به گزارش
گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از المانیتور، با برداشته شدن تحریم‌های ایران، تمایل جهانی برای تعامل اقتصادی با این کشور افزایش یافته است. با این حال، ترکیه به دلیل سیاست خارجی خود، در بهبود روابط تجاری با ایران شکست خورده است.
دو کشور همسایه در ابتدای سال 2015 و پس از یک دهه مذاکره، توافقنامه "ترجیحی" به ارزش 35 میلیارد دلار برای تجارت دوجانبه امضا کردند. براساس این توافقنامه، تعرفه گمرکی 125 کالای صادراتی ترکیه و 140 کالای صادراتی ایران برداشته می‌شد. پس از این توافق، نیهات زیبکچی – وزیر اقتصاد کشور ترکیه – با ستایش از آن توافقنامه اعلام کرد: این توافق آغازی مهم در روابط اقتصادی، دوستی و سیاسی ایران و ترکیه است.
اما این توافق بسیار خوشبینانه بود. حجم تجارت دو جانبه ایران و ترکیه در پایان سال 2015 به 9.7 میلیارد دلار رسید. این بدان معناست که نه تنها هدف‌گذاری 35 میلیارد دلاری دو کشور محقق نشد، بلکه حجم مبادلات دو کشور از سال 2014 نیز کمتر شد. دو کشور همسایه در سال 2014 بیش از 13.7 میلیارد دلار مبادله تجاری داشتند.
با این حال، علارغم توافق دو طرف، در سال 2015 صادرات ایران به ترکیه با 35 درصد کاهش به 6.1 میلیارد دلار رسید و در مقابل واردات تهران از آنکارا با کاهش 5.7 درصدی به 3.66 میلیارد دلار رسید. آمارها نشان میدهد ترکیه به جز خرید 10 میلیارد متر مکعب گاز از ایران، خرید کالاهای ایرانی را کاهش داد.
در سوی دیگر، هدف‌گذاری‌های ترکیه برای صادرات مواد غذایی، آهن و فولاد، مواد شیمیایی و ماشین‌آلات صنعتی به ایران محقق نشد. کاهش حجم مبادلات دو کشور همسایه از سال 2012 نشان میدهد ایران و ترکیه تنها کالاهای ضروری از یکدیگر خریداری کرده‌‌اند. علارغم وجود تحریم‌ها در سال 2012، حجم مبادلات دو کشور به 21.89 میلیارد دلار رسید. با وجود رونق روابط اقتصادی دو کشور در سال 2012، سیر نزولی مبادلات تهران-آنکارا آغاز شد و در سال 2013 به 14.5 میلیارد دلار رسید. این سیر نزولی ادامه یافت به طوری که روابط تجاری ایران و ترکیه در سال 2015 به 9.7 میلیارد دلار رسید که کمترین میزان در چهار سال گذشته بود.
علت کاهش روابط اقتصادی دو کشور چیست؟
پاسخ این است که ایران و ترکیه در دو نقطه مقابل در عراق و سوریه قرار دارند. همراستایی ترکیه و رژیم سعودی در جنگ یمن و کشمکش‌های تهران و ریاض سبب تشدید آسیب به روابط ترکیه و ایران شد. رها کامراوغلو، کارشناس مسائل ایران و ترکیه در این باره معتقد است: سیاست‌های ترکیه درباره سوریه اصلی‌ترین عامل در کاهش روابط تجاری دو کشور است.
میت دیوی اوغلو، نماینده تامین کننده تجهیزات کشاورزی "تزمک" در اینباره گفت: لغو تحریم‌های ایران ممکن است در نگاه نخست فرصت تلقی شود اما در واقع این امر اقبال آنکارا برای روابط اقتصادی با تهران را کاهش خواهد داد. بسیاری از کشورها در انتظار باز شدن درهای ایران هستند و ایران به روابط با اروپا علاقه‌مند است.
انتهای پیام/