منشور ملل متحد چه وظایفی را بر عهده کشورها می‌گذارد؟

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، منشور ملل متحد سند تشکیل‌دهنده سازمان ملل متحد است که حقوق و تعهدات کشورهای عضو را تعیین و ارگان‌ها و شیوه کار سازمان ملل را مشخص می‌کند.


منشور به‌عنوان معاهده‌ای بین‌المللی، اصول عمده روابط بین‌المللی، از برابری حاکمیت کشورها تا جلوگیری از استفاده از زور در روابط بین‌المللی به هر شیوه ناسازگار با هدف‌های ملل متحده را تدوین می‌کند.

مقدمه منشور

مقدمه منشور ایده‌آل‌ها و هدف‌های مشترک تمامی مردمانی را ابراز می‌کند که دولت‌های آنان به هم پیوستند تا سازمان ملل متحد را تشکیل دهند:

ما مردم ملل متحد با تصمیم به محفوظ داشتن نسل‌های آینده از بلای جنگ که دوبار در مدت یک عمر انسانی افراد بشر را دچار مصائب غیر قابل بیان نموده و با اعلام مجدد ایمان خود به حقوق اساسی بشر و به حیثیت وارزش شخصیت انسانی و به تساوی حقوق مرد و زن و همچنین بین ملت‌ها اعم از کوچک و بزرگ و ایجاد شرایط لازم برای حفظ عدالت و احترام الزامات ناشی از عهد نامه‌ها و سایر منابع حقوق بین‌المللی و کم به ترقی اجتماعی و شرایط زندگی بهتر با آزادی بیشتر، و برای نیل به این هدف‌ها به رفق و مدارا کردن و زیستن در حال صلح با یکدیگر با روحیه حسن همجواری و به متحد ساختن قوای خود برای نگهداری صلح وامنیت بین‌المللی و به قبول اصول و ایجاد روش‌هایی که عدم استفاده از نیروهای مسلح را جز در راه منافع مشترک تضمین کند و به توسل به وسائل و مجاری بین‌المللی برای پیشبرد ترقی اقتصادی و اجتماعی تمام ملل مصمم شده‌ایم برای تحقق این مقاصد تشریک مساعی کنیم و در نتیجه دولت‌های متبوع ما توسط نمایندگان خود که در شهر سانفرانسیسکو گرد آمده‌اند و اختیارات تامه آنان ابراز و صحت و اعتبار آن محرز شناخته شده است نسبت به این منشور ملل متحد موافقت حاصل نموده‌اند وبدینوسیله سازمان بین‌المللی موسوم به ملل متحد تاسیس می‌نمایند.

مقاصد و اصول

مقاصد ملل متحد، به گونه‌ای که در منشور تصریح شده، به قرار زیر است؛

•حفظ صلح و امنیت بین‌اللی؛

•توسعه روابط دوستانه بین ملت‌ه بر مبنای احترام به اصل تساوی حقوق و حق تعیین سرنوشت مردمان؛

•همکاری برای حل مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بشر دوستانه بین‌المللی وبه منظور تشویق احترام به حقوق بشر و آزادی‌های بنیادی؛

•وجود مرکزی برای هماهنگ کردن اقدامات ملت‌ها به منظور نیل به این هدف‌های مشترک.

سازمان ملل متحد بر اساس اصول زیر عمل می‌کند:

•سازمان بر مبنای اصل تساوی حاکمیت همه اعضای خود استوار است؛

•همه اعضا تعهدات خود را بر اساس منشور با حسن نیت انجام خواهد داد؛

همه اعضا اختلاف‌های بین‌المللی خود را به شیوه‌های مسالمت‌آمیز و بدون به خطر انداختن صلح و امنیت و عدالت بین‌المللی حل خواهند کرد؛

همه اعضا از تهدید یا استفاده از زور علیه هر کشور دیگری خود داری خواهند کرد؛

همه اعضا به سازمان ملل در هر اقدامی که بر اساس منشور انجام می‌دهد، هر گونه کمکی ارائه خواهند داد؛

هیچ یک از مفاد منشور به سازمان ملل اجازه نمی‌دهد در مسائلی مداخله کند که ذاتا در قلمرو صلاحیت قانونی داخلی هر کشوری است.

عضویت

همه ملت‌های دوستدار صلح که تعهدات منشور را می‌پذیرند و مایل و قادر به اجرای این تعهدات هستند می‌توانند به عضویت سازمان ملل متحد درآیند.

مجمع عمومی کشور‌های جدید را به توصیه شورای امنیت به عضویت می‌پذیرد و منشور تعلیق یا لغو عضویت را برای نقض اصول منشور پیش‌بینی کرده اما تاکنون هرگز چنین اقدامی صورت نگرفته است.

زبان‌های رسمی

بر اساس منشور، زبان‌های رسمی سازمان ملل چینی، انگلیسی، فرانسوی، روسی و اسپانیایی است البته زبان عربی بعدها به‌عنوان یکی از زبان‌های رسمی مجمع عمومی، شورای امنیت و شورای اقتصادی و اجتماعی افزوده شد.

ساختار سازمان ملل

منشور، شش رکن اصلی سازمان ملل را به شرح زیر تعیین کرده است: مجمع عمومی، شورای امنیت، شورای اقتصادی و اجتماعی، شورای قیمومیت، دیوان بین‌الملللی دادگستری و دبیرخانه. اماخانواده سازمان ملل متحد به مراتب بزرگتر و شامل 15 کارگزاری و چند برنامه و نهاد است.

مجمع عمومی

مجمع عمومی رکن مشورتی اصلی سازمان است و مجمع از نمایندگان کلیه کشور‌های عضو تشکیل شده که هر یک از آنان یک رای دارد.

تصمیم‌گیری درباره مسائل مهم مانند صلح و امنیت، پذیرش اعضای جدید و مسائل بودجه نیازمنداکثر دو سوم آرا است البته تصمیم‌گیری درباره مسائل دیگر با اکثریت ساده انجام می‌شود.

وظایف و اختیارات

بر اساس منشور، وظایف و اختیارات مجمع عمومی عبارتند از:

بررسی و ارائه توصیه درباره اصول همکاری در زمینه حفظ صلح و امنیت بین‌المللی از جمله اصول حاکم بر مقررات خلع سلاح وتسلیحات؛

بحث درباره هر مساله مربوط به صلح و امنیت بین‌المللی و ارائه توصیه‌هایی درباره آن به استثنای مناقشه یا موقعیتی که شورای امنیت مشغول بحث درباره آن است.

بحث و با همان استثنا، توصیه‌هایی درباره هر مساله‌ای در محدوده منشور یا در حوزه اختیارات و وظایف هر ارگان سازمان ملل متحد؛

انجام بررسی‌ها و دادن توصیه‌هایی برای ترویج همکاری سیاسی و بین‌المللی، توسعه و تدوین حقوق بین‌الملل، تحقق حقوق بشر و آزادی‌های بنیادی برای همه، و همیاری بین‌المللی در حوزه‌های اقتصادی،اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی؛

ارائه توصیه‌هایی برای حل مسالمت آمیز هر موقعیتی، بدون توجه به منشا آن، که ممکن است به روابط دوستانه بین ملت‌ها لطمه بزند؛

 بررسی و رسیدگی به گزارش‌های شورای امنیت و سایر ارگان‌های سازمان ملل؛

انتخاب اعضای غیر دائمی شورای امنیت، اعضای شورای اقتصادی و اجتماعی و اعضای اضافی شورای قیمومت، انتخاب قضات دیوان بین‌المللی دادگستری به اتفاق شورای امنیت و انتصاب دبیر کل بر اساس توصیه شورای امنیت؛

اجلاس‌

 اجلاس عادی مجمع عمومی معمولا هر ساله سه شنبه سومین هفته سپتامبر شروع می شود مشروط بر اینکه نخستین هفته شامل حداقل یک روز کاری باشد.

انتخاب رئیس مجمع عمومی همچنین 21 معاون رئیس و روسای شش کمیته اصلی آن، حداقل سه ماه پیش از شروع اجلاس عادی انجام می‌شود و برای تضمین رعایت برابری جغرافیایی در انتخاب رئیس، ریاست مجمع عمومی هر ساله بین پنج گروه از کشور های آفریقای، آسیایی، اروپای شرقی،آمریکای لاتین و کارائیب‌ و اروپای غربی و سایر کشور‌ها به نوبت انتخاب می‌شود.

به‌علاوه مجمع عمومی می‌تواند به تقاضای شورای امنیت، اکثریتی از کشور‌های عضو، یا به تقاضای یک کشور، اگر اکثریت اعضا موافق باشند، اجلاس‌ ویژه تشکیل دهند.

اجلاس‌ ویژه اضطراری را می‌توان به فاصله 24 ساعت از زمان تقاضای شورای امنیت بر اساس رای هر یک از 9 عضو شورا یا با اکثریت اعضای سازمان یا با بحث عمومی اغلب با سخنرانی روسای کشور‌ها و دولت ها برگزار شود که در جریان آن کشور‌های عضو دیدگاه‌های خود را درباره اضطراری‌ترین مسائل بین‌المللی ابراز می کنند سپس درباره بیشتر مسائل در شش کمیته اصلی مجمع بحث می‌شود.

انتهای پیام/