نوشیجان قدیمی ترین الگوی معماری دوره مادها در ایران

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان؛ نوشیجان آتشکده و قلعه‌ای باستانی در ۱۵ کیلومتری غرب ملایر در منطقه‌ای به نام شورکات  و در کنار رودخانه حرم‌آباد است.

 با کاوش‌های باستان‌شناساندراین تپه باستانی سه طبقه شناسایی شد که طبقه اول را به مادها، طبقه دوم را به هخامنشیان و طبقه سوم را به ساسانیان نسبت می‌دهند.

طبق بررسیهای انجام شده بنای قدیمی جبهه غربی تپه که نخستین آتشگاه است، بقایای یک آتشدان درجبهه جنوبی نشانگر مراسم نیایش آتش است. اتاق معبد بصورت شمالی-جنوبی ساخته شده‌است و در بدنه مخروطی شکل آن سه طاقچه بطور نامحسوس دیده می‌شوند.

درحاشیه جنوبی معبد، بقایای یک سکوی برجسته وجود دارد که احتمالاً شالوده پایه ستون‌های معبد بوده‌است. آخرین تاریخ استفاده از این بنای تاریخی هم‌زمان با دگرگونی معماری دراین تپه و ایجاد تالار ستون‌دار در شرق است.

تالار ستون‌دار آپادانا: این تالار بر روی سکوی خشتی قرار گرفته است. این تالارهای ستون‌دار، با تالارهای گودین تپه و تپه نوشیجان با تالارهای اورارتویی که در آلتین تپه آسیای صغیر بدست آمده قابل مقایسه هستند و احتمالاً تاثیرپذیری از هنر معماری اورارتو ساخته شده‌است.

معبداصلی: شکل معبد بصورت نیم چلیپا بوده و با همان عناصر معماری دژ ساخته شده‌است. در زاویه شمالی سرسرا پایه آتشدانی وجود دارد که از سه بخش کاملاً مشخص ساخته شده‌است.

باید خاطرنشان کرد این نوع آتشگاه از نظر پلان دراکثر آتشگاه‌های دوره ساسانیان بچشم می‌خورد.

اتاق‌ها و انبارها: این بخش دومین اثر مهم تپه نوشیجان را تشکیل می‌دهد که در شرقی‌ترین قسمت تپه قرار گرفته و دارای حصار، بارو، اتاقهای مسکونی و انبار می‌باشد.

تونل: دربخش شمالی تالارستون دار و در امتداد شرق و غرب حفره‌ای سردابی شکل کنده شده که در عمق ۳ متری به صخره منتهی می‌شود. با توجه به شکل تونل به‌نظر می‌رسد که کار معماری پایان نیافته و از این جهت می‌توان استنباط کرد که احداث آن در آخرین دوره سکونت در این تپه صورت پذیرفته و ازطرفی احتمالاً ایجاد آن تپه جنبه امنیتی داشته‌است.

اصطلاح شورکات یعنی محل ایزد سوریاش و انوشیجان معلوم می‌دارد که اینجا مرکز پرستش ایزد خورشید بوده است.

در نوشیجان نمونه‌هایی از نخستین پول‌های بشری پیدا شده است، که نام این نمونه‌های پولی سیگْلو بوده است. پول‌هایی از جنس نقره بوده‌اند که قدمت آنها به دوره ماد باز می‌گردد.

چندی پیش هم پایگاه ملی میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری در تپه نوشیجان افتتاح شد.

این پایگاه‌ها تشکیلات فنی و تخصصی هستند که در کنار آثار و جاذبه‌های خاص تاریخی ایجاد می‌شوند و از جمله امتیازات آن حفاظت، مرمت، ساماندهی و پژوهش‌های مورد نیاز، استقرار نیروهای ساماندهی، اصلاح مرمت‌های اضطراری در پوشش حفاظتی و بنا ایجاد شده  سرعت می یابد و اختصاص بودجه و ردیف ملی به صورت سالانه به این طرح  از دیگر امتیازات برای این تپه باستانی است.

انتهای پیام/