به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ منابع نظامی روسیه اعلام کردند این کشور قرار است در راستای گسترش روابط با پاکستان یک مانور نظامی مشترک با این کشور برگزار کند. روزنامه
داون نوشت:
«اولگ سالیوکوف
» فرمانده کل نیروی زمینی ارتش روسیه از اجرای اولین مانور بین الملی نظامی مشترک در مناطق کوهستانی با ارتش پاکستان در ژانویه سال 2016 خبر داد.
وی گفته است: این یک تمرین نظامی و اولین مانور کوهستانی مشترک روسیه - پاکستان است. روسیه همچنین تمرینات مشترک مبارزه با تروریسم تحت نظر سازمان همکاری شانگهای را در 22 ژانویه 2016 در مسکو برگزار می‌کند.
فرمانده کل ارتش نیروی زمینی ارتش روسیه همچنین گفته است این یکی از بخش‌های این مانور مشترک همکاری با متحدان خود در کشورهای خارجی و انجام هفت تمرین مشترک با واحدهای مربوط به این کشورهاست. علاوه بر این وی از انجام تمرینات مشترک با نیروهای پیمان امنیت جمعی تحت برنامه «صلح بانان سازمان ملل» در سال 2016 خبر داد. افزون بر این، انجام مانور مشترک روسیه - هند، نیز جز برنامه های سال 2016 روسیه است. جزئیات بیشتری از این مانور نظامی منتشر نشده است اما به هر حال «سالیوکوف» فرمانده نیروی زمینی ارتش روسیه مانور نظامی مشترک با پاکستان را تأیید کرده است.
چندی پیش پاکستان و روسیه درباره خرید جنگنده‌های سوخو و بالگردهای ام آی 35 به رایزنی با یکدیگر پرداختند و به توافقاتی در این خصوص دست یافتند.
به اعتقاد کارشناسان، بی‌توجهی واشنگتن به انتقادات پاکستان در خصوص توافق هسته‌ای با هند و بی‌توجهی آمریکا به درخواست اسلام آباد برای امضای توافقنامه هسته‌ای مشابه توافقنامه اتمی هند، باعث شد تا اسلام آباد درصدد توسعه روابط خود با چین و روسیه برآید. سفر پی در پی و متقابل مقامات پاکستان به روسیه نشان داد که اسلام آباد درصدد است برای تقویت موقعیت نظامی و سیاسی خود در منطقه به ویژه در برابر دهلی‌نو روابط خود را با مسکو گسترش دهد.
به هر حال، رویکرد پاکستان به سمت توسعه همکاری با روسیه و در مقابل تلاش کشورهای غربی به ویژه آمریکا برای توسعه همکاری با هند باعث شکل‌گیری معادله جدیدی از قدرت در منطقه جنوب آسیا شده که افزایش رقابت‌‌های تسلیحاتی بین دو قدرت هسته‌ای این منطقه یعنی هند و پاکستان را به دنبال دارد. کارشناسان عنوان می‌کنند، تنش میان قدرت‌های هسته‌ای منطقه سبب می‌شود وضعیتی پیش بیاید که کشورهای صادر کننده سلاح از آن سود ببرند و مردم منطقه جنوب آسیا که از شرایط نامناسب اقتصادی برخوردارند همچنان شاهد وخیم تر شدن وضعیت خود باشند.
در این میان روسیه به پاکستان نزدیک می شود، آمریکا به هند. در حال حاضر، روسیه تلاش می‌کند روابط خود را با پاکستان تقویت کند، این در حالی است که آمریکا فروش سلاح به هند را آغاز کرده است. این روال امور بسیار غیرمنتظره است، چراکه در سال‌های اخیر، اسلام آباد در شمار بهترین متحدان واشنگتن بوده است و دهلی نیز تلاش می‌کرد خود را به مسکو نزدیکتر کند.
در حال حاضر، روسیه تلاش می‌کند روابط خود را با پاکستان تقویت کند، این در حالی‌است که آمریکا فروش سلاح به هند را آغاز کرده است. این روال امور بسیار غیرمنتظره است، چراکه در سال‌های اخیر، اسلام آباد در شمار بهترین متحدان واشنگتن بوده است و دهلی نیز تلاش می‌کرد خود را به مسکو نزدیکتر کند. نمی توان زود قضاوت کرد و باید این نوع همگرایی را در بلند مدت بررسی کنیم. پر واضح است که در روابط روسیه و پاکستان تغییراتی معینی صورت گرفته، اما این بدین معنی نیست که روابط دو کشور از آغاز، در سطح پایینی بوده است.
از سال 1950 پاکستان بر خلاف هند، به همکاری با کشورهای غربی روی آورد. پس از آن در زمان حمله ارتش شوروی، از افغانستان حمایت کرد. اما هند برعکس پاکستان، در سال 1971 با روسیه قرارداد دوستی امضاء کرده است و این وخامت روابط مسکو و پاکستان را نشان می‌دهد. اما با این حال از دو سال پیش روابط دو کشور بهتر شده و قرارداد انتقال هلیکوپترهای نظامی روسیه به پاکستان نقطه عطفی در روابط دو کشور شده است. البته در این زمینه محدودیت‌های زیادی نیز وجود دارد. سفر ولادیمیر پوتین به هند در 11 دسامبر سال 2014 یادآورر این نکته بود که مناسبات روسیه و هند همچنان محکم و استوار است و تا عمیق شدن روابط روسیه و پاکستان.
هنوز فاصله زیادی تا پایان راه مانده است؛ آیا تغییرات مذکور می‌تواند روابط خوب آمریکا با پاکستان و روسیه با هند را که هنوز تا حد زیادی ساختار ژئوپلیتیکی منطقه را تشکیل می‌دهند، تحت شعاع خود قرار دهد؟ چنین امکانی وجود دارد، اما ما امروزه در دنیای مذاکره و گفتگو زندگی می‌کنیم. روابط مسکو و دهلی به تازگی تقویت شده؛ از طرف دیگر، اگرچه عرضه تسلیحات روسیه به پاکستان اخیرا آغاز شده است، اما این اقدام را باید در جریان برنامه دهلی مبنی بر ساخت 4 هزار هلیکوپتر نظامی بر پایه تکنولوژی روسی بررسی کرد. نزدیکی روسیه و پاکستان عمدتا با خروج نظامیان ناتو از افغانستان، تحکیم روابط هند و آمریکا و همچنین پیامدهای بحران اوکراین که روابط روسیه با آسیا را تغییر می دهد، مرتبط می‌باشد.
با توجه به اینکه روسیه در حال حاضر در وضعیت اقتصادی دشواری قرار گرفته است، آیا روسیه با بازیگران نو ظهور در دوران تحریم، تمایل به همکاری دارد و آیا می‌تواند به کمک آنها نقطه اتکایی برای خود پیدا کند؟ بسیاری از کارشناسان معتقدند که تجهیزات هوایی و تسلیحاتی که نیروهای امنیتی افغانستان در مقابله با طالبان استفاده می‌کنند، از روسیه وارد می‌شوند و فروش این تجهیزات مدت‌هاست که شروع شده است. علاوه براین، بحران اوکراین، تحریم‌ها و کاهش چشمگیر ارزش روبل، مسکو را وادار می‌کند تا به دنبال راه ورود به بازارهای جدید باشد. روسیه عرضه هلیکوپترهای نظامی خود به پاکستان را اینگونه برای هند توجیه می‌کند که این تجهیزات برای مبارزه با طالبان در مناطق جنگی استفاده خواهند شد. قدرت آمریکا در حوزه دیپلماتیک در بسیاری از موارد به پتانسیل تسلیحاتی آن متکی می‌باشد، چرا که بسیاری از کشورها به‌منظور تامین امنیت خود از این تسلیحات استفاده می‌کنند. از این رو، چه تغییراتی ممکن است در حوزه دیپلماسی تجارت اسلحه به وجود آید؟در حال حاضر، استراتژی آمریکا، برگشت به سمت آسیا و ایجاد توازن نیروی‌های خود در منطقه می‌باشد، چرا که چین در تلاش است جای پای خود را در دریاهای اطراف خود محکم کند. در این میان قدرت دفاعی آمریکا در کشورهایی همچون ژاپن، کره‌جنوبی و همچنین در آسیای جنوب شرقی، سوال برانگیز شده است.
از این رو، آمریکا نیاز به تقویت قدرت دفاعی خود در منطقه دارد، اما این موضوع، قبل از بحران اوکراین و ظهور داعش بوده است و در حال حاضر تلاش می‌کند متحدان خود را با فروش اسلحه آرام کند. هند از سال 2009 تا 2010 بزرگترین کشور وارد کننده اسلحه در جهان بوده است. آیا عمیق شدن روابط هند و پاکستان با شرکای تجاری مشترک خود، چیزی را در مناقشات سنتی آنها تغییر می‌دهد؟ بعید است که چنین اتفاقی صورت گیرد. روابط دوجانبه دو کشور به دلیل انجام عملیات تروریستی در کشمیر همچنان وخیم می‌باشد و تا زمانیکه مسئله کشمیر حل و فص نشود، هیچ چیزی در روابط دو کشور تغییر نخواهد کرد. علاوه بر این، از آنجایی که ارتش در پاکستان نقش کلیدی دارد و حرف اول را می زند، به هیچ وجه قادر نیست مسئله را بصورت مسالمت آمیز حل‌وفصل کند.
به تاریخ 20 نومبر 2014 هئیت 41 نفری تحت ریاست سرگی شایگو وزیر دفاع روسیه وارد پاکستان گردیده طی دو روز گذشته بر علاوه ملاقات با خواجه آصف وزیر دفاع پاکستان به نواز شریف صدر اعظم پاکستان و مقامات عالی رتبه دیگر پاکستانی هئیت روسی مذاکرات یک جانبه و چند جانبه داشته‌اند پاکستان از هئیت روسی تقاضا نموده تا در تهیه تسلیحات دفاعی پاکستان را کمک نماید .سفر وزیر دفاع فدراتیف روسیه و استقبال گرم و بی‌سابقه پاکستانی‌ها از وی بازی تازه‌ای را که در منطقه را آغاز کرده است.
بعد از حوادث 11 سپتامبر 2001 در آمریکا؛ یکبار دیگر حرکت ناسنجیده نظامی توسط آمریکا و متحدین بسوی افغانستان آغاز و این عمل تشدید پیمان علیه منابع و منافع کشور افغان‌ها را در پی داشت. خط مشی آمریکا در این تجاوز، نابودی ترورویستان بین المللی و پایگاه شان در منطقه، خشونت و خصومت ایدئولوژیکی و عقیدتی علیه عقاید شرق (شوروی سابق) در افغانستان بود.
اهداف آمریکایی‌ها از حمله به افغانستان
1- محو و نابودی تمام سیستم های دفاعی و نظامی در افغانستان که توسط شوروی وقت اساس گذاری شده بود.
2- دور ساختن کادرهای مسلکی و تحصیل یافته شوروی از تمام عرصه‌های رشد اجتماعی – اقتصادی در افغانستان.
3- روی کار آمدن سیستم بازار آزاد که باعث تورم اقتصادی در این کشور گردید و همچنان نابودی سیستم دستگاه‌های دولتی.
4- بوجود آوردن سیستم تشکیلات اداری مطابق رفورمهای غربی و آمریکایی.
5- قطع کمک‌های مواد اولیه غذایی (کوپون مامورین دولتی) تحت عنوان پدیده مفکور کمونیزم توسط کابینه دولت تحت حمایت آمریکا.
6- از میان برداشتن وزارت پلان از تشکیلات کابینه دولتی و از بین بردن کوپراتیف‌های دهقانی، اتحادیه های کارگری، بانک‌های رهنی و تعمیراتی و انکشاف زراعتی، و سایر تشکیلات دولتی که باعث بروز بیکاری بدون حد و مرز در کشور گردید.
7- تنقیض در ادارات دولتی بدون سنجش و محاسبه دقیق کاری و اداری که این همه باعث بروز اختلالات اقتصادی و امنیتی گردید.
8- نابودی تمام سیستم‌های هوایی و مدافعه هوایی در کشور و بیکاری تمام کادرهای مسلکی نظامی.
شاید تاریخ در حال تکرار شدن است. روسیه و ایالات متحده آمریکا بازهم رو در روی هم قرار گرفته‌اند. در میان عده‌ای در جبهه غرب و عده‌ای در جبه شرق حضور پیدا کردند. باید دید که آیا باز هم شاهد جهان دوقطبی خواهیم بود یا سرنوشت جدیدی در حال رقم خوردن است.
با نگاهی به مواضع و اظهارات مقامات رسمی دولت و ارتش پاکستان در قبال ائتلاف تحت رهبری عربستان، می‌توان به این مهم پی برد که این مواضع شباهت فراوانی به مواضع اعلام شده دولت و ارتش روسیه در اوایل سال 2014 دارد؛ پس از رفت و آمدهای مکرر مقام های سیاسی، نظامی، دفاعی و حتی مذهبی عربستان به اسلام آباد برای جلب رضایت پاکستان برای اعزام نیرو به جنگ علیه یمن، در نهایت پاکستان هیچ قدمی در راستای تحقق درخواست عربستان برنداشت.
پاسخ منفی پاکستان به درخواست عربستان و هم پیمانانش برای ملحق شدن جنگ علیه یمن به حدی برای اعراب سنگین و غیرقابل هضم بود که وزیر امور خارجه امارات متحده عربی به عنوان یکی از نزدیک‌ترین هم‌پیمانان عربستان در واکنش ناشی از خشم، به پاکستان هشدار داد که اگر به ائتلاف حمله به یمن ملحق نشود، بهای گزافی خواهد پرداخت؛ اظهاراتی که موجب واکنش تند بسیاری از مقام های پاکستان شد. حالا هم تنها با گذشت حدود 11 ماه از ماجرای دست رد پاکستان به سینه عربستان در بحث یمن، تغییری در مواضع اصولی دولت و ارتش این کشور در قبال عربستان ایجاد نشده است. همان ادبیات و عبارات 'عرب پسند' از سوی دولتی‌ها و ارتشی‌های پاکستان برای جلب نظر عرب‌ها تکرار می‌شود، اما در عمل و با در نظر گرفتن همه جانبه منافع و شرایط خود و منطقه، به شیوه دیگر رفتار می‌کنند.
ماجرا آنجایی جالب‌تر می‌شود اوایل سال جاری که عربستان از پاکستان خواست تا به ائتلاف عربی حمله به یمن ملحق شود، ارتش و دولت پاکستان بارها اعلام کردند که هرگونه تهدید علیه تمامیت ارضی و حاکمیت ملی عربستان، واکنش و پاسخ کوبنده پاکستان را بدنبال خواهد داشت. پاکستان با وجود اتخاذ مواضع ظاهرا سخت در حمایت از عربستان، عملا خود را از ماجرای یمن کنار کشید و در آن دخالت نکرد.
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/
مقاله بسیار خوب و مفصلی بود.