به گزارش خبرنگار
حوزه تجسمی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ چهارمین دوره «10 روز با عکاسان ایران» تنها برنامه یا همایش تخصصی عکس و عکاسی در کشور با همکاری بسیاری از صاحب‌نظران و عکاسان، به عنوان فصل مشترکی میان شاخه‌های مختلف عکاسی و با هدف بررسی و تحلیل نقاط قوت و ضعف عکاسی در کشور در خانه هنرمندان ایران در حال برگزاری است.
مسعود زنده‌روح کرمانی، رئیس هیأت‌مدیره انجمن عکاسان ایران است؛ وی هنرمندی نام‌آشنا و شناخته‌شده برای فعالان حوزه عکاسی است که علاوه بر سال‌ها فعالیت در سازمان صدا و سیما و داوری جشنواره‌های تخصصی، اکنون سکان مدیریت و هدایت این همایش را به عهده دارد.
گفتگوی زیر با مسعود زنده‌روح کرمانی در خصوص یکی از مهم‌ترین رویدادهای تجسمی کشور است که در ادامه آن را می‌خوانید:
* 10 روز با عکاسان از کجا شروع شد؟
ایده اولیه این رویداد توسط فرزاد هاشمی، رئیس هیأت‌مدیره وقت انجمن مطرح شد که با هماهنگی‌ها و آزمون خطای بسیار در تابستان 91، همایشی با عنوان «10 روز با عکاسان» با هدف رسیدگی و بررسی مسائل پیرامون عکاسی در کشور برگزار شد.
* به نظر شما ضرورت برگزاری 10 روز با عکاسان چه بود؟
متاسفانه حرکت‌های بزرگ جامعه عکاسی در ایران بسیار محدودند و موثر واقع نمی‌شوند. جامعه عکاسی در ایران بیشتر از هر چیز دیگر به همایشی با این اهداف و محتوا نیاز دارد تا با ایجاد قالب و ساختاری مطلوب، به مسائل پیرامون عکس بپردازد.
همانطور که می‌دانید تنها جشنواره‌های معتبر کشور مانند دوسالانه‌ها، تصویر سال و ... که اکثر فعالان این حوزه را درگیر خود کرده است، همواره با محدودیت همراه شده است.
* تفاوت ویژه دوره چهارم با دوره‌های قبل چیست؟
چهارمین دوره «10 روز با عکاسان» با دبیری مجید ناگهی و همکاری 7 انجمنِ فعال در حوزه‌های مختلف، با سیاست‌گذاری مدون سعی در شناخت توانایی‌های فکری و اجرایی تشکل‌های زیر مجموعه داشته و استفاده از اندیشه نیروهای خوش‌فکر و کاربردی را در اولویت قرار داده است.
* مسیر حرکت و عملکرد «10 روز با عکاسان» را چطور ترسیم می‌کنید؟
بی‌تردید «10 روز با عکاسان» یک برنامه یا جشنواره نیست، جریانی است که با عمل و اندیشه‌ای نو در مسیر تخصصی خود حرکت میکند. این حرکت در دو مسیر علمی و هنری، در قالب شوراها هدایت می‌شود؛ شورای هنری به عنوان هسته مرکزی تصویری مجموعه، ساختار محتوای هنری محض همایش را شکل می‌دهد و در کنار این، شورای علمی نیازهای نظری و تئوریکِ مسائل پیرامون جامعه عکاسی را تامین میکند.
با نیم نگاهی به برنامه‌های همایش (نشست‌های تخصصی، کارگاه‌ها) در می‌یابید که تمام این برنامه‌ها در اصل بستر آموزش عکاسی و شیوه عملکرد افراد و مراکز آموزش را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد. بیشتر از هر چیز دیگر، این همایش با پرداختن به مفاهیم جدید در عکاسی راه را برای استفاده هرچه بهتر از فناوری‌های مرتبط با عکس باز میکند.
* منظورتان از مفاهیم جدید در عکاسی چیست؟
در حال حاضر با پیشرفت فناوری و تکنولوژی، نزدیک به 90 درصد انسان‌ها در سراسر جهان از راه‌های مختلف، مجهز به فناوری عکس‌برداری هستنند. به طوری که امروزه عکس از شکل دوربین عکاسی و چرخه یک عکاس خارج شده و هر شخصی به سادگی با یک موبایل می‌تواند عکس بگیرد. در رسانه‌ها بویژه شبکه‌های اجتماعی اکثر اتفاق‌هایی که می‌افتد، تصویری هستنند و عکس بخش مهمی از جریان روزمره این‌ها را تشکیل می‌دهد. تمامی این مسائل، لایه‌ها و مفاهیم جدید را به عکاسی اضافه کرده‌اند که هر یک در جایگاه خود نیازمند شفاف‌سازی و تحلیل موضوع است.
این همایش، در بخش‌های مختلفِ مرتبط با عکس و عکاسی، با بررسی مباحث جدید و ایجاد تعریف درست در زمینه‌های گوناگون از جمله: گرایش‌های هنری عکاس، آرشیوسازی و نگه‌داری عکس، جامعه‌شناسی عکاسی، نشر عکس و نظریه‌پردازی در خصوص عکس و... سعی در شناساندن لایه‌های جدید عکس و عکاسی دارد.
* در مورد بخش «نگاه شخصی» بیشتر توضیح دهید.
«نگاه شخصی» عنوان جدیدی است که از چهارمین دوره «10 روز با عکاسان» به این همایش اضافه شده، این بخش مختص نسل جوان است که در جای‌جای ایران عکس‌های خود را نمایش می‌دهند، اما حرف‌شان به گوش ما نمی‌رسد. در بخش «نگاه شخصی»، 24 نفر عکاس جوان و نمایندگان 6 جشنواره موثر در زمینه عکاسی که در شهرستان‌ها برگزار می‌شوند، حضور دارند. هر هنرمند در «نگاه شخصی» یک ساعت فرصت دارد که با ارائه آثارش از نگاه شخصی خود بگوید و با مخاطبان به گفتگو بنشیند.
10 روز با عکاسان فقط نگاه عکاس‌های مختلف را معرفی میکند؛ در بخش عملی شیوه‌های درست پروژه را مطرح میکند و در مباحث نظری با معرفی دیدگاه و نظریه‌های مختلف به ذهنیت مخاطب تنلگر می‌زند، هر شخص نسبت به نیازش از کارگاه بهره برده و نگاه خودش را انتخاب میکند، اندیشه عکاسی چیزی نیست که از طریق کلاس آموزشی دیکته شود.
* 10 روز با عکاسان تا چه حد توانسته دانش بصری مردم را تقویت کند؟
دانش بصری مردم ایران در اصل رابطه مستقیم با سطح دانش و نحوه ارائه آثار سینما و تلویزیون دارد، اما در کنار این، عکس بخش قابل توجهی از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را به خود اختصاص داده است. از این رو بنا به نیاز، مردم ما برای تقویت دید بصری خود دست به خودآموزی زدند؛ این امر علاوه بر این که می‌تواند خوب باشد اما در حالت کلی راه صحیح و مطلوب برای تقویت دید بصری نیست؛ 10 روز با عکاسان بسیاری از عکس‌ها را در معرض دید می‌گذارد و تحلیل میکند ولی برای مردم و عکاس‌ها این موارد را تحکیم نمی‌کند، بلکه با ایجاد بستری برای فراگیری سعی در تقویت دانش بصری مردم دارد.
* آیا می‌توان عنوان «فرهنگ‌سازی» را از اهداف 10 روز با عکاسان دانست؟
10 روز با عکاسان هنوز ادعای فرهنگ‌سازی را ندارد، هدف اصلی از این دوره موشکافی و بررسی مسائل پیرامون عکس و عکاسی است، لازمه‌ی فرهنگ‌سازی در هر موضوعی پیشینه و پسینه کار است و تا حد زیادی با تداوم و استمرار عمل شکل می‌گیرد.
انجمن عکاسان رسانه نیست که با هدف فرهنگ‌سازی برنامه‌ریزی شود، انجمن با سیاست‌های خود جریانی را شکل می‌دهد که شاید در آینده فرهنگ‌ساز هم باشد.
* جشنواره‌های عکاسی و داوری‌ها را چطور می‌بینید؟
در کنار اینکه در بسیاری از این جشنواره‌ها به عنوان داور حضور دارم، به صورت مشخص از تعدد جشنواره‌ها نگرانم؛ به نظر من زمانی کشور دچار جشنواره‌‍‌زدگی می‌شود که فضایی برای نمایش عکس نباشد. عکاسان جشنواره اکثرا در فضای نشر و نمایشگاهی حضور ندارند و بهترین راه برای بهره‌برداری از عکس‌های خود را نمایش در جشنواره می‌دانند. به طوری که امروزه حتی در بهترین دانشگاه‌های عکاسی کشور، گالری عکس برای نمایش آثار دانشجویان وجود ندارد.
بر اساس آمار انجمن عکاسان ایران، از اول امسال تا امروز، 57 جشنواره عکاسی در سراسر کشور برگزار شده است که بسیاری از افراد شرکت کننده در این جشنواره‌ها را به گروه خاص از عکاسان غیر رسمی شکل می‌دهند.
* به اعتقاد برخی جشنواره‌ها سنگ محک مناسب برای شناخت عکاس خوب است؛ نظر شما چیست؟
این تعریف باعث تاسف است؛ متاسفانه در حال حاضر اکثر سازمان‌های دولتی یا خصوصی برای سنجش عکاس‌های خوب طنابی به جز جشنواره ندارند و این موضوع بیشتر از هر چیز دیگر عدم توجه افراد به آثار نشر و نمایشگاهی و رواج بی مورد جشنواره‌ها را به همراه دارد، وقتی برای سنجش عکاس خوب مسیر اصولی و مطلوبی را نداریم، بدون شک به نقطه متوسط گرایش پیدا خواهیم کرد و جشنواره‌های عکاسی به عنوان مبنا و سنگ محک شناخته شوند.
* اوضاع نسل جوان عکاسی را چطور ارزیابی می کنید؟
به نظر من عکاسی ما نیاز به جراحی دارد؛ نسل جوان نباید مثل بقیه ببیند. باتوجه به این که نسل جوان با حجمی از داده و اطلاعات روبرو است و در عین اینکه فعال و جستجو‌گر هستنند، کمتر مطالعه می‌کنند. شاید برخی در حوزه عکاسی مطالعه کافی داشته باشد اما از اکثر مسائل اجتماعی، سیاسی و جامعه‌شناسی و... آگاه نیستند. در واقع عکاس ادیبی است که با وام گرفتن از موضوعات مختلف معنا می‌سازد. امیدوارم که حس مسوولیت نسبت به چیزی را که در درست دارند، داشته باشند.
گفتگو از: سپهر نصیحت‌گر
انتهای پیام/