت دست دوم ایی ام بی ۳۱۲ اف توکانو از فرانسه تحویل گرفت و یک سال بعد علیه القائده در کشور مغرب از آنها بهره برد.
پرو
این کشور ۳۰ فروند ای تی ۲۷ توکانو در دو سری تحویل گرفت که بارها در عملیات‌های مختلف علیه قاچاقچیان مواد مخدر و کشتی‌های آنها استفاده کرد. با گذشت زمان آنها را به دوربین دید در شب و سامانه دید حرارتی در زیر بدنه تجهیز کرد و بارها درشب با کمک بمب های مارک ۸۲ علیه قاچاقچیان از انها بهره برد. شش فروند از توکانو این کشور به صورت دست دوم به آنگولا فروخت شد.
افغانستان کجای تاریخ ایستاده است
افغانستان یک کشور باستانی است که از دیرباز به دلیل قرار گرفتن در جاده ابریشم مورد توجه دولت‌های آسیایی و جهانی بوده است. افغانستان به صورت شاهراهی هندوستان و چین را به ایران و از آنجا به غرب متصل می‌کند و از این رو این کشور دارای موقعیت استراتژیک بسیار حساسی می‌باشد. از زمانی که انگلستان بر هند و منابع عظیم این کشور دست یافت، راه‌های دسترسی دشمنانشان بر این کشور را نیز تحت کنترل خود در آورد.
دو خطر هند را تهدید می‌کرد ، یکی روسیه که از قدیم رقیب استعماری انگلستان بود و دیگری ایران بود که چندین بار سابقه حمله به هند در زمان حکومت سلطان محمود غزنوی و نادر شاه افشار را داشته است. یگانه راهی که این دو کشور می‌توانستند از طریق آن به هند حمله کنند، افغانستان بود. افغانستان از قدیم به عنوان دروازه هند شناخته می‌شد. کشوری که موفق به تسخیر افغانستان می شد، مسلما به راحتی می‌توانست به هند نیز دست یابد. به همین دلیل از زمانی که هندوستان تحت استعمار انگلستان درآمد، افغانستان نیز مورد اهمیت قرار گرفت.
انگلیس به دلیل حساسیت زیاد خود بر روی هند همیشه به افغانستان توجه ویژه‌ای داشت و از آنجایی که افغانستان را دروازه‌ای برای فتح هند از سوی دشمنان خود می‌دانست؛ از این رو همیشه نفوذ خود را به طور دائمی بر این کشور اعمال می‌کرد. تا پیش از جنگ جهانی دوم حکومت‌های ملوک‌الطوایفی بر این کشور حاکم بودند که همگی تحت نفوذ و قدرت انگلستان به قدرت می‌رسیدند، مثل امیر شجاع خان، امیر محمدخان ، امیر شیر علی خان و ... که همگی با اعمال نفوذ انگلیس در این کشور به حکومت رسیدند و در واقع حافظ منافع انگلستان در این کشور بودند. پس از پایان جنگ جهانی دوم نیز کشورهای غربی دست از سر این کشور برنداشتند و از آنجایی که این کشور یگانه کشوری بود که از طریق آن هم به چین و هم به شوروی (دو ابرقدرت) دسترسی داشت، از این رو کشورهای غربی نفوذ خود را در این منطقه از دست ندادند؛ همیشه با ایجاد اختلافات و بحران‌های مختلف سعی در ناآرام کردن ثبات این کشور دارند.
افغانستان دارای حدود 30 میلیون نفر جمعیت می‌باشد که اکثریت آنها را مسلمانان تشکیل می‌دهند و اقلیت کمی از مسیحیان، کلیمیان و بودائیان نیز در افغانستان ساکن هستند، افغانستان از جنوب با پاکستان، از غرب با ایران و از شرق با کشمیر آزاد و از شمال با ترکمنستان و ازبکستان و از سمت شمال شرق نیز به میزان کمی با چین مرز مشترک دارد. این کشور از نظر میزان جمعیت چهلمین کشور جهان به شمار می‌رود. همچنین افغانستان دارای 650 هزار کیلومتر مربع مساحت می‌باشد که از این نظر چهل و یکمین کشور پهناور جهان به شمار می‌رود.
ارتش افغانستان را بهتر بشناسیم
ارتش افغانستان با نام ارتش ملی افغانستان یا Afghan National Army که به اختصار ANA گفته می‌شود ، شناخته می‌شود. تا پیش از اشغال این کشور توسط ناتو، افغانستان فاقد یک ارتش منسجم بود، با اشغال این کشور توسط ناتو و به تبع آن تضعیف موقعیت طالبان در این کشور ، آمریکا و ناتو شروع به تقویت نیروهای نظامی این کشور کردند. نیروی هوایی این کشور از جنگنده‌ها و هلی‌کوپترهای قدیمی و فرسوده روسی شوروی استفاده می‌کند. نظامیان افغانی تحت کنترل و نظارت و آموزش نیروهای ناتو در افغانستان تعلیم می‌بینند و سبک ارتش این کشور متناسب با تاکتیک‌های غربی می‌باشد.
ارتش افغانستان که از قدیم از استفاده‌کنندگان تسلیحات روسی به شمار می‌رفت؛ در حال حاضر به سمت تسلیحات غربی متمایل شده است و ارتش این کشور با استانداردهای کشورهای ناتو در حال هماهنگی است. ارتش افغانستان دارای 170 هزار نفر پرسنل فعال می‌باشد. در حال حاضر رئیس ستاد مشترک ارتش افغانستان نیز ژنرال شیر محمد کریمی می‌باشد که از قدیمی‌ترین دوره دیدگان یگان‌های چترباز می‌باشد که در ارتش آمریکا تعلیم دیده است. گفتنی ستاد مرکزی فرماندهی ارتش افغانستان نیز در شهر کابل مستقر است.
نیروی هوایی افغانستان
نیروی هوایی افغانستان سال ۱۹۲۴ در دوران حکومت امان‌الله شاه تأسیس شد. در دهه ۱۹۷۰ در دوران حکومت ظاهر شاه نوسازی و توسعه داده شد. در دهه ۱۹۶۰ نیروی هوایی افغانستان حدود ۱۰۰ هواگرد شامل جنگنده سبک مادون صوت میگ-۱۵، بمب‌افکن سبک ایلیوشین-۲۸ و تعداد کمی هلیکوپتر در اختیار داشت.
اتحاد جماهیر شوروی در دهه ۱۹۸۰ و در جریان جنگ شوروی در افغانستان نیروی هوایی بسیار بزرگ و قدرتمندی را برای حکومت متحد خود در این کشور تدارک دید. تا پیش از سقوط این حکومت، نیروی هوایی افغانستان بیش از هفت هزار پرسنل رسمی، پنج هزار مشاور خارجی، حدود ۲۴۰ هواپیمای جنگی شامل حدود ۴۵ جنگنده رهگیر میگ-۲۱ و ۶۰ جنگنده بمب‌افکن سوخو-۷ و سوخو-۱۷، حدود ۱۵۰ هلیکوپتر تهاجمی و چند منظوره میل-۱۷ و میل-۳۵ و ۴۰ هواپیمای ترابری نظامی از انواع مختلف آنتونوف در اختیار داشت.
جنگ داخلی افغانستان باعث کاهش شدید توان نیروی هوایی افغانستان شد، به طوری‌که در دوران حکومت طالبان تنها تعدادی بالگرد در اختیار نیروی هوایی افغانستان باقی مانده بود. از سال ۲۰۰۷ بازسازی و نوسازی نیروی هوایی افغانستان با کمک بین‌المللی به رهبری آمریکا آغاز شده است.
در سال ۲۰۱۲ این نیرو حدود ۷ هزار پرسنل فعال، ۳۵ هواپیما از انواع آموزشی و ترابری و ۵۲ هلیکوپتر چندمنظوره، سبک و تهاجمی در اختیار داشت. ۱۵ فروند هواپیمای ترابری سبک سی-۲۷، ۱۴ فروند هواپیمای آموزشی سبک سسنا-۱۸۲ و ۶ فروند سسنا-۲۰۸، ۶ فروند هلیکوپتر تهاجمی میل-۳۵، ۶ فروند هلیکوپتر سبک چندمنظوره ام‌دی-۵۳۰ هیوز و ۴۰ فروند هلیکوپتر چندمنظوره میل-۱۷ (و بر اساس برخی منابع ۲ جت آموزشی-حمله سبک آلباتروس-۳۹) را در اختیار دارد و تا پایان سال 2016 هم ۲۰ فروند هواپیمای پشتیبانی سبک هوایی امبرائر سوپر توکانو و ۴ فروند هواپیمای ترابری سی-۱۳۰ هم به آنها افزوده خواهند شد.
میدان‌های هوایی افغانستان
افغانستان هم‌اکنون سه فرودگاه (یا میدان هوایی) بین‌المللی دارد: فرودگاه بین‌المللی کابل، که در پایتخت مورد بهره‌برداری قرار گرفت، فرودگاه بین‌المللی قندهار، که در جنوب افغانستان مورد استفاده قرار می‌گیرد و فرودگاه بین‌المللی هرات، که به تازگی بین‌المللی شده و در غرب این کشور مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
سه فرودگاه بزرگ دیگر با روپوش آسفالت برای پروازهای داخلی بین شهرهای بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرند. به علاوه ۱۶ فرودگاه کوچک محلی برای پروازهای داخلی بین مناطق دورافتاده و کوچک در سراسر افغانستان وجود دارند. این فرودگاه‌های کوچک روپوش سنگریز دارند و تحت قوانین پرواز بصری/چشمی (بدون استفاده از دستگاه‌های پیشرفتۀ هوانوردی همچون دستگاه خودکار فرود ILS) فعالیت می‌کنند.
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/