به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشکاه خبرنگاران جوان؛ در کشور ما خیلی از مردم با سامانه پرتاب راکت انداز کاتیوشا که در جنگ عراق با ایران توسط دو طرف درگیر در جنگ بر علیه مواضع نیروهای یکدیگر بکاربردند؛ آشنا هستند. برتری سامانه راکت انداز ها نسبت به سیستم توپخانه در این است که راکتهای شلیک شده پس از خروج از لانچرها نصب شده بر روی کامیون‌ها از نیروی پیشرانه راکتی خود استفاده می‌کنند و تنها به انرژی ایجاد شده توسط عملکرد داخلی سلاح متکی نیستند. این نیروی پیشرانه راکتی باعث میشود تا راکت‌اندازها قادر به شلیک مواد منفجره زیادتری نسبت به وزن و اندازه خود باشند و حسن دیگر این راکت‌ها نسبت به توپخانه جابجائی و تغییر سریع موقعیت خود پس از شلیک راکت‌ها به سوی هدف می‌باشد و از آتش متقابل دشمن در امان می باشند.
گردباد روس
BM-30 Smerch معروف "گردباد" راکت‌انداز ساخت شوروی است. این سیستم برای شکست دادن پرسنل، زره پوش، و اهداف دارای پوست نازک در مناطق غلظت، باتری توپخانه، پست فرماندهی و انبارهای مهمات طراحی شده است. این راکت‌انداز در اوایل سال 1980 ایجاد شد و خدمت در سال 1989 وارد ارتش اتحاد جماهیر شوروی شد.
تایید استفاده از Smerch اولین بار سال 2014 در دو منطقه جنگی سوریه مخابره شد. این استفاده از سوی نیروهای نظامی ارتش سوریه بود که از این سیستم در برابر نیروهای تروریستی در سال 2014 در طول جنگ 5 ساله سوریه استفاده شد. همچنین اسمرچ توسط نیروهای دولت اوکراین در شهرهای دونتسک و لوهانسک مورد استفاده قرار گرفت؛ موارد استفاده از این سیستم توسط طرفداران روسیه در اوکراین نیز دیده شده است. نیروی زمینی روسیه؛ BM-30 را در اکتبر 2015 در سوریه بر علیه تروریست‌ها استفاده کرد.
در بین انواع منحصربفرد سلاح و تجهیزات نظامی که توسط صنایع دفاعی روسیه تولید می‌شوند، سیستم‌های رآکتیو‌رگباری از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. در بین آنها، قویترین ماشین نظامی 300 میلیمتری؛ اسمرچ (گردباد) است که سیستم به روز شده "کاتیوشا" نامیده میشود.
این یک واقعیت تاریخی است که روسیه در ساخت سلاح های آتشبار برتری جهانی دارد. اولین امتیاز اختراع در تاریخ 9 آپریل 1939 بخاطر "مکانیزه نمودن دستگاه شلیک مهمات موشکی با کالیبرهای مختلف" به مخترعین روسی "آندره کاستیکوف"، "ایوان گوای" و "واسیلی آبورینکوف" اعطا شده بود.این سه تن؛ سازندگان همان خمپاره انداز رآکتیو تحت عنوان کاتیوشا بودند که در 14 جولای 1941 با یک شلیک، چندین ردیف از فاشیست‌ها به همراه سوخت، مهمات و تجهیزات آنان را در ایستگاه "اورش" را نابود نموده و آن ها را با خاک یکسان کرد.
"اسمرچ" در سال 1986 پدیدار شد و در سال 1989 در نیروی مسلح پذیرفته شد. در زمان میان این دو، سیستم هایی همچون "بی ام 13"، "بی ام 14"، "گراد" (تگرگ)، "اوراگان" (طوفان) و مدل‌های تغییر یافته آنها وجود داشتند. به گفته "نیکلای ماکاروفتز" دکترای علوم فنی و مدیر کل موسسه علمی - تولیدی "اسپلاو" در شهر تول و همچنین طراح و تولید کننده سیستم رآکتیو آتشبار، این سیستم‌ها در جهان از لحاظ محبوبیت جایگاه دوم را و آن‌هم تنها پس از اسلحه خودکار "کالاشنیکوف" به خود اختصاص داده‌اند. این مطلب نیاز به اثبات ندارد و حوادث اخیر در منطقه نیز گواه این گفته هستند.
نیکلای ماکاروفتز: بدین ترتیب باید گفت که جهان جنگجو، مدت بسیاری است که بدون حضور ما هم از عهده کار بر می‌آید. هرچند باید یادآور شد که "مدل پارتیزانی" این سلاح که مردم افغانستان و مجاهدین در این کشور توسط آن ارتش ما را مورد هدف قرار می دادند نیز در شهر تول "بنا به تصمیم کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی برای کمک به کشور ویتنام که با متجاوز آمریکایی نبرد می کرد" ساخته شده بود و به دست آنان افتاده بود.
مکانیزم عمل
شلیک راکت‌ها از این سامانه می‌توانند بصورت تکی و یا پرتاب پشت سر هم تمامی 12 راکت‌ها سیستم گردباد باشند و شلیک تمامی آنها بطور کامل در مدت زمان 38 ثانیه صورت گیرد. شلیک راکت‌ها توسط اپراتور از داخل کابین و یا به‌صورت کنترل از راه دور صورت می‌گیرد،حجم آتش تمام لانچرها سطحی از منطقه نبرد را در محدوده 672 هزار مترمربع با دقت 150متر را برای هر راکت شلیک شده در بر می‌گیرد که با توجه به قدرت و حجم آتش این سامانه تقریبا" سه برابر دقیق‌تر از آتش هر توپخانه موجود در ارتشهای جهان می‌باشد.
دقت بالای پرتاب راکت‌ها شلیک شده اسمرچ ناشی از حرکت دورانی در حین پرتاب و سیر پرواز به دور محور خود و تثبیت جهت مسیر حرکت توسط پرهه‌هایی که در پشت راکت نصب گردیده می‌باشند که برای افزایش دقت هدفگیری بیشتر به سیستم تصحیح مسیر و برد نیز مجهز گردیده‌اند. این سامانه خودکششی راکت‌انداز تشکیل شده است از یک کامیون جنگی ماز (MAZ3-543) با چهار محور با موتور وی شکل(خورجینی) 12 سیلندر که در 2000 دور موتور قدرت 525 اسب بخار تولید می‌کند، این کامیون مجهز به گیربکس اتوماتیک سه دنده‌ای می‌باشد.
کامیون دیگری با همین مشخصات برای حمل راکتهای 300 میلیمتری زاپاس سیستم راکت انداز خودکششی اسمرچ را همراهی می‌کند، حرکت این کامیون‌ها در زمین‌های ناهموار به راحتی صورت می‌گیرد. این کامیون‌ها به راحتی از شیب 30 درجه و کانال‌های تا عمق یک متر گذر می‌کنند و برد این کامیون‌ها با باک سوخت کامل 850 کیلومتر می‌باشد.
مشخصات
محل ساخت: اتحاد جماهیر شوروی
تاریخ خدمات: در سال 1989
وزن: 43.7 T
طول: 12 متر (39 فوت و 4 اینچ)
عرض: 3.05 متر (10 فوت)
ارتفاع: 3.05 متر (10 فوت)
کالیبر: 300 میلی متر (12 اینچ)
حداکثر برد شلیک: 90 کیلومتر (56 مایل)
دارای موتور دیزل V-12-525A D12A
525 اسب بخار (391 کیلووات)
سیستم تعلیق 8 × 8 چرخ دار
سرعت: 60 کیلومتر / ساعت (37 مایل در ساعت)
شاسی: MAZ-543M و یا MAZ-79111
مدت استقرار: 3 دقیقه
زمان جابجایی: 2 دقیقه
زمان شلیک کردن: 12 دور در 38 ثانیه
زمان بارگذاری کلی: 20 دقیقه
تفاوت اسمرچ با سایر هم‌قطاران خود چیست
حال باید دید که تفاوت سیستم‌های آتشبار "اسمرچ" با مدل‌های قدیمی خود، یعنی سیستم‌های "گراد" و "اوراگان" و سیستم معروف آمریکایی MLRS چیست؟ در وهله نخست، باید از برد و موثر بودن آن و نیز مساحت اصابت آن به نیروهای زنده و تجهیزات اشاره کرد. عملاً "اسمرچ" سلاحی با سطح کیفی جدیدی است که بطور چشمگیری از پیشنیان و همتاهای خارجی خود برتری دارد.
اگر "گراد" 20 کیلومتر را نشانه می‌رود و مساحتی 4 هکتاری را پوشش می‌دهد، "اوراگان" به ترتیب 35 و 29 و سیستم آمریکایی MLRS 30 و 33 را، باید گفت که برد شلیک "اسمرچ" 12 موشکی، برابر با 20-70 کیلومتر است و در برخی از مدل‌های تغییریافته آن تا 100 کیلومتر و مساحتی برابر با 67 هکتار و یا 672 هزار متر مربع را مورد هدف قرار می‌دهد.
در موشک "اسمرچ" که وزن آن 800 کیلوگرم می‌باشد، 280 کیلوگرم را مهمات تشکیل می دهد (کارشناسان تایید می‌کنند که این نیز تناسبی منحصر بفرد است). در شاسی موشک 72 ذخیره مهماتی وجود دارد که وزن هر یک 2 کیلوگرم است. دقت و شلیک رگباری "اسمرچ" در مقایسه با "گراد" و "اوراگان" دو تا سه برابر افزایش داده شده است. برای آماده‌سازی آن به حالت جنگ و هدفگیری، تنها به سه دقیقه زمان نیاز است که این نیز زمانی منحصر بفرد است. تا دشمن کشف کند که از کدام طرف به مقر و تجهیزات نظامی او شلیک شده و چه کسی گردباد فلزی بر فراز سرش فرود آورده، دستگاه سرد خواهد شد.
مسلم است "اسمرچ" را که تنها در شوروی نساختند. در ساخت این قویترین دستگاه آتشبار با کالیبر 300 میلیمتری، 20 سازمان همت گماشته اند.
اجزای اصلی Smerch
موشک 9M55 یا 9M528 (در تانک)؛
BM 9A52-2 راه اندازی خودرو؛
transloader TZM 9T234-2 با جرثقیل 850 کیلوگرم و 12 راکت یدکی؛
خودکار تجهیزات کنترل آتش سوزی در پست فرماندهی 1K123 "، حرکت پذیری"؛
تعمیر و نگهداری خودرو PM-2-70 MTO-V؛
مجموعه ای از تجهیزات زرادخانه 9F819.
امکانات آموزشی و 9F827 9F840.
فاصله کانونی 300mm راکت با یک محدوده شلیک 70 و 90 کیلومتر و کلاهک های مختلف برای Smerch MLRS توسعه یافته اند.
طبق اطلاعاتی که دستگاه‌های امنیتی روس منتشر کرده‌اند، "اسمرچ" در خارج از روسیه تنها به هند و کویت عرضه شده و مجوز ساخت آن نیز نه به کشوری داده نشده است. این راکت‌انداز حتی به کشوری فروخته نشده است. اما اگر کسی ناگهان آن را کشف کند، همگان باید بدانند که مسکو هیچ ارتباطی بدین مسئله ندارد. این نیز همچون "گراد" در خاور نزدیک، تقلبی است. اما شواهد خلاف این گفته را نشان می‌دهد. روس‌ها اسمرچ را به یاری بشار اسد فرستاده‌اند. ارتش سوریه نیز حملات گسترده‌ای به وسیله این سامانه در مناطق جوبر و ادلب انجام داده است.
الکساندر دراگووالوفسکی، معاون رئیس بخش موشکی و توپخانه‌ای نیروهای زمینی روسیه اعلام کرد سامانه‌های موشکی چندگانه اسمرچ در آینده؛ دقیق‌تر خواهند شد. به گفته وی این اقدام باعث تقویت قدرت آتش این سامانه‌ها خواهد شد.
مشخصات فنی گردباد
وزن سامانه بدون مهمات(کیلوگرم): 33700
وزن سامانه با مهمات کامل (کیلوگرم): 43700
کالیبر( میلیمتر): 300
وزن هر راکت (کیلوگرم): 800 تا 815
تعداد لانچر این سامانه: 12 عدد
مینیم برد راکت (کیلومتر): 20
ماکزیمم برد راکت (کیلومتر): 90
مساحت محدوده انفجار(متر مربع) 672000
تعداد اپراتور: سه نفر
مدت زمان آتش: 12ثانیه
سرعت کامیون حمل کننده در جاده شوسه: 60 کیلومتر بر ساعت
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/