به گزارش خبرنگار گروه استان‌های
باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، صفایی سازنده این
ساعت آفتابی در گفتگو با خبرنگاران گفت: این سازه نجومی که با ارتفاع حدود چهار متر ترکیبی از ساعت
آفتابی استوایی و حلقه اعتدالی است.
ایرج
صفایی، اظهار داشت: این ساعت آفتابی از نوع استوایی با قابلیت نمایش ساعت رسمی
ایران و تعیین نیم‌روز یا همان لحظه اذان ظهر به افق بندرعباس طراحی شده است.
وی قابلیت نمایش تقویم، را از دیگر ویژگی های
این ساعت آفتابی عنوان کرد و افزود: نمایش تقویم در ساعتهای آفتابی استوایی معمول
نبوده و شاید بتوان این قابلیت را منحصر به‌فرد دانست.
به‌گفته‌وی،مشخص
کردن روز جهانی دریانوردی در نهم مهر که برابر با 30 سپتامبر در گاه‌شمار میلادی
یکی از قابلیتهای تقویم در این ساعت آفتابی است.
مسوول
رصدخانه دانشگاه کاشان، کاربرد حلقه اعتدالی برای تعیین اعتدالین و انقلابین یعنی
روزهای نخست هر فصل را مهمترین قابلیت این سازه نجومی برشمرد و گفت: حلقه اعتدالی
از ابزارهای نجوم قدیم محسوب می شود که در رصدخانه مراغه نیز وجود داشته است.
صفایی با اشاره به اینکه با استفاده از حلقه اعتدالی
روز نخست سال خورشیدی یعنی اعتدال بهاری همچنین اعتدال پاییزی را مشخص می نموده
اند افزود: گاهشماری ایرانی که دقیق ترین گاهشماری جهان بشمار می رود بر اساس
تعیین دقیق اعتدال بهاری یا لحظه تحویل سال محاسبه می شود بنابراین با ساخت این
ساعت آفتابی پس از حدود 700 سال دوباره حلقه اعتدالی در ایران احیا گردید.
وی
با اشاره به اینکه اسکلت اصلی سازه از فولاد ساخته شده و دو صفحات ساعت از جنس فلز
استیل است گفت: برای تزئینات سازه، از نقوش هخامنشی بر روی صفحه ساعت، همچنین نقوش
اسلیمی از جنس فلز برنج بر بدنه سازه استفاده شده است که با توجه به تجربیات قبلی،
آرم اداره بنادر و دریانوردی را نیز به‌صورت سه بعدی به شکل ساعت آفتابی درآورده
است.
به‌گفته‌وی،گرچه
امروزه با پیشرفت فناوری تعیین زمان شبانه روز و تعیین تقویم امری ساده به شمار می
رود اما این مهم نتیجه تلاش چند هزار ساله بشر است که در این بین اخترشناسان ایران
سهم زیادی داشته اند.
مسوول رصدخانه دانشگاه کاشان افزود: امروزه ساعتهای آفتابی نه تنها به عنوان نمادهای علمی و زیبایی شناسی به کار می رود بلکه ابزاری برای تفاخر جوامع به پیشینه فرهنگی خود محسوب می شود و از سویی دیگر در مخاطب انگیزه توجه بیشتر به نظام طبیعت و انرژی خورشیدی را ایجاد می کند.
صفایی در پایان اظهارداشت: سازه نجومی ساعت آفتابی پایانه مسافربری دریایی شهید حقانی بندرعباس در روز 28 اسفند 1394 همزمان با سفر وزیر راه و شهرسازی به استان هرمزگان، رونمایی شد.
شایان ذکر است: ایرج صفایی، مسوول رصدخانه دانشگاه کاشان، در گذشته نیز چند ساعت آفتابی به ترتیب برای دانشگاه پیام نور آران و بیدگل، میدان جلفای اصفهان، پارک ائل گلی تبریز و استرک کاشان طراحی کرده و یا ساخته است.