به گزارش خبرنگار
سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، هیات عالی مذاکره‌کنندگان مخالف در ریاض سرانجام بعد از دستیابی به تضمین‌های آمریکایی و بین‌المللی اعلام کردند که در نشست ژنو 3 شرکت می‌کنند.هیات معارضان سوریه که پیش‌تر اعلام کرده بودند در مذاکره با دولت سوریه به ژنو نخواهند رفت، شنبه ریاض را ترک کردند و عازم سوئیس شدند. این گروه مخالفان سوری بعد از دریافت تضمین‌هایی درباره مطالباتش چنین تصمیم گرفت.
هیات مذاکره‌کننده دولت سوریه نیز به سرپرستی «بشار الجعفری» جمعه وارد مقر سازمان ملل در ژنو شد و با «دی میستورا»، نماینده سازمان ملل در سوریه، دیدار کرد. پیش‌تر «ریاض حجاب»، رئیس هیات عالی مذاکره‌کننده معارضان نیز گفته بود که پیش از برآورده شدن مطالبات آنها در این مذاکرات شرکت نخواهند کرد.معارضان ادعا دارند که مطالبات آنها مبنی بر توقف بمباران افراد غیر نظامی و لغو محاصره شهرهاست. وی همچنین اعلام کرده بود در صورت حضور در ژنو در این مذاکرات شرکت نخواهد کرد.
«ریاض نعسان آغا»، سخنگو و «خالد خوجه»، رئیس ائتلاف معارضان سوریه در «گروه ریاض» حضور داشتند. البته احتمال می رفت گروهی از سایر شخصیت‌ها نیز به این گروه ملحق شوند. این گروه اعلام کرد که رایزنی‌های خود را برای مشارکت در ژنو ادامه خواهند داد ولی «یحیی قضمانی»، مدیر این جلسات خواهد بود نه ریاض حجاب. در مذاکرات جاری، گروه‌های شرکت‌کننده در اتاق‌های جداگانه حضور بهم رساندند و مذاکرات با میانجی‌گری مقامات سازمان ملل انجام شد. انتظار می‌رود که این دور مذاکرات تا 6 ماه ادامه یابد.
اهداف این نشست
برقراری آتش بس، ارسال کمک‌های بشردوستانه و مقابله با تهدیدات گروه داعش از جمله اولویت‌های فوری در این مذاکرات است. اما هدف نهایی برقراری صلح است که شامل ایجاد دوره‌ای انتقالی و برگزاری انتخابات در سوریه است. آخرین بار در فوریه سال ۲۰۱۴ بود که مذاکرات برای پایان دادن به جنگ در سوریه پس از 2 دور بدون دستیابی به نتیجه پایان یافت. به نقل از شبکه خبری سیریا نیوز، اسعد الزعبی، رئیس هیات عالی مخالفان سوریه در ریاض اعلام کرده بود که این هیات در مذاکرات ژنو 3 شرکت می کند.
وی گفت: ما به حمایت آمریکا و ضمانت‌هایی درباره لغو محاصره و ارسال کمک‌های بشردوستان به عنوان مقدمه مذاکرات دست یافتیم. همچنان تاکید کرد که مخالفان روز یکشنبه در مذاکرات حاضر خواهند شد و به بررسی مسائل انسانی خواهند پرداخت.او تصریح کرد که هیات به ژنو نمی‌رود که درباره روند سیاسی با دولت سوریه مذاکره کند، بلکه برای دیدار با استفان دی‌میستورا به این نشست می‌رود. مخالفان تاکید کردند که این هیات برای بررسی مسائل انسانی به ژنو می‌رود، نه برای مذاکره با هیات دولت سوریه. اسعد زعبی تاکید کرد: هیات با تمام ترکیب خود که قبلا اعلام شده در نشست یکشنبه با دی میستورا شرکت می‌کند. در این راستا یک منبع دیپلماتیک به خبرگزاری آلمان گفته بود که هیات دولت ریاض عصر روز جمعه با یک هواپیمای عربستانی به ژنو می‌رود.
در بین هیات مخالفان کارشناسانی نیز وجود دارند که هدف آنها توضیح عادلانه بودن خواسته‌های سوری‌هاست. معاون بان کی مون و دبیرکل سازمان ملل و فرستاده این سازمان به سوریه 2 نامه را برای هیات عالی مخالفان فرستادند که در این نامه‌ها آمده است: شما به عنوان هیات عالی مخالفان دستاوردهایی را برای مردم سوریه محقق کرده‌اید و از شما می‌خواهیم تا به ژنو بیایید. مخالفان سوریه پیش‌تر اعلام کرده بودند که پیش از توقف بمباران‌ها و لغو محاصره در کشور در مذاکرات حضور نخواهند یافت. در همین حال جان کری، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد: ما از تصمیم مهمی که هیات عالی مذاکره‌کنندگان برای شرکت در ژنو 3 اتخاذ کرده‌اند، استقبال می‌کنیم.
وی گفت: ما بار دیگر بر لزوم اجرای کامل قطعنامه 2254 شورای امنیت از سوی تمامی طرفهای شرکت‌کننده در مذاکرات تاکید می‌کنیم به ویژه درباره نیاز به ایجاد گذرگاه انسانی برای رساندن کمک‌های بشردوستانه به مناطق محاصره شده در سوریه. یک مسئول وزارت خارجه عربستان نیز از تصمیم مخالفان برای شرکت در مذاکرات ژنو استقبال کرد.
دیدار دی میستورا با هیات دولت سوریه در ژنو
در همین زمینه فرستاده سازمان ملل به سوریه با هیات دولت این کشور که برای شرکت در مذاکرات صلح به ژنو رفته است، دیدار کرد. استفان دی میستورا، فرستاده سازمان ملل به سوریه با هیات دولت این کشور در نشست ژنو 3 به ریاست بشار جعفری، نماینده دائم سوریه در سازمان ملل دیدار کرد. هیات دولت سوریه به ریاست بشار جعفری و عضویت 16 نفر دیگر روز جمعه برای شرکت در مذاکرات به ژنو رفت. جعفری طی این نشست بر پایبندی مردم سوریه به حفظ وحدت کشور، استقلال و حاکمیت آن تاکید کرد و گفت: برخی طرف‌ها از گروه‌های تروریستی حمایت و با درج این گروه‌ها در فهرست سازمان‌های تروریستی بین‌المللی مخالفت می‌کنند.
بشار جعفری در این نشست تاکید کرد: برخی طرف‌ها تروریست‌های خارجی را مخالفان میانه‌رو می‌دانند و جنگ نیابتی را در سوریه مدیریت می‌کنند. این در حالیست که براساس قطعنامه‌های شورای امنیت داعش و النصره و گروه‌هایی که با این 2 گروه ارتباط داشته باشند، در فهرست تروریست قرار دارند. این یعنی گروه احرار الشام یک گروه تروریستی است. جعفری تاکید کرد که دولت سوریه در مذاکرات جدی است و دنبال راه‌حل سیاسی برای بحران است که مردم سوریه بدون مداخله خارجی آن را مشخص کنند. دی میستورا نیز در این نشست اظهار داشت: ما به یک روند سیاسی نیاز داریم که سوری‌ها برای حل بحران آن را رهبری کنند. وی گفت: این امکان وجود دارد که روز یکشنبه با هیات عالی مذاکرات که مخالفان سوریه تشکیل داده‌اند، دیداری داشته باشیم. تا دوشنبه هر کاری که لازم باشد، انجام می‌دهم. وی گفت: بهترین را برای حل بحران سوریه رفتن به ژنو و آغاز روند سیاسی است.
دی میستورا تاکید کرد: یک دور از مذاکرات 3 تا 4 روز ادامه دارد و شاید روز یکشنبه گفتگوهایی برای پیشبرد مذاکرات میان سوری‌ها آغاز شود. وی ادامه داد: ما به مخالفان پیشنهاد دادیم که بدون پیش شرط به ژنو بیایند. ما نیاز داریم که به ژنو برویم و به بررسی مسائل بپردازیم، چراکه خواهان بهبود وضعیت مردم سوریه هستیم. دی میستورا گفت: اولویت اجرای قطعنامه 2254 شورای امنیت است. من یک میانجی‌گر بی‌طرف هستم و نه طرفی که مذاکرات را راهبری کند، چراکه دستورکار اجرای این قطعنامه واضح است و زمانی که سوری‌ها به سر میز مذاکرات بروند، این مسائل بررسی خواهد شد.
اما موضع ایران در قبال این نشست: تروریست ها نمی توانند بر سر میز مذاکرات سوریه در ژنو بنشینند
حسین امیرعبداللهیان معاون وزیرخارجه ایران که به روسیه سفر کرده است بر ادامه حمایت تهران و مسکو از سوریه برای رویارویی با چالش های پیش روی این کشور تاکید کرد. امیر عبداللهیان عنوان کرد: به حمایت از سوریه در تمام زمینه ها ادامه خواهیم داد و ایران و روسیه از این کشور برای مواجهه با خطراتی که پیش رو دارد حمایت خواهند کرد. وی همچنین بر پایبندی ایران و روسیه به راهکار سیاسی در سوریه و حمایت از تلاش های «استفان دی میستورا» نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه برای حل بحران این کشور و برگزاری مذاکرات سیاسی بین طرف های سوری تاکید کرد.
امیر عبداللهیان با بیان اینکه دی میستورا برای انتخاب شرکت کنندگان در مذاکرات ژنو تلاش می کند اعلام کرد که تروریست ها نمی توانند بر سر میز مذاکرات در ژنو بنشینند. وی همچنین گفت: کشور ما به مذاکرات سوریه که قرار است در ژنو برگزار شود خوشبین است. امیر عبداللهیان همچنین پافشاری عربستان برای قرار دادن گروه های تروریستی در فهرست مخالفان سوری را امری غیرسازنده توصیف کرد و از این کشور خواست از اقداماتی که موجب افزایش تنش ها در منطقه می شود دست بردارد. وی همچنین از احتمال برگزاری دور بعدی مذاکرات سوریه در تاریخ ۱۱ فوریه خبر داد.
شایان ذکر است که، در خلال مذاکرات برای حل بحران سوریه دولتهایی نظیر آمریکا- ترکیه و نیز رژیم سعودی و متحدانش در تلاشند تا برخی گروه های به اصطلاح میانه رو را وارد این مذاکرات کنند. واقعیت موضوع آن است که این گروه ها همان معارضان مسلحی هستند که با اقدامات وحشیانه تروریستی خود سعی در براندازی حکومت قانونی بشار اسد داشتند و جالب اینجاست که، واژه مضحک مخالفان میانه رو بر ادبیات سیاسی دولتمردان ریاض و هم پیمانانش افزوده شده است.بنظر می رسد پس از ناکامی گروه تروریستی داعش و هم ردیفان آن مثل جبهه النصره و... در سرنگون کردن نظام حاکم بر دمشق، حاکمانی که تا دیروز رویای استقرار حکومتی دست نشانده و مورد نظر خود را در سوریه داشتند، امروز در پی نوعی استیصال و فرافکنی دچار هذیان سیاسی شده اند و هر طور شده برآنند تا سهمی برای نیروهای افراطی تروریستی در آینده سیاسی سوریه قایل شوند.
البته باید گفت: نظر به سیاستهای جمهوری اسلامی ایران در مواجه جدی با تروریسم و گروه های افراطی منطقه، بویژه در مورد بحث سوریه و عراق، دور از ذهن می باشد که گروه های تروریستی و حامیانشان در مذاکرات مذکور منتفع گردند. از طرفی دولت روسیه در راستای مواضع جمهوری اسلامی مخالف هر گونه تصمیم سازی مکاتب تروریستی در تعیین سرنوشت مردم سوریه است و مسکو هم به مانند تهران صرفا بر مذاکرات سوری سوری تاکید می ورزد. اما باید افزود که بزرگترین و مهمترین چالش دولت سوریه در این نشست و مذاکرات بعدی پیرامون حل بحران سوریه این مطلب است که دولت دمشق واقعا نمی داند که طرف مذاکره کننده دولت وی کیست از این رو طی مسیر مذاکره را بسیار دشورا می گرداند. با نگاه به ترکیب جمعیتی مخالفان و معارضان سوری به خوبی متوجه این موضوع می شویم واینکه طرفهای مذاکره کننده با نمایندگان سوریه بشدت متاثر از افکار و منویات کشورهایی مثل عربستان و آمریکا هستند پس نوع اهداف و گفتمان این گروه ها دور از پیش بینی نخواهد بود. حال آنکه نمایندگان سوری به دنبال پیدا کردن راهی برای خروج از برون رفت هستند نه اینکه اقدامی کنند که بر بحرانهای پیش رو بیافزاید. با توجه به نیات طرفهای این نشست باید منتظر بود و دید که آیا گامهای جدی برای نجات سوریه برداشته خواهد شد یا این نشست هم در حد یک ضیافت باقی می ماند.
محمدرضا شجاعیان
انتهای پیام/